Au Lomadei Niu Nuitaki Jiova

TEKIVU NUITAKI JIOVA

Au sucu ena 1948 ena dua na koro lailai ena muaira kei Nigeria. Ena gauna qori e papitaiso kina o tamaqu lailai o Moustapha, kei na dua na tuakaqu o Wahabi, me rau iVakadinadina i Jiova. E takali o tamaqu niu se yabaki ciwa, dua na ka na noqu rarawa. E tukuna o Wahabi niu na rawa ni raici Tamaqu tale ena gauna ni veivakaturi. Na itukutuku veivakacegui qori e uqeti au meu vulica na iVolatabu. Au mani papitaiso kina ena 1963. Ratou papitaiso tale ga e rua na tuakaqu kei na dua na taciqu.

Ena 1965, au toki vua e dua na tuakaqu o Wilson e tiko mai Lagos, au marautaka kina na veimaliwai kei na so tale na painia tudei ena ivavakoso na Igbobi. Na noqu raica nodra marau kei na gumatua e uqeti au meu painia. Ena Janueri 1968, au sa painia tale ga.

E dua na tacida e veiqaravi tiko e Peceli o Albert Olugbebi, e tuvanaka me veitalanoa kei keimami na gone me baleta na kena vinakati sara tu ga na painia lavotaki ena vualiku kei Nigeria. Au se nanuma vinaka tu ga qo nona vosa ni veiuqeti: “Oni se gone, oni rawa ni vakayagataka na nomuni gauna kei na kaukaua vei Jiova. Levu sara tu ga na cakacaka me caka!” Niu via vakatotomuria na yalo ni nona soli koya o Aisea, au vakalewe fomu sara.—Aisea 6:8.

Ena Me 1968, au lesi meu painia lavotaki ena siti o Kano, qori ena vualiku kei Nigeria. Donuya sara tu ga qo na gauna era veivaluvaluti tiko kina na lewenivanua e kilai me Biafran War (1967-1970), e vakacacani kina na yasayasa qori oti sa qai dewa yani ina tokalau kei Nigeria. Na nona nanumi au e dua na tacida e uqeti au meu kua ni lako, ia au tukuna vua: “Vinaka na kauai. Ke vinakata o Jiova meu qaravi koya ena ilesilesi qo, macala ga ni na tokoni au.”

NUITAKI JIOVA ENA VANUA NI IVALU

E vakaloloma dina na ituvaki e Kano. E vakacacana na siti levu qo na nodra veivaluvaluti na lewenivanua. Eso na gauna ni keimami cakacaka tiko vakaitalatala keimami dau raica na yagodra na mate ena veivaluvaluti qori. E vica vata na ivavakoso e tiko e Kano, ia e levu na tacida era sa dro. Rauta ni 15 ga na dautukutuku era tiko mai, era dau rere qai yalolailai. Era marautaka na mataveitacini qori na neitou yaco yani na ono na painia lavotaki. Era vakayaloqaqataki sara ga ena neitou veisiko qori. Era vukei tale ga mera tomana nodra ituvatuva vakayalo me dau vakau tale ga na ripote ni nodra cakacaka kei na ota ni ivola ina valenivolavola ni tabana.

Keitou vulica tale ga na painia qo na vosa vakaHausa. Nira rogoca na itukutuku ni Matanitu ni Kalou ena nodra vosanisucu na tiko e kea, era vakarorogo vinaka sara. Ia e sega ni taleitaka na neimami cakacaka vakavunau e dua na lotu e kilai levu e kea, vinakati gona me keimami dau qaqarauni. Dua na gauna e tauri isele e dua na turaga me cemuri au kei koya keirau cakacaka vakavunau vata tiko. Vinaka ga ni keirau cici totolo qai sega ni toboki keirau! E vakarerevaki na ituvaki qori, ia ena veitaqomaki i Jiova keimami “tikovinaka” kina, e tekivu tubu na iwiliwili ni dautukutuku. (Same 4:8) Nikua sa sivia na 500 na dautukutuku era veiqaravi tiko ena 11 na ivavakoso e Kano.

TUSAQATI E NIGER

Ena Okosita 1968, ni oti ga e vica na vula noqu tiko e Kano, au lesi i Niamey, na koroturaga ni Republic of Niger, kei na rua na painia lavotaki. Keitou qai mai kila ni vanua qo ena Ra kei Aferika, e sa bau katakata dina. Sa katakata tu mada, qai vinakati me keitou vulica na vosa e vakayagataki e keri, ya na vosa vakaVaranise. E dredre na veika qori, ia keitou nuitaki Jiova. Keitou tekivu vunau sara ena koroturaga kei na vica na dautukutuku era tiko e kea. Ena dua ga na gauna lekaleka, voleka ni o ira kece era kila na wilivola e Niamey era sa yadua na ivola ni vuli Na Ka Dina sa Basika ki na Bula Tawamudu. Era dau vaqarai keitou mada ga me dua na nodra ivola!

Oti ga vakalailai, keitou qai kila nira sega ni taleitaki ira na iVakadinadina i Jiova na vakailesilesi e kea. Ena Julai 1969, e vakayacori kina na imatai ni soqo siga rua ena vanua qori. Keimami tiko kina e rauta ni le 20. Keimami vakanamata sara ena nodrau papitaiso e rua na dautukutuku vou. Ia ena imatai ga ni siga era yaco yani na ovisa, ra qai tarova na neimami soqo. Keitou kau na painia lavotaki kei na ivakatawa ni tabacakacaka ina siteseni ni ovisa. Nira vakatarogi keitou oti, keitou vakaroti me keitou lesu yani ena siga tarava. Keitou kila ni na tarovi tale na soqo mani tuvanaki me vakayacori na vunau ni papitaiso ena dua na vale, oti rau qai kau lo na rua na tacida me rau lai papitaiso ena dua na uciwai.

Ni oti e vica na macawa, au vakatalai tani mai na vanua qori kei na lima tale na painia lavotaki ena ivakaro ni Tabana e Qaravi Ira na Lewenivanua. E soli ga vei keitou e 48 na aua me keitou biubiu kina, keitou sauma ga vakataki keitou na neitou ilakolako. Keitou muria, keitou lako sara ina valenivolavola ni tabana e Nigeria, keitou mani lesi ena dua tale na ilesilesi vou.

Au lesi sara ina dua na koro e Nigeria o Orisunbare, au marautaka noqu cakacaka vakaitalatala kei na vica na dautukutuku era tiko kina. Ia ni oti ga e ono na vula, e sureti au na valenivolavola ni tabana meu lesu duadua i Niger. Au kidroa, au lomaleqa vakalailai, ia au vakanamata meu sotavi ira tale na mataveitacini e Niger!

Au lesu i Niamey. Oti e dua na siga noqu yaco yani, ni raici au e dua na turaga ni Nigeria daunibisinisi, e kila sara niu iVakadinadina i Jiova. E tekivu vakataroga sara e levu na taro vakaivolatabu. Oti keirau vuli iVolatabu. Ni biuta nona vakatavako kei na nona daugunu, e papitaiso sara. Oti qori au marautaka na noqu veiqaravi ena levu na vanua e Niger, e toso vakamalua ia e tubu tiko ga. Niu gole yani era tiko ga kina e le 31 na iVakadinadina i Jiova, ia ena gauna au biubiu mai kina era sa le 69.

“KEITOU SEGA NI KILA VINAKA NA TOSO NI CAKACAKA E GUINEA”

Ena Tiseba 1977, au lesu i Nigeria meu lai tiko ena dua na vuli. Ni oti na vuli macawa tolu qori, e solia vei au na kodineita ni Komiti ni Tabana o Malcolm Vigo meu wilika e dua na ivola mai na valenivolavola ni tabana mai Sierra Leone. Era vinakata e dua na tacida cauravou bulabula, e kila na vosa vakavalagi kei na vosa vakaVaranise, me lai qarava na itavi ni ivakatawa ni tabacakacaka e Guinea. E tukuna sara vei au o Brother Vigo niu a vakavulici sara ga ena ilesilesi qori. E vakabibitaka ni sega ni rawarawa. E vakasalataki au, “Mo vakasamataka mada ni bera ni o vakadonuya.” Sega ni bera noqu kaya, “Ni talai au o Jiova, au na lako.”

Au vodo waqavuka sara i Sierra Leone, au qai sotavi ira na mataveitacini mai na valenivolavola ni tabana. E kaya vei au e dua na lewe ni Komiti ni Tabana, “Keitou sega ni kila vinaka na toso ni cakacaka e Guinea.” E vakarurugi na vanua o Guinea ena valenivolavola ni tabana e keri, ia e dredre na nodra veivosaki kei ira na dautukutuku ena vuku ni ituvaki vakapolitiki. E dau sagai vakavica me dua na mata me gole kina, ia e sega tiko ga ni rawa. Au mani kerei gona meu gole ina koroturaga kei Guinea o Conakry, me kerei na matanitu meu vakaitikotiko kina.

Niu yaco yani i Conakry, au gole sara ina valenivolavola ni Nigeria meu lai veivosaki kei na kena mata. Au tukuna vua niu via vunau e Guinea. E uqeti au meu kua ni tiko e kea niu rawa ni vesu se dua tale na ka ca e yaco vei au. E kaya, “Lesu i Nigeria, lai vunau kina.” Au tukuna vua, “Au via tiko ga eke.” Mani vola sara e dua na ivola vua na Minisita ni Tabana e Qaravi Ira na Lewenivanua me vukei au, e vukei au sara na minisita qori.

Sega ni dede au sa lesu ina valenivolavola ni tabana e Sierra Leone, au lai tukuna vei ira na mataveitacini na vakatulewa ni minisita. Era kaila ena marau na tacida nira sa rogoca nona vakalougatataka o Jiova na noqu ilakolako. Sa vakadonui meu vakaitikotiko e Guinea!

Mai na 1978 ina 1989, au veiqaravi vakaivakatawa ni tabacakacaka e Guinea kei Sierra Leone, au veisosomitaki tale ga vakaivakatawa ni tabacakacaka e Liberia. Au tautauvimate ena itekitekivu ni noqu veiqaravi. Dau yaco qori ena so na gauna ena vanua tu yawa. Ia era sasaga na mataveitacini mera kauti au i valenibula.

Dua na gauna, au tauvimate bibi sara. E tauvi au na malaria, e kune tale ga vei au na ukomu. Na gauna au sa bula mai kina, au qai kila nira sa veivosakitaka tu na mataveitacini na vanua meu bulu kina! E leqataki sara ga na noqu bula, ia au sega vakadua ni nanuma meu biuta noqu ilesilesi. Au nuidei ni o Jiova duadua ga e rawa ni veitaqomaki, e rawa tale ga ni vakaturi keda mai na mate.

KEIRAU NUITAKI JIOVA VAKAVEIWATINI

Ena 1988, au sotavi Dorcas e dua na tacida yalewa painia e dau yalomalumalumu, e matua tale ga vakayalo. Keirau mani vakamau, e tomani au ena itavi ni ivakatawa ni tabacakacaka. E dau loloma o Dorcas, e vakuai koya tale ga ena levu na ka. Keirau dau taubaletaka vata e 25 na kilomita ni keirau veisiko ina ivavakoso, keirau dau kauta voli tu ga neirau kato. Ke yawa na ivavakoso, keirau dau vodo ena lori qai muria na gaunisala soso e qaraqara tu.

E dau yaloqaqa o Dorcas. Kena ivakaraitaki, eso na gauna keirau dau takosova na uciwai era tu kina na korokotaile. Dua na ilakolako qori e lima na siga, sa ca tu na wavu kau me keirau muria, keirau sa na vodo waqa gona. Ni tucake o Dorcas me sobu mai na waqa, e qai lutu ena vanua titobu. Keirau sega ni kila ruarua tu na qalo, ra qai tiko ena uciwai qori na korokotaile. Vinaka ga nira lade yani eso na cauravou era tu e kea mera vukei koya. Keirau dau tadra tale tiko na vakadomobula ni ka e yaco qori ena so na gauna, ia keirau tomana tiko ga neirau ilesilesi.

Ena itekitekivu ni 1992, e sega ni namaki nona bukete o Dorcas. Vakacava sa na mai tini kina neirau veiqaravi vakatabakidua? Keirau vakasamataka, “Qo na isolisoli i Jiova vei keirau!” Keirau vakatulewataka gona me vakatokai na luvei keirau yalewa me o Jahgift, kena ibalebale “isolisoli i Jiova.” Ni oti e va tale na yabaki, e sucu na ganena o Eric. Rau isolisoli vakayalo ruarua na luvei keirau. E veiqaravi ena dua na gauna o Jahgift ena dua na valenivolavola ni vakadewa tu yawa e Conakry. O Eric sa dauveiqaravi tiko ni ivavakoso.

E qai cegu nona painia lavotaki o Dorcas, ia e painia tudei tiko ga. Ena gauna vata qori e susugi rau tiko kina na luvei keirau. Ena veivuke i Jiova, au tomana tiko ga noqu veiqaravi vakatabakidua. Ni rau sa qase cake na gone, e painia lavotaki tale o Dorcas. Keirau sa veiqaravi tiko qo vakadaukaulotu e Conakry.

TAQOMAKI KEIRAU O JIOVA

Au lako tu ga ena vanua e talai au kina o Jiova. Keirau dau taqomaki, keirau vakalougatataki tale ga vakalevu kei watiqu. Neirau nuitaki Jiova keirau sega ni lomabibi kina vakalevu me vakataki ira na dau nuitaka na iyau vakayago. Keirau vulica kei Dorcas ena ka keirau sotava ni o Jiova duadua ga e dau veitaqomaki, ‘na Kalou e noda ivakabula.’ (1 Vei. 16:35) Au nuidei ni o ira na nuitaki koya, era na ‘ologi vinaka ena kato ni bula i Jiova.’—1 Sam. 25:29.