Nugbonọ-Mayin—Dopo to Ohia Azán Godo Tọn lẹ Tọn Mẹ!

“Míwlẹ do míde hia nado yin nugbonọ, dodonọ podọ mẹhe ma hùwhẹ.”—1 TẸS. 2:10.

DÍN NUAGOKUN EHELẸ:

Nawẹ nuyiwa nugbonọ-mayin Dẹlila, Absalọmi po Juda Iskaliọti po tọn yin avase sinsinyẹn na mí gbọn?

Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ nugbonọ-yinyin Jonatani po Pita po tọn gbọn?

Nawẹ mí sọgan gbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ na alọwlemẹ mítọn po Jehovah po gbọn?

1-3. (a) Etẹwẹ yin dopo to ohia ylankan azán godo tọn lẹ tọn mẹ, podọ etẹwẹ e zẹẹmẹdo? (b) Kanbiọ atọ̀n tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna?

ETẸWẸ Dẹlila, Absalọmi po Juda Iskaliọti po tindo to kọndopọ mẹ? Depope to yé mẹ ma yin nugbonọ. Dẹlila ma yin nugbonọ na sunnu he yiwanna ẹn, yèdọ Whẹdatọ Samsọni; Absalọmi ma yin nugbonọ na otọ́ etọn, Ahọlu Davidi; podọ Juda ma yin nugbonọ na Oklunọ etọn, Klisti Jesu. To ninọmẹ lọ lẹ dopodopo mẹ, nuyiwa ylankan yetọn lẹ hẹn awugble sinsinyẹn wá mẹdevo lẹ ji. Ṣigba, naegbọn whẹho ehe dona duahunmẹna mí?

² Wekantọ de slẹ nugbonọ-mayin taidi dopo to walọyizan ylankan he gbayipe hugan to egbehe lẹ mẹ. Ehe ma dona paṣa mí. To whenue Jesu to ohia “vivọnu titonu lọ tọn” na, e dọmọ: “Mẹsusu . . . na de ode awetọ hia.” (Mat. 24:3, 10) Nado de mẹde hia zẹẹmẹdo nado gbẹ́ mẹlọ dai kavi nado ze e do alọ kẹntọ de tọn mẹ gbọn pàdudu kavi nugbonọ-mayin dali. Nugbonọ-mayin mọnkọtọn he mí nọ mọ to egbehe dohia dọ mí to gbẹnọ to “azán godo tọn lẹ” mẹ dile Paulu dọ dọdai etọn do dọ gbẹtọ lẹ na yin “nugbomadọtọ, . . . mẹdehiatọ.” (2 Tim. 3:1, 2, 4) Owe po sinima lẹ po nọ saba do walọ nugbonọ-mayin tọn lẹ hia taidi awuvivinu kavi dohia owanyi tọn. Ṣigba, nuhe owe po sinima lẹ po nọ bẹhẹn ma yin nugbo. Na taun tọn, nugbonọ-mayin nọ dekọtọn do awufiẹsa po yajiji po mẹ. Nuyiwa mọnkọtọn yin dopo to ohia azán godo tọn lẹ tọn mẹ.

³ Etẹwẹ mí sọgan plọn sọn Biblu mẹ gando omẹ hohowhenu tọn he ma yin nugbonọ lẹ go? Apajlẹ mẹhe yin nugbonọ na mẹdevo lẹ tọn tẹlẹ wẹ mí sọgan hodo? Podọ, mẹnu wẹ mí dona nọ yin nugbonọ na to whepoponu? Mì gbọ mí ni gbadopọnna kanbiọ enẹlẹ.

APAJLẸ AVASE TỌN HOHOWHENU TỌN LẸ

4. Nawẹ Dẹlila de Samsọni hia gbọn, podọ naegbọn nuyiwa etọn do ylan taun?

⁴ Jẹnukọn whẹ́, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo nuyiwa yọnnu ayiha gigẹdẹnọ lọ, Dẹlila, mẹhe Whẹdatọ Samsọni yiwanna tọn ji. Samsọni jlo nado deanana awhànfunfun sọta Filistinu lẹ do omẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tamẹ. Vlavo na ogán Filistinu lẹ tọn atọ́n lọ lẹ yọnẹn dọ Dẹlila ma tindo owanyi nujọnu tọn na Samsọni wutu, yé dopà ahọsumẹ daho de tọn na ẹn nado yọ́n aṣli huhlọn daho Samsọni tọn, na yé nido sọgan hù i. Nukunkẹn Dẹlila tọn whàn ẹn nado kẹalọyi nuzedonukọnnamẹ lọ, ṣigba vivẹnudido etọn nado yọ́n aṣli Samsọni tọn gboawupo whla atọ̀n. E zindonukọn nado “yí ohó etọn lẹ do [to] magbọjẹ do na ẹn egbesọegbesọ, bosọ to vẹvẹna ẹn.” To godo mẹ, “homẹ [Samsọni tọn] gble jẹ okú.” Enẹwutu, e dọna ẹn dọ oda emitọn lẹ ma yin pipà pọ́n gbede, podọ emi na hẹn huhlọn emitọn bu eyin emi pada.a To whenue Dẹlila yọ́n aṣli Samsọni tọn, e hẹn ẹn nado damlọn do kligonu etọn lẹ ji bo ylọ dawe de biọ whégbè nado wá pada na ẹn, podọ e jo e na kẹntọ etọn lẹ. (Whẹ. 16:4, 5, 15-21) Lehe nuyiwa etọn ylan do sọ! Nukunkẹn wẹ whàn Dẹlila nado de mẹhe yiwanna ẹn lọ hia.

5. (a) Basi zẹẹmẹ lehe Absalọmi ma yin nugbonọ na Davidi do tọn, podọ etẹwẹ enẹ dohia gandego? (b) Etẹwẹ yin numọtolanmẹ Davidi tọn to whenue Ahitofẹli lẹzun pàdutọ?

⁵ Todin, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo nugbonọ-mayin Absalọmi tọn ji. Ṣejannabi whàn ẹn nado wà nuhe go e pé lẹpo nado hò gánzinpo otọ́ etọn, Ahọlu Davidi tọn yí. To bẹjẹeji, Absalọmi “fìn ayiha omẹ Islaeli tọn” lẹ tọn gbọn tintẹnpọn nado hẹn yé yiwanna ẹn podọ gbọn opagbe po nuyiwa oklọ tọn lẹ po yiyizan dali. E nọ gbò yé fán bo nọ donùnùgo na yé nado dohia dọ emi tindo ojlo nujọnu tọn to yé mẹ. (2 Sam. 15:2-6) Absalọmi tlẹ klọ Ahitofẹli, ayinamẹtọ dejidego Davidi tọn lọsu, mẹhe wá lẹzun pàdutọ bo kọnawudopọ hẹ ẹ to sébibla etọn mẹ. (2 Sam. 15:31) To Psalm 3tọ po 55tọ po mẹ, Davidi basi zẹẹmẹ obá he mẹ nuyiwa nugbonọ-mayin tọn enẹ gbleawuna ẹn jẹ tọn. (Ps. 3:1-8; hia Psalm 55:12-14.) Sébibla po nuyiwa winyan matindo Absalọmi tọn enẹ sọta ahọlu dide Jehovah tọn po dohia dọ ewọ ma tindo sisi depope na nupojipetọ-yinyin Jiwheyẹwhe tọn. (1 Otan. 28:5) To godo mẹ, gufinfọn lọ gboawupo bọ Davidi zindonukọn taidi ahọlu yiamisisadode Jehovah tọn.

6. Nawẹ Juda de Jesu hia gbọn, podọ etẹwẹ yinkọ lọ Juda nọ yin yiyizan na?

⁶ Apajlẹ nugbonọ-mayin tọn devo wẹ Juda Iskaliọti, mẹhe de Klisti hia. To Juwayi godo tọn he Jesu basi hẹ apọsteli 12 etọn lẹ whenu, e dọna yé dọmọ: “Nugbo wẹ yẹn dọna mì dọ, Dopo to mì mẹ na de mi hia.” (Mat. 26:21) To ozán enẹ dopolọ mẹ, Jesu dọna Pita, Jakọbu po Johanu po to jipa Gẹtsemani tọn mẹ dọmọ: “Mì pọ́n! Mẹdehiatọ ṣie ko dọnsẹpọ.” To afọdopolọji, Juda sọawuhia to jipa lọ mẹ to pọmẹ hẹ mẹhe po e po blasé lẹ, podọ dile e “yì Jesu dè tlọlọ, e dọmọ: ‘Kúdo lewhenu, Labbi!’ bo donùnùgo na ẹn po zohunhun po.” (Mat. 26:46-50; Luku 22:47, 52) Juda “de ohùn dodonọ tọn hia” bo jo Jesu Klisti do alọ kẹntọ etọn lẹ tọn mẹ. Ṣigba, akuẹ nẹmu wẹ Juda nukunkẹnnọ lọ yí do de Jesu hia? Fataka-kuẹ 30 poun! (Mat. 27:3-5) Sọn whenẹnu, yinkọ lọ Juda nọ yin yiyizan na nuyiwa nugbonọ-mayin tọn, titengbe to whenue họntọn de dùpa do awetọ etọn ji.

7. Etẹwẹ mí plọn sọn nuyiwa (a) Absalọmi po Juda po tọn mẹ? (b) Dẹlila tọn mẹ?

⁷ Etẹwẹ mí plọn sọn apajlẹ avase tọn ehelẹ mẹ? Na mẹhe yin mẹyiamisisadode Jehovah tọn lẹ ji wẹ Absalọmi po Juda po dùpa do wutu, gbẹzan yetọn wá vivọnu po winyan po. (2 Sam. 18:9, 14-17; Owalọ 1:18-20) Podọ whedepopenu he yinkọ lọ Dẹlila yin yiyizan, nuyiwa nugbonọ-mayin po owanyi oklọ tọn po wẹ nọ wá ayiha mẹ namẹ. (Ps. 119:158) Lehe e yin nujọnu na mí nado dapana ayilinlẹn ojlo zogbe kavi nukunkẹn tọn depope he na zọ́n bọ mí na hẹn nukundagbe Jehovah tọn bu do sọ! Apajlẹ ehelẹ yin avase sinsinyẹn de he dona gọalọna mí nado dapana jijọ ylankan nugbonọ-mayin tọn.

HODO APAJLẸ MẸHE YIN NUGBONỌ LẸ TỌN

8, 9. (a) Naegbọn Jonatani dopà nugbonọ-yinyin tọn na Davidi? (b) Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ Jonatani tọn gbọn?

⁸ Biblu sọ dọhodo gbẹtọ nugbonọ susu ji. Mì gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ awe bo pọ́n nuhe mí sọgan plọn sọn yé mẹ. Jẹnukọn whẹ́, mí na lẹnnupọndo apajlẹ sunnu he yin nugbonọ na Davidi de tọn ji. Jonatani, visunnu mẹho Ahọlu Sauli tọn wẹ dona ko yin gudutọ ofìn Islaeli tọn; ṣigba Davidi wẹ Jehovah de nado yin ahọlu yọyọ Islaeli tọn. Jonatani kẹalọyi nudide Jiwheyẹwhe tọn. E ma gbọn awuwhàn dali pọ́n Davidi hlan taidi kẹntọ de. Kakatimọ, “alindọn Jonatani tọn dọ̀n do alindọn Davidi tọn go” podọ e dopà nugbonọ-yinyin tọn na ẹn. E tlẹ bẹ awù etọn lẹ, ohí, ogá po gbànnú etọn po na Davidi bo gbọnmọ dali na ẹn sisi he ahọlu de jẹna. (1 Sam. 18:1-4) Jonatani wà nuhe go e pé lẹpo nado ‘hẹn alọ Davidi tọn dohuhlọn’ bo tlẹ ze ogbẹ̀ etọn titi do owù mẹ nado yiavùnlọna Davidi to Sauli dè. Jonatani yí ahundopo do dọna Davidi dọmọ: “Hiẹ na yin ahọlu to Islaeli ji, yẹn nasọ yin omẹ awetọ hlan we.” (1 Sam. 20:30-34; 23:16, 17) Abajọ to whenue Jonatani kú, Davidi jihàn awubla tọn he do flumẹjijẹ po owanyi etọn po na ẹn hia.—2 Sam. 1:17, 26.

⁹ E ma vẹawuna Jonatani nado yọ́n mẹhe e na yin nugbonọ na. E litai mlẹnmlẹn na Jehovah, Nupojipetọ lọ bo nọgodona Davidi, mẹyiamisisadode Jiwheyẹwhe tọn to gigọ́ mẹ. Mọdopolọ to egbehe, eyin azọngban tangan de ma tlẹ yin dide na mí to agun mẹ, mí dona yí ahundopo do nọgodona mẹmẹsunnu he yin pipà nado deanananu to ṣẹnṣẹn mítọn lẹ.—1 Tẹs. 5:12, 13; Heb. 13:17, 24.

10, 11. (a) Naegbọn Pita do yí nugbonọ-yinyin do nọ adà Jesu tọn mẹ? (b) Nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ Pita tọn gbọn, podọ etẹwẹ dona yin gbemima mítọn?

¹⁰ Apajlẹ dagbe devo he mí na gbadopọnna wẹ apọsteli Pita tọn, mẹhe dopà nugbonọ-yinyin tọn na Jesu. To whenue Klisti yí hogbe yẹhiadonu tọn he họnwun lẹ zan nado zinnudeji dọ nujọnu wẹ e yin nado do yise hia to ohùn po agbasa etọn he e na yí do sanvọ́ to madẹnmẹ lọ po mẹ, devi susu mọdọ hogbe etọn lẹ hẹnmẹjọsi bo lẹkọ sọn e dè. (Joh. 6:53-60, 66) Enẹwutu, Jesu lẹhlan apọsteli 12 etọn lẹ bo kanse yé dọmọ: “Mìlọsu lẹ ga ma jlo na yì wẹ?” Pita wẹ na gblọndo bo dọmọ: “Oklunọ, mẹnu dè wẹ mí na yì? Hiẹ wẹ tindo ohó ogbẹ̀ madopodo tọn lẹ; podọ mí ko yise bo ko wá yọnẹn dọ hiẹ wẹ Omẹ Wiwe Jiwheyẹwhe tọn lọ.” (Joh. 6:67-69) Be ehe zẹẹmẹdo dọ Pita mọnukunnujẹ nuhe Jesu dọ gando avọ́sinsan Etọn go mẹ to gigọ́ mẹ wẹ ya? E ma yinmọ dandan. Etomọṣo, Pita magbe nado yin nugbonọ na Visunnu yiamisisadode Jiwheyẹwhe tọn.

¹¹ Pita ma lẹn to ede mẹ dọ Jesu na ko tindo pọndohlan agọ̀ bo na wá diọlinlẹn to godo mẹ gba. Kakatimọ, Pita gbọn whiwhẹ dali yigbe dọ Jesu wẹ “tindo ohó ogbẹ̀ madopodo tọn lẹ.” Mọdopolọ to egbehe, eyin zẹẹmẹ “họ̀nkọnsi nugbonọ lọ” tọn de sọawuhia to owe sinai do Biblu ji mítọn lẹ mẹ bo ma họnwun na mí kavi ma sọgbe hẹ pọndohlan mítọn, nawẹ mí dona yinuwa gbọn? Mí dona dovivẹnu vẹkuvẹku nado mọnukunnujẹ zẹẹmẹ lọ mẹ kakati nado donukun dọ vọjlado na wá yin bibasi bo na sọgbe hẹ pọndohlan mítọn.—Hia Luku 12:42.

GBỌṢI NUGBONỌ-YINYIN MẸ NA ALỌWLEMẸ TOWE

12, 13. Etẹwẹ nọ hẹn walọ nugbonọ-mayin tọn wá alọwle mẹ, podọ etẹwutu owhe he mẹde tindo ma sọgan suwhẹna walọ mọnkọtọn?

¹² Mí ma dona na dotẹnmẹ nuyiwa nugbonọ-mayin tọn wunmẹ depope nado hẹn jijọho po pọninọ he tin to whẹndo Klistiani tọn lẹ mẹ kavi to agun lọ mẹ po gble. Po enẹ po to ayiha mẹ, mì gbọ mí ni lẹnnupọndo lehe mí sọgan gbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ na alọwlemẹ mítọn po Jiwheyẹwhe mítọn po do ji.

¹³ Ayọdide yin dopo to nuyiwa nugbonọ-mayin tọn he ylan taun lẹ mẹ. To paa mẹ, alọwlemẹ ayọdetọ lọ masọ nọ yin nugbonọ na opà alọwle tọn ba bo nọ lẹ́ ayidonugo etọn hlan mẹdevo ji. Taidi kọdetọn de, alọwlemẹ homẹvọnọ lọ nọ wá jẹ edeṣo to ajiji mẹ bọ gbẹzan etọn nọ diọ pete. Nawẹ onú mọnkọtọn nọ wá jọ do mẹhe ko yiwanna yede pọ́n lẹ go gbọn? To whẹho susu mẹ, owanyi he alọwlemẹ lẹ tindo na ode awetọ wẹ nọ jẹ mimiọn ji. Gabriella Turnaturi he nọ plọnmẹ to wehọmẹ alavọ tọn gando walọyizan gbẹtọ tọn go basi zẹẹmẹ dọ “ahundopo yíyí do nọhẹ alọwlemẹ mẹtọn to ojlẹ delẹ mẹ ṣigba bo nọ gọ̀n mọwà to ojlẹ devo lẹ mẹ wẹ nọ dọnmẹ biọ nuyiwa nugbonọ-mayin tọn mẹ.” Ehe sọgan jọ do asu po asi po he tlẹ ko nọpọ́ na ojlẹ dindẹn lẹ lọsu go. Di apajlẹ, dawe de he tindo owhe 50 gbẹ́ asi etọn he e ko nọpọ́ hẹ na owhe 25 dai bo yì jẹpọ hẹ yọnnu devo he e yiwanna. Na owhe he dawe lọ tindo wutu, mẹdelẹ mọdọ nuhe e wà lọ sọgbe. Ṣigba, owhe ma suwhẹna walọyizan mọnkọtọn. Nugbonọ-mayin na alọwlemẹ mẹtọn ma sọgbe to aliho depope mẹ.b

14. (a) Etẹwẹ yin pọndohlan Jehovah tọn gando walọ nugbonọ-mayin tọn to alọwle mẹ go? (b) Etẹwẹ Jesu dọ gando nugbonọ-yinyin na alọwlemẹ mẹtọn go?

¹⁴ Etẹwẹ yin pọndohlan Jehovah tọn gando mẹhe nọ jo alọwlemẹ yetọn do matin whẹwhinwhẹ́n he sọgbe hẹ Owe-wiwe lẹ go? Jiwheyẹwhe mítọn ‘gbẹwanna gbẹdai’ podọ e yí hogbe sinsinyẹn lẹ zan sọta mẹhe nọ tafu alọwlemẹ yetọn lẹ bo nọ jo yé do lẹ. (Hia Malaki 2:13-16.) To kọndopọ pẹkipẹki mẹ hẹ Otọ́ etọn, Jesu plọnmẹ dọ mẹdepope ma sọgan yàn alọwlemẹ homẹvọnọ etọn kavi klan sọn e go matin yasanamẹ.—Hia Matiu 19:3-6, 9.

15. Nawẹ alọwlemẹ lẹ sọgan hẹn nugbonọ-yinyin na yenọzo sinyẹn deji gbọn?

¹⁵ Nawẹ mẹhe ko wlealọ lẹ sọgan gbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ na alọwlemẹ yetọn gbọn? Ohó Jiwheyẹwhe tọn dọmọ: “Jaya hẹ asi [kavi asu] ovu whenu towe tọn” podọ, “Nọ yí homẹhunhun do nọhẹ asi [kavi asu] towe he hiẹ yiwanna.” (Howh. 5:18; Yẹwh. 9:9) Dile yé omẹ awe lẹ to yọnhopo, yé dona nọ ‘yí ahundopo’ do nọgodona yenọzo to agbasa-liho podọ to numọtolanmẹ-liho. Ehe zẹẹmẹdo dọ yé dona nọ na ayidonugo ode awetọ, yí whenu zan hẹ ode awetọ bosọ nọ dọnsẹpọ ode awetọ. Yé dona wà nuhe go yé pé lẹpo nado basi hihọ́na alọwle yetọn gọna haṣinṣan yetọn hẹ Jehovah. Enẹwutu, asu po asi po lẹ dona nọ plọn Biblu dopọ, nọ tindo mahẹ gbesisọ tọn to lizọnyizọn lọ mẹ dopọ bosọ nọ hodẹ̀ dopọ nado mọ dona Jehovah tọn.

GBỌṢI NUGBONỌ-YINYIN MẸ NA JEHOVAH

16, 17. (a) Nawẹ nugbonọ-yinyin mítọn na Jiwheyẹwhe sọgan yin whiwhlepọn to whẹndo mẹ kavi to agun mẹ gbọn? (b) Apajlẹ tẹwẹ dohia dọ tonusisena gbedide Jiwheyẹwhe tọn ma nado dogbẹ́ hẹ hẹnnumẹ he yin didesẹ sọn agun mẹ lẹ sọgan hẹn kọdetọn dagbe wá?

¹⁶ Hagbẹ agun lọ tọn delẹ ko wà ylando sinsinyẹn bo ko yin wiwọhẹ “sinsinyẹn, na yé nido sọgan pegan to yise mẹ.” (Titu 1:13) Nuyiwa mẹdevo lẹ tọn ko biọ dọ yé ni yin didesẹ sọn agun mẹ. Mẹplọnlọ lọ gọalọna “mẹhe e ko yin yíyí do plọn lẹ” nado gọ̀ jẹgangan to gbigbọ-liho. (Heb. 12:11) Etẹwẹ dona yin nuyiwa mítọn eyin hẹnnumẹ kavi họntọn vivẹ́ de yin didesẹ sọn agun mẹ? To ninọmẹ mọnkọtọn mẹ, e ma yin nugbonọ-yinyin mítọn na mẹlọ wẹ nọ yin whiwhlepọn, ṣigba nugbonọ-yinyin mítọn na Jiwheyẹwhe. Jehovah nọ ze nukun dai nado pọ́n eyin mí na yinuwa sọgbe hẹ gbedide etọn ma nado tindo kanṣiṣa hẹ mẹdepope he yin didesẹ sọn agun mẹ.—Hia 1 Kọlintinu lẹ 5:11-13.

¹⁷ Mì gbọ mí ni lẹnnupọndo apajlẹ dopo poun ji he do ale he whẹndo de sọgan mọyi eyin e yí nugbonọ-yinyin do nọgodona gbedide Jehovah tọn ma nado dogbẹ́ hẹ hagbẹ whẹndo tọn de he yin didesẹ sọn agun mẹ hia. Dẹpẹ de yin mẹdesẹ sọn agun mẹ na owhe ao linlán, podọ to ojlẹ enẹ mẹ, otọ́ etọn po onọ̀ etọn po gọna nọvisunnu etọn ẹnẹ lẹ magbe “ma nado dogbẹ́” hẹ ẹ ba. To ojlẹ delẹ mẹ, dẹpẹ lọ tẹnpọn nado tindo mahẹ to nuwiwa whẹndo lọ tọn lẹ mẹ, ṣigba e jẹna ayidego dọ hagbẹ whẹndo lọ tọn lẹ dopodopo wẹ tẹdo gbemima yetọn go ma nado dogbẹ́ hẹ ẹ to aliho depope mẹ. To whenue dẹpẹ lọ yin gigọyí godo, e dọ dọ emi nọ jẹdò nuyiwa dopọ hẹ whẹndo emitọn tọn taun, titengbe to whenue emi tin emide ṣo to zánmẹ. E yidogọ dọ eyin hagbẹ whẹndo tọn emitọn lẹ tlẹ ko kọnawudopọ hẹ emi jẹ obá kleun de mẹ wẹ, enẹ na ko pé emi. Ṣigba, na hagbẹ whẹndo tọn etọn lẹ ma na ẹn dotẹnmẹ hodọdopọ tọn depope wutu, ojlo sinsinyẹn etọn nado wanu dopọ hẹ yé yin dopo to nuhe whàn ẹn nado vọ́ haṣinṣan etọn hẹ Jehovah jlado lẹ mẹ. Nọ flin apajlẹ enẹ to whedepopenu he hiẹ yin whiwhlepọn nado gbàsẹ́n Jiwheyẹwhe tọn he biọ dọ mí ni ma dogbẹ́ hẹ hẹnnumẹ he yin didesẹ sọn agun mẹ.

18. Todin he mí ko gbadopọnna ale nugbonọ-yinyin tọn lẹ po kọdetọn ylankan nugbonọ-mayin tọn lẹ po godo, etẹwẹ yin gbemima towe?

¹⁸ Mí to gbẹnọ to aihọn he mẹ nugbonọ-mayin gbayipe te de mẹ. Etomọṣo, mí sọgan mọ apajlẹ nugbonọ-yinyin tọn susu he mí na hodo to agun Klistiani tọn mẹ. Sọn aliho gbẹzan nugbonọ enẹlẹ tọn mẹ, e taidi dọ yé to didọ dọmọ: “Mìwlẹ podọ Jiwheyẹwhe lọsu ga yin kunnudetọ dọ míwlẹ do míde hia nado yin nugbonọ, dodonọ podọ mẹhe ma hùwhẹ hlan mì yisenọ lẹ.” (1 Tẹs. 2:10) Mì gbọ mímẹpo ni wà nuhe go mí pé lẹpo nado gbọṣi nugbonọ-yinyin mẹ na ode awetọ podọ na Jiwheyẹwhe.

[Nudọnamẹ odò tọn]

[Yẹdide to weda 10]

Dile etlẹ yindọ mẹdevo lẹ gbẹ́ Visunnu yiamisisadode Jiwheyẹwhe tọn dai, Pita nọ adà Etọn mẹ