Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • es25 bf. 88-97
  • September

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • September
  • Ŋmalɛi Lɛ Amli Ni Wɔɔkwɛ Daa—2025
  • Saneyitsei Bibii
  • Ju, September 1
  • Jufɔ, September 2
  • Shɔ, September 3
  • Soo, September 4
  • Sohaa, September 5
  • Hɔɔ, September 6
  • Hɔgbaa, September 7
  • Ju, September 8
  • Jufɔ, September 9
  • Shɔ, September 10
  • Soo, September 11
  • Sohaa, September 12
  • Hɔɔ, September 13
  • Hɔgbaa, September 14
  • Ju, September 15
  • Jufɔ, September 16
  • Shɔ, September 17
  • Soo, September 18
  • Sohaa, September 19
  • Hɔɔ, September 20
  • Hɔgbaa, September 21
  • Ju, September 22
  • Jufɔ, September 23
  • Shɔ, September 24
  • Soo, September 25
  • Sohaa, September 26
  • Hɔɔ, September 27
  • Hɔgbaa, September 28
  • Ju, September 29
  • Jufɔ, September 30
Ŋmalɛi Lɛ Amli Ni Wɔɔkwɛ Daa—2025
es25 bf. 88-97

September

Ju, September 1

Jetsɛremɔ ni jɛ ŋwɛi baaba abasara wɔ.—Luka 1:78.

Nyɔŋmɔ ehã Yesu hewalɛ ni ekɛtsu adesai anaagbai fɛɛ ahe nii. Naakpɛɛ nii ni Yesu fee lɛ hãa wɔnaa akɛ eyɛ hewalɛ ni ebaanyɛ ekɛtsu naagbai ni wɔnyɛŋ amɛhe nii wɔtsu lɛ ahe nii. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, eyɛ hewalɛ lɛ ni ekɛbaajie esha, ni ji nɔ titri ni hãa helai mɔmɔɔ wɔ, wɔgboiɔ, ni wɔnáa naagbai krokomɛi lɛ kɛje jɛmɛ. (Mat. 9:​1-6; Rom. 5:​12, 18, 19) Naakpɛɛ nii ni efee lɛ hãa wɔnaa akɛ, ebaanyɛ etsa ‘helai srɔtoi fɛɛ’ ni etee gbohii ashi po. (Mat. 4:23; Yoh. 11:​43, 44) Agbɛnɛ hu, ehãa wɔnaa akɛ eyɛ hewalɛ yɛ kɔɔyɔi ni naa wa kɛ mumɔi fɔji po anɔ. (Mar. 4:​37-39; Luka 8:2) Ani eŋɔɔɔ onaa akɛ Yehowa ehã e-Bi lɛ lɛ hewalɛ ni ekɛtsu nibii nɛɛ fɛɛ? Wɔbaanyɛ wɔná hemɔkɛyeli ni mli wa akɛ nibii kpakpai ni awo shi akɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ baafee ehã wɔ wɔsɛɛ lɛ baaba mli. Naakpɛɛ nii ni Yesu fee be ni eyɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ hãa wɔnaa naakpɛɛ nii wuji ni ebaafee yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ fɛɛ kɛ́ ebɔi shikpɔŋ lɛ nɔyeli. w23.04 3 kk. 5-7

Jufɔ, September 2

Mumɔ lɛ taoɔ nibii fɛɛ amli, Nyɔŋmɔ nibii ni mli kwɔlɔ lɛ po.—1 Kor. 2:10.

Kɛ́ mɛi ni yɔɔ nyɛsafo lɛ mli lɛ ayi fa lɛ, ni no hewɔ lɛ, bei pii kɛ́ owó onine nɔ lɛ, atsɛɛɛ bo lɛ, ekolɛ obaanu he akɛ okawó onine nɔ dɔŋŋ. Shi kaafee nakai. Saamɔ ohe akɛ obaahã saji ahetoo yɛ hei srɔtoi yɛ nikasemɔ lɛ mli. Kɛ́ ofee nakai lɛ, kɛ́ atsɛɛɛ bo yɛ shishijeegbɛ lɛ, abaanyɛ atsɛ bo yɛ hei krokomɛi be ni kpee lɛ yaa nɔ lɛ. Kɛ́ oosaa ohe kɛmiihã Buu-Mɔɔ Nikasemɔ lɛ, susumɔ bɔ ni kuku fɛɛ kuku kɔɔ saneyitso lɛ he ehãa lɛ he. Kɛ́ ofee nakai lɛ, obaaná otii ni sa ni obaanyɛ owie he be ni nikasemɔ lɛ yaa nɔ lɛ. Kɛfata he lɛ, obaanyɛ osaa ohe ni ohã hetoo kɛ́ ashɛ kukuji ni wieɔ Biblia mli anɔkwalei ni mligbalamɔ wa lɛ anɔ. Mɛni hewɔ? Ejaakɛ ekolɛ mɛi fioo pɛ ni baawó amɛnine nɔ kɛ́ ashɛ hei ni tamɔ nakai. Shi kɛ́ fɛɛ sɛɛ lɛ kɛ́ otee asafoŋ kpeei ni owó onine nɔ ni atsɛɛɛ bo lɛ, mɛni esa akɛ ofee? Dani abaaje asafoŋ kpee shishi lɛ, obaanyɛ oyana mɔ ni kwɛɔ nikasemɔ lɛ nɔ lɛ ni otsɔɔ lɛ he ni kɛ́ ashɛ lɛ obaasumɔ ni ohã hetoo. w23.04 21-22 kk. 9-10

Shɔ, September 3

Yosef [fee] bɔ ni Yehowa bɔfo lɛ ekɛɛ lɛ lɛ, ni ekɛ eŋa lɛ tee shĩa.—Mat. 1:24.

Yosef kɛ Yehowa gbɛtsɔɔmɔi tsu nii amrɔ nɔŋŋ, ni enɛ hã etsɔ wu kpakpa. Kɛ́ hooo kwraa lɛ, Yehowa kɛ gbɛtsɔɔmɔi hã lɛ shii etɛ sɔŋŋ yɛ eweku lɛ he. Yɛ eko fɛɛ eko mli lɛ, etsu nɔ ni akɛɛ lɛ lɛ he nii amrɔ nɔŋŋ, kɛ́ ebi ni efee tsakemɔi wuji po. (Mat. 1:20; 2:​13-15, 19-21) Akɛni Yosef kɛ Yehowa gbɛtsɔɔmɔ tsu nii amrɔ nɔŋŋ hewɔ lɛ, enyɛ ebu Maria he, eye ebua lɛ, ni ehã lɛ nibii ni he hiaa lɛ. Ŋwanejee ko bɛ he akɛ, nibii nɛɛ ni Yosef fee lɛ hã Maria sumɔ lɛ waa ni ebu lɛ. Wumɛi, nyɛkasea Yosef ni be fɛɛ be lɛ, nyɛtao Biblia mli gbɛtsɔɔmɔi yɛ bɔ ni nyɛbaakwɛ nyɛweku lɛ nyɛhã lɛ he. Kɛ́ nyɛtao Biblia mli gbɛtsɔɔmɔi ni nyɛkɛtsu nii kɛ́ eebi ni nyɛfee tsakemɔi po lɛ, no baatsɔɔ akɛ nyɛsumɔɔ nyɛŋamɛi lɛ waa, ni no baahã nyɛgbãla lɛ asɔ. Nyɛmi yoo ko ni jɛ Vanuatu ni bote gbalashihilɛ mli nɔ ni fe afii 20 nɛ lɛ wie akɛ: “Kɛ́ miwu tao Yehowa gbɛtsɔɔmɔ ni ekɛtsu nii lɛ, ehãa mibuɔ lɛ waa, ni ehãaa mitsui aye. Ni kɛ́ ekpɛ yiŋ ko hu lɛ, miheɔ miyeɔ akɛ ebaaye omanye.” w23.05 21 kk. 5

Soo, September 4

Gbɛjegbɛ baahi jɛmɛ, lɛɛlɛŋ, gbɛ ko ni abaatsɛ lɛ Krɔŋkrɔŋfeemɔ Gbɛ.—Yes. 35:8.

Yudafoi ni baaku amɛsɛɛ kɛjɛ Babilon lɛ baatsɔ “maŋ krɔŋkrɔŋ” amɛhã Yehowa amɛ-Nyɔŋmɔ lɛ. (5 Mo. 7:6) Shi ani no tsɔɔ akɛ ehe ebahiaŋ ni amɛfee tsakemɔi yɛ amɛshihilɛ mli koni amɛsa Yehowa hiɛ? Dabi. Yudafoi lɛ pii yɛ ni Babilon afɔ amɛ yɛ, ni no hewɔ lɛ, eeenyɛ efee akɛ, bɔ ni Babilonbii lɛ susuɔ nii ahe amɛhãa kɛ bɔ ni amɛfeɔ amɛnii amɛhãa lɛ, nakai amɛ hu amɛfeɔ amɛnii. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, be ni Yudafoi ni ku amɛsɛɛ amɛba klɛŋklɛŋ lɛ ehi Israel aaafee afii 69 sɛɛ po lɛ, Amralo Nehemia na akɛ, bii ni Yudafoi ni ku amɛsɛɛ kɛba Israel lɛ efɔ lɛ ateŋ mɛi komɛi nyɛɛɛ awie Yudafoi awiemɔ lɛ po, ni enɛ hã enaa kpɛ ehe waa. (5 Mo. 6:​6, 7; Neh. 13:​23, 24) Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ yɛ Hebri mli. No hewɔ lɛ, kɛ́ gbekɛbii nɛɛ nyɛɛɛ amɛwie Hebri lɛ, te amɛbaafee tɛŋŋ amɛkase Yehowa he nii koni amɛsumɔ lɛ ni amɛjá lɛ? (Ezr. 10:​3, 44) Enɛ hãa wɔnaa lɛɛlɛŋ akɛ, ehe bahia ni Yudafoi nɛɛ afee tsakemɔi wuji. Shi bianɛ ni amɛyɔɔ Israel lɛ, nakai feemɔ waŋ tsɔ, ejaakɛ aaye aabua mɛi ni yɔɔ jɛmɛ lɛ koni amɛjá Yehowa jogbaŋŋ ekoŋŋ.—Neh. 8:​8, 9. w23.05 15 kk. 6-7

Sohaa, September 5

Yehowa yeɔ ebuaa mɛi fɛɛ ni gbeɔ shi lɛ ni eholeɔ mɛi fɛɛ ni bumɔ shi lɛ anɔ.—Lala 145:14.

Dɔlɛ sane ji akɛ, kɛ́ wɔmiishwe waa ni wɔshɛ oti ko ni wɔkɛma wɔhiɛ lɛ he loo wɔmiimia wɔhiɛ waa ni wɔtsu he nii po lɛ, nɔ ko baanyɛ agbala wɔsɛɛ. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, nɔ ko baanyɛ aba trukaa ni baahe be ni wɔto akɛ wɔkɛbaatsu oti ni wɔkɛma wɔhiɛ lɛ he nii lɛ. (Jaj. 9:11) Loo ekolɛ, wɔkɛ naagba ko baakpe ni baahã wɔnijiaŋ aje wui ni wɔnuŋ he akɛ wɔtiu oti ni wɔkɛma wɔhiɛ lɛ sɛɛ. (Abɛi 24:10) Loo ekolɛ, emuu ni wɔyeee lɛ hewɔ lɛ, wɔbaafee nɔ ko ni baahã ewa kɛhã wɔ akɛ wɔbaashɛ oti ni wɔkɛma wɔhiɛ lɛ he. (Rom. 7:23) Bei komɛi hu lɛ, tɔlɛ kɛkɛ po baanyɛ ahã ewa kɛhã wɔ akɛ wɔbaashɛ oti ni wɔkɛma wɔhiɛ lɛ he. (Mat. 26:43) Kɛ́ nɔ ko gbala osɛɛ po lɛ, mɛni baanyɛ aye abua bo ni okahã no je onijiaŋ wui? Kaimɔ akɛ, kɛ́ nɔ ko gbala osɛɛ lɛ, no etsɔɔɔ akɛ esaaa akɛ otiuɔ oti ni okɛma ohiɛ lɛ sɛɛ dɔŋŋ. Biblia lɛ hãa wɔleɔ akɛ, wɔkɛ naagbai baakpe shii abɔ. Shi ehãa wɔleɔ hu akɛ, ekɔɔɔ he eko nɔ ni baaba lɛ, wɔbaanyɛ wɔshɛ oti ni ma wɔhiɛ lɛ he, titri lɛ, kɛ́ wɔhã Yehowa ye ebua wɔ. Lɛɛlɛŋ, kɛ́ nɔ ko gbala wɔsɛɛ shi wɔtee nɔ wɔfee nibii ni baahã wɔshɛ oti ni wɔkɛma wɔhiɛ lɛ he lɛ, wɔhãa Yehowa naa akɛ wɔmiisumɔ ni wɔsa ehiɛ. Ŋwanejee ko bɛ he akɛ, kɛ́ Yehowa na akɛ oofee bɔ fɛɛ bɔ ni obaanyɛ ni oshɛ oti ni okɛma ohiɛ lɛ he lɛ, enáa miishɛɛ waa! w23.05 30 kk. 14-15

Hɔɔ, September 6

Nyɛfea nɔkwɛmɔnɔ nyɛhãa tooku lɛ.—1 Pet. 5:3.

Kɛ́ oblanyo ko tsu gbɛgbamɔ nitsumɔ lɛ, eyeɔ ebuaa lɛ ni eleɔ bɔ ni akɛ mɛi srɔtoisrɔtoi feɔ ekome kɛtsuɔ nii. Agbɛnɛ hu, eyeɔ ebuaa lɛ ni etoɔ eshika he gbɛjianɔ jogbaŋŋ. (Fip. 4:​11-13) Nɔ ko ni hi waa ni baanyɛ aye abua bo ni otsu gbɛgbamɔ nitsumɔ lɛ ji, ni obaasɔmɔ akɛ gbɛgbalɔi awalɔ, ni no baasaa bo kɛhã daa gbɛgbamɔ nitsumɔ lɛ. Kɛ́ obatsɔ gbɛgbalɔ lɛ, no hãa onáa hegbɛ ni okɛ ohe awo be fɛɛ sɔɔmɔ nitsumɔ lɛ fãi krokomɛi amli. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, obaanyɛ osɔmɔ akɛ tsumaa sɔɔlɔ loo oyatsu nii yɛ Betel. Esa akɛ nyɛmimɛi hii fɛɛ kɛfee oti ni ma amɛhiɛ akɛ, amɛbaatsɔmɔ asafoŋ onukpai koni amɛsɔmɔ amɛnyɛmimɛi Kristofoi lɛ. Biblia lɛ kɛɛ, nyɛmimɛi hii ni miibɔ mɔdɛŋ ni amɛshɛ oti nɛɛ he lɛ ‘miitao nitsumɔ kpakpa.’ (1 Tim. 3:1) Klɛŋklɛŋ lɛ, esa akɛ esɔmɔ akɛ asafoŋ sɔɔlɔ. Asafoŋ sɔɔlɔi yeɔ amɛbuaa asafoŋ onukpai lɛ yɛ gbɛi srɔtoi anɔ. Asafoŋ onukpai kɛ asafoŋ sɔɔlɔi fɛɛ jɛɔ heshibaa mli amɛsɔmɔɔ amɛnyɛmimɛi lɛ, ni amɛtsuɔ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ kɛ ekãa. w23.12 28 kk. 14-16

Hɔgbaa, September 7

Be ni edako lɛ, ebɔi etsɛ David Nyɔŋmɔ lɛ sɛɛgbɛtaomɔ.—2 Kro. 34:3.

Be ni Maŋtsɛ Yosia bɔi Yehowa sɛɛgbɛtaomɔ lɛ, no mli lɛ eye afii 16 pɛ. Oti ni ekɛma ehiɛ ji, ebaakase Yehowa he nii ni efee esuɔmɔnaa nii. Shi oblanyo nɛɛ náaa nibii mlɛo be ni eyeɔ maŋtsɛ lɛ. No mli lɛ, emaŋbii lɛ babaoo jáa amale nyɔŋmɔi, no hewɔ lɛ, ehe bahia ni efee ekãa koni ehã amɛkpa. Ni nakai pɛpɛɛpɛ efee. Be ni eshwɛ fioo ni ebaaye afii 20 lɛ, ebɔi amale nyɔŋmɔi lɛ jiemɔ yɛ maŋ lɛ mli. (2 Kro. 34:​1, 2) Kɛ́ odako po lɛ, obaanyɛ okpɛ oyiŋ akɛ obaakase Yehowa kɛ esui lɛ ahe nii, tamɔ Yosia fee lɛ. Enɛ baatsirɛ bo ni ojɔɔ ohe nɔ ohã lɛ. Kɛ́ ojɔɔ ohe nɔ ohã Yehowa lɛ, te no baabi ni ohi shi ohã tɛŋŋ? Be ni abaptisi oblanyo ko ni atsɛɔ lɛ Luke lɛ, no mli lɛ, eye afii 14. Gbi ni ejɔɔ ehe nɔ ehã Yehowa lɛ, ewie akɛ: “Kɛjɛ ŋmɛnɛ nɔ kɛyaa lɛ, mahã Yehowa sɔɔmɔ afee nɔ ni he hiaa mi yɛ mishihilɛ mli fe nɔ fɛɛ nɔ, ni mamia mihiɛ akɛ mahã Yehowa aná miishɛɛ.” (Mar. 12:30) Kɛ́ bo hu otswa ofai shi akɛ obaafee nakai lɛ, Yehowa baajɔɔ bo waa! w23.09 11 kk. 12-13

Ju, September 8

Nyɛjiea bulɛ kpo nyɛtsɔa mɛi ni tsuɔ nii waa yɛ nyɛteŋ, ni amɛkwɛɔ nyɛnɔ yɛ Nuŋtsɔ lɛ mli.—1 Tes. 5:12.

Atse Tesalonika asafo lɛ etsɛɛɛ ni bɔfo Paulo ŋma amɛ wolo nɛɛ. Eeenyɛ efee akɛ, hii ni nyiɛ asafo lɛ hiɛ yɛ nakai beiaŋ lɛ bɛ niiashikpamɔ ko tsɔ, no hewɔ lɛ, ekolɛ amɛkpɛ yiŋ komɛi ni ejaaa. Shi fɛɛ sɛɛ lɛ, Paulo wo nyɛmimɛi lɛ hewalɛ ni amɛbu amɛ. Be ni amanehulu kpeteŋkpele lɛ bɛŋkɛɔ nɛɛ, ekolɛ ehe baahia ni wɔbi gbɛtsɔɔmɔ kɛjɛ asafoŋ onukpai lɛ adɛŋ fe bɔ ni wɔfeɔ bianɛ lɛ po. Ekolɛ be baashɛ ni wɔnáŋ gbɛtsɔɔmɔ kɛjɛŋ nitsumɔhe yitso lɛ kɛ nitsumɔhe nine lɛ dɛŋ. Enɛ hewɔ lɛ, bianɛ ji be ni ehe miihia waa ni wɔsumɔ asafoŋ onukpai lɛ ni wɔjie bulɛ kpo wɔtsɔɔ amɛ. Ekɔɔɔ he eko nɔ ni baaba lɛ, nyɛhãa wɔhiɛ ahia wɔhe nɔ ni wɔkɛ wɔjwɛŋmɔ akama amɛfatɔi lɛ anɔ, shi moŋ wɔhã ehi wɔjwɛŋmɔ mli akɛ Yehowa miitsɔ Kristo nɔ eetsɔɔ hii anɔkwafoi nɛɛ gbɛ. Bɔ ni dade fai buɔ asraafonyo yitso he lɛ, nakai nɔŋŋ wɔhiɛnɔkamɔ lɛ buɔ wɔjwɛŋmɔ he ni ehãa wɔsusuɔ nii ahe jogbaŋŋ. Wɔle akɛ, nibii ni yɔɔ je lɛ mli lɛ ahe bɛ sɛɛnamɔ. (Fip. 3:8) Wɔhiɛnɔkamɔ lɛ hewɔ lɛ, kɛ́ sane fɔŋ ko nina wɔ lɛ, wɔhãa wɔhe tsui ni wɔjwɛŋŋ tsɔ. w23.06 11 kk. 11-12

Jufɔ, September 9

Yoo kwashia yɛ hoo. Ebɛ jwɛŋmɔ.—Abɛi 9:13.

Esa akɛ mɛi fɛɛ ni “yoo kwashia” lɛ boɔ etsɛɔ amɛ lɛ akpɛ amɛyiŋ yɛ nɔ ni amɛbaafee he. Ani amɛbaaya etsɛmɔ lɛ aloo amɛyaŋ? Wɔyɛ yiŋtoi kpakpai pii ahewɔ ni esa akɛ wɔkwɛ wɔhe nɔ jogbaŋŋ koni wɔkayabɔ ajwamaŋ. “Yoo kwashia” lɛ kɛɛ, “Nu ni aju lɛ, enumɔ ŋɔɔ.” (Abɛi 9:17) Mɛni ji “nu ni aju lɛ”? Biblia lɛ kɛ bɔlɛnamɔ ni yaa nɔ yɛ nuu kɛ eŋa teŋ lɛ toɔ nu ni hãa mɔ tsui nyɔɔ emli lɛ he. (Abɛi 5:​15-18) Kɛ́ nuu ko kɛ yoo ko bote gbalashihilɛ mli lɛ, amɛbaanyɛ amɛná bɔlɛ, ejaakɛ Yehowa ehã amɛ hegbɛ lɛ akɛ amɛfee nakai. No hewɔ lɛ, wɔbaanyɛ wɔkɛɛ akɛ, “nu ni aju lɛ” ji ajwamaŋbɔɔ, ni ji bɔlɛnamɔ ni yaa nɔ yɛ mɛi enyɔ ni jeee wu kɛ ŋa lɛ ateŋ. Bɔ ni julɔi feɔ bɔ fɛɛ bɔ ni amɛbaanyɛ koni akamɔ amɛ lɛ, nakai nɔŋŋ bei pii lɛ, mɛi ni bɔɔ ajwamaŋ lɛ feɔ yɛ teemɔŋ koni akamɔ amɛ. “Nu ni aju lɛ” ŋɔɔ mɛi ni nuɔ lɛ anaa waa, titri lɛ, kɛ́ amɛnu he akɛ mɔ ko mɔ ko enaaa nɔ ni amɛfeɔ lɛ. Shi amɛmiilaka amɛhe! Yehowa miina nɔ ni amɛfeɔ lɛ fɛɛ, ni nɔ ko bɛ ni yɔɔ oshãra fe wekukpaa ni yɔɔ mɔ ko kɛ Yehowa teŋ lɛ ni baafite. Enɛ jeee nɔ ko ni “ŋɔɔ” kwraa, ejoɔ moŋ.—1 Kor. 6:​9, 10. w23.06 22 kk. 7-9

Shɔ, September 10

Kɛ́ mikɛ mligbigbilimɔ fee lɛ, no hu po lɛ, eji nitsumɔ ni atu awo midɛŋ.—1 Kor. 9:17.

Ekolɛ, yɛ obaptisimɔ lɛ sɛɛ lɛ, bei komɛi lɛ obaanu he akɛ osɔlemɔi lɛ jɛɛɛ otsui mli, aloo miishɛɛ ni okɛtsuɔ shiɛmɔ nitsumɔ lɛ eba shi. Kɛ́ eba lɛ nakai lɛ, kaanu he akɛ Yehowa ejie emumɔ lɛ yɛ onɔ. Yɛ emuu ni wɔ fɛɛ wɔyeee lɛ hewɔ lɛ, wɔbaanyɛ wɔnu he nakai yɛ be kɛ beiaŋ. Kɛ́ onu he akɛ ekãa ni okɛsɔmɔɔ Yehowa lɛ miiba shi lɛ, susumɔ bɔfo Paulo he. Eyɛ mli akɛ emia ehiɛ waa akɛ ebaakase Yesu moŋ, shi jeee be fɛɛ be ená he miishɛɛ akɛ ebaafee nibii ni ele akɛ esa akɛ efee lɛ. Paulo tswa efai shi akɛ, ekɔɔɔ he eko bɔ ni enuɔ he ehãa lɛ, ebaaya nɔ etsu esɔɔmɔ nitsumɔ lɛ. Bɔ ni Paulo hãaa ehenumɔi akudɔ lɛ lɛ, bo hu kaahã ohenumɔi kudɔ bo. Tswaa ofai shi akɛ obaafee nɔ ni ja ekɔɔɔ he eko bɔ ni onuɔ he ohãa. Kɛ́ omia ohiɛ ofee nɔ ni ja be fɛɛ be lɛ, ekolɛ fiofio lɛ, enɛ feemɔ waŋ tsɔ kɛhãŋ bo.—1 Kor. 9:16. w24.03 11-12 kk. 12-13

Soo, September 11

Nyɛjiea nyɛsuɔmɔ lɛ kpo nyɛtsɔa amɛ.—2 Kor. 8:24.

Kɛ́ wɔ hu wɔtse wɔhiɛ wɔhã wɔnyɛmimɛi lɛ ni wɔkɛ amɛ bɔ naanyo lɛ, no baatsɔɔ akɛ wɔsumɔɔ amɛ. (2 Kor. 6:​11-13) Ŋmɛnɛ lɛ, asafoi pii yɛ ni esoro hei ni nyɛmimɛi ni yɔɔ mli lɛ jɛ kɛ bɔ ni amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ feɔ enii ehãa. Kɛ́ wɔyɛ asafo ni tamɔ nakai mli lɛ, nɔ kome ni wɔbaanyɛ wɔfee ni baawa wɔ ni wɔsumɔ nyɛmimɛi lɛ fɛɛ ji, ni wɔkɛ wɔjwɛŋmɔ baama amɛsui kpakpai lɛ anɔ. Kɛ́ wɔna mɛi tamɔ bɔ ni Yehowa naa amɛ lɛ, no tsɔɔ akɛ wɔsumɔɔ amɛ. Ehe baahia ni wɔsumɔ wɔnyɛmimɛi lɛ waa yɛ amanehulu kpeteŋkpele lɛ mli. Kɛ́ amanehulu kpeteŋkpele lɛ je shishi lɛ, mɛɛ gbɛ nɔ Yehowa baatsɔ ebu wɔhe? Be ni abatutua blema Babilon lɛ, Yehowa kɛɛ ewebii ni yɔɔ jɛmɛ lɛ akɛ: “Mimaŋ, nyɛyaa, nyɛyabotea nyɛsɛɛtsui lɛ amli, ni nyɛŋamɔa nyɛshinai lɛ nyɛwoa nyɛyi. Nyɛtea nyɛhe be fioo ko kɛyashi mlifu lɛ baaho aya.” (Yes. 26:20) Ekolɛ, wɔ hu ehe baahia ni wɔfee nɔ ko ni tamɔ nakai nɔŋŋ kɛ́ amanehulu kpeteŋkpele lɛ je shishi. w23.07 6-7 kk. 14-16

Sohaa, September 12

Je nɛŋ nifeemɔ lɛ miitsake.—1 Kor. 7:31.

Esa akɛ ohã mɛi ale bo akɛ mɔ ko ni nuɔ nii ashishi. Bi ohe akɛ, ‘Ani mɛi le mi akɛ mɔ ko ni nuɔ nii ashishi, ni ŋmɛɔ sane he, ni kɛ esusumɔi fiii mɛi anɔ? Aloo mɛi naa mi akɛ mɔ ko ni sane wa, ni yɔɔ kpɛŋŋ, ni nuuu nii ashishi? Ani miboɔ mɛi toi ni mikpɛlɛɔ ni akɛ nɔ ni amɛwie lɛ atsu nii kɛ́ no fiteee nɔ ko?’ Kɛ́ wɔnuɔ nii ashishi waa lɛ, no tsɔɔ akɛ wɔmiikase Yehowa kɛ Yesu jogbaŋŋ. Kɛ́ wɔshihilɛ tsake lɛ, esa akɛ wɔnifeemɔ ahã ana akɛ wɔnuɔ nii ashishi. Nibii ni baanyɛ ahã wɔshihilɛ atsake lɛ ekomɛi ji, hela ko baanyɛ amɔ wɔ trukaa. Agbɛnɛ hu, nibii ajara baanyɛ aya ŋwɛi trukaa, loo nɔyeli lɛ baanyɛ atsake. Kɛ́ nibii ni tamɔ nɛkɛ ba lɛ, no baanyɛ ahã wɔkɛ naagbai ni wɔkpaaa gbɛ akpe. (Jaj. 9:11) Bei komɛi po lɛ, kɛ́ atsake nɔ ni wɔtsuɔ yɛ Yehowa asafo lɛ mli lɛ, no hu baanyɛ afee kaa kɛhã wɔ. Wɔbaanyɛ wɔtsake wɔhe wɔwo shihilɛ fɛɛ shihilɛ mli kɛ́ wɔfee nibii ejwɛ ni nyiɛ sɛɛ nɛɛ: (1) wɔkpɛlɛ nɔ akɛ wɔshihilɛ etsake, (2) wɔsusu nɔ ni wɔbaanyɛ wɔfee bianɛ lɛ he, moŋ fe nɔ ni wɔbaasusu nɔ ni wɔnyɛɔ wɔfeɔ be ko ni eho lɛ he, (3) wɔsusu nibii kpakpai ahe, kɛ (4) wɔfee nibii kɛye wɔbua mɛi. w23.07 21-22 kk. 7-8

Hɔɔ, September 13

Oji mɔ ko ni ashwɛɛɛ ehe kwraa.—Dan. 9:23.

Be ni Babilonbii lɛ mɔ gbalɔ Daniel kɛjɛ Yerusalem kɛtee Babilon lɛ, no mli lɛ oblanyo ji lɛ. Ŋwanejee ko bɛ he akɛ, Babilonbii lɛ na ‘nɔ ni gbɔmɔ naa’ lɛ. (1 Sam. 16:7) Amɛna akɛ Daniel lɛ, ‘kpa ko bɛ ehe, ehe yɛ fɛo,’ ni ejɛ weku ni abuɔ waa mli, ni enɛ hã amɛná ehe miishɛɛ. Enɛ hewɔ lɛ, Babilonbii lɛ tsɔse lɛ bɔ ni afee ni eyasɔmɔ yɛ Babilon maŋtsɛ lɛ shĩa lɛ. (Dan. 1:​3, 4, 6) Yehowa hu ná Daniel he miishɛɛ; shi lɛ lɛ, jeee Daniel he fɛo loo hegbɛ ni ená akɛ esɔmɔ yɛ maŋtsɛ lɛ shĩa lɛ hewɔ, shi moŋ yɛ nɔ gbɔmɔ ni eji lɛ hewɔ. Anɔkwa, be ni Yehowa wie nɔ ko ni tsɔɔ akɛ enaa Daniel tamɔ bɔ ni enaa Noa kɛ Hiob lɛ, no mli lɛ Daniel eye aaafee afii 20 pɛ. Enɛ hãa wɔnaa akɛ, be ni Daniel ji oblanyo po lɛ, Yehowa na lɛ akɛ jalɔ, tamɔ bɔ ni ena Noa kɛ Hiob ni kɛ afii babaoo sɔmɔ lɛ lɛ. (1 Mo. 5:32; 6:​9, 10; Hiob 42:​16, 17; Eze. 14:14) Yehowa tee nɔ esumɔ Daniel yɛ Daniel wala shihilɛ mli fɛɛ.—Dan. 10:​11, 19. w23.08 2 kk. 1-2

Hɔgbaa, September 14

[Nu] nɔ ni ji anɔkwale lɛ lɛɛmɔ, kɛ ekɛlɛ, kɛ enɔkwɔlɛ, kɛ emlikwɔlɛ lɛ shishi jogbaŋŋ kɛmɔ shi.—Efe. 3:18.

Kɛ́ ootao ohé shĩa lɛ, obaasumɔ ni oyana shĩa lɛ he nɔ fɛɛ nɔ dani okpɛ oyiŋ akɛ obaahé. Obaanyɛ ofee nɔ ko ni tamɔ nakai nɔŋŋ kɛ́ ookase Biblia lɛ. Kɛ́ okane lɛ hiɛaŋhiɛaŋ kɛkɛ lɛ, ekolɛ nɔ ni obaale pɛ ji, “Nyɔŋmɔ wiemɔi krɔŋkrɔŋi lɛ amli shishijee nibii lɛ.” (Heb. 5:12) Moŋ lɛ, botemɔ mli, tamɔ bɔ ni obaabote shĩa ko ni ootao ohé lɛ mli lɛ, ni ona nibii fɛɛ ni yɔɔ mli lɛ jogbaŋŋ. Gbɛ ni hi fe fɛɛ ni wɔbaanyɛ wɔtsɔ nɔ wɔfee enɛ ji, kɛ́ wɔkane nɔ ko yɛ Biblia lɛ fã ko lɛ, esa akɛ wɔkwɛ tsakpaa ni yɔɔ no kɛ nibii krokomɛi ni awie yɛ Biblia lɛ mli lɛ ateŋ. Agbɛnɛ hu, esa akɛ wɔbɔ mɔdɛŋ wɔnu nibii ni wɔheɔ wɔyeɔ lɛ ashishi kɛ nɔ hewɔ ni wɔheɔ nakai nibii lɛ wɔyeɔ lɛ. Nɔ ni baaye abua wɔ ni wɔnu Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ shishi jogbaŋŋ ji, ni wɔbaakase Biblia mli anɔkwalei ni mli kwɔlɔ lɛ. Bɔfo Paulo wo enyɛmimɛi Kristofoi lɛ hewalɛ ni amɛkase Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ jogbaŋŋ koni ‘amɛnu anɔkwale lɛ lɛɛmɔ, kɛ ekɛlɛ, kɛ enɔkwɔlɛ, kɛ emlikwɔlɛ lɛ shishi jogbaŋŋ kɛmɔ shi.’ Kɛ́ amɛfee nakai lɛ, ‘amɛshishifãi baamɔmɔ shi, ni amɛbaamamɔ shi shiŋŋ’ yɛ hemɔkɛyeli lɛ mli. (Efe. 3:​14-19) Esa akɛ wɔ hu wɔfee nakai nɔŋŋ. w23.10 18 kk. 1-3

Ju, September 15

Nyɛmimɛi, nyɛkasea bɔ ni gbalɔi ni wie yɛ Yehowa gbɛ́i mli lɛ fi shi yɛ amanehulu mli kɛ bɔ ni amɛto amɛtsui shi lɛ.—Yak. 5:10.

Awie mɛi pii ni to amɛtsui shi lɛ ahe yɛ Biblia lɛ mli. Mɛni hewɔ otooo gbɛjianɔ ni kɛ́ oofee aŋkro nikasemɔ lɛ, okase mɛi ni tamɔ nɛkɛ lɛ ahe nii? Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, be ni afɔ David mu akɛ ebaatsɔ Israel maŋtsɛ lɛ, no mli lɛ eji gbekɛ fioo. Shi afii pii ho dani ebatsɔ maŋtsɛ. Simeon kɛ Hana mɛ Mesia lɛ afii babaoo, shi amɛnijiaŋ ejeee wui; amɛtee nɔ amɛsɔmɔ Yehowa. (Luka 2:​25, 36-38) Kɛ́ ookase mɛi nɛɛ ahe nii lɛ, bi ohe akɛ, ‘Mɛni ye ebua mɔ nɛɛ ni enyɛ eto etsui shi? Mɛɛ gbɛ nɔ ená etsui shi ni eto lɛ he sɛɛ? Te mafee tɛŋŋ makase lɛ?’ Obaanyɛ okase mɛi ni etooo amɛtsui shi lɛ hu ahe nii. (1 Sam. 13:​8-14) Amɛ hu kɛ́ ookase amɛhe nii lɛ, bi ohe akɛ, ‘Mɛni hewɔ mɔs nɛɛ eyanyɛɛɛ eto etsui shi lɛ? Mɛɛ nɔ gbonyo jɛ etsui shi ni eyatooo lɛ mli kɛba?’ w23.08 24 kk. 15

Jufɔ, September 16

Wɔ lɛ, wɔhe wɔye ni wɔná wɔle hu akɛ bo ji Mɔ Krɔŋkrɔŋ ni jɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ lɛ.—Yoh. 6:69.

Bɔfo Petro ye anɔkwa; ehãaa nɔ ko nɔ ko aje enijiaŋ wui ni ekpa Yesu sɛɛnyiɛmɔ. Be ko lɛ, nɔ ko ba ni hã ana akɛ Petro yeɔ anɔkwa. Yesu wie nɔ ko ni ekaselɔi lɛ nuuu shishi, ni nɔ najiaŋ ni amɛbaamɛ ni Yesu agbála mli etsɔɔ amɛ loo amɛbaabi lɛ he sane lɛ, amɛkpa esɛɛnyiɛmɔ. (Yoh. 6:68) Shi Petro efeee nakai, ejaakɛ eyɔse akɛ Yesu pɛ yɔɔ “naanɔ wala wiemɔi lɛ.” Yesu le akɛ Petro kɛ bɔfoi krokomɛi lɛ baakwa lɛ. Fɛɛ sɛɛ lɛ, Yesu ná nɔmimaa akɛ Petro baaku esɛɛ, ni ebaaya nɔ eye lɛ anɔkwa. (Luka 22:​31, 32) Yesu le akɛ “mumɔ lɛ miisumɔ waa, shi heloo lɛ egbede.” (Mar. 14:38) No hewɔ lɛ, be ni Petro kwa Yesu po lɛ, Yesu kwaaa lɛ. Be ni atee Yesu shi lɛ, ejie ehe kpo etsɔɔ Petro. Eeenyɛ efee akɛ, no mli lɛ mɔ ko mɔ ko bɛ jɛmɛ. (Mar. 16:7; Luka 24:34; 1 Kor. 15:5) Ŋwanejee ko bɛ he akɛ, enɛ wo Petro hewalɛ waa, ejaakɛ no mli lɛ etsui ekumɔ. w23.09 22 kk. 9-10

Shɔ, September 17

Mɛi ni akɛ amɛnifeemɔi ni mla eŋmɛɛɛ gbɛ lɛ eke amɛ, ni atsĩmɔ amɛhe eshai anɔ lɛ yɛ miishɛɛ.—Rom. 4:7.

Nyɔŋmɔ kɛ mɛi ni heɔ enɔ amɛyeɔ lɛ ahe eshai keɔ amɛ loo etsĩmɔɔ nɔ. Ekɛkeɔ amɛ kwraa, ni ebuuu he akɔntaa dɔŋŋ. (Lala 32:​1, 2) Ebuɔ mɛi ni tamɔ nakai lɛ akɛ jalɔi loo mɛi ni tɔmɔ ko bɛ amɛhe yɛ amɛhemɔkɛyeli lɛ hewɔ. Eyɛ mli akɛ Nyɔŋmɔ bu Abraham, David, kɛ etsuji anɔkwafoi krokomɛi jalɔi moŋ, shi no mli lɛ amɛkã he amɛji eshafeelɔi, ni amɛyeee emuu. Fɛɛ sɛɛ lɛ, amɛhemɔkɛyeli lɛ hewɔ lɛ, Nyɔŋmɔ bu amɛ akɛ mɛi ni tɔmɔ ko bɛ amɛhe, titri lɛ, kɛ́ akɛ amɛ to mɛi ni heee Nyɔŋmɔ nɔ amɛyeee lɛ ahe. (Efe. 2:12) Yɛ wolo ni bɔfo Paulo ŋma eyahã Romabii lɛ mli lɛ, ehã efee faŋŋ akɛ, ja mɔ ko yɛ hemɔkɛyeli dani ebaanyɛ etsɔ Nyɔŋmɔ naanyo. Hemɔkɛyeli ni hã Abraham kɛ David batsɔmɔ Nyɔŋmɔ nanemɛi, ni no nɔŋŋ baanyɛ ahã wɔ hu wɔbatsɔmɔ Nyɔŋmɔ nanemɛi. w23.12 3 kk. 6-7

Soo, September 18

Nyɛhãa wɔtsɔa enɔ wɔkɛ yijiemɔ afɔle ahãa Nyɔŋmɔ be fɛɛ be, no ji wɔnaabui lɛ ayibii ni jajeɔ egbɛ́i lɛ tsɔɔ lɛ.—Heb. 13:15.

Ŋmɛnɛ lɛ, Kristofoi fɛɛ ená hegbɛ akɛ amɛkɛ amɛbe, amɛhewalɛ, kɛ nibii ni amɛyɔɔ lɛ baasɔmɔ Yehowa. Kɛ́ wɔkɛ wɔnyɛmɔ fɛɛ sɔmɔ Yehowa lɛ, no baatsɔɔ akɛ wɔhiɛ sɔɔ hegbɛ ni wɔná akɛ wɔbaajá lɛ lɛ. Bɔfo Paulo wie nibii komɛi ni wɔfeɔ kɛjáa Nyɔŋmɔ ni esaaa akɛ wɔkuɔ wɔhiɛ wɔshwieɔ nɔ kɔkɔɔkɔ lɛ ahe. (Heb. 10:​22-25) Nibii nɛɛ ekomɛi ji, sɔlemɔ, shiɛmɔyaa, asafoŋ kpeei yaa, kɛ ni wɔbaawowoo wɔhe hewalɛ, ‘titri lɛ, akɛni wɔmiina akɛ Yehowa gbi lɛ miibɛŋkɛ nɛɛ.’ Yɛ Kpojiemɔ wolo lɛ naagbeegbɛ lɛ, Yehowa bɔfo lɛ wie shii enyɔ sɔŋŋ akɛ, “Já Nyɔŋmɔ!” (Kpo. 19:10; 22:9) Nyɛhãa wɔ fɛɛ wɔhãa nibii ni wɔkase yɛ Yehowa mfonirifeemɔŋ sɔlemɔ shĩa kpeteŋkpele lɛ he lɛ ahia wɔjwɛŋmɔ mli, ni wɔkai be fɛɛ be akɛ, wɔná hegbɛ kpele akɛ wɔbaajá wɔ-Nyɔŋmɔ Ofe lɛ! w23.10 29 kk. 17-18

Sohaa, September 19

Nyɛhãa wɔyaa nɔ wɔsumɔsumɔa wɔhe.—1 Yoh. 4:7.

Wɔ fɛɛ wɔmiisumɔ ni ‘wɔya nɔ wɔsumɔ wɔnyɛmimɛi’ lɛ. Shi ehe miihia waa ni wɔhã kɔkɔ ni Yesu bɔ akɛ “mɛi pii asuɔmɔ lɛ he baajɔ” lɛ ahi wɔjwɛŋmɔ mli. (Mat. 24:12) Nɔ ni Yesu wie nɛɛ etsɔɔɔ akɛ ekaselɔi lɛ ateŋ mɛi pii asuɔmɔ he baajɔ. Shi akɛni wɔkɛ mɛi ni yɔɔ je lɛ mli lɛ ni yɔɔ ni amɛbɛ suɔmɔ hewɔ lɛ, esa akɛ wɔkwɛ jogbaŋŋ ni wɔ hu wɔsuɔmɔ lɛ he akajɔ. Enɛ hewɔ lɛ, nyɛhãa wɔsusua sanebimɔ ni he hiaa nɛɛ he: Mɛni baahã wɔna kɛji wɔsumɔɔ wɔnyɛmimɛi lɛ waa? Nɔ kome ni baaye abua wɔ ni wɔna kɛji wɔsumɔɔ wɔnyɛmimɛi lɛ waa ji, ni wɔbaakwɛ bɔ ni wɔfeɔ wɔnii wɔhãa kɛ́ wɔkɛ shihilɛi komɛi kpe. (2 Kor. 8:8) Bɔfo Petro wie akɛ: “Shi titri lɛ, nyɛsumɔsumɔa nyɛhe kɛ suɔmɔ ni mli wa, ejaakɛ suɔmɔ haa eshai babaoo anɔ.” (1 Pet. 4:8) Nɔ ni ewie nɛɛ hãa wɔnaa akɛ, bɔ ni wɔfeɔ wɔnii wɔhãa kɛji wɔnyɛmimɛi lɛ tɔ̃ wɔnɔ lɛ hãa anaa kɛji wɔsumɔɔ wɔnyɛmimɛi lɛ waa. w23.11 10 kk. 12-13

Hɔɔ, September 20

Nyɛsumɔsumɔa nyɛhe.—Yoh. 13:34.

Kɛ́ wɔsumɔɔ wɔsafoŋbii lɛ ateŋ mɛi komɛi asane, shi wɔsumɔɔɔ mɛi komɛi asane lɛ, wɔnyɛŋ wɔkɛɛ akɛ wɔmiiye Yesu famɔ akɛ wɔsumɔ wɔnyɛmimɛi Kristofoi lɛ nɔ. Eyɛ mli akɛ naanyobɔɔ ni yɔɔ wɔ kɛ amɛteŋ mɛi komɛi ateŋ lɛ mli baanyɛ awa fe mɛi krokomɛi anɔ, tamɔ eba lɛ yɛ Yesu gbɛfaŋ lɛ moŋ, shi tamɔ bɔfo Petro wie lɛ, esa akɛ wɔsumɔ wɔnyɛmimɛi lɛ fɛɛ, ejaakɛ weku kome mli bii ji wɔ. (Yoh. 13:23; 20:2; 1 Pet. 2:17) Petro wo wɔ hewalɛ ni ‘wɔjɛ wɔtsuiŋ wɔsumɔsumɔɔ wɔhe waa.’ (1 Pet. 1:22) Kɛ́ akɛɛ wɔsumɔ wɔnyɛmimɛi lɛ “waa” lɛ, yɛ ŋmalɛ nɛɛ mli lɛ, nɔ ni etsɔɔ ji, ni wɔbaamia wɔhiɛ wɔsumɔ amɛ kɛji wɔnuuu he akɛ wɔfee nakai po. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, ŋɔɔ lɛ akɛ nyɛmi ko efee bo nɔ ko ni edɔ bo waa. Ekolɛ nɔ ni baaba ojwɛŋmɔ mli nɔŋŋ ji, ni ofee lɛ eko kɛtse, moŋ fe ni obaajie suɔmɔ kpo otsɔɔ lɛ. Shi Yesu hã Petro le akɛ, kɛ́ mɔ ko fee wɔ nɔ ko ni wɔfee lɛ eko kɛtse lɛ, esaaa Nyɔŋmɔ hiɛ. (Yoh. 18:​10, 11) Petro wie akɛ: “Nyɛkɛ efɔŋ akatoa efɔŋ najiaŋ, loo jɛmɔ yɛ jɛmɔ najiaŋ. Shi moŋ, nyɛjɔa kɛtoa najiaŋ.” (1 Pet. 3:9) Kɛ́ wɔsumɔɔ wɔnyɛmimɛi lɛ waa lɛ, wɔbaajie mlihilɛ kpo wɔtsɔɔ amɛ ni wɔkɛ amɛ aye jogbaŋŋ. w23.09 28-29 kk. 9-11

Hɔgbaa, September 21

Nakai nɔŋŋ yei lɛ hu afee . . . mɛi ni ŋmɛɔ pɛpɛɛpɛ yɛ amɛnifeemɔi amli, mɛi ni yeɔ anɔkwa yɛ nibii fɛɛ amli.—1 Tim. 3:11.

Gbekɛbii daraa oyayaayai, ni bei pii lɛ kɛ́ wɔna enɛ lɛ, efeɔ wɔ naakpɛɛ. Wɔle akɛ, jeee nɔ ko ni gbekɛbii lɛ feɔ ni hãa amɛdaraa oyayaayai lɛ. Shi kɛ́ wɔmiitao wɔda yɛ mumɔŋ lɛ, no lɛ esa akɛ wɔfee nɔ ko yɛ he. (1 Kor. 13:11; Heb. 6:1) Esa akɛ wɔfee nibii ni baahã wɔ kɛ Yehowa teŋ naanyobɔɔ lɛ mli awa. Agbɛnɛ hu, esa akɛ wɔbi lɛ ni ehã wɔ emumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ koni no aye abua wɔ ni wɔná sui kpakpai, wɔkase nibii ni baaye abua wɔ yɛ shihilɛ mli, ni wɔsaa wɔhe kɛhã sɔ̃i ni ekolɛ wɔbaaná wɔsɛɛ lɛ. (Abɛi 1:5) Be ni Yehowa bɔ ade lɛ, ebɔ nuu kɛ yoo. (1 Mo. 1:27) Esoro nuu gbɔmɔtso, ni esoro yoo gbɔmɔtso. Shi nibii krokomɛi yɛ ni hãa esoroɔ yei yɛ hii ahe. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, esoro sɔ̃i ni Yehowa etu ewo yei adɛŋ lɛ yɛ sɔ̃i ni etu ewo hii adɛŋ lɛ he, ni amɛ fɛɛ lɛ, ehe miihia ni amɛná sui kɛ hesai ni baaye abua amɛ ni amɛtsu amɛsɔ̃i lɛ ahe nii.—1 Mo. 2:18. w23.12 18 kk. 1-2

Ju, September 22

Nyɛyaa nyɛyafea mɛi ni jɛ jeŋmaji lɛ fɛɛ amli lɛ kaselɔi, nyɛbaptisia amɛ yɛ Tsɛ lɛ gbɛ́i mli, kɛ Bi lɛ gbɛ́i mli, kɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ gbɛ́i mli.—Mat. 28:19.

Ani Yesu miisumɔ ni mɛi krokomɛi kɛ Yehowa gbɛ́i lɛ atsu nii? Hɛɛ. Eeenyɛ efee akɛ, jamɔŋ hiɛnyiɛlɔi komɛi ni hi shi yɛ Yesu beiaŋ lɛ yasusu akɛ esaaa ni atsɛɔ Nyɔŋmɔ gbɛ́i lɛ ejaakɛ eyɛ krɔŋkrɔŋ tsɔ. Shi Yesu hãaa susumɔ nɛɛ ni damɔɔɔ ŋmalɛ nɔ lɛ atsi lɛ gbɛ ni ekajie e-Tsɛ lɛ gbɛ́i lɛ yi. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, be ko lɛ, Yesu fã daimonio yɛ nuu ko mli yɛ Gerasabii akpokpaa lɛ nɔ. Mɛi ni yɔɔ kpokpaa lɛ nɔ lɛ she gbeyei ni amɛkpa lɛ fai ni eshi jɛmɛ. No hewɔ lɛ eshi nakai kpokpaa lɛ nɔ. (Mar. 5:​16, 17) Shi Yesu miisumɔ ni mɛi ale Yehowa gbɛ́i lɛ yɛ nakai kpokpaa lɛ nɔ. No hewɔ lɛ, ekɛɛ nuu lɛ ni efamɔ daimonioi lɛ yɛ emli lɛ akɛ, eya ni eyagba mɛi nɔ ni Yehowa efee ehã lɛ, jeee nɔ ni lɛ Yesu lɛ efee ehã lɛ. (Mar. 5:19) Ŋmɛnɛ lɛ, Yesu miisumɔ ni wɔ hu wɔhã ale e-Tsɛ lɛ gbɛ́i yɛ je lɛŋ he fɛɛ he. (Mat. 24:14; 28:20) Kɛ́ wɔhã mɛi le Yehowa gbɛ́i lɛ, Yesu, wɔ-Maŋtsɛ lɛ náa miishɛɛ. w24.02 10 kk. 10

Jufɔ, September 23

Otee nɔ ohiɛ nibii amli yɛ migbɛ́i lɛ hewɔ.—Kpo. 2:3.

Eŋɔɔ wɔnaa waa akɛ wɔyɛ Yehowa asafo lɛ mli yɛ naagbee gbii ni mli shihilɛ wa nɛɛ amli. Nibii miifite waa yɛ je lɛ mli, shi Yehowa ehã wɔ nyɛmimɛi yɛ jeŋ fɛɛ koni amɛye amɛbua wɔ. (Lala 133:1) Eyeɔ ebuaa wɔ koni wɔná miishɛɛ yɛ wɔweku lɛ mli. (Efe. 5:33–6:1) Agbɛnɛ hu, ehãa wɔ sɛɛyoomɔ kɛ hiɛshikamɔ ni wɔkɛtsu naagbai ni mli wawai ni wɔkɛkpeɔ lɛ ahe nii koni wɔkahao yɛ shihilɛ mli. Shi ja wɔmia wɔhiɛ waa dani wɔbaanyɛ wɔya nɔ wɔsɔmɔ Yehowa jogbaŋŋ. Mɛni hewɔ? Nɔ hewɔ lɛ ji, bei komɛi lɛ, nibii ni mɛi komɛi feɔ loo amɛwieɔ lɛ baanyɛ agba wɔnaa. Agbɛnɛ hu, wɔ diɛŋtsɛ wɔtɔmɔi baanyɛ ahã wɔnijiaŋ aje wui, titri lɛ, kɛ́ daa nɛɛ tɔmɔ kome too lɛ nɔŋŋ wɔtɔ̃ɔ. Esa akɛ wɔmia wɔhiɛ waa ni wɔya nɔ wɔsɔmɔ Yehowa kɛ́ (1) wɔnyɛmi Kristofonyo ko fee wɔ nɔ ko ni edɔ wɔ waa, (2) nibii eyaaa lɛ bɔ ni wɔkpaa gbɛ yɛ wɔgbalashihilɛ mli, kɛ (3) kɛ́ wɔhao waa yɛ tɔmɔ ko ni wɔtɔ̃ lɛ hewɔ. w24.03 14 kk. 1-2

Shɔ, September 24

He ni wɔtee hiɛ kɛshɛ lɛ, nyɛhãa wɔyaa nɔ wɔnyiɛa jogbaŋŋ yɛ nɛkɛ gbɛ nɛɛ nɔŋŋ nɔ.—Fip. 3:16.

Yɛ be kɛ beiaŋ lɛ, obaanu nyɛmimɛi ni elɛɛ amɛsɔɔmɔ lɛ mli lɛ aniiashikpamɔi. Ekolɛ amɛtee Skul Kɛhã Maŋtsɛyeli Sane Kpakpa Jajelɔi lɛ eko loo amɛfã kɛtee he ni hiamɔ lɛ da yɛ. Kɛ́ obaanyɛ lɛ, bo hu okɛ nakai oti lɛ ama ohiɛ. Akɛ Yehowa webii lɛ, wɔsumɔɔ waa akɛ wɔtsu babaoo yɛ Yehowa sɔɔmɔ lɛ mli. (Bɔf. 16:9) Shi kɛ́ onyɛŋ ofee nakai bianɛ yɛ bɔ ni oshihilɛ ji lɛ hewɔ hu? Kaanu he akɛ obɔɔɔ mɔdɛŋ. Nɔ ni esa akɛ Kristofonyo fɛɛ Kristofonyo afee ji, ni efi shi. (Mat. 10:22) Hã ehi ojwɛŋmɔŋ akɛ, kɛ́ okɛ onyɛmɔ fɛɛ sɔmɔ Yehowa yɛ bɔ ni oshihilɛ ji lɛ naa lɛ, Yehowa baaná ohe miishɛɛ waa. Kɛ́ ofee enɛ lɛ, no baaye abua bo ni oya nɔ onyiɛ Yesu sɛɛ yɛ obaptisimɔ lɛ sɛɛ.—Lala 26:1. w24.03 10 kk. 11

Soo, September 25

Ejɛ mlihilɛ mli ekɛ wɔtɔmɔi lɛ fɛɛ ke wɔ.—Kol. 2:13.

Wɔ-Tsɛ ni yɔɔ ŋwɛi lɛ ewo shi akɛ, kɛ́ wɔtsake wɔtsui lɛ, ekɛ wɔhe eshai baake wɔ. (Lala 86:5) No hewɔ lɛ, kɛ́ wɔfee eshai be ko ni eho ni edɔ wɔ waa akɛ wɔfee nibii ni tamɔ nakai lɛ, wɔbaanyɛ wɔhe wɔye akɛ Yehowa kɛke wɔ tamɔ bɔ ni ewo shi lɛ. Nɔ kome ni baaye abua wɔ ni wɔfee nakai ji, ni wɔbaahã ehi wɔjwɛŋmɔ mli akɛ, Yehowa nuɔ nii ashishi; ebɛ kpɛŋŋ. Ekɛŋ wɔ ni wɔfee nɔ ko ni ele akɛ wɔnyɛŋ wɔfee kɔkɔɔkɔ. Kɛ́ fioo wɔnyɛɔ wɔtsuɔ jio, pii wɔnyɛɔ wɔtsuɔ jio, ehiɛ sɔɔ, bei abɔ ni wɔnyɛmɔ fɛɛ mli wɔjɛɔ wɔfeɔ nakai. Nɔ kroko ni baaye abua wɔ ji, ni wɔbaasusu mɛi ni sɔmɔ Yehowa kɛ amɛtsui muu fɛɛ ni awie amɛhe yɛ Biblia lɛ mli lɛ ahe. Mɛi nɛɛ ateŋ mɔ kome ji bɔfo Paulo. Paulo tsu nii waa yɛ Yehowa sɔɔmɔ lɛ mli. Efã gbɛ kɛtee hei ni yɔɔ shɔŋŋshɔŋŋ eyashiɛ, ni eye ebua ni ato asafoi babaoo shishi. Shi ebashɛ he ko ni agbɛnɛ lɛ, eshihilɛ tsake, ni no hewɔ lɛ, enyɛɛɛ etsu shiɛmɔ nitsumɔ lɛ waa tamɔ tsutsu ko. Ani Yehowa náaa ehe miishɛɛ dɔŋŋ yɛ enɛ hewɔ? Dabi. Paulo tee nɔ etsu nɔ ni ebaanyɛ, ni Yehowa jɔɔ lɛ. (Bɔf. 28:​30, 31) Nakai nɔŋŋ wɔ hu jeee be fɛɛ be wɔbaanyɛ wɔtsu babaoo yɛ Yehowa sɔɔmɔ lɛ mli tamɔ bɔ ni wɔshweɔ. Shi jeee no nɔ Yehowa kɛ ejwɛŋmɔ maa; ekɛ ejwɛŋmɔ maa nɔ hewɔ ni wɔsɔmɔɔ lɛ lɛ nɔ. w24.03 27 kk. 7, 9

Sohaa, September 26

Leebi maŋkpa be ni je tsɛreko tsɔ lɛ, [Yesu shi] kɛtee he ko banee, ni ebɔi sɔlemɔ yɛ jɛmɛ.—Mar. 1:35.

Yesu diɛŋtsɛ sɔle ehã Yehowa ni ekɛ no fee nɔkwɛmɔnɔ ehã ekaselɔi lɛ. Esɔle shii abɔ be ni etsuɔ esɔɔmɔ nitsumɔ lɛ. Shi akɛni bei pii lɛ ebɛ dekã kwraa ni mɛi babaoo baa eŋɔɔ hewɔ lɛ, ehe bahia ni eto be ni ekɛsɔle. (Mar. 6:​31, 45, 46) Be ko lɛ, ete shi leebi maŋkpa koni ená be ni ekome ekɛ Yehowa agba sane. Be ko be ni eyaakpɛ yiŋ ko ni he hiaa waa lɛ, esɔle nyɔɔŋ muu fɛɛ. (Luka 6:​12, 13) Agbɛnɛ hu, gbi gbɛkɛ ni enɔ jetsɛremɔ lɛ abaagbe lɛ lɛ, esɔle shii abɔ nakai nyɔɔŋ lɛ mli koni enyɛ etsu yiŋtoi ahewɔ ni eba shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ ateŋ nɔ ni wa fe fɛɛ lɛ he nii. (Mat. 26:​39, 42, 44) Nɔ ni Yesu fee lɛ hãa wɔnaa akɛ, kɛ́ wɔdekã faaa po lɛ, esa akɛ wɔto be ni wɔkɛsɔle. Tamɔ bɔ ni Yesu fee lɛ, wɔbaanyɛ wɔte shi leebi mra ni wɔsɔle loo wɔsɔle gbɛkɛ mli be ni jeŋ ejɔ fioo. Kɛ́ wɔfee nakai lɛ, ebaahã Yehowa ana akɛ wɔhiɛ sɔɔ hegbɛ ni wɔná akɛ wɔbaasɔle wɔhã lɛ lɛ. w23.05 3 kk. 4-5

Hɔɔ, September 27

Atsɔ mumɔ krɔŋkrɔŋ ni akɛhã wɔ lɛ nɔ afɔse Nyɔŋmɔ suɔmɔ lɛ awo wɔtsuii amli.—Rom. 5:5.

Ani okadi wiemɔi ni akɛtsu nii yɛ ŋmɛnɛ ŋmalɛ lɛ mli lɛ? Ŋmalɛ lɛ kɛɛ, “afɔse Nyɔŋmɔ suɔmɔ lɛ” awo mɛi ni afɔ amɛ mu lɛ atsuii amli. Be ni Biblia he dishinari ko gbálaa wiemɔ nɛɛ mli lɛ, ewie akɛ: “Nyɔŋmɔ suɔmɔ lɛ miiho tamɔ faa kɛmiibote mɛi ni afɔ amɛ mu lɛ atsuii amli.” Nɔkwɛmɔnɔ nɛɛ sa jogbaŋŋ, ni ehãa wɔnaa bɔ ni Yehowa sumɔɔ mɛi ni afɔ amɛ mu lɛ waa ehãa! Mɛi ni afɔ amɛ mu lɛ hu le akɛ, ‘Nyɔŋmɔ sumɔɔ amɛ.’ (Yuda 1) Bɔfo Yohane tsɔɔ bɔ ni amɛnuɔ he amɛhãa be ni ewie akɛ: “Nyɛkwɛa suɔmɔ sɔŋŋ ni Tsɛ lɛ kɛsumɔɔ wɔ, akɛ atsɛ wɔ Nyɔŋmɔ bii!” (1 Yoh. 3:1) Ani mɛi ni afɔ amɛ mu lɛ pɛ Yehowa sumɔɔ amɛ? Dabi. Yehowa sumɔɔ wɔ fɛɛ. Mɛni ji nɔ ni fe fɛɛ ni Yehowa efee kɛtsɔɔ akɛ esumɔɔ wɔ waa? No ji e-Bi lɛ ni ekɛhã wɔ akɛ kpɔmɔnɔ lɛ. Mɔ ko efeko nɔ ko ni tamɔ nɛkɛ pɛŋ kɛtsɔɔ akɛ eyɛ suɔmɔ.—Yoh. 3:16; Rom. 5:8. w24.01 28 kk. 9-10

Hɔgbaa, September 28

Gbi nɔ ni mabo matsɛ bo kɛhã yelikɛbuamɔ lɛ, mihenyɛlɔi lɛ baajo foi. Miyɛ nɔmimaa akɛ: Nyɔŋmɔ yɛ misɛɛ.—Lala 56:9.

Ŋmalɛ nɛɛ yeɔ ebuaa wɔ ni wɔnaa nɔ ni ye ebua David be ni gbeyei mɔ lɛ lɛ. Eyɛ mli akɛ ewala yɛ oshãra mli moŋ, shi ehe be esusu nɔ ni Yehowa baafee ehã lɛ wɔsɛɛ lɛ he. David le akɛ Yehowa baajie lɛ kɛjɛ oshãra lɛ mli yɛ be ni sa mli, ejaakɛ Yehowa ewo lɛ shi akɛ lɛ ebaaye Israel nɔ maŋtsɛ yɛ Saul sɛɛ. (1 Sam. 16:​1, 13) Yɛ David hiɛ lɛ, kɛ́ Yehowa wo shi akɛ ebaafee nɔ ko lɛ, etamɔ nɔ ni efee momo. Mɛni Yehowa ewo shi akɛ ebaafee ehã bo? Wɔkpaaa gbɛ akɛ Yehowa baabu wɔhe kɛjɛ naagbai fɛɛ ahe. Shi wɔle akɛ yɛ jeŋ hee ni baaba lɛ mli lɛ, Yehowa baajie naagbai fɛɛ ni wɔsheɔ gbeyei akɛ wɔkɛbaakpe yɛ jeŋ fɔŋ nɛɛ mli lɛ, ekɔɔɔ he eko naagba ni ji. (Yes. 25:​7-9) Yehowa, ni ji wɔ-Bɔlɔ lɛ, baanyɛ etee mɛi ni egboi lɛ ashi, etsa wɔhelai, eshɛje wɔmii, ni ejie nibii fɛɛ ni hãa wɔhaoɔ lɛ kɛje jɛmɛ, ni ekpãtã mɛi fɛɛ ni teɔ shi amɛwoɔ wɔ lɛ ahiɛ.—1 Yoh. 4:4. w24.01 6 kk. 12-13

Ju, September 29

Mɔ ni akɛ etɔmɔ eke lɛ, ni atsĩ ehe esha nɔ lɛ yɛ miishɛɛ.—Lala 32:1.

Susumɔ nɔ hewɔ ni ojɔɔ ohe nɔ ni ohã abaptisi bo lɛ he. Ofee nakai ejaakɛ oosumɔ ni ofee nɔ ni Yehowa sumɔɔ. Ani okaiɔ nibii komɛi ni hã ona faŋŋ akɛ ona anɔkwale lɛ? Okase Yehowa he nii ni obana akɛ lɛ ji o-Tsɛ ni yɔɔ ŋwɛi, ni no hewɔ lɛ, esa akɛ obu lɛ ni osumɔ lɛ. Fiofio lɛ, ohemɔkɛyeli lɛ mli bawa ni no tsirɛ bo ni otsake otsui. Okpa nibii gbohii ni ofeɔ lɛ, ni obɔi nibii ni Nyɔŋmɔ sumɔɔ feemɔ. Ona hu akɛ, Yehowa kɛ ohe eshai eke bo, ni no hã otsui nyɔ omli. (Lala 32:2) Obɔi asafoŋ kpeei yaa, ni obɔi mɛi nibii kpakpai ni okase lɛ gbaa. Amrɔ nɛɛ ni ojɔɔ ohe nɔ ni ohã abaptisi bo lɛ, onyiɛ gbɛ ni kɛ mɔ yaa wala mli lɛ nɔ. Ni ŋwanejee ko bɛ he akɛ, otswa ofai shi akɛ ojeŋ gbɛ nɛɛ nɔ kɔkɔɔkɔ. (Mat. 7:​13, 14) No hewɔ lɛ, fi shi shiŋŋ, ni ofee nibii ni baahã osumɔ Yehowa be fɛɛ be, ni obo egbɛtsɔɔmɔi fɛɛ toi. w23.07 17 kk. 14; 19 kk. 19

Jufɔ, September 30

Anɔkwafo ji Nyɔŋmɔ, ni ehãŋ aka nyɛ fe bɔ ni nyɛbaanyɛ naa nyɛdamɔ, shi moŋ yɛ kaa lɛ mli lɛ, ebaaje gbɛ ni nyɛkɛaaje mli hu ehã nyɛ koni nyɛnyɛ naa nyɛdamɔ.—1 Kor. 10:13.

Kɛ́ ohã shi ni owo Yehowa lɛ hi ojwɛŋmɔ mli be fɛɛ be lɛ, no baaye abua bo ni okagbee kaa mli. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, ofeŋ nibii ni baahã mɔ ko hefatalɔ anu he akɛ osumɔɔ lɛ, ejaakɛ owo Yehowa shi momo akɛ ofeŋ nakai. Anɔkwa, kɛ́ ojwɛŋ ohenɔjɔɔmɔ lɛ nɔ be fɛɛ be lɛ, oshweŋ nibii fɔji yɛ otsui mli, aahu ni amɛbaahe shi ni kpaako ebaatɔ bo kɛ amɛ jiemɔ. ‘Obaatsi ohe kɛje mɛi fɔji agbɛ lɛ nɔ.’ (Abɛi 4:​14, 15) Nɔ kome ni baaye abua wɔ ji, ni wɔbaasusu bɔ ni Yesu tswa efai shi akɛ ebaafee e-Tsɛ lɛ suɔmɔnaa nii lɛ he. Enɔkwɛmɔnɔ lɛ baaye abua wɔ koni kɛ́ wɔkɛ kaa ko kpe lɛ, wɔjo naa foi amrɔ nɔŋŋ. (Mat. 4:10; Yoh. 8:29) Kɛ́ otee nɔ okpee kai kɛ naagbai ni okɛkpeɔ lɛ anaa lɛ, no tsɔɔ akɛ oosumɔ ni oya nɔ onyiɛ Yesu sɛɛ lɛɛlɛŋ. Yehowa baaye ebua bo. w24.03 9-10 kk. 8-10

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje