Hodidọ po Awuvivo Po

HIẸ sọgan ko wazọ́n susu nado wleawuna hodidọ towe. A sọgan tindo nudọnamẹ mẹjlọdote tọn lẹ. Aliho nuyijlẹdonugo towe tọn sọgan whèwhín ganji. A sọgan penugo nado dọho to aliho he didẹ́ mẹ. Ṣigba eyin ayidonugo mẹplidopọ towe lẹ tọn tin to fidevo, yé na dotoaina adade nuhe dọ a te tọn wẹ poun na ayiha yetọn lẹ nọ yì nudevo lẹ ji gbọzangbọzan wutu. Be nuzedonukọnnamẹ towe sọgan tindo kọdetọn dagbe to aliho ehe mẹ ya? Eyin e sinyẹnawu na mẹplidopọ towe lẹ nado ze ayiha yetọn do hodidọ towe ji, be hiẹ na penugo nado jẹ ahun yetọn mẹ ya?

Etẹwẹ sọgan yin adọ̀ nuhahun mọnkọtọn tọn? Onú susu wẹ sọgan zọ́n. E nọ saba yin awugbopo nado na hodidọ lọ po awuvivo po. To hogbe devo mẹ, hodọtọ lọ nọ to kandai etọn mẹ pọ́n zẹjlẹgo, kavi aliho he mẹ e to hodọ te ma fọnjlodotenamẹ. Nuhahun ehelẹ tindo kanṣiṣa tlọlọ hẹ aliho he mẹ hodidọ lọ yin awuwlena te.

Eyin a kàn hodidọ towe dai jẹnukọn whẹ́ bo wá tẹnpọn nado diọ ẹ zun todohukanji de, hiẹ sọgan nọ ma penugo nado na hodidọ lọ po awuvivo po. Etẹwutu? Na a ko ṣinyan hogbe he a jlo na yizan lẹ wutu. Mí ni tlẹ dọ dọ a yí todohukanji lọ zan, a na gbẹsọ to vivẹnudo nado flin hogbe he a yizan to nuhe a kàn jẹnukọn lẹ mẹ. To whenuena nude yin kinkàndai, hogbe lọ lẹ po aliho he mẹ yé yin kinkàn te po nọ gẹdẹ hugan hodidọ to jọwamọ-liho. Mọwẹ hodidọ towe lọsu na gẹdẹ do niyẹn.

Kakati nado nọ kàn nuhe a jlo na dọ lẹpo dai, tẹ́n ayinamẹ ehe pọ́n: (1) De hosọ de po hóvila he a na yizan nado gbà hosọ lọ do flinflin lẹ po. Na hodidọ gli de, nuagokun tangan awe sọgan ko pé. Hodidọ gaa sọgan tindo ẹnẹ kavi atọ́n. (2) To nuagokun dopodopo glọ, kàn wefọ tangan he a jlo na yizan nado dọhodeji lẹ; kàn apajlẹ po kunnudenu he a jlo na yizan lẹ po. (3) Lẹnnupọndo homẹbibiọ he a na yizan na hodidọ lọ ji. A tlẹ sọgan kàn hodidọ blebu dopo kavi awe dai. Humọ, wleawuna tadonahó towe.

Awuwle yin onú titengbe. Ṣigba ma wleawuna hodidọ lọ po linlẹn lọ po nado hẹn hogbe dopodopo do tamẹ blo. To awuwiwlena hodidọ po awuvivo po de whenu, ayidonugo dona yin zizedo linlẹn he na yin didetọ́n lẹ ji, e mayin do hogbe lẹ ji gba. Linlẹn lọ lẹ dona yin dogbapọnna kakajẹ whenuena yé lẹzun nuhe họnwun gblegede to ayiha towe mẹ. Eyin hodidọ towe ko yin awuwlena sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe bo yin titò ganji, ehe ma dona sinyẹnawu gba, podọ to hodidọ towe nina mẹ, linlẹn lẹ dona nọ tọ́n to jọwamọ-liho po awubibọ po.

Lẹnnupọndo Ale lọ lẹ Ji. Dopo to ale nujọnu tọn he tin to hodidọ po awuvivo po tọn mẹ wẹ yindọ, hiẹ na to hodọ to aliho họnwun he gbẹtọ lẹ na kẹalọyi po awubibọ po mẹ. Hodidọ towe na tindo zohunhun bo na gbọnmọ dali fọnjlodotena mẹplidopọ towe lẹ.

Aliho hodidọ tọn ehe nọ hẹn we penugo nado pọ́n nukunji na hosetọ towe lẹ ganji, podọ ehe nọ hẹn jẹhẹnu hodọdopọ tọn pọnte. To whenuena e yindọ hiẹ ma ganjẹ kandai lẹ go na hodidọ dopodopo, hosetọ towe lẹ na mọdọ a mọnukunnujẹ hosọ towe mẹ ganji podọ a yí nuhe dọ a te sè nugbonugbo. Gbọnmọ dali, hodidọ ehe nkọtọn nọ lẹzun nuzedonukọnnamẹ zohunhun tọn, ahundoponọ tọn, he na biọ ahun mẹ na mẹplidopọ lẹ.

Hodidọ po awuvivo po sọ nọ hẹn adadidiọ bọawu. Nudọnamẹ lọ ma nọ gẹdẹ sọmọ bọ a ma sọgan basi vọjlado lẹ to e mẹ gba. Mí ni dọ dọ to afọnnu azán he gbè a dona na hodidọ towe tọn, linlin ayidego tọn de yin nina he tindo kanṣiṣa tlọlọ hẹ hosọ towe. Be e ma na sọgbe nado dlẹnalọdo e ya? Kavi vlavo to whenuena a to hodọ, a doayi e go dọ wehọmẹvi susu tin to mẹplidopọ lẹ mẹ. Lehe e na yọ́n do sọ nado diọadana apajlẹ towe lẹ nado sọgan gọalọna yé nado mọnukunnujẹ lehe nudọnamẹ lọ gando gbẹzan yetọn lẹ go do mẹ!

Ale hodidọ po awuvivo po tọn devo wẹ yindọ e na whàn hiẹ lọsu. Eyin mẹplidopọ towe lẹ mọnukunnujẹ nuhe dọ a te mẹ bo kẹalọyi i, hiẹ lọsu na yin zodolanmẹna nado hẹn zẹẹmẹ linlẹn lọ tọn gbloada dogọ kavi nado yí dotẹnmẹ hundote lọ zan nado vọ́ nùzindo nuagokun tangan delẹ ji. Eyin a doayi e go dọ ojlo mẹplidopọ lẹ tọn to mimiọn, a sọgan ze afọdide nujọnu tọn lẹ nado dù to nuhahun lọ ji kakati nado to hodọ poun na mẹhe ayiha yetọn tin to fidevo lẹ.

Dapana Owù Delẹ. A dona yọnẹn ga dọ owù delẹ sọgan tin to hodidọ po awuvivo po mẹ. Dopo to e mẹ wẹ nado dù ganmẹ. Eyin a nọ yí linlẹn he sù hugan dogọ to hodidọ whenu, ganmẹ ji ninọ sọgan lẹzun nuhahun de. A sọgan dù to ehe ji eyin a nọ dohiagona ganmẹ he na yin yiyizan na adà dopodopo hodidọ lọ tọn to todohukanji towe mẹ. Enẹgodo, mọdọ a nọ ganmẹ heyin dide lọ ji.

Owù devo wẹ jidide do mẹdetiti go zẹjlẹgo, titengbe na hodọtọ numimọnọ lẹ. Na yé ko jẹakọ hẹ hodidọ to gbangba wutu, mẹdelẹ sọgan mọ dọ e ma vẹawu sọmọ nado yawu wleawuna linlẹn delẹ bo de yé tọ́n to ganmẹ heyin didenamẹ lọ gblamẹ. Ṣigba whiwhẹ po yinyọnẹn po dọ mí to mahẹ tindo to tito-to-whinnu wepinplọn tọn de mẹ he Jehovah lọsu yin Nuplọnmẹtọ Daho hugan na dona whàn mí nado nọ biọ alọgọ Jehovah tọn to odẹ̀ mẹ bo nọ wleawuna azọ́ndenamẹ dopodopo ganji.—Isa. 30:20; Lom. 12:6-8.

Suhugan hodọtọ he ma tindo numimọ to hodidọ po awuvivo po mẹ lẹ sọgan nọ yin ahunmẹduna dọ vlavo yé sọgan wọ̀n nuhe yé jlo na dọ lẹ. Ma dike ayilinlẹn ehe ni glọnalina we nado ze afọdide dagbe hodidọ kọdetọn dagbenọ ehe blo. Wleawu ganji, bo hodẹ̀ hlan Jehovah bo biọ alọgọ gbigbọ etọn tọn.—Joh. 14:26.

Hodọtọ devo lẹ nọ yin ahunmẹduna zẹjlẹgo gando hogbe he yé na zan lẹ go, bọ ehe nọ glọnalina yé nado dọho po awuvivo po. Nugbo wẹ dọ mẹhe to hodidọ po awuvivo po de na sọgan nọma penugo nado yí hogbe voovo he sọgbe lẹ zan dile e na yin do to hodidọ alọnuwe hihia tọn mẹ. Ṣigba, aliho hodọdopọ he dọnmẹdogo tọn nọ sú odò enẹ tọn. Gbẹtọ lẹ nọ saba kẹalọyi linlẹn heyin zizedonukọnna yé to hogbe he ma gẹdẹ bo sọgan yin nukunnumọjẹemẹ po awubibọ po lẹ mẹ. Eyin hiẹ wleawu ganji, hodidọ he sọgbe lẹ na nọ wá to jọwamọ-liho, e mayin na hiẹ ko hẹn yé do tamẹ wutu wẹ gba, ṣigba na hiẹ ko gbadopọnna linlẹn lọ lẹ ganji wutu. Podọ eyin a nọ yí hogbe dagbe lẹ zan to hodidọ egbesọegbesọ tọn mẹ, e na wá to jọwamọ-liho to whenuena a tin to oplò ji.

Kandai He Jẹ Nado Yizan Lẹ. Po awuwle dagbe po vude vude, hiẹ sọgan penugo nado nọ kàn hogbe kleun delẹ do nuagokun dopodopo glọ to todohukanji towe mẹ. Gbọnmọ dali, hogbe ehelẹ po wefọ he a jlo na yizan lẹ po sọgan yin kinkàn do kalti kavi wema pẹvi de ji na alọdlẹndonu niyaniya tọn. To suhugan whẹho lẹ tọn mẹ, e na biọ dọ a ni wleawuna todohukanji he bọawu de do tamẹ na lizọnyizọn kunnudegbe tọn. Eyin a ko basi dodinnanu do hosọ de ji na gọyìpọn, a sọgan basi kandai kleun delẹ do wema pẹvi de ji bo ze e do Biblu towe mẹ. Kavi a sọgan yí todohukanji de zan sọn Hogo Biblu Tọn lẹ na Nujidọhodo Tọn kavi nudọnamẹ heyin mimọ to Comment raisonner à partir des Écritures mẹ taidi dodonu de na hodọdopọ towe.

Ṣigba, eyin azọ́n yin didena we nado penukundo adà voovo opli tọn lẹ go to osẹ vude gblamẹ podọ vlavo nado na togunmẹho ga, a sọgan mọdọ nuhudo tin na kandai he gbloada lẹ. Etẹwutu? Na hiẹ dona vọ́ nudọnamẹ lọ hẹnwa oflin towe mẹ whẹpo do penukundo azọ́ndenamẹ enẹlẹ dopodopo go. Etomọṣo, eyin hiẹ ganjẹ kandai lọ lẹ go zẹjlẹgo to hodidọ towe whenu bo nọ to yé pọ́n gbọzangbọzan—a na hẹn ale he hodidọ po awuvivo po nọ hẹnwa lẹ bu. Eyin a to kandai he gbloada yizan, dohiagona yé na e nido sọgan bọawu na we nado dlẹnalọdo hogbe tangan kleun de po wefọ dide he todohukanji towe bẹhẹn lẹ po.

Dile etlẹ yindọ hodọtọ numimọnọ de dona nọ dọho po awuvivo po to hodidọ de nina whenu, e sọgan yin alemọyinu ga nado nọ yí aliho hodidọ tọn devo lẹ zan. To homẹbibiọ po tadonahó lọ po mẹ, ohó vude didọ sọn tamẹ sọgan hẹn ẹn yọnbasi nado pọ́n nukunji na mẹplidopọ lẹ ganji bo yí hogbe huhlọnnọ he sọgbe lẹ zan. Ṣigba to whenuena nudọnamẹ, sọha lẹ, hoyidọ lẹ, kavi wefọ lẹ yin yiyizan, hihia yé tlọlọ na sọgbe bo nasọ tindo nugandomẹgo dagbe lẹ.

Whenue Mẹdevo lẹ Kanhose. To whedelẹnu mí nọ yin oylọ-basina to ajijimẹ nado basi zẹẹmẹ do nuyise mítọn lẹ ji. Ehe sọgan jọ to whenuena mẹhe mí dukosọ hẹ to kunnudegbe de fọ́n agọjẹdomẹ de dote. Ninọmẹ mọnkọtọn lẹ sọgan fọ́n to azọ́nwatẹn, to wehọmẹ, kavi to whenuena mí tin hẹ hẹnnumẹ mítọn lẹ. Nukunmọnu gandudu tọn lẹ lọsu sọgan kàn zẹẹmẹ biọ do nuyise po aliho gbẹninọ tọn mítọn po ji. Owe-wiwe na tuli mí dọmọ: “[Mì] nọ wleawu to whepoponu nado yiavunlọ to mẹhe to dodinna linlẹn todido he tin to mì mẹ lẹpo nukọn, ṣigba e dona yin wiwà to walọmimiọn po osi sisosiso po mẹ.”—1 Pita 3:15, NW.

Doayi lehe Pita po Johanu po na gblọndo Tohodọtọ Ju lẹ tọn do go, dile e yin kinkàndai to Owalọ lẹ 4:19, 20 mẹ do. To hogbe vude poun mẹ, yé dọ teninọ yetọn hezeheze. Yé wàmọ to aliho he sọgbe hẹ mẹplidopọ yetọn lẹ mẹ, bo zinnudeji dọ whẹho he pannukọn apọsteli lẹ pannukọn mẹlẹpo to whẹdatẹn lọ mẹ ga. To nukọn mẹ, owhẹ̀ lalo tọn lẹ yin sisà dokọna Stefani, bọ e yin hinhẹn yì whẹdatẹn dopolọ. Hia gblọndo huhlọnnọ etọn he e na to afọdopolọji to Owalọ lẹ 7:2-53 mẹ. Nawẹ e tò nudọnamẹ etọn lẹ gbọn? E ze nujijọ whenuho tọn lẹ donukọnnamẹ to aliho debọdo-dego tọn mẹ. To fihe e sọgbe te, e jẹ nùzindo gbigbọ atẹṣiṣi he akọta Islaeli tọn dohia ji. To tadona mẹ, e dohia dọ Tohodọtọ Ju lẹ tọn ko do gbigbọ enẹ dopolọ hia gbọn Visunnu Jiwheyẹwhe tọn hùhù dali.

Eyin hiẹ yin oylọ-basina to ajijimẹ nado basi zẹẹmẹ do nuyise towe lẹ ji, etẹwẹ sọgan gọalọna we nado hẹn zẹẹmẹ towe lẹ yọn-na-yizan? Hodo apajlẹ Nẹhemia tọn, mẹhe hodẹ̀ to ayiha mẹ whẹpo do na gblọndo na kanbiọ he Ahọlu Altakẹlikesi kanse. (Nẹh. 2:4) Enẹgodo, wleawuna todohukanji de to ayiha mẹ po awuyiya po. Afọdide tangan lẹ sọgan yin sislẹ dole: (1) De nuagokun dopo kavi awe he zẹẹmẹ lọ dona bẹhẹn (hiẹ sọgan de nado yí nuagokun he tin to Hogo Biblu Tọn lẹ na Nujidọhodo Tọn mẹ zan). (2) De wefọ he a na yizan nado nọgodona nuagokun enẹlẹ. (3) Wleawuna lehe a na yí zìnzìn do bẹ zẹẹmẹ towe jẹeji do na hokansetọ lọ nido yin whinwhàn nado dotoai. Enẹgodo jẹ hodọ ji.

To kọgbidinamẹ glọ, be a na flin nuhe dona yin wiwà ya? Jesu dọna hodotọ etọn lẹ dọmọ: “Mì lẹn dọ, nawẹ kavi etẹ mì na dọ blo: na yè na na nuhe mì na dọ mì to ojlẹ nẹ mẹ. Na e ma yin mìwlẹ wẹ to hodọ gba, ṣigba gbigbọ Otọ́ mìtọn tọn wẹ to hodọ to mì homẹ.” (Mat. 10:19, 20) Ehe ma zẹẹmẹdo dọ “ohó nuyọnẹn” tọn na yin nina we di Klistiani owhe kanweko tintan whenu tọn lẹ to azọ́njiawu-liho gba. (1 Kọl. 12:8) Ṣigba eyin a ze dewe jo na weplọnmẹ he Jehovah nọ wleawu etọn na devizọnwatọ etọn lẹ to agun Klistiani tọn mẹ, gbigbọ wiwe na flin we nudọnamẹ he jẹ lẹ to whenuena a tindo nuhudo etọn.—Isa. 50:4.

Matin ayihaawe, hodidọ po awuvivo po yọn-na-yizan tlala. Eyin a nọ yí ì zan to gbesisọmẹ to whenue a to nukunpedo azọ́ndenamẹ lẹ go to agun mẹ, e ma na sinyẹnawu na we nado na gblọndo afọdopolọji tọn lẹ to whenuena e biọ domọ gba, na aliho hodidọ tọn dopolọ wẹ nọ yin yiyizan wutu. Ma gbọjọ to mọwiwà mẹ blo. Pinplọn nado dọho po awuvivo po na gọalọna we nado tindo kọdetọn dagbe dogọ to lizọnyizọn kunnudegbe tọn mẹ. Podọ eyin a tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado na hodidọ lẹ to agun mẹ, hiẹ na penugo nado hẹn ayidonugo mẹplidopọ lẹ tọn go bo biọ ahun yetọn lẹ mẹ.