Basitọ Ohó Jiwheyẹwhe Tọn lẹ Tindo Ayajẹ
“Mí pọ́n plidopọ ehe hlan taidi awuwledainanu Jehovah tọn devo nado wleawuna mí na nuyiwa Ahọluduta lọ tọn dogọ lẹ,” wẹ hodọtọ dopo dọ to bẹjẹeji Plidopọ Agbegbe Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn heyin “Basitọ Ohó Jiwheyẹwhe Tọn lẹ” tẹnmẹ. E zindonukọn dọmọ: “Mí ko wleawuna mídelẹ nado yin pinplọn gando gbẹzan whẹndo ayajẹ tọn go, nado yin tulina nado dọnsẹpọ titobasinanu Jehovah tọn pẹkipẹki, nado yin whinwhàn nado hẹn zohunhun mítọn go to sinsẹ̀nzọn Ahọluduta tọn mẹ, podọ nado yin nuflin dogbọn nuhudo lọ nado tin to aṣeji dali.”
SỌN sẹpọ vivọnu mai 2000 tọn gbọ́n, livi susu basitọ ohó Jiwheyẹwhe tọn lẹ po họntọn yetọn lẹ po ko wọ̀ yì nọtẹn fọtọ́n lẹ lẹdo aihọn pé nado mọ nuplọnmẹ titengbe Biblu tọn yí. Etẹwẹ yé plọn to plidopọ azán-atọ̀n tọn ehe whenu?
Azán Tintan—Mì Wọ̀n Dagbe Jehovah Tọn lẹ Blo
To hodidọ bẹjẹeji tọn mẹ, azinponọ lọ basi oylọna mẹplidopọ lẹ nado tindo numimọ dona he nọ wá sọn sinsẹ̀n-bibasi pọmẹ tọn hlan Jehovah to plidopọ lẹ ji mẹ. Mẹplidopọ lẹpo wẹ yin hinhẹn deji dọ yise yetọn na yin hinhẹn sinyẹn dogọ podọ dọ haṣinṣan mẹdetiti tọn yetọn hẹ Jehovah na yin hinhẹn lodo.
‘Jiwheyẹwhe ayajẹ tọn’ yọ́n nuhe mí tindo nuhudo etọn na ayajẹ dopodopo mítọn tọn. (1 Timoti 1:11) Gbọnmọ dali, hodidọ lọ “Ojlo Jiwheyẹwhe Tọn Wiwà Nọ Hẹn Ayajẹ Wá” zinnudeji dọ Ohó Jehovah tọn, Biblu, basi todohukanji aliho gbẹzan tọn he yọ́n hugan tọn. (Johanu 13:17) Hokansemẹ sọha delẹ sọn Kunnudetọ whenu dindẹn tọn Jehovah tọn lẹ dè do lehe ojlo Jiwheyẹwhe tọn wiwà to ninọmẹ voovo lẹ glọ nọ hẹn gbẹzan mítọn lẹ tindo zẹẹmẹ do hia. Hodidọ he bọdego, “Mì Jaglin Na Dagbewà Jehovah Tọn,” zinnudeji dọ, taidi “mẹhodotọ Jiwheyẹwhe tọn” lẹ, Klistiani lẹ nọ jlo nado de sinsẹ́n ‘dagbe wunmẹ lẹpo’ tọ́n to gbẹzan yetọn lẹ mẹ. (Efesunu lẹ 5:1, 9) Aliho vonọtaun dopo nado wà ehe wẹ yẹwheho wẹndagbe lọ tọn didọ po gbẹtọ lẹ hinhẹn zun devi po.—Psalm 145:7.
Hodidọ lọ “Yin Tenọglinọ Zọnmii Taidi Mẹhe to Mimọ Mẹhe Yin Mayinukundomọ Lọ” dohia mí lehe yise he lodo nọ gọalọna mí nado “mọ” Jiwheyẹwhe mayinukundomọ lọ gbọn. Hodọtọ lọ basi zẹẹmẹ lehe gbẹtọ gbigbọnọ lẹ nọ yọ́n jẹhẹnu Jiwheyẹwhe tọn lẹ do, gọna nugopipe etọn nado tlẹ yọ́n nuhe mí to linlẹn. (Howhinwhẹn lẹ 5:21) Mẹhe yin hokanse lẹ dọ afọdide he yewlẹ ko ze nado sọgan wleawuna yise sinsinyẹn podọ nado ze dagbenu gbigbọmẹ tọn lẹ do otẹn tintan mẹ to gbẹzan yetọn lẹ mẹ.
Adà afọnnu tọn wá vivọnu po hodidọ ayidego tọn lọ po, heyin “Mì Pà Jehovah—Basitọ Onú Jiawu lẹ Tọn.” E gọalọna mẹplidopọ lẹ nado mọnukunnujẹemẹ dọ dile mí plọnnu dogbọn Jehovah dali sọ, mọwẹ whẹwhinwhẹ́n he mí nọ mọ nado pà ẹ taidi Basitọ onú jiawu lẹ tọn nọ sù sọ. Hodọtọ lọ dọmọ: “Dile mí lẹnnupọndo azọ́n jiawu nudida tọn Jiwheyẹwhe tọn lẹ ji to pọmẹ po onú jiawu he e to wiwà na mí todin lẹpo po ji, pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn sọn ahun mẹ wá nọ whàn mí nado pà ẹ. Dile mí lẹnayihamẹpọn do onú jiawu he e ko wà do ota omẹ etọn lẹ tọn mẹ to ojlẹ he wayi lẹ mẹ ji do, mí nọ jlo nado pà ẹ. Podọ dile mí lẹnnupọndo opagbe onú jiawu he Jehovah na wá basi lẹ tọn ji, mí nọ dín aliho lẹ ga nado do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn hia ẹ.”
Adà whemẹ tọn bẹjẹeji po hodidọ lọ po “Ma Dike Nuṣikọna We to Dagbe Wiwà mẹ Blo,” he flin mẹplidopọ lẹpo dọ kọgbidinamẹnu aihọn ehe tọn lẹ dohia dọ opodo ko sẹpọ. (2 Timoti 3:1) Ṣigba, gbọn ma gbọjọ dali, mí sọgan dohia dọ míwlẹ yin ‘gbẹtọ wunmẹ he tindo yise hlan hinhẹn do ogbẹ̀ alindọn tọn lẹ.’—Heblu lẹ 10:39.
Ayinamẹ Biblu tọn tẹwẹ yin nina gando gbẹzan whẹndo tọn go? Homádọ tintan plidopọ lọ tọn—“Mì Setonuna Ohó Jiwheyẹwhe Tọn”—bẹjẹeji po adà lọ po “To Alọwlemẹ de Dide Mẹ.” Alọwlemẹ de dide yin dopo to nudide titengbe hugan he gbẹtọ nọ basi lẹ mẹ. Enẹwutu, Klistiani lẹ nọ jlo nado nọte kakajẹ whenuena yé ko whẹ́n ganji nado wlealọ, bọ yé sọ dona wlealọ “to Oklunọ mẹ kẹdẹ.” (1 Kọlintinu lẹ 7:39) Adà he bọdego homádọ lọ tọn dọhodo ojlo Jehovah tọn ji dọ whẹndo Klistiani tọn lẹpo ni tindo kọdetọn dagbe taidi kọndopọ dopo gbigbọmẹ tọn lẹ, podọ e ze aliho yọn-na-yizan he mẹ ehe sọgan yin wiwadotana te lẹ donukọnnamẹ. Adà godo tọn flinnu mẹjitọ lẹ dọ pinplọn ovi yetọn lẹ nado yiwanna Jiwheyẹwhe nọ bẹjẹeji po owanyi mẹjitọ lẹ tọn hlan ẹn po.
Nuagokun heyin zizedonukọnnamẹ to hodidọ lọ “Họ́ Dewe Sọta Hopàdọ po Mẹnudidọ Po” mẹ gọalọna mẹlẹpo nado mọdọ dile etlẹ yindọ onú jiawu lẹ nọ jọ, mí dona yinuwa po nuyọnẹn po, e mayin nado yin kiklọ po awubibọ po gba, to whenuena mí sè linlin he nọ fọ́n numọtolanmẹ dote lẹ. E pọnte hugan na Klistiani lẹ nado nọ dọho gando nuhe yé yọnẹn nado yin nugbo go—yèdọ wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn. Mẹsusu mọ hodidọ he bọdego lọ, “Pipehẹ ‘Owùn . . . to Agbasalan Mẹ,’ ” taidi homẹmiọnnamẹnu bosọ jlọmẹdote taun. E gọalọna yé nado mọdọ mahopọnna whlepọn he to nukọnzindo he mí sọgan pannukọn lẹ, Jehovah sọgan hẹn mí lodo gbọn gbigbọ wiwe etọn, Ohó etọn, po mẹmẹsunnu-yinyin Klistiani tọn mítọn po gblamẹ. Tuli susu yin mimọyi sọn numimọ mẹdetiti tọn apọsteli Paulu tọn gando ehe go mẹ.—2 Kọlintinu lẹ 12:7-10; Filippinu lẹ 4:11, 13.
Azán tintan wá vivọnu po hodidọ lọ po “Zọnlinzinzin Afọsu-Afọsi hẹ Titobasinanu Jehovah Tọn.” Aliho atọ̀n he mẹ titobasinanu Jiwheyẹwhe tọn ko zindonukọn te taun yin dogbapọnna: (1) nukunnumọjẹnumẹ dogọ hinhọ́n nugbo tọn sọn Jehovah dè, (2) lizọnyizọn he Jiwheyẹwhe ko zedo alọ mítọn mẹ, podọ (3) vọjlado he nọ wá do ganmẹ lẹ to aliho nuyiwa titobasinanu tọn lẹ mẹ. Enẹgodo hodọtọ lọ dọ po nujikudo po dọmọ: “Mí yin ojlofọndotena dogbọn nukundido he tin to nukọn mítọn lẹ dali taun.” E kanse dọmọ: “Be ayihaawe depope sọgan tin dọ mí tindo whẹwhinwhẹ́n lẹpo nado hẹn jidide he mí tindo to tintan whenu go gligli kakajẹ opodo ya?” (Heblu lẹ 3:14) Gblọndo lọ họnwun. Enẹ planmẹ jẹ didetọ́n alọnuwe yọyọ de tọn kọ̀n he hosọ etọn yin Hiẹ Sọgan Yin Họntọn Jiwheyẹwhe Tọn! E na yinuwa taidi alọgọnamẹnu huhlọnnọ mẹpinplọn tọn de nado gọalọna mẹhe wepinplọn kavi nugopipe wehihia tọn yetọn tindo dogbó lẹ nado plọnnu gando Jehovah go.
Azán Awetọ—Mì to Ohó Azọ́n Jiawu Jiwheyẹwhe Tọn lẹ Dọ Zọnmii
To dogbapọnna wefọ egbesọegbesọ tọn godo, azán awetọ plidopọ lọ tọn zindonukọn po homádọ lọ po “Lizọnyizọnwatọ Ohó Jiwheyẹwhe Tọn Lẹ.” Adà tintan dọ̀n ayidonugo wá kọdetọn dagbe he azọ́n yẹwhehodidọ lẹdo globu pé mítọn to tintindo to alọnu din ji. Ṣigba, akọ́ndonanu to azọ́n ehe mẹ mítọn yin avunnukundiọsọ gbọn mẹsusu, he nọ gbẹ́ owẹ̀n Ahọluduta lọ tọn dai lẹ dali. Wẹnlatọ whenu-gaa tọn delẹ basi zẹẹmẹ lehe yé ko hẹn ayajẹ yetọn go to lizọnyizọn lọ mẹ do gbọn ayiha po ahun yetọn po hinhẹnlodo nado pehẹ avùnnukundiọsọmẹnu ojlo matindo po agọjẹdomẹ tọn po dali. Adà awetọ flinnu plidopọ-watọ lẹ dọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ nọ vánkan nado jẹ gbẹtọ lẹ dè to filẹpo, to aliho aṣa po ehe mayin aṣa tọn po mẹ. Podọ adà godo tọn dọhodo aliho voovo susu he mẹ Klistiani lẹpo sọgan hẹn lizọnyizọn mẹdetiti tọn yetọn gblodeji te lẹ ji. Hodọtọ lọ zinnudeji dọ nado sọgan wà ehe, mí dona ze Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn do otẹn tintan mẹ, yèdọ eyin mọwiwà na tlẹ bẹ awusinyẹnnamẹnu po mẹdetiti-mimọ́ po hẹn.—Matiu 6:19-21.
To whenuena e yindọ mí to gbẹnọ to aihọn jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn de he gọ́ po ojlo he ma sọgan yin pekọhẹnwana to agbasanu lẹ mẹ po mẹ, hodidọ lọ “Mì Wleawuna Mẹdezejo Jijọ-di-Jiwheyẹwhe Tọn po Pekọ-Mẹdetiti Tọn Po” wá do ganmẹ taun. To zẹẹmẹ etọn delẹ zize sinai do 1 Timoti 6:6-10, 18, 19 ji mẹ, hodọtọ lọ do lehe mẹdezejo jijọ-di-Jiwheyẹwhe tọn nọ gọalọna Klistiani lẹ nado dapana owanyi akuẹ tọn, he sọgan hẹn yé buali bo hẹn awufiẹsa susu wá hia. E zinnudeji dọ depope he ninọmẹ akuẹzinzan tọn mítọn yin, ayajẹ nọ sinai do haṣinṣan mítọn hẹ Jehovah po dagbemẹ-ninọ gbigbọmẹ tọn mítọn po ji. Mẹsusu yin whinwhàn sisosiso gbọn nuagokun heyin zizedonukọnnamẹ to hodidọ lọ “Hinhẹn Jiwheyẹwhe Ma Nado Mọ Winyan” mẹ. Nugbo lọ dọ Jehovah ma nọ wọnji Kunnudetọ nugbonọ etọn lẹ go gbede yin nùzindeji. Apajlẹ matin awetọ Jesu Klisti tọn—yèdọ omẹ “dopolọ to osọ, egbé, mọwẹ podọ kakadoi”—na gọalọna mẹsusu nado zindonukọn to alewezun ogbẹ̀ tọn hinhọ̀n po akọ́ndonanu po mẹ.—Heblu lẹ 13:8.
Hodidọ baptẹm tọn wẹ hẹn adà afọnnu tọn wá vivọnu—he nọ saba yin adà titengbe de to pipli daho Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn ji. Ayajẹ nankọ die nado mọ omẹ yọyọ he klan yede dowiwe lẹ hodo afọdòmẹ Jesu tọn lẹ gbọn yede zizejo na baptẹm osin tọn dali! (Matiu 3:13-17) Mẹhe ze afọdide ehe lẹpo ko basi wadotana nususu tọn wayi taidi basitọ ohó Jiwheyẹwhe tọn lẹ. Humọ, to whenuena yé yin bibaptizi, yé lẹzun lizọnyizọnwatọ dide wẹndagbe lọ tọn lẹ, bo nọ mọ ayajẹ susugege yí sọn yinyọnẹn mẹ dọ yé to mahẹ tindo to yinkọ Jehovah tọn kinklandowiwe mẹ.—Howhinwhẹn lẹ 27:11.
Ayinamẹ tlọlọ lẹ yin nina to hodidọ lọ “E Biọ Dọ Yè ni Whèwhín Nado ‘Yọ́n Dagbe Gbọnvona Oylan’ ” mẹ. Nujinọtedo aihọn mẹ tọn heyin dagbe po oylan po tọn lẹ gbògàn tlala. Enẹwutu mí dona ganjẹ nujinọtedo Jehovah tọn lẹ go. (Lomunu lẹ 12:2) Mẹlẹpo wẹ yin tulina nado wazọ́n sinsinyẹn nado tindo nukunnumọjẹnumẹ he pegan aliho Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn podọ nado whẹ́n ganji. Enẹgodo, gbọn yido-yizan mẹ dali huhlọn nukunnumọjẹnumẹ tọn mítọn lẹ na yin pinplọn nado “to dagbe po oylan po yọnẹn.”—Heblu lẹ 5:11-14.
Enẹgodo wẹ homádọ lọ “Wazọ́n Sinsinyẹn Nado Wleawuna Gbigbọnọ-Yinyin” wá aimẹ. Klistiani nugbonọ lẹ yọ́n nujọnu-yinyin awuwiwlena po hinhẹn gbigbọnọ-yinyin po go tọn. Ehe nọ bẹ azọ́n sinsinyẹn wiwà hẹn—yèdọ wehihia, nupinplọn, po ayihamẹlinlẹnpọn po. (Matiu 7:13, 14; Luku 13:24) Gbẹtọ gbigbọnọ lẹ sọ nọ to nukọnzindo ‘to odẹ̀ po ovẹvivẹ wunmẹ lẹpo po’ mẹ. (Efesunu lẹ 6:18) Mí yọnẹn dọ odẹ̀ mítọn lẹ nọ dè lehe yise po mẹdezejo mítọn po, obá he mẹ gbigbọnọ-yinyin mítọn siso jẹ hia, gọna nuhe mí nọ pọnhlan taidi ‘nujọnu hugan lẹ.’ (Filippinu lẹ 1:10) Nujọnu-yinyin awuwiwlena haṣinṣan zohunhunnọ, owanyinọ de hẹ Jehovah taidi enẹ he ovi tonusetọ de nọ duvivi etọn hẹ otọ́ he jọmẹ de sọ yin nùzindeji ga. E mayin dọ mí tindo sinsẹ̀n de poun—dile etlẹ yin sinsẹ̀n nugbo lọ do wẹ gba—ṣigba mí jlo na wleawuna yise sinsinyẹn, ‘taidi dọ mí mọ Jiwheyẹwhe nkọtọn.’—Heblu lẹ 11:6, 27.
Hosọ nukọnyiyi gbigbọmẹ tọn tọn sọ yin hodọdeji yinukọn dogọ to hodidọ lọ “Dike Nukọnyiyi Towe Ni Sọawuhia” mẹ. Adà atọ̀n nukọnyiyi mọnkọtọn tọn yin dogbapọnna: (1) jijideji to oyọnẹn, nukunnumọjẹnumẹ, po nuyọnẹn po mẹ, (2) sinsẹ́n gbigbọ Jiwheyẹwhe tọn tọn lẹ didetọ́n, podọ (3) azọngban mítọn lẹ hinhẹndi taidi hagbẹ whẹndo tọn lẹ.
To hodidọ tadona tọn na azán lọ gbè, “Zọnlinzinzin to Hinhọ́n Ohó Jiwheyẹwhe Tọn He to Nukọnzindo lọ Mẹ” mẹ, plidopọ-watọ lẹ hùn homẹ nado mọ owe yọyọ de yí, heyin Dọdai Isaia Tọn—Hinhọ́n de na Gbẹtọvi Lẹpo I. Ehe yin tintan to bladopọ awe he dọhodo owe Biblu tọn heyin Isaia tọn weta debọdo-dego ji lẹ mẹ. “Owe Isaia tọn tindo owẹ̀n de na mí to egbehe,” wẹ hodọtọ lọ doayi e go. E zindonukọn dọmọ: “Mọwẹ, susu dọdai etọn lẹ wẹ yin hinhẹndi yigodo jẹ azán Isaia tọn lẹ gbè. . . . Ṣigba, susu dọdai Isaia tọn lẹ wẹ to hẹndi tindo to egbehe, podọ devo lẹ na yin hinhẹndi to aihọn yọyọ dopagbe Jiwheyẹwhe tọn mẹ.”
Azán Atọ̀ntọ—Mì Yin Basitọ Ohó Jehovah Tọn Lẹ
Azán godo tọn plidopọ lọ tọn bẹjẹeji po hodọdopọ do wefọ azán lọ tọn ji po. Enẹgodo wẹ homádọ lọ wá he hosọ etọn yin “Dọdai Zẹfania Tọn He Gọna Zẹẹmẹ na Mẹhe to Ojlo Jiwheyẹwhe Tọn Wà Lẹ” wá aimẹ. Hodidọ atọ̀n homádọ ehe tọn lẹ dohia dọ, dile e yin do to azán Juda atẹṣitọ tọn lẹ gbè, Jehovah na hẹn awubla wá mẹhe to gbigbẹ́ todin nado setonuna avase etọn lẹ ji. Na yé waylando sọta Jiwheyẹwhe wutu, yé na to fuflúpé taidi sunnu nukuntọ́nnọ he ma tindo alọgọ lẹ, bo ma na penugo nado mọ whlẹngán. Ṣigba, Klistiani nugbo lẹ nọ gbọn nugbonọ-yinyin dali to Jehovah dín zọnmii, podọ yé na yin whiwhla to azán homẹgble Jiwheyẹwhe tọn gbè. Humọ, yé to vivi dona susu lẹ tọn dù todin. Yé tindo dotẹnmẹ hundote heyin didona lọ nado do ‘ogbè wiwe ṣeke’ nugbo Biblu tọn. (Zẹfania 3:9) Hodọtọ lọ dọmọ: “E mayin nugbo lọ yiyise po pinplọn ẹn mẹdevo lẹ po kẹdẹ wẹ ogbè wiwe ṣeke lọ dido bẹhẹn gba ṣigba hinhẹn walọyizan mítọn sọgbe hẹ osẹ́n po nunọwhinnusẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ po ga.”
Plidopọ-watọ lẹ to tenọpọn nupinpọn-do-plọnnu he hosọ etọn yin “Apajlẹ Avase Tọn lẹ na Azán Mítọn” po jejejininọ po. Nupinpọn-do-plọnnu aṣọdido gigọ́ hohowhenu tọn ehe do lehe Islaelivi fọtọ́n susu lẹ hẹn ogbẹ̀ yetọn bu to bẹbẹnu Aigba Pagbe tọn ji gbọn hia na yé wọnji Jehovah go bosọ yin kiklọ gbọn yọnnu kosi lẹ dali biọ ogalilọ po sinsẹ̀n-bibasi lalo tọn po mẹ wutu. Dopo to nudohia tangan lẹ mẹ—yèdọ Jamini—to bẹjẹeji tin to bẹwlu mẹ to mẹdindọn yọnnu Moabinu lẹ tọn po mẹdezejo etọn hlan Jehovah po ṣẹnṣẹn. Nuyijlẹdonugo lalo tọn po nulẹnpọn oklọ tọn heyin jijọ-madi-Jiwheyẹwhe tọn Zimli tọn po sọawuhia hezeheze, kẹdẹdile yise po mẹdezejo Finehasi tọn po wà do. Owù awukinkọndopọ hẹ mẹhe ma yiwanna Jehovah lẹ tọn yin didohia hezeheze.
Nupinpọn-do-plọnnu lọ wleawuna ninọmẹ ayiha mẹ tọn na hodidọ he bọdego lọ, “Mì Lẹzun Sisètọ Nuwọntọ lẹ Blo.” Dogbigbapọnna 1 Kọlintinu lẹ 10:1-10 dohia dọ Jehovah nọ whlé tonusise mítọn pọ́n nado yọ́n pipegan mítọn na ogú de mimọyi to aihọn yọyọ lọ mẹ. Na mẹdelẹ, ojlo agbasalan tọn lẹ nọ gbidikọna yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ, etlẹ yin todin he mí ko sẹpọ titonu yọyọ lọ mẹ bibiọ. Mẹlẹpo wẹ yin tulina ma nado hẹn dotẹnmẹ hundote nado ‘biọ gbọjẹ Jehovah tọn mẹ’ bu.—Heblu lẹ 4:1.
Hodidọ na mẹlẹpo tindo hosọ lọ “Nuhewutu Mí Dona Na Ayidonugo Hlan Azọ́njiawu Jiwheyẹwhe Tọn Lẹ.” “Azọ́njiawu” Jehovah tọn lẹ do nuyọnẹn etọn po aṣẹpipa do nudida yinukundomọ he lẹdo mí pé lẹ ji po hia. (Job 37:14) Kanbiọ mẹhẹnlẹnnupọn tọn delẹ sọn Jehovah dè ko pé nado zín huhlọn Mẹdatọ ganhunupotọ tọn do ahun Job tọn mẹ. Jehovah nasọ ‘wazọ́n jiawu’ sọgodo tọn lẹ do ota devizọnwatọ nugbonọ etọn lẹ tọn mẹ. Hodọtọ lọ dotana dọmọ: “Mí tindo whẹwhinwhẹ́n susugege nado na ayidonugo hlan azọ́njiawu Jehovah tọn lẹ—yèdọ nuhe e ko wà wayi lẹ, nuhe e to wiwà lẹdo mí pé to nudida mẹ to egbehe lẹ, podọ nuhe e dopagbe nado wà to sọgodo madẹnmẹ tọn lọ mẹ lẹ.”
Bọdo bladopọ hosọ oplọn Atọ̀họ̀-Nuhihọ́ Lọ Tọn na osẹ lọ go, hodidọ tadona tọn plidopọ lọ tọn yin zizedonukọnnamẹ. To hosọ etọn heyin “Yọ́n Pinpẹn Lẹblanulọkẹyi Towe Tọn Taidi Basitọ Ohó Jiwheyẹwhe Tọn” mẹ, hodidọ mẹwhantọ ehe zinnudeji dọ gbégbigbò de wẹ e yin nado yin basitọ ohó Jiwheyẹwhe tọn lẹ. (Jakobu 1:22) Mẹplidopọ lẹ yin finflin dọ lẹblanulọkẹyi mítọn taidi basitọ ohó Jiwheyẹwhe tọn lẹ yin vonọtaun, podọ dile mí wà ẹ dẹnsọ, mọwẹ mí na wlebòna ẹn tlala sọ niyẹn. Mẹplidopọ lẹpo wẹ yin tulina nado do mẹwhinwhàn alemọyinọ plidopọ agbegbe ehe tọn hia to ojlo yetọn nado lẹzun basitọ ohó Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ jẹ obá gigọ́ hugan mẹ. Enẹ wẹ yin aliho dopo akàn he mẹ mí sọgan tindo numimọ ayajẹ klo hugan he yọnbasi tọn te!
[Apotin/Yẹdide to weda 25]
Hiẹ Sọgan Yin Họntọn Jiwheyẹwhe Tọn!
Alọnuwe yọyọ de he hosọ etọn yin Hiẹ Sọgan Yin Họntọn Jiwheyẹwhe Tọn! yin didetọ́n to vendredi whemẹ. Nuhudo daho de tin na nuplọnmẹ Biblu tọn he yin hinhẹn bọawu to adà susu aihọn lọ tọn mẹ, podọ alọnuwe ehe na yin yiyizan nado súdo nuhudo enẹ tọn. Dona daho de wẹ e na yin na mẹhe ma yì wehọmẹ sọmọ kavi ma nọ hiawe ganji lẹ.
[Apotin/Yẹdide to weda]
Dọdai Isaia Tọn—Hinhọ́n de na Gbẹtọvi Lẹpo
Plidopọ-wátọ lẹ hùnhomẹ nado mọ Bladopọ I to bladopọ awe Dọdai Isaia Tọn—Hinhọ́n de na Gbẹtọvi Lẹpo mẹ tọn yí. To zinjẹgbonu ehe mẹ, nùzindonuji ko yin zizedo yọn-na-yizan nuhọakuẹ dọdai Isaia tọn na azán mítọn ji.