KUKWE JA TÖTIKARA 15
¿Jesús kukwe ñan tuabare nuainbare yebätä dre nemen gare nie?
“Nämane näin jändrän kuin nuene amne ni bren bren nämane ja tare nike [...] abko mikaninta kuinta kwe” (HECH. 10:38).
KANTIKO 13 Jesús kukwe bämikaka ni käne
KUKWE NEBÄTÄ JA TÖTIKAIa
1. ¿Ñongwane Jesuta kukwe ñan tuabare nuainne kena?
KUKWE namani bare Jesubätä kä 29 jataninta krüte ye ngwane, ye ani ngwenta törö jai, niarakwe krire kukwe drie ye kömiri. Niara, meye aune nitre ja tötikaka kwe ye tä bietabätä nitre tä ja mäkete kä Caná, Nazaret ngwitärikri, känti niara ririabare. Nitre bike ja mäkete mräkätre ye ja ketamuko Mariakwe aune tä nitre nübaibare ye kain ngäbiti kwrere bä raba. Kukwe nibi bare abokän raba nitre bike ja mäkete krire aune mräkätre kwe ye mike ja gaire, vino küre.b Nitre nü bäri kwati yebätä raba ruin nie. María niki betekä Jesús känti aune “vino küre” nini kwe ie (Juan 2:1-3). ¿Jesús tä dre nuainne? Niara tä kukwe kwin krubäte nuainne, tä ñö ye kwite vino bäri kwin ye kwrere (Juan 2:9, 10).
2, 3. a) ¿Jesús die yebiti dre nuainbare kwe? b) ¿Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare yebätä töbikadretari ye ñobätä kwin?
2 Jesukwe kukwe driebare kä tibienbätä ye ngwane kukwe ñan tuabare nuainbare ketakabre kwe.c Di kwe yebiti nitre kwati krubäte dimikani kwe. Ñodre, bati nitre 5.000 bükani kwe aune köbö mada ngwane nitre 4.000. Kukwe ñan tuabare ketebu nuainbare kwe yete monso kia aune nitre merire täindre ngwane, rikadre 27.000 näre jökrä nie raba (Mat. 14:15-21; 15:32-38). Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare bobu ye ngwane nitre bren mikaninta räre kwe (Mat. 14:14; 15:30, 31). Jesukwe nitre kwati bükani aune mikaninta räre yebätä nitre töi namani ñan krutare ñan ñobätä aune kukwe ñan tuabare nuainbare kwe.
3 Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare yebätä kukwe ketakabre raba nemen gare nie. Kukwe ja tötikara nekänti kukwe rabai gare nie ye käkwe tödeka nikwe mikai dite. Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare kwe ngwane, ja töi mikani bobre kwe aune ni mada mikani tuin bobre jai ye erere arato ni raba ja ngwen ño ye rabai gare nie.
KUKWE JEHOVABÄTÄ AUNE JESUBÄTÄ JA TÖIKRÄ NIE
4. ¿Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare yebätä nita ja kite ngwane nirebätä kukwe ütiäte raba nemen gare nie?
4 Jesús ye käkwe kukwe ñan tuabare nuainbare ye ñan aibebätä kukwe kwinta nemen gare nie ñakare aune rün kwe yebätä arato. Jehová ara käkwe ja di biani ie kukwe ye nuainkäre. Hechos 10:38 tä kukwe ne niere Jesubätä: “Ngöbökwe ja di biani kri amne Ngöbökwe ja Üai Deme mikani täte btä abko diebti nämane näin jändrän kuin nuene amne ni bren bren nämane ja tare nike diablu ngoto täni abko mikaninta kuinta kwe”. Gare nie erere Jesukwe kukwe kwin bämikani, Jehová ie ja ruin ño, tä töbike ño ye bämikani metre kwe, kukwe niebare kwe aune nuainbare kwe yebiti, arato kukwe ñan tuabare nuainbare kwe ye ngwane (Juan 14:9). Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare yebätä kukwe ketamä ütiäte raba nemen gare nie käkwe tödeka nikwe mikai dite ye ani mike gare jai.
5. ¿Dre Jesús töi mikani kukwe ñan tuabare nuainne? (Mateo 20:30-34).
5 Kena, Jehová aune Jesukwe ni tare krubäte. Jesús nämäne kä tibienbätä ye ngwane, ja di kwe yebiti kukwe ñan tuabare nuainbare kwe, nitre bren mikaninta kwin kwe yebiti ni tare kwe bämikani kwe. Bati, nitre nibu ie kä ñan tuin nämäne ngrente krikribe Jesús jiebiti ja di ribekäre ie (ñäkädre Mateo 20:30-34 yebätä). Jesús ie namani “ruentari tare” ye bitikäre kä mikaninta tuinta kwe ietre mikata gare. Kukwe griegore namani “ruentari tare” nieta ye abokän jata nemen ruin ño ngrabarebiti nie meden gärätä. Jesuta ni mike tuin bobre jai aune tä ni tarere ye bämikani kwe nitre bukani kwe aune nitre bren lepra kisete mikaninta räre kwe yebiti (Mat. 15:32; Mar. 1:41). Aisete Jehová aune Jesús ‘ni mikaka tuin bobre jai’ yekwe ni tare krubäte aune nita ja tare nike ye ngwane tä nemen tare ie ye gare metre nie (Luc. 1:78; 1 Ped. 5:7). Töita kwatibe kukwe tä ni ngwen ja tare nike ye diankabätä.
6. ¿Ngöbökwe ja di ño biani Jesús ie?
6 Ketebu, Ngöbökwe ja di biani Jesús ie kukwe tare tä nemen bare kä tibienbätä ye diankakäre. Kukwe tare tä nemen bare kä tibienbätä ye ni ñan raba denkä jire chi. Akwa Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare yebiti niara raba nuainne bämikani metre kwe. Ñodre, ni ngite yebätä nita ja tare nike, nita nemen bren aune nita krüte ye niara raba denkä (Mat. 9:1-6; Rom. 5:12, 18, 19). Jesukwe kukwe ñan tuabare nuaibare yebiti niara die tärä “bren bätäkä ngwarbe” diankakäre aune nitre krütanina gakrökäre bämikani kwe (Mat. 4:23; Juan 11:43, 44). Arato niara die tärä murie dite ye ketabätäkäre aune üai käme ye ganainkäre (Mar. 4:37-39; Luc. 8:2). Jehovakwe ja di biani Jesús ie ye tä ni töi mike jäme ¿ñan ererea?
7, 8. a) ¿Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare ye köböire dre gare metre nie? b) ¿Kukwe ñan tuabare nuaindi ye meden mäta ngubare ngäbiti kisere?
7 Ketamä, Gobran Ngöbökwe käkwe kukwe kwin krubäte nuaindi kä tibienbätä ye tädre gare metre nie. Jesús nämäne kä tibienbätä ni nire erere ngwane, kukwe ñan tuabare nuainbare kwe yebiti niara rabai Gobrane ngwane kukwe bäri kri nuaindi kwe ye gare nie. Jesús rabai Gobrane kä tibien nebiti ngwane, ni rabai nüne ño ye bämike ja töite. Kukwe tä ni ngwen ja tare nike aune nita nemen bren ye diainkä jökrä kwe yebätä ni jokrä rabai nüne kwin (Is. 33:24; 35:5, 6; Apoc. 21:3, 4). Mrö nika ñan rabaira aune ja tare nika ñan rabaira kukwe tare tä nakainkä käbiti tibien yebätä (Is. 25:6; Mar. 4:41). Ni mräkä krütani gaikröta ye nikwe kai ngäbiti kä jutobiti (Juan 5:28, 29 TNM). Mäta töbike kä mrä bä nuäre ja känenkäre yebätä ngwane, ¿kukwe kwin rabai bare ye meden mäta ngübare ngäbiti kisere?
8 Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare ye ngwane kukwe ketebu kwin krubäte bämikani kwe: ja töi mikani bobre kwe aune ni mada mikani tuin bobre kwe jai. Kukwe bämikani ketebu kwe ye ani mike gare jai. Ani kömike ja mäkäninte kä Caná känti yebiti.
KUKWE JA TÖI MIKAKÄRE BOBRE
9. ¿Ñobätä Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare boda sribebare Caná ye ngwane? (Juan 2:6-10).
9 (Ñäkädre Juan 2:6-10 yebätä). Nitre ja kukwe mukore jababare ja mäkete ye ngwane vino krütani, ¿Jesús rabadre kukwe keteiti nuainne? Ñakare. Jesukwe ñö kwitadre vino kwin erere ye mika ñaka nämäne gare jire chi profeciabätä. Akwa kukwe ye erere rabadre bare mäbätä ngwane, ja rabadre ruin ño mäi bämike ja töite. Nitre ye rabadre ja gaire akwa metrere nitre ja kukwe mukore jababare ja mäkete ye rabadre ja gaire yebätä Jesukwe töbikabare aisete dimikani kwe. Ye medembätä kukwe ñan tuabare nuainbare kädrite kena kukwe ja tötikara nekänti. Niarakwe ñö 390 litros (103 galones) kwitani vino bäri kwin ye erere. ¿Ñobätä vino sribebare ere kwe? Sribebare kwe ne kwe vino rabadrete yebiti bieta mada sribedre o rürübäindre nitre krire ja mäkäninte ye dimikakäre nie raba. Nitre jababare ja mäkete ye namani debe bien krubäte Jesús ie raba ruin nie
Nita dre nuainne yebätä ñaka ja dikaidre ñakare aune ja ngwandre Jesús erere (Párrafo 10 aune 11 mikadre ñärärä)e
10. Kukwe namani bare Juan kapitulo 2 yebätä mä raba kukwe rüäre mike gare (üai mikadre ñärärä).
10 Kukwe ruäre ütiäte namani bare mikata gare Juan kapitulo 2 ye ani mike ñärärä. ¿Nirekwe ñö kekani ngwäte? Jesús ñan aikwe nuainbare. Ñan nitre töi mikakäre jabätä nitre sribikä rabadre ñö keke ngwäte ribebare kwe (versikulo 6 aune 7). Kukwe ñan tuabare nuainbare kwe ye bitikäre, ¿nire nikani vino ye ngwena ni boda jie ngwanka yei? Jesús ñan aikwe nuainbare. Nitre sribikä rabadre niken vino ye ngwena ribebare kwe (versikulo 8). Ne madakäre, Jesukwe ñaka vino ye kaninkä kwin niekäre: “¡Tikwe vino bänänte sribeni ne bänä nuin!”.
11. ¿Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare yebätä dre nemen gare nie?
11 ¿Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare yebätä dre nemen gare nie? Kukwe ütiäte ja töi kräke ye abokän töi bobre. Jesukwe ñö kwitani vino kwin ye erere yebätä ñaka ja käikitakabare kwe. Metrere niarakwe ñaka ja käikitaninkä jire o ja mikani bäri ütiäte. Ñakare aune ja töi mikani kwe bobre aune kukwe nuainbare kwe yebiti nämäne Rün kwe käikitekä (Juan 5:19, 30; 8:28 TNM). Nikwe ja kitai Jesubätä ngwane, nikwe ja ngwain töi bobre aune nikwe ñaka ja käikitaikä dre tä nemen bare nie yebätä. Nita sribire Jehová kräke ngwane dre dre tä nemen bare nie yebätä ni ñan tö bikai kri o ja mikai bäri ütiäte, ñakare aune Ngöbö kräke nita sribire ye ni tö käikitaikä metrere (Jer. 9:23, 24). Kukwe jokrä känti nikwe Jehová käikitadrekä. Ñobätä ñan aune niara aibe köböire kukwe jökrä tä nemen bare kwin nie (1 Cor. 1:26-31).
12. ¿Kukwe meden madabiti ni raba ja ngwen töi bobre Jesús erere? Mä raba bämike keteiti.
12 Kukwe madabiti ni raba ja töi mike bobre Jesús erere ye ani mike gare jai. Ni umbre iti ji ngwanka konkrekasionte tä kä denkä krubäte jai monso bati siervo ministerial dimikakäre kukwe kädriei kena kwe ni jökrä kräke yebätä. Ye köböire monso bati käkwe kukwe kädrieni kwin krubäte konkrekasionte aune käi nibi juto nitre bätä. Gätä ye bitikäre ni iti käkwe niedre ni umbre yei: “Ja mräkä ye käkwe kukwe kä drieni kwin krubäte, ¿ñan ererea?”. “Tikwe niara dimiri yebätä kukwe kä drieni kwin kwe”, ¿kukwe ye kwrere niedre ni umbre ji ngwanka yekwe ye bämike niere ja töite? ¿O ja töi mikai bobre kwe aune niedre kwe: “Jän, kukwe kädrieni kwin krubäte kwe”? Ni iti töi bobre ye käikitadrekä tä kukwe nuainne yebätä ye ñaka tä ngübare. Ñakare aune kukwe ye tuin Jehovai aune tä mike ütiäte jai ye gare ie (Mateo 6:2-4; Heb. 13:16 mikadre ñärärä). Ni tö ja töi mikai bobre Jesús erere tä tuin Jehovai ngwane käta nemen jutobätä (1 Ped. 5:6).
KUKWE JA TÖIKRÄ NI MADA MIKADRE TUIN BOBRE JAI
13. ¿Jesús tä niken mate Naín ngwane dreta nakainkä aune niara tä dre nuainne? (Lucas 7:11-15).
13 (Ñäkädre Lucas 7:11-15 yebätä). Jesukwe kukwe driebare ye käi nikani ötare ta ngwane nikani kä Naín. Kä galilea ye nemenkä känime juta Sunem ken, kä yekänti Eliseokwe meri iti ngobo ganinkröta kä nikanina 900 ta ngwane (2 Rey. 4:32-37). Jesús nikani mate jukwebätä juta yekänti ngwane nitre nämäne mrü ngwaka ngwen ye ben Jesús ngätäni. Kukwe tare krubäte nämäne nakainkä. Monso ngörabe meri yekwe küre kän. Akwa niara ñan tä kaibe nitre kwati nünanka juta yete tä niara ben. Jesuta kukwe keteiti nuainne meri ye dimikakäre tä nitre mike nünenkä: meri tä ja tare nike krubäte ye monsoi mikata nire kwe. Jesukwe nitre nimä ganinkröta mikata gare, ne abokän kena nuainbare kwe mikata gare metre ta tärä Evangelios yebätä.
Nitre kän mräkä krütani mikani tuin bobre Jesukwe jai ye erere nikwe ja ngwandre (Párrafo 14 nemen 16 mikadre ñärärä)
14. Kukwe ruäre namani bare mikata gare Lucas kapitulo 7 yebätä mä raba blite (üai mikadre ñärärä).
14 Kukwe ruäre ütiäte mikata gare Lucas kapitulo 7 bätä ye ani mike gare jai. ¿Kukwe namani bare ño jatäri ye jutuani munye? Käne “meri ye jutuabare” Jesús ie ngwane “namani tuin bobre ie” (bersikulo 13). Meri ye nämäne näin mrü ngwaka ye känenkri jutuabare Jesús ie ngwane, brukwä nötaninte yebätä namani tuin bobre ie ye ñan aibe ñakare aune kukwe nuainbare kwe arato. Töi jämebiti niebare kwe ie: ‘Ñan mua jankunu’, ni raba kukwe ne bämike ja töite. Meri ye ngobo ganinkröta kwe biti “bianinta” kwe ie ni kwati okwäbiti (bersikulos 14 aune 15).
15. ¿Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare yebätä dre nemen gare nie?
15 ¿Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare yebätä dre raba nemen gare nie? Kukwe ütiäte ja töikrä ye abokän ni mada mikadre tuin bobre jai mräkätre tä krüte ye ngwane. Bäkänä ni ñan raba nitre gainkröta nuainbare Jesukwe meri kaibe kän ngobo krutani ye erere. Akwa ni raba ja töi mike niaratre mike tuin bobre jai. Yekäre käne ni rabadre nitre ye mike ñärärä biti ni rabadre ja töi mike kukwe niere aune kukwe nuainne niaratre dimikakäre aune töi mikakäre jäme (Prov. 17:17; 2 Cor. 1:3, 4; 1 Ped. 3:8).d Kukwe nieta braibe aune kukwe kwin nuainta ye tä nemen kwin ni mada kräke.
16. ¿Kukwe namani bare kädrite párrafo nebätä ye tä dre driere nie? (Üai mikadre ñärärä).
16 Kä nikanina ruäre ta ye ngwane, kukwe namani bare gätä nuain nämäne yete ye ani ngwen törö jai. Kantiko nitre krütanina gaikröta yebätä kantai nämäne ngwane meri testiko iti ie mada jutuabare ngetrekä pasillobiti. Meri yekän ngängän krütani nämäne gare ie yebätä nikani känti, kise kitani kwe ngärä aune kantabare kwe ben. Ye ngwane meri ye namani ja mräkätre konkrekasionte tarere bäri. Köbö ye ngwane, ja di ngwani kwe niken gätäbätä yebätä kä namani jutobätä. Yebätä niara tä niere: “Ju ja ükarakrö yete ti dimikai nämä gare metre tie”. Nitre kän mräkätre tä krüte “tä di nekä krubäte” ye kräke kukwe nuainta o kukwe nieta chi ietre ye ütiäte krubäte Jehová kräke (Sal. 34:18).
KUKWE NEBÄTÄ JA TÖTIKADRE YE KWIN KRUBÄTE
17. ¿Dre nibi gare nie kukwe ja tötikara nebätä?
17 Kukwe ñan tuabare nuainbare Jesukwe yebätä ja tötikadre ye tä tödeka nikwe mike dite. Tärä Evengelios ye tä mike gare nie Jehová aune Jesukwe ni tare, Jesús ye die tärä kukwe jökrä tä ni ngwen ja tare nike ye diankakäre aune kukwe kwin Gobran Ngöbökwebätä ye rabai bare aune köböra nemen bare ye gare metre nie. Ne madakäre, mäkwe ja tötikai nguseta ye köböire kukwe kwin Jesubätä rabai gare mäi aune ye erere mäkwe ja ngwain. ¿Ñobätä mä ñan ja töi mike ja tötike kukwe nuainbare Jesukwe yebätä mä mräkätre ben o ja tötike kaibebätä? Kukwe ütiäte raba nemen gare Jesubätä mäi yebätä mäkwe ja töi mika. Biti mäkwe kädrie ni madabe ye köböire mäkwe blita kömikai (Rom. 1:11, 12).
18. ¿Dre rabai gare nie kukwe ja tötikara ja känenkäre yebätä?
18 Jesukwe kukwe driebare kä tibienbätä ye käi jatanina krüte ngwane, ni nimäkäre ganinkröta kwe mikata gare. Ni iti ganinkröta mrä kwe ye abokän ñaka namani bare kena ye erere: namani bare jene ja ketamuko kwin kwe ye ganinkröta kwe, kä nikanina köböbäkä ta krutani ye bitikäre. ¿Dre raba nemen gare nie Jesukwe nitre ganinkröta yebätä? ¿Aune ni gainkröta ie nita tö ngwen yebätä ni raba tödeka nikwe mike ño dite? Rabai gare nie kukwe ja tötikara känenkäre yebätä.
KANTIKO 20 Mäkwe Monso jakwe biani nun ütiäre
a Mren namani rubun ye niarakwe mikaninta kwekebe, nitre bren mikaninta räre kwe aune nitre krütanina ganinkröta kwe. Kukwe ñan tuabare nuainbare Jesukwe yebätä ni töta nemen ñäkäi krubäte. Kukwe ye ñan tä ja näkwitakäre jerekäbe Bibliabätä ñakare aune tä ja töi kräke nie. Kukwe ruäre nuinbare kwe ye nikwe ngwainta törö jai kukwe ja tötikara nekänti. Aune tödeka nikwe rabadre dite yekäre nikwe kukwe ruäre mikai gare Jehová aune Jesús yebätä jai. Ne madakäre, ja ngwanta kwin meden ni raba nuainne ye rabai gare nie arato.
b Ni ja tötikaka Bibliabätä iti käkwe niebare: “Kä Oriente yete ni mada kadre ngäbiti kwin aune jondron biandre ye mika nämäne tuin ütiäte krubäte jai yebätä jondron biandre debe näre ye ñaka mika nämäne tuin kwin jai. Nitre nämäne ja mäkete ye ngwane bärira jire, yete jondron tädre ere, mrö tädre ere ye ribe nämäne”.
c Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare 30 jire mikata gare tärä Evangelios yebätä. Köbö mada ngwane köböitibe te kukwe ñan tuabare keta kabre nuainbare kwe. Ñodre, bati nitre juta keteiti te jökrä nikani Jesús känti aune “Jesu namani ni bren bätäkä ngwarbe miketa kuinta” (Mar. 1:32-34).
d Nitre kän mräkä tä krüte ngwane dre nuaindre o dre niedre ie yebätä kukwe mikata gare La Atalaya 1 noviembre 2010 kädekata “Jesús supo consolar a sus amigos” yebätä kukwe raba kwen mäi.
e KUKWE MIKATA GARE ÜAIBÄTÄ: Nitrekwe krire ja märite aune nitre nübaini tä kä ngwen juto jabätä, Jesuta mrusaire akwa ñan tä nitre töi mike jabätä.