Weta 21
Nukun Tẹwẹ Hiẹ Do Nọ Pọn Nutindo Agbasa Tọn Lẹ?
1-4. (a) Nutindo agbasa tọn tẹlẹ wẹ gbẹtọ jọja susu lẹ nọ jlo nado tindo? (b) Nawẹ agbasanu lẹ yiylọ dọ nujọnu hugan nọ hẹn mẹde tindo linlẹn agọ do gbẹtọ lẹ go gbọn?
BE HIẸ sọgan lẹn owhé de he gọna fọtọ́n fọtọ́n nunina dagbe alọpa po wunmẹ vovo lẹpo po pọ́n? Be hiẹ na jlo nado nọ nọ finẹ bo mọ susu yí to nunina ehelẹ mẹ sọn otọ́ towe dé taidi ota owhé enẹ tọn ya? Na nugbo tọn, hiẹ ko to ogbẹ̀ nọ to owhé mọnkọtọn de mẹ—planẹti Aigba ehe—podọ Jehovah Jiwheyẹwhe ko gọ ẹ po onu dagbe vovo awujinamẹnu de tọn lẹ po.
2 Ṣigba, ehe paṣamẹ hugan lọ wẹ yin dọ mimọ vividudu gigọ yi sọn awuwledainu agbasa tọn ehelẹ mẹ mítọn—na nugbo tọn, mimọ vividudu gigọ yí mítọn sọn ogbẹ̀ lọsu mẹ—sinai talala do ma nado yi yé do basi onu daho lọ to ogbẹ̀ mítọn lẹ mẹ. Nawẹ enẹ sọgan yin mọ gbọn? Na e yindọ onu devo he yin nuhọakuẹ susu sọmọ hú nutindo agbasa tọn lẹ wutu.
3 Na matin ayihaawe hiẹ yọn gbẹtọ jọja delẹ mẹhe ylọ nutindo agbasa tọn lẹ dọ nujọnu hugan talala lẹ. Na mẹdelẹ, nuhe yé nọ jlo nado tindo hugan lẹ wẹ ladio whanpẹnọ de kavi kasẹti honu, ohanjinu alọpa alọpa (magnétophone), avọ titengbe delẹ, fọtodenu de, zo-kẹkẹ de kavi etlẹ yin gbẹ̀duhun yetọn titi. Omẹ susu lẹ wẹ nọ do ojlo susu hia na onu enẹlẹ hú lehe yé nọ basi do to wehọmẹ yiyi yetọn mẹ, to whẹndo yetọn lẹ mẹ kavi to onu devo depope mẹ. Ye sọgan jlo nado yi we jlẹ do mẹdevo lẹ go gbọn nuhe hiẹ tindo to aliho nutindo agbasa tọn lẹ mẹ dali. Be ehe sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe ya?
4 Nọte bo lẹnnupọn dogbọn dali etọn. Be tintindo po matindo nutindo agbasa tọn mọnkọtọn lẹ towe na nugbo tọn basi vogbingbọn depope to nuhe hiẹ yin lọ taidi gbẹtọ de mẹ ya? Be gbẹtọ dagbe hugan de wẹ hiẹ eyin a tindo ye, kavi gbẹtọ ylankan hugan de eyin a ma tindo yé ya? Na nugbo tọn, nutindo họakuẹ hugan lẹ, ehe do gbẹtọ yinyin towe hia nugbonugbo lẹ podọ ehe sọgan hẹn pekọ po ayajẹ hugan po wá na we lẹ, gbọnvona ehelẹ. Be hiẹ sọgan lẹnnupọn dogbọn nuhe delẹ to nutindo họakuẹ hugan ehelẹ mẹ yin dali ya?
NUTINDO AGBASA TỌN HỌAKUẸ HUGAN LẸ
5-7. (a) Nawẹ oyọnẹn ogbè awetọ de tọn, kavi nado yọn onu lẹ bibasi tọn, yin nuhọakuẹ hú nutindo agbasa tọn lẹ gbọn? (Yẹwhehodọtọ 7:12) (b) Etẹwutu oyọnẹn Oho Jiwheyẹwhe tọn tlẹ sọ họakuẹ hugan? (Howhinwhẹn lẹ 15:2; 1 Timoti 4:16)
5 Etẹwẹ dogbọn oyọnẹn dali? Yí nuhọkuẹ lọ, mí ni dọ dọ, ogbè devo sisè jlẹdo tintindo kasẹti honu de kavi ladio daho de go? Nugbo, nude ma ylan to tintindo onu enẹlẹ mẹ gba, podọ hiẹ sọgan duvivi sisè omẹ devo lẹ to hodọ bo to ohanji—to ogbè towe mẹ. Ṣigba po oyọnẹn ogbè awetọ de tọn po hiẹ lọsu na dewe sọgan penugo nado dọho hẹ susu taidi gbẹtọ livi-livi donu kanweko dogọ lẹ po to aigba hú lehe hiẹ sọgan do po ogbè he hiẹ sè todin lọ po do. Mẹhe to ogbè enẹ zán lẹ sọgan basi dlapọn na fie a nọ nọ. Kavi, eyin hiẹ tindo dotẹnmẹ hundote nado tọ́nwhẹ̀n yì aigba devo lẹ ji, oyọnẹn mọnkọtọn sọgan yidogọ susu talala na vividudu towe he yin tomẹyìyì tọn lọ.
6 Mọdopolọ wẹ e te do po mimọ oyọnẹn lehe yè na wà onu lẹ do po. Lẹnnupọn dogbọn lehe e yin nuhọakuẹ do sọ nado plọn nado yin nudatọ dagbe de, yọnnu avọtọtọ dagbe de, whlẹpatọ he penugo de, kavi nado yin mọtojladotọ dagbe de. Nugopipe ehelẹ sọgan yin nuhọakuẹ daho hugan sọgodo tọn lẹ na we to onu he yọn lẹ wiwà mẹ to ogbè mẹ hú nado tindo nutindo agbasa tọn delẹ poun.
7 Oyọnẹn họakuẹ hugan lọ wẹ yin Oho Jiwheyẹwhe tọn. Etẹwutu wẹ enẹ do yin nugbo? Na po e po hiẹ sọgan hẹn homẹjladonamẹ po todido po wá na gbẹtọ he sin ahun gbado lẹ bo ma tindo todido lẹ, mọwẹ, to aliho de mẹ he nuhiho sọn hànjinu lẹ mẹ ma sọgan basi do pọn gbede. Na nugbo tọn, hiẹ tlẹ sọgan whlẹn ogbẹ̀ lẹ po oyọnẹn nugbo Jiwheyẹwhe tọn po. Nutindo agbasa tọn tẹwẹ hiẹ lẹndo e sọgan wà ehe? Abajọ dawe nuyọnẹntọ lẹ na tuli gbẹtọ jọja lẹ nado basi hihọ̀ nuhe e biọ tọn to whenue e dọmọ: “Họ̀ nugbo, a sà ẹ blo: nuyọnẹn po oplọn po, po zinzin po ga. Otọ́ dodonọ tọn na jaya talala: ewọ he sọ ji ovi nuyọnẹntọ, na tindo ayajijẹ to oho etọn mẹ. Otọ́ towe po onọ towe po na jaya, homẹ mẹhe ji we tọn na hùn.”—Howhinwhẹn lẹ 23:23-25.
8-12. (a) Etẹwutu wẹ e yindọ nuhe hiẹ yin taidi gbẹtọ họakuẹ talala de hú nuhe hiẹ tindo to agbasa-liho? Nawẹ Biblu do ehe hia do? (b) Enẹwutu, jẹhẹnu tẹlẹ wẹ mí dona dovivẹnu nado wleawuna? (Galatianu lẹ 5:22, 23)
8 Lẹnnupọn ga, do lehe oyin dagbe de họakuẹ hú nutindo agbasa tọn lẹ tintindo do. Eyin hiẹ yin yinyọnẹn taidi mẹhe ma yin ṣejannabinọ, ayiha doponọ, vivẹnunọ, mẹhe go yé sọgan deji do podọ mẹhe gọna osi, enẹ sọgan hẹn we yọnpọn talala hú lehe avọ titengbe de sọgan basi do pọ́n. Oyin dagbe mọnkọtọn de sọgan hẹn we yin dindinpe taidi họntọn vivẹ de kavi taidi hagbẹ́ azọnwatọ de kavi mẹyidoazọnmẹ de. E sọgan hẹn oylọ lẹ wá sọn gbẹtọ lẹ de nado basi dlapọn na yé kavi nado wà onu lẹ po yé po, nado ma onú dagbe yetọn lẹ po yé po. Be ehe ma na didẹ nuhahun mẹdeṣo-ninọ tọn depope ganji talala hú télévision pinpọ́n lọsu ya?
9 Na nugbo tọn, ayajẹ suhugan mítọn to ogbẹ̀ mẹ sinai do jidide tintindo mítọn dọ mí yin pinpẹn nutọn yọnẹnna ji, dọ mí yin nujọnu na mẹdevo lẹ dọ mí nọ hẹn onu de wá na ogbẹ̀ yetọn lẹ dọ dọ onu na gbọ yé go eyin dọ mí ma ko tin to ogbẹ̀. Jẹhẹnu dagbe lẹ susu tintindo towe na hẹn we nado yin pinpẹn nutọn yọnẹnna susu talala hugan gbọn gbẹtọ dagbe hugan lẹ dali hú tintindo nutindo agbasa tọn susu lẹ. Dile na owe nuyọnẹn tọn lẹ dọ ẹ do dọmọ: “Ewọ he yiwanna walọ-wiwe ayiha tọn, bo sọ yiwanna oho dẹdẹ ahọlu na yin họntọn etọn.”—Howhinwhẹn lẹ 22:11.
10 Dawe jọja Timoti tindo lẹblanulọkẹyi nado yin dide nado nọ plan apọsteli Paulu yì to tomẹyìyì mẹdehlan tọn etọn lẹ mẹ na ofi he ojlo lọ tin te susu lẹ. Ehe ma yin na nutindo agbasa tọn Timoti tọn lẹ wutu gba ṣigba na jẹhẹnu dagbe etọn lẹ, he yin linlin etọn na dogbọn Klistiani lẹ dali to otò Asie Mineure tọn awe lẹ mẹ wutu. Ale numimọ he Timoti dù taidi kọdetọn de hugan akuẹ depope. To nukọnmẹ e hẹn ẹn penugo nado yí azọndenamẹ titengbe lẹ, podọ nado yin gbẹtọ alọpa he go apọsteli Paulu ko sọgan deji do talala. Dọ Timoti ma pọ́n nutindo agbasa tọn lẹ taidi onu daho lọ to ogbẹ̀ etọn mẹ yin mimọ sọn hogbe Paulu tọn he yin didọ whenue Timoti yin didohlan agun Filippi tọn mẹ to Makedonia: “Yẹn ma tindo gbẹtọ ayihamọnọ de di ewọ, he na homẹ etọn lẹpo do jẹtukla to mi ji gba. Na yé omẹ pó wẹ to onu yede tọn din, e ma yin onu he yin Jesu Klisti tọn gba. Ṣigba mì yọn zinzan etọn [Timoti].”—Filippinu lẹ 2:19-23.
11 Họntọn nugbo tọn lẹ na yọn pinpẹn nutọn na we na nuhe hiẹ yin podọ e ma yin na nuhe hiẹ tindo tọn gba. “Họntọn nọ yin hagbẹ owanyinanọ to whepoponu, podọ mẹmẹsunnu wẹ yé ji nado má tukla lẹ hẹmẹ.” (Howhinwhẹn lẹ 17:17, New English Bible) Hugan ehe ga Jehovah lọsu na yin họntọn towe eyin hiẹ yí sinsẹnzọn etọn ylọ dọ nujọnu to gbẹzan towe mẹ, podọ “whenuena aliho gbẹtọ tọn jlo [Jehovah], ewọ tlẹ nọ hẹn kẹntọ etọn lẹ nọhẹ ẹ to jijọho mẹ.”—Howhinwhẹn lẹ 16:7.
12 Sọ doayi e go ga, dọ onu mọnkọtọn lẹ taidi oyọnẹn, gbẹtọ-yinyin dagbe de po họntọn vivẹ́ lẹ po ma yin onu lẹ he sọgan yin finfinyí kavi dọ yé nọ ṣa bo nọ de nuhọakuẹ-yinyin yetọn pò to nukọnmẹ gba. Ṣigba gbẹtọ lẹ sọgan fin kavi gbà nutindo agbasa tọn towe kiṣa. Enẹwutu Ovi Jiwheyẹwhe tọn yí nuyọnẹn do na ayinamẹ dọ: “Mì bẹ adọkunnu pli na mìde to olọn mẹ, fie na owan kavi okọ ma nọ hẹn ẹn gble te, podọ fie na ajotọ lẹ ma nọ gboado bo nọ finnú te: na fie adọkunnu towe tin te, finẹ wẹ ayiha towe na tin te ga.” (Matiu 6:20, 21) Eyin hiẹ tindo bo sọ hẹn oyin dagbe de dote to Jiwheyẹwhe de, ayajẹ sọgodo tọn towe na yin awuwlena bo diun. To titonu yọyọ etọn mẹ hiẹ na penugo nado duvivi onu dagbe họakuẹ lẹ he aigba ehe tindo lẹ tọn to gigọ mẹ.
DO HUHLỌN PO NUYỌNẸN PO HIA
13-15. (a) Eyin ojlo na nutindo agbasa tọn lẹ duahọlu do ogbẹ̀ towe ji, mẹnu wẹ hiẹ na hẹn jẹadọkun? Ṣigba nawẹ hiẹ na duahọ gbọn? (Matiu 6:33) (b) Pọndohlan nutindo agbasa tọn lẹ tẹwẹ yin jlẹkaji tọn lọ?
13 Nalete, to whelọnu, etẹwutu nado jo ajọwiwa dinwhenu tọn po ajọnujijla huhlọn daho tọn yetọn po do ni gbidikọna we biọ ogbẹ̀ towe zize lẹdo nutindo agbasa tọn lẹ mẹ? Etẹwutu nado hẹn yé jẹadọkun podọ to vivọnu hẹn dewe zun wamọnọ dile e gando nujọnu ogbẹ̀ mẹ tọn lẹ go sọ nugbo? Etẹwutu ma nado dovivẹnu nujọnu tọn nado nọavunte sọta mẹdindọn adọkunnu lẹ tọn bo de dide nado mọ dagbe hugan lọ yí sọn ogbẹ̀ mẹ gbọn dindin onu he pekuẹ susu talala hú nutindo agbasa tọn lẹ dali?
14 Na titengbe tọn ehe yin tangan todin. Dọdai Biblu tọn lẹ dohia dọ whenu-nu dintọn, po ajọnu etọn lẹ po to sisẹpọ vivọnu etọn. Adọkunnu susu hugan lẹ bibẹpli na yin omọ̀ de na mí, bo to ayidonugo mítọn lẹ lẹsẹ. Mí sọgan mọ míde tlọbiọ whenu-nu ehe mẹ bo yin zizasẹ po e po whenuena Jiwheyẹwhe na plọ yé sẹ bo na hẹn titonu yọyọ etọn wá. Enẹwutu Jesu na avase dọ: “Mì họ́ míde, bo sọ payi do nukunkẹn: to ogégé gbẹtọ tọn de mẹ ma wẹ ogbẹ̀ etọn nọte te sọn onu he ewọ tindo lẹ mẹ gba.”—Luku 12:15.
15 E ma yindọ mí dona tin matin nutindo lẹ depope ma wẹ gba. Ṣigba mí ma jlo dọ yé ni duahọlu to ogbẹ̀ mítọn ji gba. Podọ mí dona penugo nado yọn vogbingbọn to nutindo lẹ he na hẹn ayajẹ nujọnu tọn wá podọ enẹlẹ he sọgan dọ̀n mí do godo ma nado jẹ nuyanwle mítọn kọn nugbo nugbo ṣẹnṣẹn. Nutindo depope he hiẹ tindo lẹ to whelọnu, hẹn do ayiha towe mẹ nado zan yé na dagbe mẹdevo lẹ tọn podọ na titengbe tọn nado do yẹyi go na Mẹdatọ towe.