Bɔ Ni Nyɔŋmɔ Mumɔ Lɛ Baanyɛ Asa Ohe Aha
“SHISHIJEE mli lɛ, Nyɔŋmɔ bɔ ŋwɛi kɛ shikpɔŋ. Ni shikpɔŋ lɛ yɛ olɛŋlɛ, ni efee floŋŋ, ni duŋ ha bu kwɔŋkwɔŋ lɛ hiɛ; ni Nyɔŋmɔ Mumɔ lɛ miiho yɛ nui lɛ ahiɛ.” (1 Mose 1:1, 2, Revised Standard Version) Nɛkɛ Ŋmalɛ mli wiemɔ nɛɛ maa bɔ ni mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ he eba sɛɛnamɔ kɛha mɔ fɛɛ mɔ ni yɔɔ wala mli lɛ nɔ mi yɛ gbɛ ni ekaaa nɔ. Nakai mumɔ lɛ miitsu nii yɛ nibɔɔ be lɛ mli, ni wɔmiida shi akɛ yɛ enitsumɔ lɛ hewɔ ni, shikpɔŋ lɛ batsɔ shia fɛfɛo kɛha adesai.
Shi mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ he baanyɛ aba sɛɛnamɔ babaoo aha gbɔmɛi. Abɛ ko ni jɛ mumɔŋ lɛ kɛɔ akɛ: “Nyɛtsɔmɔa nyɛhe nyɛhaa mikamɔ lɛ! Naa mafɔse mimumɔ lɛ mahanyɛ, maha nyɛle miwiemɔi lɛ hu.” (Abɛi 1:23) Yɛ wɔgbii nɛɛ amli lɛ, Nyɔŋmɔ “wiemɔi” ni abua naa lɛ yɛ Biblia lɛ, ni gbɔmɛi ni “mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ tsirɛɔ” amɛ lɛ ŋma lɛ mli. (2 Petro 1:21; Marko 12:36; 2 Timoteo 3:16) Be fɛɛ be ni heshibalɔ ko aaakane Biblia lɛ, mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ he baa sɛɛnamɔ kɛhaa lɛ.
Mumɔ Krɔŋkrɔŋ kɛ Shiɛmɔ Nitsumɔ Lɛ
Kɛ Yehowa Odasefoi lɛ ateŋ mɔ ko ba oshia koni ebashiɛ Maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa lɛ, mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ baanyɛ asa oshihilɛ he yɛ gbɛ kroko nɔ. Te wɔfeɔ tɛŋŋ wɔleɔ? Ojogbaŋŋ, beni Yesu Kristo je sanekpakpa lɛ shiɛmɔ shishi lɛ, ekɛ gbalɔ Yesaia wiemɔi nɛɛ to ehe, akɛ: “Nuŋtsɔ lɛ [Yehowa] mumɔ lɛ yɛ minɔ, no hewɔ lɛ efɔ mi mu koni mijaje sanekpakpa lɛ mitsɔɔ ohiafoi, . . . Ní mishiɛ afi ko ni sa Nuŋtsɔ lɛ [Yehowa] hiɛ.” (Luka 4:18, 19; Yesaia 61:1, 2) Hɛɛ, akɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ fɔ Yesu mu koni eshiɛ sanekpakpa lɛ.
Agbɛnɛ hu, Yesu gba akɛ sanekpakpa lɛ shiɛmɔ baaya nɔ yɛ egbele sɛɛ. Egba akɛ: “Ni aaashiɛ maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa nɛɛ atsɔɔ je nɛŋ fɛɛ, ni akɛye jeŋmaji lɛ fɛɛ odase; ni no dani naagbee lɛ aaaba.” (Mateo 24:14) Beni eshwɛ fioo ni Yesu baakwɔ kɛya ŋwɛi lɛ, ekɛ nitsumɔ nɛɛ wo esɛɛnyiɛlɔi lɛ adɛŋ: “Nyɛyaa ni nyɛyafea jeŋmaji fɛɛ mikaselɔi, nyɛbaptisia amɛ nyɛwoa Tsɛ lɛ kɛ Bi lɛ kɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ gbɛi amli, ni nyɛtsɔɔ amɛ ni amɛye nibii fɛɛ ni mifanyɛ lɛ anɔ.” (Mateo 28:19, 20, NW) No hewɔ lɛ beni Kristo ekwɔ kɛtee ŋwɛi lɛ sɛɛ lɛ, ekaselɔi lɛ tsu shiɛmɔ kɛ nitsɔɔmɔ nitsumɔ ni mumɔ lɛ ewo amɛ hewalɛ ni amɛtsu lɛ he nii. Ŋmɛnɛ, Yehowa Odasefoi kaseɔ nakai mra be mli kaselɔi lɛ yɛ sanekpakpa lɛ shiɛmɔ yɛ jeŋ fɛɛ lɛ mli.
Baptisimɔ kɛ Mumɔ Krɔŋkrɔŋ Lɛ
Kɛ mɔ aŋkro ko bo sanekpakpa lɛ toi jogbaŋŋ lɛ, Yesu kɛɛ esa akɛ abaptisi lɛ “yɛ Tsɛ lɛ kɛ Bi lɛ kɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ gbɛi amli.” No hewɔ lɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ saa kaselɔi heei ahe ekoŋŋ. Wiemɔ “yɛ . . . gbɛi amli” lɛ tsɔɔ “kɛtsɔ hewalɛ ni” aloo “gbɛhe lɛ yɔsemɔ” diɛŋtsɛ.a No hewɔ lɛ ni aaabaptisi mɔ ko yɛ Tsɛ lɛ gbɛi amli lɛ tsɔɔ lumɔ ni Nyɔŋmɔ yeɔ yɛ wɔshihilɛi amli lɛ nɔkpɛlɛmɔ ni naajiemɔ ko bɛ he. Baptisimɔ yɛ Bi lɛ gbɛi amli lɛ tsɔɔ akɛ ni aaakpɛlɛ Yesu nɔ akɛ Kpɔlɔ, Nɔkwɛmɔ Nɔ, kɛ Maŋtsɛ. Ni baptisimɔ yɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ gbɛi amli lɛ kɔɔ wɔhe ni wɔkɛaafɔ mumɔ lɛ nɔ ni wɔba wɔhe shi wɔha ehewalɛ lɛ he.b
Mumɔ Krɔŋkrɔŋ Lɛ ni Yɔɔ Oshihilɛ Mli
Nɔ ni yɔɔ awerɛho ji akɛ, anɔkwale ni ayeee, jeŋba gbonyo, awuiyeli, kɛ mlakwamɔ ni egbɛ eshwa he fɛɛ he ni wɔnaa yɛ “Kristofoi” amaji anɔ lɛ haa anɔkwale ni eji akɛ mɛi ni kɛɔ akɛ amɛji Kristofoi lɛ ateŋ mɛi ni fa miite shi kɛmiiwo mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ diɛŋtsɛ lɛ feɔ anɔkwale. Shi ajɔɔ mɛi ni baa amɛhe shi amɛhaa no lɛ babaoo. Nɔ kome ji akɛ, amɛkɛ hiɛdɔɔ tsuɔ nɔ ni amɛkaneɔ yɛ Biblia ni ajɛ mumɔ mli aŋmalɛ mli lɛ he nii ni amɛkɛtsuɔ nii yɛ amɛshihilɛi amli. No hewɔ lɛ, amɛyɛ jwɛŋmɔ, saneshishinumɔ, jalɛ kojomɔ, hiɛtɛɛ, nilee kɛ jwɛŋmɔŋ nyɛmɔ. (Abɛi 1:1-4) Enɛɛmɛi ji nibii ni sɛɛnamɔ yɔɔ he yɛ wɔhaomɔ bei nɛɛ amli.
Mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ yeɔ buaa aŋkroaŋkroi nɛɛ hu koni amɛye naagbai ni mli wawai anɔ kunim. Yɛ blema bei amli lɛ, Nyɔŋmɔ tsɔɔ ewebii lɛ gbɛ ni amɛaatsɔ nɔ ni amɛtsu nitsumɔ ko ni wa he nii. Yehowa kɛɛ akɛ “jeee nyɛmɔ naa lɛ, jeee hewalɛ naa, shi mimumɔ lɛ naa” akɛbaatsu. (Zakaria 4:6) Kɛ wɔba wɔhe shi wɔha Nyɔŋmɔ kɛ emumɔ lɛ, abaaye abua wɔ hu ni wɔtsu nitsumɔi ni wɔye gbɛtsii nii ni kulɛ amɛaadara tsɔ kɛha wɔ lɛ anɔ kunim.—Mateo 6:33; Filipibii 4:13.
Kɛfata he lɛ, Nyɔŋmɔ mumɔ lɛ yeɔ ebuaa wɔ ni wɔnaa heyeli ni je lɛ leee lɛ mli ŋɔɔmɔ. Bɔfo Paulo ŋma akɛ: “He ni Nuŋtsɔ [Yehowa] mumɔ lɛ yɔɔ lɛ, jɛi heyeli yɔɔ.” (2 Korintobii 3:17) Mɛi ni baa amɛhe shi amɛhaa Nyɔŋmɔ mumɔ lɛ naa heyeli kɛmiijɛ apasa jamɔ, apasa hemɔkɛyeli, wɔsɛɛ be he gbeyeishemɔ, kɛ nibii pii ni ŋɔɔ mɛi nom lɛ mli. Nyɔŋmɔ mumɔ lɛ ji hewalɛ diɛŋtsɛ kɛha nɔ kpakpa! Ebaanyɛ etsake gbɔmɛi po. Biblia lɛ wieɔ enɛ he beni ekɛɔ akɛ: “Shi mumɔ lɛ yibii ji suɔmɔ, miishɛɛ, toiŋjɔlɛ, tsuishiŋmɛɛ, mlihilɛ, ejurɔfeemɔ, hemɔkɛyeli, mlijɔlɛ, henɔyeli. Enɛɛmɛi lɛ mla ko eguuu.” (Galatabii 5:22, 23) Kwɛ bɔ ni je lɛ baafee jeŋ sɔrɔto ko, kɛ mɔ fɛɛ mɔ ŋmɛ gbɛ ni Nyɔŋmɔ mumɔ lɛ na enɔ hewalɛ loo esa ehe!
Akɛ kuu lɛ, anɔkwale Kristofoi hu naa “mumɔ ekomefeemɔ . . . yɛ hejɔlɛ kpaa lɛ mli” lɛ hu mli ŋɔɔmɔ. (Efesobii 4:3) Ekomefeemɔ kɛ toiŋjɔlɛ ji nibii ni afɔɔɔ namɔ ŋmɛnɛ. Shi amɛyɛ he ni Nyɔŋmɔ mumɔ lɛ tsuɔ nii yɛ lɛ. Hɛɛ, mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ ni feɔ mɛi ekome yɛ Yehowa Odasefoi ateŋ lɛ kɛ gbɔmɛi ni jɛ wekui, wiemɔi, kɛ maji fɛɛ mli eba “nyɛmimɛi anaanyobɔɔ” ni yɔɔ krɔŋŋ mli.—1 Petro 2:17.
Nyɔŋmɔ Mumɔ lɛ kɛ Bo
Ani onaa sɛɛnamɔ ni yɔɔ nilee ni Nyɔŋmɔ kɛhaa lɛ kɛ anɔkwa heyeli mli ŋɔɔmɔ ni anaa lɛ mli lɛ? Ani efeŋ miishɛɛ sane akɛ ooona ŋwɛi yelikɛbuamɔ ni okɛna onaagbai anaa ni ona suɔmɔ, miishɛɛ, toiŋjɔlɛ, tsuishiŋmɛɛ, mlihilɛ, ejurɔfeemɔ, hemɔkɛyeli, mlijɔlɛ kɛ henɔyeli? Belɛ ba ohe shi oha Nyɔŋmɔ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ hewalɛ lɛ. Shi mɛɛ gbɛ nɔ mɔ ko aaatsɔ afee enɛ yɛ?
Ha Nyɔŋmɔ Wiemɔ ni ji Biblia lɛ ana ojwɛŋmɔ kɛ otsui nɔ hewalɛ. Okɛ mɛi ni ŋmɛɔ gbɛ koni mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ ana amɛshihilɛ nɔ hewalɛ lɛ abɔ. Too gbɛjianɔ bianɛ ni okase ni ofee ŋwɛi suɔmɔnaa nii lɛ. Kɛkɛ lɛ, eba akɛ, “nɔhiɛkamɔ Nyɔŋmɔ lɛ kɛ miishɛɛ kɛ hejɔlɛ fɛɛ awo nyɛ obɔbɔɔbɔ yɛ hemɔkɛyeli mli, koni nyɛna hiɛnɔkamɔ ni ateke nɔ yɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ hewalɛ mli.”—Romabii 15:13.
[Shishigbɛ niŋmai]
a Okɛto Ŋleshi wiemɔ “yɛ mla lɛ gbɛi amli” lɛ he. Agbɛnɛ hu kwɛmɔ Mateo 10:41 yɛ King James Version lɛ mli he ni Yesu kɛ wiemɔi “yɛ gbalɔ gbɛi amli” kɛ “yɛ jalɔ gbɛi amli” tsu nii lɛ.
b Kwɛmɔ Petro wiemɔ ni ekɛ Yudafoi lɛ wie yɛ Pentekoste afi 33 Ŋ.B., beni etsɔɔ nɔ ni Yesu kɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ tsuɔ yɛ heyelilɔi ni abaptisi amɛ lɛ ashihilɛi amli yɛ gbɛi sɔrɔtoi anɔ lɛ mli lɛ. Yɛ ewiemɔ lɛ sɛɛ lɛ, abaptisi mɛi 3,000 yɛ Tsɛ lɛ kɛ Bi lɛ kɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ gbɛi amli.—Bɔfoi lɛ Asaji 2:14-42.