Kunea o Ana na Lomavakacegu

E DUA na marama yalodina a tabalaka cake na domona ena nona masu ni vakavinavinaka vei Jiova. A vakila na marama oqo ni Kalou e vaka e laveti koya mai na kuvu ni qele se na nona rarawa, qai sosomitaka ena marau.

Na yaca ni marama oqo o Ana. Cava e vakavuna na veisau levu oya? Na cava e vu ni nona marau? Ena yaga vakacava vei keda na nona ivakaraitaki? Meda kila na isau ni veitaro oqori meda dikeva mada na itukutuku me baleti koya.

Basika na Veileqaleqati

E rua na wati Elikana na Livai e vakaitikotiko ena nodra vanua na Ifireimi, e dua vei rau o Ana. (1 Samuela 1:​1, 2a; 1 Veigauna 6:​33, 34) Na ivakarau ni veiwatini vaka oqo a sega ni tiki ni veika a tuvanaka na Kalou vei keda na kawatamata mai na ivakatekivu, ia ena lawa a soli vei Mosese e vakatarai kina oqori qai tiko tale ga na lawa e dodonu me muri. Eratou qaravi Jiova na vuvale i Elikana, ia na ivakarau ni veiwatini vaka oqo e dau tubu kina na veileqaleqati me vaka e laurai ena vuvale i Elikana.

E sega ni vakaluveni o Ana, ia o Penina na ikarua ni wati Elikana e vica tiko na luvena. A meca gona i Ana o Penina.​—1 Samuela 1:​2b.

Vei ira na yalewa ni Isireli, ni dua e sega ni vakaluveni e dau beci qai ivakaraitaki tale ga ni sega ni vakadonui ena mata ni Kalou. Me kua gona ni nanumi ni nona sega ni vakaluveni rawa o Ana e ivakaraitaki ni cudruvi koya na Kalou. A sega ni bau vakacegui Ana o Penina, ia e vakayagataka na nona rawa ni vakaluveni me sa qai vakararawataki Ana ga kina vakalevu.

iLakolako ina Vale Tabu i Jiova

Dina ni yaco tiko na leqa oya, ia e veiyabaki eratou dau lako na vuvale i Elikana i Sailo me ratou vakacaboisoro ena vale tabu i Jiova.a Eratou dau taubaletaka e rauta ni 60 taucoko na kilomita. Oqo e gauna dredre dina vei Ana baleta e dau soli ga vua e dua na ivotavota ni imadrali ni veivinakati, ia na ivotavota tale e so e dau soli vei Penina kei ira na luvena. Dau qai vakayagataka gona o Penina na gauna vaka oqo me vakacudrui Ana, me nanuma kina o Ana ni rairai “sa sogota na ketena” o Jiova me kua ni vakaluveni. Veiyabaki ena yaco tiko kina na veivakatotogani oqo, e dau tini tagi vakararawa o Ana qai sega ni kana. Na ilakolako e dodonu me gauna marautaki vei Ana, e gauna ni nona nuiqawaqawa. Dina ni sotava tiko oqori ia e se lako tiko ga ina vale tabu i Jiova.​—1 Samuela 1:​3-7.

O raica rawa na sala e ivakaraitaki vinaka kina vei keda o Ana? Na cava o na cakava ke o yalolailai? O na tawasei iko beka qai sega ni o via veimaliwai kei ira na nomu itokani ena vakabauta? A sega ni cakava oqori o Ana. E vakamatauna ga me dau maliwai ira era qaravi Jiova. Se mani ituvaki dredre cava eda sotava, meda vakatotomuria tale ga na ivakaraitaki i Ana.​—Same 26:12; 122:1; Vosa Vakaibalebale 18:1; Iperiu 10:​24, 25.

A saga o Elikana me vakacegui Ana qai uqeti koya me talaucaka na lomana. E taroga, “I Ana, a cava ko sa tagi dula kina? ka cava ko sa sega kina ni kana? ka cava sa rarawa kina na lomamu? au sa sega beka ni vinaka vei iko, ka ca ke sa le tini na luvemu tagane?” (1 Samuela 1:8) De dua a sega ni kila o Elikana na yaloca nei Penina, qai rairai loma i Ana me vosota lo tu ga na nona leqa me kua ni tukuna. Se mani cava a yaco, a vakaraitaka o Ana nona vakabauta ena nona qara na veivakacegui i Jiova ena masu.

Bubului o Ana

Na imadrali ni veivinakati e dau laukana ena vale tabu i Jiova. Ni sa biuta mai na vanua ni kana o Ana, sa qai lai masu vua na Kalou. (1 Samuela 1:​9, 10) E masuta, “Kemuni Jiova ni lewe vuqa, kevaka ko ni na raica vakaidina na rarawa ni nomuni vada, ka nanumi au, ka sega ni guilecava na nomuni vada, ka solia vei au na nomuni vada e dua na gonetagane, ka’u na qai soli koya vei Jiova e na veisiga kecega sa bula kina, ia ena tabu tasi ko koya.”​—1 Samuela 1:​11.

E tukuna vakadodonu o Ana na lomana ena nona masu. A kerea me dua na luvena tagane qai bubuluitaka ni na solia vei Jiova me veiqaravi tawamudu me vaka e dua na Nasaraiti. (Tiko Voli Mai na Lekutu 6:​1-5) Na bubului vaka oya e dodonu me vakadonuya na watina tagane. A galu ga o Elikana ni rogoca na bubului i Ana, oya e vakaraitaka ni tokona.​—Tiko Voli Mai na Lekutu 30:​6-8.

Na ivakarau ni masu i Ana e lai nanuma kina o Ilai na bete levu ni mateni. E yavala toka ga na tebenigusuna ena nona vosa minimini tiko mai vu ni lomana ia a sega ni rogo na domona. Na masu oqo e masu ni kerekere. (1 Samuela 1:​12-​14) Vakasamataka mada na yalo ena tuburi Ana ni sa beitaki koya o Ilai ena nona kaya ni mateni! Ia, a sega ni bau cudru o Ana, a vosa lesu ga ena yalo e veidokai. Ni sa kila o Ilai ni a masu tiko o Ana ena ‘levu ni nona rarawa kei na nona yalobibi,’ e kaya kina: “Me solia vei iko na Kalou ni Isireli na ka ko sa kerea vua.” (1 Samuela 1:​15-​17) Oti oya sa qai kana o Ana, “a sa sega tale ni vakaveveku mata.”​—1 Samuela 1:​18.

Na cava eda vulica ena veika a yaco oya? Nida masu vei Jiova me baleta na noda lomaleqa, e rawa nida talaucaka vua na lomada, da qai kerea nona veivuke. Kevaka sa sega tale ni dua na ka e rawa nida cakava me wali kina noda leqa, e dodonu meda laiva ga vei Jiova. Ni oqo na sala vinaka meda muria.​—Vosa Vakaibalebale 3:​5, 6.

Na tamata ni Kalou ena vakila na lomavakacegu me vaka ga a yacovi Ana ni oti nona masu mai vu ni lomana. Me baleta na masu, e vola na yapositolo o Paula: “Dou kakua sara ni lomaocaoca; ia e na ka kecega me vakatakilai vua na Kalou na nomudou kerekere e na masu kei na dau cikecike kei na vakavinavinaka. Ia na vakacegu ni Kalou, sa uasivia na ka kecega e kilai rawa, ena vakataudeitaka na yalomudou kei na lomamudou e na vuku i Karisito Jisu.” (Filipai 4:​6, 7) Nida biuta vei Jiova na noda icolacola bibi, eda na laiva vua me na vakatulewa kina. Me vakataki Ana ga, ena sega ni gadrevi meda leqataka tale tiko.​—Same 55:22.

Solia Vei Jiova na Luvena Tagane

E nanumi Ana na Kalou; mani yaco o Ana me bukete qai vakasucuma e dua na gonetagane. (1 Samuela 1:​19, 20) Oqo e dua vei ira na vica na itukutuku ena iVolatabu e vakaitavi sara ga kina na Kalou ena nona sucu e dua ena yaco me nona tamata. A yaco o Samuela na luvedrau o Elikana kei Ana me parofita i Jiova. A vakayagataki tale ga ena itavi bibi ni kena tauyavu na veiliutaki vakatui e Isireli.

Sega ni vakabekataki ni se gonelailai sara o Samuela sa tekivu vakavulici koya o Ana ena veika me baleti Jiova. Ia, a guilecava beka o Ana na nona bubului? Sega sara! E kaya: “Me kali mada na gone, au na qai kauti koya, me rairai e na mata i Jiova, ka me tiko maikea ka sega ni mudu.” Ni sa kali o Samuela, rairai ni se qai yabaki tolu se sivia, a kauti koya o Ana me lai tiko ena vale tabu i Jiova me vaka ga a bubuluitaka.​—1 Samuela 1:​21-​24; 2 Veigauna 31:16.

Ni sa cabo oti e dua na isoro vei Jiova rau sa qai kauti Samuela yani vei Ilai o Ana kei Elikana. Kena irairai ni a taura tu na liga i luvena tagane lailai o Ana ena gauna e kaya kina vei Ilai: “Noqu turaga, me vaka na kena dina na nomu bula, na noqu turaga, koi au na yalewa ka tu voleka vei iko eke ni’u sa masu vei Jiova: au a kerea na gone oqo; a sa solia mai vei au ko Jiova na ka ka’u a kerea vua: ia ka’u sa soli koya kina vei Jiova; sa soli tiko vei Jiova e na veisiga kecega sa bula kina ko koya.” Tekivu sara ga e ke na veiqaravi tabu i Samuela vua na Kalou.​—1 Samuela 1:​25-​28; 2:​11.

Ni toso na gauna e sega ni bau guilecavi Samuela o Ana. E kaya na iVolatabu: “A sa cakava ko tinana e dua na nona kote . . . e na veiyabaki yadua ka kauta vua, ni rau sa lako cake kei na watina me vakacabora nai soro vakayabaki.” (1 Samuela 2:​19) E dau masulaki Samuela o Ana. Sega ni vakabekataki ena nona veisiko e veiyabaki, e dau vakayaloqaqataki Samuela me yalodina tiko ga ena nona veiqaravi vua na Kalou.

Dua gona na veisiko vaka oqo a vosa vakalougatataki rau kina na itubutubu i Samuela o Ilai ena nona kaya vei Elikana: “Me solia vei iko ko Jiova na kawa mai vua na yalewa oqo, mei sosomi ni solisoli sa solia ko koya vei Jiova.” Me salavata kei na veivosa oya, rau a vakalougatataki o Ana kei Elikana ni tolu tale na luvedrau tagane kei na rua na luvedrau yalewa.​—1 Samuela 2:​20, 21.

Totoka dina na ivakaraitaki erau kotora o Elikana kei Ana vei ira na itubutubu lotu Vakarisito! Levu na tama kei na tina, eda rawa ni kaya nira solia vei Jiova na luvedra tagane kei na luvedra yalewa ena nodra vakauqeti ira mera sauva e so na taba ni cakacaka vakaitalatala vakatabakidua. Era vakacaucautaki na itubutubu vaka oqo ena nodra lomasoli. Ena vakalougatataki ira dina o Jiova.

Masu ni Vakavinavinaka i Ana

Sa dua na ka na marau i Ana ni sa vakaluveni! E tu tu yadua me qai volai ena iVolatabu na masu era cabora na yalewa. Ia me baleti Ana, eda vulica kina e rua na mataqali masu. Kena imatai, na masu e talaucaka kina na lomana ena mosimosi ni ka e sotava ena nona vakararawataki, kena ikarua na masu ni vakavinavinaka ena levu ni nona reki. “Sa reki na yaloqu e na vuku i Jiova,” e masuta o Ana. E marau ni “sa vakasucu . . . ko koya ka yava,” qai vakavinavinakataki Jiova ni sa “vueta cake ko koya na dravudravua mai na kuvu ni qele.” Io, “sa vueta cake na dravudravua ko koya mai nai binibini de ni manumanu.”​—1 Samuela 2:​1-​10.

Na itukutuku uqeti vakalou me baleti Ana e vakaraitaka ni rawa ni vakararawataki keda na nodra malumalumu se na nodra cati keda na tani. Ia, meda kua ni laiva na veivakatovolei vaka oya me kauta laivi na noda reki ena noda qaravi Jiova. O koya e daurogoca na masu, ena sauma na nodra tagi na nona tamata yalodina, e vakabulai ira mai na nodra rarawa, e vakacegui ira qai vakalougatataki ira.​—Same 22:​23-​26; 34:​6-8; 65:2.

[iVakamacala e ra]

[iYaloyalo ena tabana e 17]

Soli Samuela o Ana vei Jiova