‘Payi Lehe Hiẹ to Todoai Do Go’

TODIDOAI yin adà titengbe de to nupinplọn mẹ. E sọgan sọ yinuwado todido mẹtọn nado lùntọ́n ji. To whenuena Jehovah to awuwle nado whlẹn omẹ etọn lẹ sọn kanlinmọgbenu to Egipti, e na anademẹ lẹ Mose, mẹhe dọna sunnu mẹho Islaeli tọn lẹ nuhe yé dona wà nado whlẹn viplọnji yetọn lẹ sọn angẹli mẹvasudotọ lọ si. (Eks. 12:21-23) To enẹgodo sunnu mẹho lẹ dọ nudọnamẹ ehe hlan whédo dopodopo. Ehe yin didọ po onù po. Gbẹtọ lọ lẹ dona dotoai po sọwhiwhe po. Etẹwẹ yin gbeyiyi yetọn? Biblu na linlin dọmọ: “Le wẹ ovi Islaeli tọn lẹpo wà; dile OKLUNỌ degbena Mose po Aalọn po do, mọwẹ yé wà do [pẹpẹ, NW].” (Eks. 12:28, 50, 51) Taidi kọdetọn de, Islaeli tindo numimọ whlẹngán he jiawu bosọ dobu de tọn.

To egbehe, whlẹngán he tlẹ klo hugan enẹ de wẹ Jehovah to awuwlena mí na. Na jide tọn, nudọnamẹ he e nọ wleawu etọn lẹ jẹ na ayidonugo nujọnu tọn mítọn. Nudọnamẹ mọnkọtọn nọ yin nina to opli agun tọn lẹ ji. Be hiẹ to ale gigọ́ mọyi sọn opli mọnkọtọn lẹ mẹ ya? Onú susu sinai do lehe hiẹ nọ dotoai do ji.

Be hiẹ nọ flin nuagokun nudọnamẹ heyin didọ to opli lẹ ji tọn ya? Be aṣa towe wẹ e yin, to sẹmẹsẹmẹ, nado dín aliho lẹ nado yí nudọnamẹ heyin nina lẹ do yizan mẹ kavi nado má ẹn hẹ mẹdevo lẹ ya?

Wleawuna Ahun Towe

Mí dona wleawuna ahun mítọn lẹ nado mọ ale gigọ́ yí sọn nudọnamẹ he nọ yin nina to opli Klistiani tọn lẹ ji. Nuhe jọ to gandudu Ahọlu Jehọṣafati Juda tọn whenu zinnudo nujọnu-yinyin mọwiwà tọn ji. Jehọṣafati ze teninọ adọgbigbo tọn de na sinsẹ̀n-bibasi nugbo. E “dè otẹn yìji lẹ po Aṣẹlimi po sẹ̀ sọn Juda” bo deazọ́nna ahọvi lẹ, Levinu lẹ, po yẹwhenọ lẹ po nado plọn Osẹ́n Jehovah tọn gbẹtọ lẹ to tòdaho Juda tọn lẹpo mẹ. Etomọṣo, “yè ma bẹ́ otẹn yìji lẹ sẹ̀ gba.” (2 Otan. 17:6-9; 20:33) Sinsẹ̀n-bibasi yẹwhe lalo lẹ tọn po wunmẹ sinsẹ̀n-bibasi he Jehovah ma degbe etọn he nọ yin bibasi to otẹn yìji kosi lẹ tọn mẹ po ko doadọ̀do sọmọ bọ yé ma yin kúnsudona mlẹnmlẹn gba.

Naegbọn nudọnamẹ he Jehọṣafati basi tito etọn gboawupo nado tindo nuyiwadomẹji dẹn-to-aimẹ de? Kandai lọ zindonukọn dọmọ: “Gbẹtọ ewlẹ ma ko ze [ahun] yetọn lẹ do hlan Jiwheyẹwhe otọ́ yetọn lẹ tọn dè gba.” Yé sè ṣigba yé gboawupo nado yinuwa to gbesisọmẹ. Vlavo yé lẹndọ gbejizọnlin zinzin yì tẹmpli mẹ to Jelusalẹm nado basi avọ́sinsan lẹ ma bọawu gba. Depope he whẹho lọ sọgan yin, ahun yetọn lẹ ma yin whinwhàn gbọn yise dali gba.

Nado dapana agọjijoyigodo hlan aliho aihọn Satani tọn lẹ mẹ, mí dona wleawuna ahun mítọn lẹ nado kẹalọyi nudọnamẹ he Jehovah to awuwlena to egbehe. Gbọnna? Odẹ̀ yin aliho titengbe dopo. Mí dona nọ hodẹ̀ dọ mí na yí gbigbọ pẹdido tọn do yí nudọnamẹ Jiwheyẹwhe tọn. (Ps. 27:4; 95:2 ) Ehe na gọalọna mí nado yọ́n pinpẹn vivẹnudido mẹmẹsunnu mítọn lẹ tọn he, dile etlẹ yindọ yé yin mapenọ, nọ ze yedelẹ jo nado yin yiyizan gbọn Jehovah dali to nupinplọn omẹ etọn lẹ mẹ. E na whàn mí nado dopẹna Jehovah e mayin na nuyọyọ he mí to pinplọn lẹ kẹdẹ wẹ gba ṣigba na dotẹnmẹ hundote lọ nado hẹn pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn mítọn siso na nuhe mí ko plọn wayi lẹ ga. To ojlo lọ tintindo nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn to gigọ́mẹ, mí ni hodẹ̀ dọmọ: “OKLUNỌ E, plọn ali towe mi . . . hẹn [ahun] ṣie do dopo nado nọ dibusi oyín towe.”—Ps. 86:11.

Ze Ayidonugo Towe Do Fidopo

Onú susu wẹ nọ glọnalina mí ma nado dotoai ganji. Magbọjẹ sọgan ṣinyọ́n ayiha mítọn ji. Awhá po yigọyigọ po to mẹplidopọ lẹ mẹ kavi to gbonu nọtẹn opli lọ tọn sọgan fẹayihasẹna mí. Manọna-agbasa tọn sọgan hẹn ẹn sinyẹnawu na mí nado ze ayiha do fidopo. Mẹhe tindo ovivu lẹ nọ saba mọ dọ ayidonugo yetọn yin mimá. Etẹwẹ sọgan gọalọna mí nado ze ayidonugo mítọn do tito-to-whinnu lọ ji?

Nukun nọ yinuwado fie mí ze ayidonugo mítọn do ji taun. Yí nukun towe lẹ zan nado gọalọna we nado ze ayiha do fidopo gbọn zize yé do hodọtọ lọ ji dali. Eyin e de wefọ Biblu tọn de, etlẹ yin dehe a jẹakọ hẹ, hùn in, bo hodo e dile e to hihia ẹ. Nọavunte sọta whlepọn lọ nado lẹ́ ota towe hlan fie awhá kavi yigọyigọ tin te. Eyin nukun to nudọnamẹ ayihafẹsẹnamẹ tọn hẹn gọ́ ayiha towe mẹ, susu to nuhe to yinyin didọ sọn oplò ji lẹ na gbọ̀ gowe.

Eyin ‘linlẹn tukladomẹ’ tọn depope hẹn ẹn sinyẹnawu na we nado ze ayiha do tito-to-whinnu lọ ji, hodẹ̀ hlan Jehovah na vivomẹninọ ayiha po ahun po tọn he nuhudo tin na nado dotoai. (Ps. 94:19; Flp. 4:6, 7) Wàmọ pludopludo eyin e biọ domọ. (Mat. 7:7, 8) Opli agun tọn lẹ yin awuwledainanu de sọn Jehovah dè. Hiẹ sọgan deji dọ ewọ jlo dọ hiẹ ni mọaleyi sọn yé mẹ.—1 Joh. 5:14, 15.

Dotoaina Hodidọ Lẹ

E yọnbasi dọ hiẹ ni flin nuagokun he hiẹ yiwanna to hodidọ he a ko sè lẹ mẹ. Ṣigba todidoai na hodidọ de bẹ nususu hẹn hugan nuagokun ayidego tọn lẹ bibẹpli poun. Hodidọ taidi gbejizọnlin de. Dile etlẹ yindọ ojlofọndotenamẹnu susu wẹ a sọgan mọ to aliho ji, onú tangan lọ wẹ yin fie hiẹ jei, yèdọ yanwle towe. Hodọtọ lọ sọgan to tintẹnpọn nado plan mẹplidopọ lẹ jẹ tadona tangan de kọ̀n kavi whàn yé nado ze afọdide delẹ.

Lẹnnupọndo hodidọ Jọṣua tọn hlan akọta Islaeli tọn, heyin kinkàndai to Jọṣua 24:1-15 mẹ ji. Lẹndai etọn wẹ nado whàn gbẹtọ lọ lẹ nado tẹdo sinsẹ̀n-bibasi nugbo lọ go gbọn yedelẹ kinklan dovo mlẹnmlẹn sọn boṣiọ-sinsẹ̀n akọta he lẹdo yé pé lẹ tọn kọ̀n dali. Naegbọn enẹ yin nujọnu sọmọ? Gbigbayipe sinsẹ̀n-bibasi lalo tọn ze teninọ dagbe akọta lọ tọn hẹ Jehovah do owù sinsinyẹn mẹ. Gbẹtọ lọ lẹ yigbena ovẹvivẹ Jọṣua tọn bo dọmọ: “Jiwheyẹwhe dike blo bọ míwlẹ nado gbẹ́ OKLUNỌ dai nado sẹ̀n yẹwhe devo lẹ. . . . Míwlẹ na . . . sẹ̀n OKLUNỌ.” Podọ yé wàmọ!—Jọṣ. 24:16, 18, 31.

Dile hiẹ to todoai na hodidọ de, tẹnpọn nado yọ́n lẹndai etọn. Lẹnnupọndo lehe nuagokun he hodọtọ lọ to didetọ́n lẹ yidogọna lẹndai enẹ kọ̀n jijẹ do ji. Kanse dewe nuhe hodidọ lọ biọ to hiẹ si nado wà.

Todidoai to Hodọdopọ lẹ Whenu

Oplọn Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn, Oplọn Agunwé, po adà Opli Sinsẹ̀nzọn tọn lẹ po nọ yin anadena taidi hodọdopọ kanbiọ-po-gblọndo po tọn lẹ to owe he sinai do Biblu ji de mẹ.

To ninọmẹ delẹ mẹ, todidoai to hodọdopọ de whenu nọ taidi mahẹ tintindo to hodidọ lọ mẹ. Nado mọaleyi to gigọ́mẹ, dotoai po sọwhiwhe po. Doayi awà he ji hodọdopọ lọ to yìyì go. Doayi lehe anademẹtọ lọ nọ zinnudo hosọ lọ po nuagokun tangan lẹ po ji do go. Na gblọndo kanbiọ etọn lẹ tọn to ayiha mẹ. Dotoai dile mẹdevo lẹ basi zẹẹmẹ bo basi yizan nudọnamẹ lọ tọn. Pinpọ́n nudọnamẹ lọ sọn pọndohlan mẹdevo lẹ tọn mẹ sọgan na we wuntuntun yọyọ do hosọ he hiẹ jẹakọhẹ de ji. Yidogọna pọndohlan voovo lọ lẹ gbọn hodidọ yise towe tọn lẹ didọ dali.—Lom. 1:12.

Pinplọn fie yin didenamẹ lọ jẹnukọn na gọalọna we nado jo dewe na hodọdopọ lọ pete bo hodo gblọndo he mẹdevo lẹ na. Eyin ninọmẹ towe lẹ hẹn ẹn sinyẹnawu nado plọn hosọ lọ mlẹnmlẹn, e whè gbau yí nukunwhiwhe vude zan nado mọ bladopọ nudọnamẹ lọ tọn jẹnukọnna opli lọ. Ehe wiwà na hẹn we penugo nado mọaleyi susu dogọ sọn hodọdopọ lọ mẹ.

Todidoai to Plidopọ lẹ po Plidopọ Agbegbe lẹ po Ji

Ayihafẹsẹnamẹnu susu dogọ nọ tin to plidopọ lẹ po plidopọ agbegbe lẹ po ji hugan to opli agun tọn lẹ ji. Ehe sọgan hẹn todidoai yin avùnnukundiọsọmẹnu daho de. Etẹwẹ sọgan gọalọna mí?

Onú titengbe dopo wẹ nado gbọjẹ ganji to zánmẹ. Whẹpo tito-to-whinnu lọ nido bẹjẹeji to azán dopodopo gbè, hẹn hosọ lọ do ayiha mẹ gligli. Pọ́n hosọ hodidọ dopodopo tọn, bo tẹnpọn nado lẹnnupọndo nuhe na yin zizedonukọnnamẹ ji jẹnukọn. Yí Biblu towe zan ganji. Mẹsusu mọ dọ kandai kleun nuagokun tangan lẹ tọn bibasi nọ gọalọna yé nado ze ayiha yetọn lẹ do tito-to-whinnu lọ ji. Basi kandai nudọnamẹ he hiẹ lẹn nado yizan to gbẹzan po lizọnyizọn towe po mẹ tọn. Dọhodo nuagokun vude ji dile hiẹ to gbejizọnlinzin jei podọ sọn aigba plidopọ lọ tọn ji to azán dopodopo gbè. Ehe na gọalọna we nado flin nudọnamẹ lọ.

Pinplọn Ovi lẹ Nado Dotoai

Mẹjitọ Klistiani lẹ sọgan gọalọna ovi yetọn lẹ—etlẹ yin ovivu lẹ—nado lẹzun “nuyọnẹntọ hlan whlẹngán” gbọn pinplan yé wá opli agun tọn lẹ, plidopọ lẹ, po plidopọ agbegbe lẹ po ji dali. (2 Tim. 3:15) To whenuena e yindọ ovi lẹ gbọnvo to ninọmẹ po nugopipe yetọn nado doayinugo na ojlẹ dindẹn po mẹ, e biọ wuntuntun nado gọalọna yé nado plọn lehe yè na dotoai po sọwhiwhe po do. Hiẹ sọgan mọ ayinamẹ he bọdego helẹ nado yin alọgọnamẹnu.

To whégbè, basi tito ojlẹ de tọn na ovi towe lẹ nido sinai whii bo hia owe Klistiani tọn mítọn lẹ kavi pọ́n yẹdide he tin to yé mẹ lẹ. To opli lẹ ji, dapana aihundanu lẹ yiyizan nado hẹn alọnu ovi flinflin lẹ tọn ján. Dile e yin do to Islaeli hohowhenu tọn mẹ, mọdopolọ to egbehe ovi flinflin lẹ nọ tin to opli lẹ ji “na yé nido sè, podọ na yé nido plọnnu.” (Deut. 31:12) To fie e yọn-na-yizan te, mẹjitọ delẹ nọ na vọkan owe he to yinyin dogbapọnna lọ tọn lẹ ovi he tlẹ whè taun lẹ. Dile ovi lẹ jẹ whinwhẹ́n ji, gọalọna yé nado wleawu nado tindo mahẹ to tito-to-whinnu he biọ mahẹ tintindo mẹplidopọ lẹ tọn lẹ mẹ.

Owe-wiwe do kanṣiṣa pẹkipẹki he tin to todidoai na Jehovah po tonusisena ẹn po ṣẹnṣẹn hia. Ehe sọgan yin mimọ to hogbe Mose tọn lẹ hlan akọta Islaeli tọn mẹ dọmọ: ‘Yẹn ko ze ogbẹ̀ po okú po, dona po dẹ̀hodo po do nukọn towe: enẹwutu dè ogbẹ̀, . . . nado nọ yiwanna OKLUNỌ lọ Jiwheyẹwhe towe, nado nọ setonuna ogbè etọn, podọ nado nọ dọnsẹpọ jẹ e dè.’ (Deut. 30:19, 20) To egbehe, todidoai na nudọnamẹ he Jehovah wleawuna bo gbọn tonusise dali yí ì do yizan mẹ yin dandannu nado mọ alọkẹyi Jiwheyẹwhe tọn po dona ogbẹ̀ madopodo tọn po. Enẹwutu, lehe e yin nujọnu do sọ, dọ mí ni setonuna tudohomẹnamẹ Jesu tọn dọmọ: ‘Mì payi lehe mì to todoai do go’!—Luku 8:18.