Hiẹ Sọgan Nọgbẹ̀ Kakadoi

SUHUGAN yisenọ sinsẹ̀n aihọn tọn lẹpo tọn wẹ to nukundo ogbẹ̀ madopodo to aliho de kavi devo mẹ. Aliho he mẹ yé nọ basi zẹẹmẹ etọn te sọgan gbọnvo sọn sinsẹ̀n de mẹ jẹ devo mẹ, ṣigba na taun tọn todido dopolọ wẹ yemẹpo tindo—yèdọ gbẹninọ to ayajẹ mẹ to fẹẹ mẹ matin budisi okú. Be e ma yin nuhe nọ jlo hiẹ lọsu niyẹn ya? Etẹwẹ zọ́n bọ nuyise enẹlẹ do gbayipe sọmọ? Podọ be nukundido ogbẹ̀ madopodo tọn na wá yin hinhẹndi to gbèdopo ya?

Owe-wiwe dohia dọ Mẹdatọ dó ojlo gbẹninọ kakadoi tọn do ahun gbẹtọvi lẹ tọn mẹ sọn dowhenu, yèdọ sọn whenue gbọ́n e dá asu po asi po tintan lọ. ‘Jiwheyẹwhe yí ojlẹ mavọmavọ do ayiha yetọn mẹ,’ wẹ Biblu dọ.—Yẹwhehodọtọ 3:11.

Ṣigba, nado sọgan hẹn ojlo gbẹninọ kakadoi tọn enẹ di, asu po asi po tintan lọ dona kẹalọyi aṣẹpipa Jiwheyẹwhe tọn nado magbe dagbe po oylan po tọn na yé. Eyin yé ko wàmọ wẹ, Jehovah na ko hia yé jẹna ogbẹ̀ “kakadoi” to owhé he e wleawuna yé to jipa Edẹni tọn mẹ.—Gẹnẹsisi 2:8; 3:22.

Ogbẹ̀ Madopodo Yin Hinhẹnbu

Kandai Biblu tọn dohia dọ Jiwheyẹwhe dó “atin yinyọ́n dagbe po oylan po tọn” do jipa lọ mẹ, he e dosẹ́n na Adam po Evi po ma nado dù sọn sinsẹ́n etọn mẹ na yé nikaa kú. (Gẹnẹsisi 2:9, 17) Eyin Adam po Evi po dapana atin-sinsẹ́n lọ dùdù, enẹ na dohia Jiwheyẹwhe dọ yé kẹalọyi aṣẹpipa etọn. To alọ devo mẹ, atin-sinsẹ́n lọ dùdù na zẹẹmẹdo dọ yé gbẹ́ aṣẹpipa Jiwheyẹwhe tọn dai. Adam po Evi po vẹtolina anademẹ Jehovah tọn lẹ bo hopódona Satani, nudida gbigbọnọ de he ko ṣiatẹ sọta aṣẹpipa Jiwheyẹwhe tọn. Taidi kọdetọn de, Jiwheyẹwhe gbọn jlọjẹ dali magbe dọ Adam po Evi po ma jẹ nado nọgbẹ̀ kakadoi.—Gẹnẹsisi 3:1-6.

Okú po ogbẹ̀ po wẹ Jiwheyẹwhe zedonukọnna yé, yèdọ nado tin kavi nado lẹzun matintọ. Ale tolivivẹ tọn wẹ okú kavi ogbẹ̀ hinhẹnbu mlẹnmlẹn. E ma yọnbasi na Adam po Evi po kavi na depope to kúnkan yetọn lẹ mẹ nado to gbẹnọ zọnmii gbọn obó-masin de kavi alindọn jọmaku de gblamẹ gba.a

Kúnkan Adam tọn lẹpo wẹ to yaji na atẹṣiṣi etọn wutu. Apọsteli Paulu basi zẹẹmẹ kọdetọn ylankan lọ lẹ tọn dole: “Ylando gbọn omẹ dopo dè biọ aihọn mẹ, podọ okú gbọn ylando dali; mọwẹ gbẹtọ lẹpo kú do, na omẹ popo wẹ waylan wutu.”—Lomunu lẹ 5:12.

Ogbẹ̀ Madopodo Yin Hinhẹngọwa

Apọsteli Paulu basi dohia ninọmẹ kúnkan Adam tọn gbọn yíyí ì jlẹdo ninọmẹ afanumẹ owhe kanweko tintan tọn de tọn go dali. Na ylando he yé dugu etọn wutu, ovi Adam po Evi po tọn lẹ yin jiji taidi “afanumẹ ylando tọn” bo jẹna okú he mayọ́n dapana. (Lomunu lẹ 5:12; 6:16, 17) Na nugbo tọn, ehe ma na ko yọ́n dapana eyin Jehovah ma ko wleawuna pọngbọ sọgbe hẹ osẹ́n de nado suahọ ofligọ afanumẹ enẹlẹ tọn. Paulu basi zẹẹmẹ dọmọ: “Dile gbọn ylando omẹ dopo tọn dali [enẹ wẹ Adam tọn] whẹdida wá omẹ popo ji hlan whẹgbledo; mọ gbọn walọ dodo dopo mẹ nunina vọnu wá omẹ popo dè hlan owhẹwhẹn ogbẹ̀ tọn.” “Walọ dodo” enẹ hẹn Jesu nado yí ogbẹ̀ gbẹtọvi pipé tọn etọn do sanvọ́ nado “fli omẹ popo.” Jehovah kẹalọyi huhlọn ofligọ lọ tọn nado tún gbẹtọvi lẹ dote sọn “whẹdida” “whẹgbledo” tọn mẹ to aliho he sọgbe hẹ osẹ́n mẹ.—Lomunu lẹ 5:16, 18, 19; 1 Timoti 2:5, 6.

Nuhe zọ́n niyẹn bọ lẹnunnuyọnẹntọ lẹ ma na mọ pọngbọ ogbẹ̀ mavọmavọ tọn to nuvikun gududu gbẹtọvi tọn mẹ gbede. Fidevo pete wẹ pọngbọ lọ tin te. Sọgbe hẹ nuhe Biblu dọ, whẹho walọ dagbe po whẹdida dodo tọn po wẹ adọ̀ okú gbẹtọvi tọn, e ma gando nugonu agbasa tọn lẹ go gba. Mọdopolọ nuyizan he na hẹn ogbẹ̀ madopodo gọwá—enẹ wẹ avọ́sinsan ofligọ Jesu tọn—yin nubiọtomẹsi whẹdida dodo tọn de. Ofligọ lọ sọ yin dohia dodowiwa po dagbewanyi Jiwheyẹwhe tọn po. Eyin mọ wẹ, mẹnu lẹ wẹ na mọaleyi sọn ofligọ lọ mẹ bo na mọ ogbẹ̀ madopodo yí?

Nunina Jọmaku Tọn

Jehovah Jiwheyẹwhe tin “sọn madopodo jẹ madopodo.” E ma nọ kú gba. (Psalm 90:2) Omẹ tintan he Jehovah na nunina jọmaku tọn wẹ Jesu Klisti. Apọsteli Paulu basi zẹẹmẹ dọmọ: “Le yè ze Klisti tite sọn oṣiọ lẹ mẹ e masọ kú ba; okú masọ tindo gandu to e ji.” (Lomunu lẹ 6:9) Na nugbo tọn, to Jesu he yin finfọnsọnku lọ yiyijlẹdo gandutọ aigba ji tọn lẹ go mẹ, Paulu dlẹnalọdo e taidi omẹ dopo akàn he tindo jọmaku to gandutọ lọ lẹ mẹ. Jesu na “tin to ote kakadoi.” Ogbẹ̀ “madopodo,” kavi dehe mayọ́n vasudo wẹ e tindo.—Heblu lẹ 7:15-17, 23-25; 1 Timoti 6:15, 16.

E ma yin Jesu kẹdẹ wẹ mọ nunina mọnkọtọn yí gba. Klistiani yiamisisadode gbọn gbigbọ dali he yin dide nado dugán taidi ahọlu to gigo olọn tọn mẹ lẹ nọ duvivi fọnsọnku wunmẹ dopolọ tọn taidi Jesu. (Lomunu lẹ 6:5) Apọsteli Johanu dohia dọ gbẹtọ 144 000 wẹ lẹblanulọkẹyi ehe yin nina. (Osọhia 14:1) Yelọsu nọ mọ jọmaku yí. Gando fọnsọnku yetọn go, Paulu dọmọ: “Agbasalan po ohùn po ma sọgan dugu ahọludu Jiwheyẹwhe tọn gba . . . Opẹ̀n na dọnú, yè nasọ ze oṣiọ lẹ tite magble, yè nasọ diọ mí. Na gbigble he na ze magble do janwẹ, mọ wẹ kuku he na ze makú do janwẹ.” Okú ma tindo huhlọn depope do mẹhe mọ fọnsọnku mọnkọtọn yí lẹ ji gba.—1 Kọlintinu lẹ 15:50-53; Osọhia 20:6.

Na nugbo tọn, osọhia Jiwheyẹwhe tọn ehe jẹna ayidego taun. Angẹli lẹ lọsu ma tlẹ yin didá po jọmaku po gba, dile etlẹ yindọ nudida gbigbọnọ lẹ wẹ yé yin. Ehe yin hinhẹn họnwun to nugbo lọ mẹ dọ nudida gbigbọnọ he kọnawudopọ hẹ Satani to atẹṣiṣi etọn mẹ lẹ na yin vivasudo. (Matiu 25:41) To alọ devo mẹ, gandutọgbẹ́ Jesu tọn lẹ mọ nunina jọmaku tọn yí, ehe do jidide mlẹnmlẹn he Jehovah tindo to nugbonọ-yinyin yetọn mẹ hia.

Be ehe dohia dọ gbẹtọ 144 000 poun, yèdọ sọha he whè taun yijlẹdo gbẹtọvi liva susu he ko nọgbẹ̀ pọ́n lẹ go, wẹ na nọgbẹ̀ kakadoi ya? Lala. Mì gbọ mí ni pọ́n nuhewutu mí do dọ mọ.

Ogbẹ̀ Madopodo to Paladisi Aigba ji Tọn de Mẹ

Owe Osọhia tọn to Biblu mẹ do ninọmẹ whanpẹnọ gbẹtọgun madosọha de tọn hia he mọ ogbẹ̀ madopodo yí to paladisi aigba ji tọn de mẹ. Mẹhe ko kú bo yin hinhẹn gọwá ogbẹ̀ to agbasalilo po huhlọn jọja whenu tọn po mẹ lẹ tin to ṣẹnṣẹn yetọn ga. (Osọhia 7:9; 20:12, 13; 21:3, 4) Yé yin pinplan yì “otọ̀ osin ogbẹ̀ tọn de” kọ̀n, “ehe wé ṣéṣé di klistali, he to tintọ́n sọn fie ofìn Jiwheyẹwhe tọn . . . te.” To otọ̀ lọ tó “wẹ atin ogbẹ̀ tọn lọ te, . . . amà atin lọ tọn tin na azọ̀nhẹngbọ akọta lẹ tọn.” Oylọ-basinamẹ homẹdagbe Jehovah Jiwheyẹwhe tọn wẹ yindọ: “Mẹhe nugbla hù gbọ e ni wá. Ewọ he jlo, gbọ e ni yí osin ogbẹ̀ tọn lọ vọnu.”—Osọhia 22:1, 2, 17.

Atin po osin ehelẹ po ma yin amasin ogbẹ̀ gaa tọn kavi asisa jọja yinyin tọn, taidi dehe tamẹnuplọnmẹtọ po dodinna aigba tọ́ lẹ po dín pé to owhe kanweko lẹ die nkọtọn gba. Kakatimọ, yé nọtena awuwledainanu Jiwheyẹwhe tọn lẹ gbọn Jesu Klisti gblamẹ nado hẹn gbẹtọvi lẹ gọwá ninọmẹ pipé dowhenu tọn kọ̀n.

Lẹndai Jiwheyẹwhe tọn nado na gbẹtọvi tonusetọ lẹ ogbẹ̀ madopodo to aigba ji ma ko diọ gba. Lẹndai enẹ na yin hinhẹndi, na nugbonọ wẹ Jehovah. Psalm 37:29 dọmọ: “Dodonọ wẹ na dugu aigba tọn, bo nasọ nọ nọ̀ e mẹ kakadoi.” Opagbe ehe whàn mí to pọmẹ hẹ mẹhe mọ jọmaku olọn mẹ tọn yí lẹ nado lá dọmọ: “Kiklo po nujiawu po wẹ azọ́n towe, [Jehovah] E Jiwheyẹwhe Ganhunupo; dodo po nugbo po wẹ ali towe, hiẹ [Ahọlu madopodo, NW ] mẹnu wẹ ma na dibusi we, [Jehovah] E, bo ma na pagigona oyín towe? Na hiẹ dopo kẹdẹ wẹ wiwe.”—Osọhia 15:3, 4.

Be nunina họakuẹ ogbẹ̀ madopodo tọn nọ jlo we ya? Eyin mọ wẹ, hiẹ dona yin nugbonọ bo setonu na “Ahọlu madopodo” lọ. Hiẹ dona plọnnu dogbọn Jehovah po mẹhe gblamẹ ogbẹ̀ mọnkọtọn yin hinhẹn yọnbasi te po dali, yèdọ Jesu Klisti. Mẹhe desọn ojlo mẹ bo kẹalọyi nujinọtedo Jiwheyẹwhe tọn gando dagbe po oylan po go lẹ na mọ nunina “ogbẹ̀ madopodo” tọn yí.—Johanu 17:3.

[Nudọnamẹ Odò Tọn]

[Apotin/Yẹdide to weda 5]

Odlọ Dẹn-to-Aimẹ De

Otàn Gilgamesh tọn, kandai Mẹsopotamia tọn de he mẹsusu lẹndọ e ko tin to aimẹ sọn owhe fọtọ́n awetọ J.W.M. gbọ́n, basi zẹẹmẹ lehe omẹ nukundeji de tẹnpọn nado gbọṣi jọja mẹ kakadoi do tọn. Egiptinu hohowhenu tọn lẹ nọ hẹn oṣiọ lẹ gbọṣi aimẹ, po linlẹn lọ po dọ alindọn he yé lẹn nado yin jọmaku lẹ na wá penugo nado vọ́ agbasa yetọn lẹ yizan. Taidi kọdetọn de, yọwhé Egipti tọn delẹ nọ bẹ nuhe mẹkuku lọ sọgan wá tindo nuhudo etọn nado nọgbẹ̀ to okú godo lẹpo hẹn.

E taidi dọ e whè gbau sọn owhe kanweko ṣinatọ̀ntọ J.W.M. gbọ́n wẹ tamẹnuplọnmẹtọ Chine tọn lẹ ko jẹ yise tindo ji to jọmaku agbasa tọn mẹ, podọ to owhe kanweko ẹnẹtọ J.W.M., nuyise lọ ko gbayipe dọ jọmaku ehe sọgan yọnbasi gbọn obó-masin lẹ yiyizan dali. Europe-nu hohowhenu tọn lẹ po tamẹnuplọnmẹtọ Alabia tọn lẹ po tẹnpọn nado wleawuna amasin ogbẹ̀ gaa tọn yetọn titi lẹ. Delẹ to nuhe yé wleawuna lẹ mẹ bẹ ojẹ̀ gànsìn, whèmi, po nugonu gànmú tọn devo lẹ tọn po hẹn. Omẹ nẹmunẹmu wẹ na ko hù yedelẹ gbọn amasin ehelẹ yiyizan dali!

Onú devo he sọ gbayipe to ojlẹ de mẹ wẹ otangblo he gando Asisa Jọja-Yinyin tọn go lẹ—yèdọ tọ̀sisa de he gbẹtọ lẹ lẹndọ e nọ vọ́ huhlọnna mẹdepope he nù sọn osin etọn mẹ.

[Apotin/Yẹdide to weda 7]

Be Ogbẹ̀ Madopodo Na Ṣiapọmẹ Wẹ Ya?

Mẹdelẹ nọ dọ̀nnu dọ ogbẹ̀ madopodo na ṣiapọmẹ, bo ma na yin nudevo de hugan ojlẹ madopodo hinhẹngú vudevude to ayidedai madota dopolọ lẹ vivọ́ basi gbọzangbọzan mẹ. Vlavo linlẹn yetọn gando ogbẹ̀ madopodo go wẹ yindọ gbẹzan po ninọmẹ dintọn lẹ po na zindonukọn madoalọte, yèdọ nuhe mẹsusu na pọnhlan taidi apọṣimẹnu tata de poun. Ṣigba, to Paladisi he Jiwheyẹwhe na hẹngọwa mẹ, e dopagbe dọ gbẹtọ lẹ na “hẹn homẹhun yede to jijọho susu mẹ.” (Psalm 37:11) Gbẹzan mọnkọtọn na hùn dotẹnmẹ dote na gbẹtọvi lẹ nado yọ́n nudida Jehovah tọn lẹ podọ nado yí whenu zan to azọ́npinplọn, dodinnanu, gọna nuyiwa ojlofọndotenamẹ tọn depope he yé sọgan nọ kúdlọ etọn todin lẹ mẹ.

Doto Aubrey de Grey, nuvikun-plọntọ Wehọmẹ Alavọ Cambridge tọn he basi dodinnanu do lehe gbẹtọ sọgan dọ́jì do ji, dọmọ: “Mẹhe sewé ganji bosọ tindo whenu nado yí weyinyọnẹn yetọn zan lẹ ma nọ mọ apọ̀ gbede to egbehe podọ yé ma sọgan lẹnnupọn gbede dọ nuyọyọ he yé na jlo nado wà lẹ na wá dẹ́n to gbèdopo gba.” Mahopọnna enẹ, Ohó Jiwheyẹwhe tọn dọ dọ, “mẹde ma [na] mọdona azọ́n he Jiwheyẹwhe to wiwà sọn dòdó kakajẹ opodo.”—Yẹwhehodọtọ 3:11.