Mwakoro Waniua
‘Te Kaunrabwata ma Taanga n Taamnei Aika Buakaka’
1. Bukin tera bwa ti riai n iaiangoia bwa tera aia mwakuri ngkai taamnei aika buakaka?
A MWAITI aomata aika a kakanikoa te iango ae iai taamnei aika buakaka. Ma bon tiaki te manikangare. E ngae ngke a kakoauaa aomata ke a aki, ma bon iai taamnei aika buakaka, ao a kataia ni kariria aomata nako. A aki kona ni birinako man aei taan taromauria Iehova. Ni koauana, boni ngaiia aika a maamatanaki riki. E kaongoira taekan aei te abotoro Bauro ngke e taku: “Ti aki buakania aomata, ma ti buakania uea [aika aki noraki] ma tan tautaeka ma mataniwin aonteaba ae e ro aei, ao tamnei aika a buakaka akana i ani karawa.” (I-Ebeto 6:12, BK) E a rangi ni korakora riki ngkai aia kariri taamnei aika buakaka, ibukina bwa imwin karenakoan Tatan mai karawa, e rangi n un n ataakin ae e a kaan tokin ana waaki.—Te Kaotioti 12:12.
2. Ti na kanga n tokanikai i aoia taamnei aika mwaaka?
2 E kona n reke te tokanikai i aoia taamnei aika mwaaka? Eng, ma tii n onimakinan raoi Iehova. Ti riai ni kakauongo nakoina ao n ongeaba n ana Taeka. Mani karaoan aei, ti na boni kona ni kamwawaki mani kangaanga aika a kona n reke nakon rabwatara, aroarora, ara iango, ao ai nanora, ake a rereke irouia aomata ake a tauaki taekaia iroun Tatan.—Iakobo 4:7.
Taamnei Aika Tautaekana te Aonnaba
3. E rangi ni bwainikirinia antai Tatan, ao e kanga ni karaoa anne?
3 Iehova e kabwarabwarai bwaai aika riiriki i aon te aba, n aron taraakina irouna mai karawa. E angan te abotoro Ioane te miitara ike e kaotaki iai Tatan bwa kaanga “te rakon ae korakora ae uraura,” ae e kataia ni kamaunaa ana Tautaeka n Uea te Atua iroun te Mesia, are e kateaki i karawa n 1914. Ibukina bwa e aki kona ni karaoa anne, Tatan e a karokoa te bwainikirinaki ae moan te iowawa nakoia taan tei ibukin te Tautaeka n Uea aei, ake a mena i aon te aba. (Te Kaotioti 12:3, 4, 13, 17) E a kanga Tatan ni waakina karaoan aei? Rinanoia ana aomata aika a tei ibukina.
4. Antai nibwan te mwaaka ae aana aia tautaeka aomata, ao ti kanga n ataa anne?
4 E a manga kaotaki nakon Ioane te man ae tiritiri ae iai itiua atuna ao tebwina korona, ao iai te mwaaka irouna n “tauu aroia baronga nako ma natanaomata ma taian taetae ma botanaomata.” Te man aei e tei ibukin te waaki n tautaeka ae katobibia te aonnaba. E kaongoaki Ioane bwa ‘te rakon [ae Tatan te Riaboro], e angan te man arei mwaakana, ma ana kaintokanuea, ma te tau-tautaeka ae korakora.’ (Te Kaotioti 13:1, 2, 7) Eng, Tatan boni ngaia nibwan te mwaaka ao te korakora ae aana aia tautaeka aomata. Mangaia are, n aron are e koreia te abotoro Bauro, “mataniwin aonteaba” ni koaua, bon “tamnei aika a buakaka akana i ani karawa,” aika a taua taekan aia tautaeka aomata. Aomata ni kabane ake a na taromauria Iehova a riai n ataa raoi ae nanonaki n anne.—Ruka 4:5, 6.
5. A tabe ni kairaki nakea ngkai taan tautaeka?
5 E ngae ngke a taku taan tautaeka aika mwaiti bwa a kaaina te Aro, ma bon akea mai buakoia ae e aantaeka n ana tautaeka Iehova ke ana tautaeka te Uea are e a tia n rineia, are Iesu Kristo. A bane ni kakorakoraiia ni kan taua taekan oin mwaakaia. E taekinaki n Te Kaotioti bwa ‘kanikina aika a kakaraoaki irouia taimonio’ a tabe ngkai ni kairia taan tautaeka n te aonnaba aei “nakon te buaka n te bong are kakanato are ana bong te Atua, ae Moan te Mwaka,” are Aremaketon.—Te Kaotioti 16:13, 14, 16; 19:17-19.
6. Bukin tera bwa ti riai n tarataraira raoi bwa ti aonga n aki mwamwanaki nakon boutokaan ana waaki ae ngkai Tatan?
6 A rotaki buaka maiuia aomata ni katoa bong ni kauntaba aika reitaki ma waaki n tautaeka, te natannaomata, te kataumwane, ao taian Aro, aika a karekea te iraraure irouia aomata. Ni kauntaba aikai, angiia aomata a rinea te itera ae a na tei iai ni kaineti ma aia botannaomata, aia baronga, aia taetae, ke aia rinan ae a mena iai, ao ni boutokoa aia itera anne n aia taetae nikawai ke n aia mwakuri. E ngae ngke a aki ira buakon taiani kauntaba aomata tabeman, ma a kona n nanonibwiia te itera teuana nakon are teuana. N aki ongeia bwa antai ke tao tera ae a iranna, ma bon antai raoi ae a boutokaia ni karaoan anne? E kamataata raoi te Baibara ni kangai: “A bane kaain aonaba ni wene i nanon teuare buakaka.” (1 Ioane 5:19) E na kanga ngkanne te aomata n rarawa ni mwamwanaki n aron are e a tia n riki irouia angiia aomata? Tii ngkana e kabanea korakorana ni boutokoa ana Tautaeka n Uea te Atua, ao ngkana e rawa n irekereke ma taian mangaongao aika a riiriki n te aonnaba.—Ioane 17:15, 16.
Ana Mwakuri n Nanowanawana Teuare Buakaka
7. E a kanga n oti wanawanan Tatan n arona ni kabonganai Aaro aika kewe?
7 Ma ngke a karikaki aomata, Tatan e kakabongana te bwainikirinaki n aekana nako ni katannakoia aomata man te taromauri ni koaua. E a tia naba ni kabonganai kunemwaan aika a aki kai noraki, aika ana mwakuri n nanowanawana. E a tia ni karooi nanoia aomata aika mwaiti rinanon Aaro aika kewe, ao e mwamwanaia bwa a aonga n taku i bon irouia bwa a boni beku iroun te Atua. Ibukina bwa a aki tangira te koaua ao akea te atatai ae eti ibukin te Atua irouia, a kona n anaaki nanoia n Aaro aika a karaoi waaki aika katikimata ao a rota te nano, ke aia mwakuri aika kamimi. (2 I-Tetaronike 2:9, 10) Ma ti kauringaki bwa a na bon iai naba mai buakoia taan taromauri ni koaua, tabeman ake “a nang kitana te onimaki . . . ngkai a iri nanoia tamnei aika bureburea te aba ma aia reirei taimonio.” (1 Timoteo 4:1) E a kanga n riki anne?
8. E kanga Tatan ni kona ni kamwaneira nakon Aaro aika kewe, e ngae ngkai ti bon taromauria Iehova?
8 E wanawana te Riaboro bwa e mwamwakuri i aon mamaarara. E tautauira maakakia aomata? Ngkana ngaia anne, ao ane ti na kai bwaka n aia kariri ara koraki ke kaain rarikira ake a tangirira bwa ti na buokanibwai ni waaki ake a boto i aon Aaro aika kewe. Ti kakamoamoa? Ngkana ngaia anne, ao tao ti na un ngkana ti reireiaki ke ngkana tabeman a aki kariaia ara iango ake ti tabeki. (Taeka N Rabakau 15:10; 29:25; 1 Timoteo 6:3, 4) Ti kona n rawa ni kaeta ara iango ma ni kaboraoia ma ana katoto Kristo, bwa ti tangiria riki te koraki ake a ‘ingainga riki nanora ni kan ongora irouia,’ ake a taku bwa e a tau naba tii te wawareware n te Baibara ao maiuakinan ae raoiroi. (2 Timoteo 4:3, BK) E aki tabe Tatan ngkana ti kaaina te Aro teuana ke ti bon tatannako ma oin ara koaua, ma e rawa bwa ti na taromauria Iehova n aron ae e kaotia te Atua n ana Taeka ao rinanon ana botaki.
9. E kanga Tatan ni kakororaoa ana iango rinanon kabonganan te wene n taanga?
9 E nanowanawana Tatan ni kaungaia aomata bwa a na katoki nanoia ni bwaai aika a tangiri aika aki-bure, ma e kairiia bwa a na karaoia n te aro ae kairua, n aron are e karaoia ni kaineti ma tangiran te wene n taanga. A mwaiti aomata aika a kakeaa te aroaro ni maiu ae riai ae e taekinaki n te Baibara, ma n taku bwa te wene ni bure i marenaia aomata aika a tuai ni mareaki bon te bwai ni kakukurei ae riai, ae kaotia bwa a roko n te roro n ikawai. Ao tera aroia aomata ake a a tia ni mareaki? A mwaiti aika wene ni kimoa. Ma e ngae ngke e tuai ni karaoaki te wene ni kimoa, ma a mwaiti aomata ake a karekea aia buu-raure ke a maenako ma raoia ni mare, bwa a aonga ni manga tekateka ma temanna riki. Ana waaki n nanowanawana Tatan aikai a kairia aomata bwa a na tii iangoa kakukureiaia ngkai naba. E kairiia naba bwa a na aki iangoa nakobuakan aia mwakuri aei ni bon nakoia ao aomata tabemwaang, ao riki, nakon aia iraorao ma Iehova ao Natina.—1 I-Korinto 6:9, 10; I-Karatia 6:7, 8.
10. Tera ae e kabonganaa Tatan, ni kataia ni bita ara kaantaninga ibukin te wene ni bure ao te tiritiri?
10 E tatangiraki irouia aomata naba te kakibotu. E na kona ni kamarurunga te rabwata, te iango, ao te nano, ngkana e waakinaki n te aro ae riai. Ma tera aroarora ngkana Tatan e kabonganai taai ni kakibotu ni kataia ni katannakoa ara iango mairoun te Atua? N aron anne, ti ataia bwa Iehova e ribaa te wene ni bure ao te tiritiri. Ngkana a kaotaki waaki aikai n taiani birim, kamataku n te TV, ke kaotioti tabeua, ti bon teimatoa naba ni mataku iai? Ururingnga naba, bwa Tatan e na bon kauekea riki te buakaka ae kaotiotaki iai, ngkai e a tabe ni kaan riki ana tai ni kamaunaki, ibukina bwa “aomata aika a buakaka, aika tani kewe, a na rikirake ni buakaka: a na mamanaia aomata ma ni mamanaia i bon irouia.” (2 Timoteo 3:13, BK) Mangaia are ti riai n teimatoa n tarataraira bwa ti na aki reke nako n ana waaki Tatan.—Karikani Bwaai 6:13; Taian Areru 11:5; I-Rom 1:24-32.
11. Baikara aaro ike e kona ni mwane iai te aomata ae bon ataa te koaua ibukin te tabunea, ngkana e aki taratara raoi?
11 Ti ataia naba bwa te koraki ake a waakini aekan tabunea nako n aron te kakaiwa, ke te baka ni mamaroro ma maate, a boni bati n ribaaki iroun Iehova. (Te Tua-Kaua 18:10-12) Ngkana ti ururinga aei, ao ti na bon aki iangoa ae ti na kawaria ibonga, ao ti na aki butimwaeia nakon mwengara bwa a na karaoa aia tabunea iai. Ma ti na ongo irouia ngkana a kaoti i aon ara TV ke n te Internet? E ngae ngkai ti na bon aki kariaia ana bwainnaoraki te tia tabunea, ma tao ti na kariaia kabaean te kora ni bain natira ae e a tibwa bungiaki, i aan te kaantaninga ae e na kamanoaki iai? Kioina ngkai ti ataia ae te Baibara e katabua kabaean nanon te aomata temanna n te tabunea, e raoiroi ngkana ti na kariaia temanna bwa e na karaoira n te aro ae e tautaekana ara iango?—I-Karatia 5:19-21.
12. (a) E kanga aron kabonganan taian anene ni kairira bwa ti na iaiangoi taekan bwaai aika ti ataia bwa a bure? (b) E na kanga te aomata ni kaotia n aron oneana, karaoan irana, ke ana taetae nikawai, bwa e mataiakinia aomata aika a maiuakina ae aki tangiraki iroun Iehova? (c) Tera ae ti kainnanoia bwa ti aonga n aki mwane n ana mwakuri n nanowanawana Tatan?
12 E taekinna te Baibara bwa te wene ni bure ao te kammaira nako a aki riai n taekinaki iroura (n te aro ae aki riai). (I-Ebeto 5:3-5) Ma tera ngkana iango aikai a irianaki ni kuuna aika tangiraoi ke aika a kamaiu eeia ma bukibukin tangitangia? E riai bwa ti na mwanewei kibuia aika a kamoamoaa te wene ni bure, kabonganan bwaai ni kamanging ibukin te kakukurei, ao buure riki tabeua? Ke e ngae ngkai ti ataia ae ti aki riai ni katotonga aroaroni maiuia aomata aika kakaraoi mwaan aikai, ma ti bon katotonga aroaroia n aron oneara, karaoan irara, ke n ara taetae nikawai? Ai kamwamwane ra ana bwai n nanowanawana Tatan ake e kakabonganai ni kairaarangia aomata bwa a na kaboraoa aia iango ma ana iango ae bubuaka! (2 I-Korinto 4:3, 4) Ti riai ni kararoaira man ana waaki te aonnaba aei ngkana ti aki tangiria ni mwane n ana bwai n nanowanawana. Ti riai n uringnga bwa antai “mataniwin aonteaba ae e ro aei,” ma ni kakorakoraira ni kaaitarai aia kariri nako.—1 Betero 5:8.
Katauraoaki Ibukin Kataean Ana Kai te Aba
13. Ti na kanga ni kona ni kataea ana kai te aba ae e tautaekanna Tatan, e ngae ngkai ti bon aki-kororaoi?
13 E taku Iesu nakoia ana abotoro imwain matena: “Kabebetei nanomi; I a tia ni kataea ana kai te aba.” (Ioane 16:33) A kona naba ngaiia ni kataea ana kai te aba. Onobwi tabun te ririki imwina, e korea ae kangai te abotoro Ioane: “Ao antai ae kataea ana kai te aba, tiaki ane taku ba bon Natin te Atua Iesu?” (1 Ioane 5:5) E kaotaki te onimaki rinanon te aantaeka nakon ana tua Iesu ao n onimakinan ana Taeka te Atua, n aron naba are e karaoia Iesu. Tera riki ae kainnanoaki? Ti riai ni kaanira ma te ekaretia are ngaia ae e Mataniwi iai. Ngkana ti karaoa ae bure, ti riai n raraoma ni koaua ma ni bubutii kabwaran ara bure mairoun te Atua, ae boto i aon ana karea ni kaboomwi Iesu. Ti kona ni kataea ana kai te aba n te aro aei, e ngae ngkana ti bon aki-kororaoi ao ti kai bure naba.—Taian Areru 130:3, 4.
14. Wareka I-Ebeto 6:13-17, ao kabonganai titiraki ma kiibu ake a katauraoaki n te barakirabe aei ibukin maroroakinan kakabwaia ake a reke mani bwaai ni buaka ni kabane.
14 Ibukin tokanikaira iai, ti riai ni karin “bwaai ni buaka ni kabane ake mairoun te Atua,” n aki mwanuokina teuana mai iai. Taiaoka kauka am Baibara nakon I-Ebeto 6:13-17, ao nora iai kabwarabwarani bwaai ni buaka akanne. Ao man kaekan titiraki akana i nano, ko na iangoia ngkanne bwa ko na kanga ni kakabwaiaki man te kamanomano are e reke mani bwaai ni buaka aikai ni kabane.
“Kabae nukami n te koaua”
E ngae ngkana ti ataa te koaua, ma tera aron kamanoara man ara rereirei i bon iroura, iaiangoan te koaua man te Baibara, ao kaakaean bobotaki? (1 I-Korinto 10:12, 13; 2 I-Korinto 13:5; I-Biribi 4:8, 9)
“Te tanga are te raoiroi”
Raoiroin antai ae nanonaki n aei? (Te Kaotioti 15:3)
Kamataata aron uruan ana onimaki te aomata ae kona n riki, ngkana e aki toua kawain Iehova aika raraoi. (Te Tua-Kaua 7:3, 4; 1 Tamuera 15:22, 23)
“Nangoi waemi n te tauraoi are reke n Euangkerion te raoi”
Ti a kanga ni kamanoaki ngkai ti katabetabeira n te nakonako ni kaongoia aomata nako taekan ana babaire te Atua ibukin karekean te raoi? (Taian Areru 73:2, 3; I-Rom 10:15; 1 Timoteo 5:13)
“Te otanga are te onimaki”
Ngkana e nene raoi ara onimaki, ao tera aroarora ae ti na karaoia ngkana ti kaaitara ma mwakuri aika aongkoa a na karika te nanououa ao te maaku iroura? (2 Uea 6:15-17; 2 Timoteo 1:12)
“Te barengaru are te maiu”
E kanga kakaantaningan te kamaiuaki ni buokira ni kararoaira man mwamwanakira n te tabeaianga ae bati ni kaineti ma bwaikorakin te maiu aei? (1 Timoteo 6:7-10, 19)
“Ana kabaang te Tamnei”
Tera are ti riai ni kabotoa ara onimaki i aona, ngkana ti na buakani bwaai aika kona n urua tangiran bwaai n taamnei iroura ke irouia tabemwaang? (Taian Areru 119:98; Taeka N Rabakau 3:5, 6; Mataio 4:3, 4)
Tera riki ae kainnanoaki ibukin karekean te tokanikai n te buaka n taamnei? N ningai ae e riai ni kakabonganaki? Ibukin antai? (I-Ebeto 6:18, 19)
15. Ti na kanga ni kakorakoraira n ara buaka n taamnei?
15 Kioina ngkai ana tautia Kristo ngaira, ti a kaaina te taanga ni buaka ae abwabwaki ae waakina te buaka n taamnei. Ngkana ti tarataraira raoi ao ti kabonganai bwaai ni buaka nako ake mairoun te Atua, ti na bon aki kabuanibwai n te buaka aei. Ma ti na riki bwa taan ibuobuoki aika ti kakorakorai riki nanoia raora aika beku iroun te Atua. Ti na tauraoi ao n ingainga ni waaki n tataekina rongorongon ana Tautaeka n Uea te Atua iroun te Mesia, are te tautaeka mai karawa ae rangi n ribaaki iroun Tatan.
Te Maroro Ibukin te Kauring
• Bukin tera bwa taan taromauria Iehova a bon aki irekereke ma taiani kauntaba aika a riiriki n te aonnaba?
• Baikara mwakuri n nanowanawana tabeua ake e kabonganai Tatan n urui aia onimaki Kristian iai?
• A kanga bwaai ni buaka n taamnei ake e katauraoi te Atua ni kamanoira n ara buaka n taamnei?
[Taamnei n iteraniba 76]
A tabe ni kairaki botannaomata nakon Aremaketon