CAVUIKALAWA VAKAYALO!

Sevutaki na iVolatabu Vakadewa ni Vuravura Vou ena vosa vakaViti

ENA ika19 ni Tiseba, 2014 e rawati kina e dua na cavuikalawa vakayalo: E sevutaki kina na New World Translation of the Holy Scriptures ena vosa vakaViti.

Na Vakadewa ni Vuravura Vou qo sa mai maliwai ira na vo ni iVolatabu era dau vakayagataka o ira era doka na Kalou e Viti. Cava e vinakati kina me dua tale na vakadewa ni iVolatabu? E tokoni vakacava na kena cakacaka? Rawa ni vakadeitaki vakacava ni nuitaki na Vakadewa ni Vuravura Vou?

Cava e Levu Kina na Vakadewa ni iVolatabu?

E levu sara na vakadewa vou ni iVolatabu era se qai vakadewataki tiko ga qo. So e se qai imatai ni iVolatabu me vakadewataki ena dua na vosa. Ia so tale na iVolatabu era vakadewataki vou me ikuri ni kena sa tiko makawa. Na vuna? Erau vakamacalataka o Sakae Kubo kei Walter Specht ena ivola So Many Versions?: “Sega ni rawa ni dua na vakadewa ni iVolatabu meda na kaya ni sa kena iotioti. E dodonu me toso vata tiko ga na vakadewa kei na ka vovou e kilai me baleta na iVolatabu, kei na veiveisau e yaco ina dui vosa.”

Ena veiyabaki sa sivi e mai rabailevu sara kina na vosa vakaIperiu, vakaArame, kei na vaKirisi—na vosa era a volai taumada kina na iVolatabu. Ra mai kune tale ga eso na ivolavivigi makawa sara, era donu vinaka ni vakatauvatani kei na kena era a vakayagataka na daunivakadewa makawa. Sa rawa kina ni donu na vakadewa ni Vosa ni Kalou ni vakatauvatani kei na vakadewa era se caka e liu!

E vola o Declan Hayes, e dua na parofesa ni veika vakabisinisi e vuravura: “Na iVolatabu e ivola voli vakalevu duadua e veiyabaki.” So na gauna e vakabibitaki tale na kena volitaki vakalevu, sa lai vakawaleni kina na kena vakadewataki donu. Ena dua na vakadewa ni iVolatabu e vakalutuki e dua na tikina nira nanuma na dautaba iVolatabu ni na “vakavucesa” na kena wiliki. Dua tale na iVolatabu e veisautaka na vosa era na rairai tarabe kina eso na dauwiliwili nikua. Kena ivakaraitaki, kena vinakati mera vakayalovinakataki eso, e sosomitaki kina na yaca ni Kalou me “Tamaqu-Tinaqu.”

Tabonaki na Yaca ni Kalou

Kena irairai ni dau veiletitaki vakalevu na yaca ni Kalou, o Jiova. (So na vuku era vakadewataka na yaca ni Kalou me “Yahweh.”) Ena ilavelave makawa ni iVolatabu e vakatakilakilataki na yaca ni Kalou ena va na matanivola vakaIperiu, e rawa ni vakadewataki vakadodonu me YHWH se JHVH. Na yaca vakasakiti qo e basika vaka7,000 vakacaca ena veiyalayalati makawa. (Lako Yani 3:15; Same 83:18) Matata kina ni o koya na Dauveibuli e vinakata mera kila na yacana na nona dauveiqaravi, mera vakayagataka tale ga!

Ia ena vica na senitiuri sa sivi, nodra rere vakalialia na Jiu era sega ni vakayagataka kina na yaca ni Kalou. Toso na gauna e va tale ga qori nodra rai na lotu vaKarisito. (Cakacaka 20:29, 30; 1 Timoci 4:1) Levu na gauna era dau sosomitaka na dauvakadewa iVolatabu na yaca ni Kalou me “Turaga.” Nikua, levu na vakadewa ni iVolatabu sa vakalutuki sara ga kina na yaca ni Kalou. So na vakadewa ni iVolatabu vakavalagi nikua e vakalutuka na idusidusi e volai tiko kina na vosa “yacamuni” ena Joni 17:6, a tukuna kina o Jisu: “Au sa vakatakila na yacamuni.” E vakadewataki na tikinivolatabu qori ena Good News Translation: “Au sa vakatakilai kemuni.”

Cava e sega ni taleitaki kina na yaca ni Kalou? Vakasamataka mada na ka e volai ena ivola Practical Papers for the Bible Translator, e tabaka na isoqosoqo United Bible Societies (UBS). Na isoqosoqo qo e qarava na kena sagai me vakadewataki na iVolatabu e veiyasa i vuravura. Tukuni ena dua na ulutaga: “Me vaka ni dua na yaca na YHWH, ke sagai me vakadewataki, sa na vakadewataki ga vakadodonu.” Ia e veivakasalataki tale na ulutaga qori: “E tiko eso na ka me qarauni.”

Cava me “qarauni”? Me vaka e tukuni ena ivola qo, era kaya eso na vuku: “E rawa ni cala ke tukuni na yaca Yahweh . . .  ena vaka e tukuni tiko kina ni ‘Yahweh’ e Kalou tani, Kalou vou se tawakilai, e duidui mai na Kalou era sa kila tu.” Ia e vakavulica vakadodonu na iVolatabu ni Kalou o Jiova e duidui sara vei ira na kalou era qarava na sega ni lotu vaKarisito!—Aisea 43:10-12; 44:8, 9.

Eso na vuku era kaya nira muria tiko ga na ka sa dau vakayacori tiko mai, mera sosomitaka na yaca ni Kalou ena icavuti “Turaga.” E cudruvi ira o Jisu nira muria na ivakavuvuli e sega ni vakalou. (Maciu 15:6) E sega tale ga ni yavutaki vakaivolatabu na kena dau sosomitaki na yaca ena icavuti. O Jisu Karisito mada ga e levu tu na kena icavuti me vaka “Na Vosa ni Kalou” kei na “nodra Tui na Tui.” (Vakatakila 19:11-16) Kena ibalebale sa rawa ni sosomitaki na yacana ena dua na icavuti qori?

Tukuni ena dua na ulutaga ena ivola sa cavuti oti: “Me kua ni dau vakayagataki na yaca ‘Jiova.’” Na vuna? “Ra vakabauta na vuku ni vinaka duadua na kena icavuti taumada, oya na ‘Yahweh.’” Ia so mada ga na yaca vakaivolatabu era kilai levu me vakataki Aisea, Jeremaia, kei Jisu era sega ni tautauvata sara kei na kedra icavuti taumada ena vosa vakaIperiu (Yeshaʽ·yaʹhu, Yir·meyahʹ, kei na Yehoh·shuʹaʽ). Ni vakadewa donu ni yaca ni Kalou na “Jiova” qai vakayagataki vakalevu ena veisenitiuri ena vosa vakavalagi kei na so tale na vosa, e dau matewale ni sagai me kua ni cavuti. Kena dau sega ni vakayagataki na yaca ni Kalou e vaka me yavutaki ena ka ga era vinakata eso kei na nodra veivakaduiduitaki, sega ni ka era vulica.

Ia e sega ni baleta ga na kena vulici. Kena ivakaraitaki, e tiko tale ga na ca ni kena vakalutuki na yaca ni Kalou ena vanua era a volai taumada kina, me vaka e vola e dua na dauniveivakasalataki mai Idia ena isoqosoqo sa tukuni oti mai na UBS. E kaya: “Ra sega ni dau kauai na lotu Idu ena icavuti ni Kalou, ra via kila na yaca ni Kalou, ke ra sega ni kila ena dredre mera veivolekati kei koya e vakatakilai ena yaca qori.” Io qori tale ga na ka era vinakata na dau vakasaqara na Kalou. Meda kila vinaka na Kalou ena bibi meda kila na yacana, ni sega ni dua na igu kaukaua ga, ia e bula dina tiko, eda rawa tale ga ni veikilai. (Lako Yani 34:6, 7) E kaya kina na iVolatabu: “Nira na bula o ira kece era masuta na yaca i Jiova.” (Roma 10:13) E dodonu ga mera vakayagataka na yaca ni Kalou o ira na dausokalou vua!

Vakadewa e Dokai Kina na Kalou

Dua gona na cavuikalawa na 1950, qo e imatai ni gauna me tabaki kina ena vosa vakavalagi na Vakadewa ni Vuravura Vou ni iVolatabu vaKirisi vaKarisito. Rauta na tini tale na yabaki e tarava a vakadewataki tiko vakalalai na iVolatabu vakaIperiu se Veiyalayalati Makawa. Ena 1961 sa qai sevutaki kina na iVolatabu taucoko ena vosa vakavalagi. Rauta ni volai vaka7,000 na yaca “Jiova” ena Veiyalayalati Makawa, e sagai me caka tale ga qori ena Vakadewa ni Vuravura Vou. Vakasakiti na kena vakalesui na yaca ni Kalou vaka237 ena iVolatabu vaKirisi vaKarisito, se na “Veiyalayalati Vou.”

E dokai kina na Kalou, e vakarabailevutaka tale ga noda kilaka. Kena ivakaraitaki, levu era vakadewataka va qo na Maciu 22:44: “Sa kaya na Turaga ki vua na noqu Turaga.” Ia o cei rau veivosaki tiko qori? E vakadewataka gona na Vakadewa ni Vuravura Vou me matata: “E kaya o Jiova vua na noqu Turaga,” e lavetaki kina vakadodonu na Same 110:1. Rawa kina vei ira na dauwiliwili mera vakaduiduitaka na Kalou o Jiova kei na Luvena.

E Tokoni Vakacava na Kena Cakacaka?

E tabaka na Vakadewa ni Vuravura Vou na Watch Tower Bible and Tract Society, qo na isoqosoqo vakalawa e matataki ira na iVakadinadina i Jiova. Sa sivi qo e duanadrau na yabaki na nodra tabaka ra qai veisoliyaka tiko na iVakadinadina i Jiova na iVolatabu e veiyasa i vuravura. Dua na komiti e vakatokai na Komiti ni Vakadewa iVolatabu na Vuravura Vou e vakaitavi ena vakarautaki ni Vakadewa ni Vuravura Vou vei ira na iVakadinadina i Jiova. Ratou sega ni via rogo na lewena se vinakata me ratou kilai, ke ratou mani mate mada ga.—1 Korinica 10:31.

Cava e vakatokai kina me Vakadewa ni Vuravura Vou? E volai ena ivakamacala taumada ni ilavelave e taba ena 1950, ni ulutaga qori e vakadeitaka nida “sa tu sara ga ena ilago ni vuravura vou” me vaka ga e yalataki ena 2 Pita 3:13. Salavata ga kei na veika e vola na komiti, ena bibi mera vakacilava tiko ga na “ka dina ni Vosa ni Kalou” na daunivakadewa iVolatabu donuya na “gauna ni veisau qo mai na vuravura makawa ina vuravura vou ni yalododonu.”

Vakadewa Donu

E vakabibitaki me donu na veika e vakadewataki. O ira na vakadewataka na iVolatabu vakavalagi era vakayagataka na ilavelave sa tu rawa mera vakadewa sara ga vakadodonu mai na vosa vakaIperiu, vakaArame, vaKirisi tale ga.a Ena qarauni me vakamuri vinaka na ilavelave makawa, ia me vakayagataki ga na vosa rawarawa, era kila e levu na dauwiliwili ni gauna qo.

Sega ni ka vou nodra vakacaucautaka eso na vuku na vakadewa vakavalagi ni Vakadewa ni Vuravura Vou ena kena dina qai donu vinaka. Kaya ena 1989 o Parofesa Benjamin Kedar, e dua na vuku ni vosa vakaIperiu e Isireli: “Niu dau vakadikeva na vosa era taurivaki ena iVolatabu vakaIperiu kei na kena vakadewa, au dau rai ga ina iVolatabu vakavalagi e vakatokai na New World Translation. Niu cakava qo, au vakadeitaka e lomaqu ni vakadewa qo era cakava na tamata yalodina, era saga mera vakadewataka na iVolatabu ena kena dodonu duadua era rawata.”

So Tale na Kena Vakadewa

Sa ra vakarautaka tale ga na iVakadinadina i Jiova na Vakadewa ni Vuravura Vou ena levu na vosa. E sa tabaki taucoko se vakatikina ena 120 vakacaca na vosa. Me veivuke ena cakacaka levu ni vakadewa iVolatabu qo, e vakarautaki e dua na sala ni vakadewa e vakacurumi kina ena kompiuta na macala kece ni vakadidike vakaivolatabu. Tauyavutaki gona ena tabana ni vakadewa na Translation Services me vukei ira na dauvakadewa. E vakayagataka na iLawalawa Dauvakatulewa na Tabana ni Volavola me dusimaka na cakacaka ni kena vakadewataki na iVolatabu. Ia e rawati vakacava na cakacaka qo?

Kena imatai, era na lesi eso na lotu vaKarisito gugumatua mera lewe ni timi ni vakadewa. E laurai ni vinaka cake na ivakarau ni vakadewa ke ra cakacaka vata e le vica, mai na nona vakadewa ga e le dua. (Vosa Vakaibalebale 11:14) Kena ivakarau mera lewe ni timi qo o ira na sa dau vakaitavi ena vakadewataki ni ivola eso ni iVakadinadina i Jiova. Era vakavulici vinaka ena ka e baleta na vakadewataki ni iVolatabu kei na ivakavakayagataki ni porokaramu ni kompiuta e vakarautaki sara ga vakatabakidua me baleta na cakacaka ni vakadewa qo.

Uqeti na timi ni vakadewa me vakadewataka donu na iVolatabu, me rawarawa tale ga nodra wilika na tauvanua. Me muria vakavoleka na vakavalagi ia me kua ga ni buawa na vakasama e sagai tiko me vakavotui ena kena a volai taumada kina. Ena rawati vakacava qori? Vakasamataka mada na iVolatabu e se qai sevutaki vou ga. Era na digitaka na timi ni vakadewa na vosa vakaViti e tautauvata kei na vosa vakavalagi ena New World Translation. Sa na qai vakaraitaka mai na kompiuta ena ituvatuva ni cakacaka ni Watchtower Translation System na kedra vosa veiwekani ena iVolatabu. Ena laurai tale ga na vosa vaKirisi kei na vosa vakaIperiu taumada a vakadewataki mai kina e dua na vosa vakavalagi. Qo mera dikeva kina na daunivakadewa eso tale na sala e vakadewataki kina na vosa vaKirisi kei na vosa vakaIperiu qori. Veivuke vakalevu me digitaki kina na vosa vakaViti e veiganiti. Ke sa donu ga vei ratou kece na daunivakadewa, ratou na vakayagataka me tekivu vakadewataki kina na iVolatabu. Ratou na vakayagataka na vosa vakaViti yadua e biuta mai na kompiuta me vakadewataki kina e dua na tikinivolatabu.

Ia e levu tale na ka e okati kina. Dua na cakacaka levu na kena sagai me digi na vosa vakaViti e veiganiti kei na vakasama e vakavotui tiko ena dua na tikinivolatabu. Ena qarauni vinaka tale ga na ituvatuva ni vosa kei na kena ikotokoto me rogo matau qai taladrodro. E laurai ga ena vakadewa qo na cakacaka levu a vakayacori kina. Na ilavelave ni Vakadewa ni Vuravura Vou qo e vakadewataki kina na Vosa ni Kalou ena vosa e rawarawa ni wiliki, e matata, kilai na kena ibalebale, e muria tale ga vakavoleka na ilavelave makawa.b

Oni uqeti moni wilika na iVolatabu Vakadewa ni Vuravura Vou. Ke o vinakata me dua na nomu, kerea vei ira na tabaka na ivola qo se na ivavakoso ni iVakadinadina i Jiova e volekati kemuni. O na wilika ena nuidei ni vakadewataki kina vakadodonu na Vosa ni Kalou ena nomu vosa sara ga ni sucu. O na raica tale ga ni dua dina na cavuikalawa vakayalo na kena sevutaki na Vakadewa ni Vuravura Vou!

[iVakamacala e ra]

[iYaloyalo ena tabana 13]

E vakayagataka na Vakadewa ni Vuravura Vou na yaca ni Kalou, o Jiova

[iYaloyalo ena tabana 14]

So na ka me Baleta na Vakadewa ni Vuravura Vou

[iYaloyalo ena tabana 14]

Matata qai Wiliki Rawarawa

[iYaloyalo ena tabana 14]

Era Biu Vakaiwasewase Eso na Tikinivolatabu ena Parakaravu: Ena sega ni dua na tikinivolatabu me dua ga na kena parakaravu, era na biu vakaiwasewase me dua kina na parakaravu. Ena matata kina vua e wiliwili me kila na veitaravi ni vakasama era vola na dauvola iVolatabu

[iYaloyalo ena tabana 14]

iDusidusi: Tiko ena tabana yadua na tikinivolatabu era idusidusi ina so tale na tikinivolatabu

[iYaloyalo ena tabana 14]

Lewe ni Vola: Tiko ena itekitekivu ni ivola yadua na ivakamacala leleka me baleta na ivola kei na idusidusi me kunei rawarawa kina na itukutuku vakaivolatabu

[iYaloyalo ena tabana 14]

iDusidusi: Era tiko ena vica na tabana e muri na “iDusidusi ni Vosa ena iVolatabu.” Ena biu kina na vosa kei na veitikinivolatabu era tiko kina na vosa qori, vaka kina eso na matavosa mai na tikinivolatabu qori

[iYaloyalo ena tabana 14]

iKuri: E tiko kina eso na ulutaga leleka ni ivakavuvuli vakaivolatabu kei na so tale

[iYaloyalo ena tabana 14]

Na mape tale ga era na kila vinaka kina na dauwiliwili na vanua vakaivolatabu