KUKWE JA TÖTIKARA 9
KANTIKO 75 “¡Tita nete, mäkwe ti juan!”
¿Mä tö ja diainkä mento ja brukwä tätebiti Jehová kräke?
“¿Jehovakwe jondron jökrä kwin nuainbarera ti kräke ye tikwe ütiä biain drebiti ie?” (SAL. 116:12).
KUKWE NEBÄTÄ JA TÖTIKAI
Kukwe ja tötikara ne käkwe mä dimikai ja kete bäri kwin Jehovabe ne kwe mä töi rabadre ja denkä mento Jehová kräke aune ja ngökö ñöte.
1, 2. ¿Ja ngöka jämi ñöte känenkri dre nuaindre?
KÄ NIKANINA kwärike ta yete nitre kwati krubäte ja ngökanina ñöte ni Testiko Jehovakwe erere. Nitre kwati ye ie kukwe metre namani gare nämäne monsore ye ngwane, Timoteo erere (2 Tim. 3:14, 15). Nitre mada ye ie abokän kukwe metre namani gare nämänena ünä ye ngwane o ruäre ye nämäne umbre ye ngwane. Ye erere namani bare mekerabe meri testiko itibätä, niara nämäne ja tötike nitre testiko ben Bibliabätä ye bitikäre kä nämäne 97 biti ngwane ja ngökani ñöte kwe.
2 ¿Mäta ja tötike Bibliabätä? ¿Mä rün aune mä meye testiko ye tä kukwe metre driere mäi? Kukwe ño erere biti ta akwa mä töita ja ngökabätä ñöte. ¡Ye kwin krubäte! Akwa ye känenkri mä rabadre kukwe keteiti nuainne, ye abokän ja denkä mento Jehová kräke. Ja diandrekä mento Jehová kräke ye dre gärätä ye kukwe ja tötikara ne käkwe mikai gare. Arato mä niena juto ja diankakäre mento aune ja ngökakäre ñöte ngwane, ñobätä ñan kä jürä ngwandre jabätä ye rabai gare mäi.
¿JA DIANKATA MENTO YE DRE GÄRÄTÄ?
3. Nitre kira nämene dianinkä mento Ngöbö kräke ye ruäre mä raba mike gare.
3 Bibliabätä, ja diankata mento ye abokän ni tädre dianinkä jenena jondron deme kräke, ye abokän sribi Jehovakwe kräke. Juta Israel ye nämäne dianinkä Jehová kräke. Akwa, israelita ruäre kisete sribi bäri ütiäte nämäne. Ñodre, Jehovakwe Aarón ye dianinkä sacerdote bäri kri ye erere. Yebätä dänkwä miniankabare nämäne dokwäbiti, ye känenkri jondron orore “deme nämäne ye biti bämika nämä niara ye dianinkä mento” (Lev. 8:9). Nitre nazareo ye nämäne dianinkä kukwe ütiäte biti mento Jehová kräke arato. Metrere kukwe nazareo ye abokän kite kukwe hebreo nazir yekri “ni diankata mento” o “jenena” gärätä. Kukwe biani Moisés ie yebätä kukwe ruäre rabadre nuainne ye nie nämäne metre ta ie (Núm. 6:2-8).
4. a) ¿Ja diankata mento Jehová kräke ye dre gärätä? b) ¿Ni tö dre ie jakrä käi kwitadrekä jabiti ye dre gärätä? (Üai mikadre ñärärä).
4 Ni rabai ja tötikaka Jesukwe aune Ngöbö töi ye mikai nuaindre käne jai ye abokän ja diankata mento nüke gare nie. ¿Yekäre dre nuaindre? Jesús niebare: “Nire nire tö ja töi mikai kwatibe nänkrä tibe, ni ye abko tö dre dreye jakrä abko raba käikwitekä jabti” (Mat. 16:24). Ni tö drei ja kräke ye abokän kukwe griegore kwitani kore, drei ni tö ye ñaka kadre ngäbiti ye abokän kukwe ye tuadremetre. Mäkwe ja diainkä mento Jehová kräke ngwane kukwe jökrä tuin käme Jehovai ye mäkwe ñaka kain ngäbiti (2 Cor. 5:14, 15). Arato dre tuin kwin ja ngätärebiti nie, ñodre raba käme käme jabe ye ñaka nuaindre (Gál. 5:19-21; 1 Cor. 6:18). ¿Akwa ye tribe doboko kwrere nuainkäre ni kräke? Ñakare, Jehová tare mäkwe ngwane, kukwe bianta kwe ja jie ngwankäre nie ye rabai bäri kwin mä kräke (Sal. 119:97; Is. 48:17, 18). Ja mräkä Nicholas tä niere: “Kukwe bianta Jehovakwe nie ye abokän ni kitata ngite känti dre tuin kwin nie ñan nuain raba ye kwrere raba nemen tuin nie. O zoológico känti jondron nire ngübata, yete ki mikata ni kriemikakäre kwra león yebätä ye kwrere raba nemen tuin nie”.
¿Nita kitani ngite känti dre nuain tö nikwe ñan tä nemen nuainbare nie ye kwrere mäta kukwe Jehovakwe ja jie ngwankäre ye mike tuin jai? O ¿kwra tä ketaninkä kibiti ne kwe ñaka mä nuaindre tare kwe ye kwrere tuin mäi? (Párrafo 4 mikadre ñärärä)
5. a) ¿Ni iti tä ño ja denkä mento Jehová kräke? b) ¿Ja diankata mento aune ja ngökata ñöte ye ñobätä ñaka ja erebe? (Üai mikadre ñärärä).
5 ¿Ño ja diankata mento Jehová kräke? Ye abokän nita orasion nuainne känti nita niere Jehovai nikwe niara aibe mikadi täte aune niara töi nuaindre ye rabai bäri ütiäte ni kräke. Kukwe madabiti nita ne kwrere niere ie, tikwe mä taredi ja brukwä tätebiti, ja nire tätebiti, ja töi tätebiti aune ja di tätebiti (Mar. 12:30). Nita ja denkä mento Jehová kräke ngwane nita nuainne kaibe, Jehová aibe ben. Akwa, nita ja ngökö ñöte ye ngwane nita nuainne ni jökrä ngwärekri, yete tä nemen gare nitre ie nikwe ja dianinanka mento Jehová kräke. Nita ja kukwei kitekä Jehovai ye nikwe mikai tuin ütiäte krubäte jai aune ye ñan kukwe ngwarbe. Mä tö kukwe ye mikabätä nemen bare gare nunye aune ye erere mäkwe nuaindre ye ie Jehová tö (Ecl. 5:4, 5).
Nita ja denkä mento Jehová kräke ye abokän nikwe niara aibe mikadi Ngöböre jai aune niara töi nuaindre ye rabai bäri ütiäte ni kräke meden gärätä (Párrafo 5 mikadre ñärärä)
¿DRE MÄ TÖI MIKAI JA DENKÄ MENTO JEHOVÁ KRÄKE?
6. ¿Dre tä ni iti töi mike ja denkä mento Jehová kräke?
6 Kukwe keteitibätä mäkwe ja dianinkä mento ye abokän Jehová tare mäkwe yebätä. Ye abokän mä jatani Ngöbö tarere biti mäkwe tuainmetre ye ñan ai gärätä, ñakare aune Jehová jatani gare bäri kwin mäi aune “kukwe metre” ye jatani nüke gare bäri kwin mäi aune “kukwe ja üaire ye nükani gare mäi” yebätä (Col. 1:9). Mä jatani ja tötike Bibliabätä ye ngwane 1) Jehová ye jatani tuin metre mäi, 2) niarakwe Biblia ye sribebare üai deme kwebiti 3) juta kwe yebiti niara tä ja töi mike nemen bare, kukwe yei mä jatani tö ngwen bäri.
7. ¿Ni iti ja diandrekä mento Jehová kräke ye bitikäre rabadre dre nuainne?
7 Ni iti tö rabadre ja diainkä mento Jehová kräke ye ie, kukwe ütiäte drieta kenanbe nie ye tädrera gare ie aune Jehová tä kukwe bien ja jie ngwankäre ye tädre mike täte. Arato dre mikata täte kwe yebätä tädre blite ni madabe raba nuainne ye erere ngwane (Mat. 28:19, 20). Ne madakäre Jehová tare mäkwe, mä tö niara mikai täte ja brukwä tätebiti. ¿Ñobätä mä tö ja ngökai ñöte? Mä ñan tä ja denkä mento aune ja ngökö ñöte ne kwe ni mä tötikaka yebätä kä rabadre juto. O mä tä bati ye ngwane, mä ñan tö ja ngökö ñöte ne kwe ja ketamuko mäkwe o mä rün aune mä meyebätä kä rabadre juto.
8. ¿Nita debe bien Jehovai aune ja denkä mento kräke ye ñobätä bäsi ja erebe? (Salmo 116:12-14).
8 Kukwe jökrä Jehová tä nuainne mä kräke yebätä mäkwe töbikaitari ngwane, mä töi rabai ja diainkä mento kräke debe biankäre ie (ñäkädre Salmo 116:12-14 yebätä).a Biblia tä niere Ngöbö ye ara kätä “jondron jökrä kwin aune metre” ni die mikara ye bien nie (Sant. 1:17). Jehovakwe Monso kwe Jesús biani ja nire biankäre ni kräke, ye regalo bäri ütiäte biani kwe nie. Regalo ütiäte ye köböire mä raba nemen ja ketamuko Jehovakwe aune nüne kärekäre (1 Juan 4:9, 10, 19). Jehová tä mä tarere kri aune kukwe keta kabre nuainbare kwe mä kräke yebätä mä tö debe bian ie, ye bämikakäre mäkwe ja diainkä mento kräke (Deut. 16:17; 2 Cor. 5:15). Ye arabätä tärä Mä raba nüne kä jutobiti kärekäre tä blite, kukwe ja tötikara 46, punto 4 yekänti, aune video tä yete ye kädekata ¿Ni raba dre bien regalore Ngöböi?
¿MÄTA JUTO JA DIANKAKÄRE MENTO AUNE JA NGÖKAKÄRE ÑÖTE?
9. ¿Ñobätä ni iti ñan ja töi mikadre ja dibiti ja denkä mento?
9 Mä jämi juto ja diankakäre mento aune ja ngökakäre ñöte raba nemen ruin mäi. O kukwe ruärebätä ja töi tä kwitadre mäi o mä tä kä ribere bäri jai tödeka mäkwe mikakäre bäri dite aune Jehová mikakäre täte (Col. 2:6, 7). Nitre ja tötikaka ye ñan tä nirien ja erebe ja üairebiti mä ngwan törö jai. Aune monso bati ye ñan tä nemen ünä ja üairebiti kä ja näre biti ngwane. Mäkwe töbikadre dre ben mäta ja tuin aune mä raba dre nuainne yebätä aune mäkwe ñan ja ñäkä ni madabe (Gál. 6:4, 5).
10. ¿Mä jämi juto ja diankakäre mento raba ruin mäi ngwane mä dre nuaindre? (Recuadro “Mä rün aune mä meye testiko” ye mä mika ñärärä).
10 Mä jämi juto ja diankakäre mento Jehová kräke ruin mäi ngwane, ja di ngwen jankunu ne kwe rabadre bare mäi. Aune ja di kärere Jehovai kukwe ruärebätä tä ja töi kwitadre mäi yebätä (Filip. 2:13; 3:16). Aune Jehovakwe orasion mäkwe kukwe nuai aune mä dimikai ye tädre gare metre mäi (1 Juan 5:14).
ÑOBÄTÄ NITRE RUÄRE ÑAN TÖ JA DIAINKÄ MENTO AUNE JA NGÖKAI ÑÖTE
11. ¿Jehová dre nuain ni dimikakäre ja ngwen metre?
11 Nitre ruäre niena juto ja diankakäre mento aune ja ngökakäre ñöte akwa ñan tä nuainne. Nane ja mikadre ngite krubäte kwe aune kitadrekä kukwebätä yebätä. Akwa ni Jehová mikaka täte ie Jehová tä niere, munkwe “nünandre kuin metre ni Dänkien mikakäre ütiäte ni jökrä ngwärekri amne, käre jändrän tuen kuinkuin ni Dänkienye abko erere mun rabadre nuene niara moto mikakäre nuäre” (Col. 1:10). Aisete kä jürä tä nemen mäbätä ngwane Jehovakwe mä dimikai kukwe kwin nuainne yei mäkwe tö ngwan kwatibe. Ñobätä ñan aune nitre kwati dimikanina kwe (1 Cor. 10:13). Ye arabätä nitre ñan krubäte kitaninkä kukwebätä. Erametre Jehovakwe mä dimikai ja ngwankäre metre.
12. ¿Dre ni dimikai ñaka ja mike ngite kri?
12 Ni ngite yebätä ni töita kukwe käme nuainbätä (Sant. 1:14). Akwa, mä nuadrete ye ngwane, ñan ja tuanmetre nakain kö okwä yete. Metrere mäkwe dre nuaindi o mä ñaka dre nuaindi ye tä gare mäi. Ñan nuäre ja gobrainkäre ye nitre ruäre tä niere. Akwa ye ñaka metre. Ja ruin ño nie o nikwe dre nuaindi yebätä ni raba ja gobraine. Kukwe keta kabre raba ni dimike ye abokän: ja driere Jehovai köbö kwatire kwatire, kukwe ükete jai ja tötikakäre kaibe, niken gätäbätä aune kukwe driere. Nikwe ja di ngwain kukwe ne mike täte käre ngwane ni täi dite, nikwe ja kukwei kitaninkä ye mikakäre täte. Ni ñaka tä kaibe kukwe nebätä ye nikwe ngwandre törö jai, Jehová tä nibe (Gál. 5:16).
13. ¿José käkwe kukwe kwin meden bämikani ni käne?
13 Ni nuadrete ye ngwane nikwe dre nuaindi yebätä töbikadre käne, ye köböire rabai bäri nuäre ni kräke ja ngwankäre metre Jehovai. Bibliabätä nitre kukwe ye erere nuainbare kädekateta, niaratre ye töi ngite ni erere arato. Iti kädekata ye abokän José. Potifar muko nämäne töi mike nemen jabe köbö kwatire kwatire. Akwa dre nie Josekwe ye nämäne gare kwin ie. Biblia tä niere, niara nämene kukwe ne niere: “¿Ye ño räbäre abko, tikwe ma kadre ngäbti, ie ma tö nibi yere? ¿Drekäre tikwe ja mikadre ngite kore Ngöbö rüere?” (Gén. 39:8-10). Kukwe ne tä mike gare metre nie, Potifar muko José töi mikai kukwe käme nuainne ye ngwane, niarakwe dre niei ye nämänena gare metre ie. Yebätä, kukwe ye namani bare ngwane, namani bäri nuäre kräke ñakare niekäre.
14. ¿Dre raba ni dimike kukwe tuin käme Jehovai ye ñaka kain ngäbiti?
14 ¿Ni raba ja ngwen ño metre Jehovai José erere? Ni nuadrete ye ngwane nikwe ja ngwain ño yebätä töbikadre biare ngwäune nengwane. Aune dre tuin käme Jehovai ye nikwe ñaka kadre ngäbiti aune ñaka töbikadre bätä (Sal. 97:10; 119:165). Nikwe ne erere nuaindi, yekwe ni dimikai ñaka ja mike ngite kri. Aisete ni nuaite ye ngwane, nikwe ja ngwain ño ye tädrera gare kwin nie.
15. ¿Mäta Jehová “känene ja brukwä täte biti” ye mä raba bämike ño? (Hebreos 11:6).
15 Kukwe metre kwani mäi ruin mäi yebätä mä tö Jehová mikai täte ja brukwä tätebiti. Akwa ¿kukwe keteiti tä mä ketebätä ja diankakäre mento kräke aune ja ngökakäre ñöte? Ye erere ngwane, mä raba ja di ribere David erere, niara niebare: “Ti trä tuin täte Ngöbö, dreta ti brukwäte ye mike gare jai. Ti trä tuin aune dreta ti mike töbike krubäte ye mike gare jai. Kukwe blo tärä tibätä ya ye mäkwe mika ñärärä, ji kärekäre yebiti mä rika ti ngwena” (Sal. 139:23, 24). Mäkwe ja di ngwain ja töi mike ja denkä mento Jehová kräke aune ja ngökö ñöte ngwane, mäkwe bämikai mäta niara känene ja di ngöibiti. Aune nire tä ye erere nuainne ye kräke niarakwe kukwe kwin mikai nemen bare Biblia tä mike gare (ñäkädre Hebreos 11:6 yebätä).
NÖKRÖ JANKUNU JEHOVÁ KEN
16, 17. ¿Nitre testiko monsoitre ye Jehová tä kite ngwena ño konkrekasionte? (Juan 6:44).
16 Ni itire itire ye Jehová tö kite ngwena juta kwe kokwäre niebare Jesukwe (ñäkädre Juan 6:44 yebätä). ¡Kukwe ne kwin krubäte! ¿Ñan ererea? ¿Akwa ye dre gärätä mä kräke ye mä tärä töbikebätä? Ni itire itire Jehová tä kite ngwena juta kwe kokwäre yebätä kukwe kwin tuin ie. Aune ni niara mikaka täte ye “jondron ütiäte” Jehovakwe ye kwrere (Deut. 7:6). Aune ye blitata mäbätä arato.
17 Monsotre, mätä konkrekasionte akwa ye ñan Jehová köböire ñakare aune mä rün o mä meye köböire ye mä raba nemen nütüre. Akwa Biblia tä dre niere ye mike ñärärä: “Krötö känime Ngöbö ken munkwe aune Ngöbökwe krötadi känime mun ken arato” (Sant. 4:8; 1 Crón. 28:9). Ne abokän mäkwe krötadre käne Jehová ken ye ngwane, niara krötadi mä ken gärätä. Ni kwati ngätäite mä ñan ütiäte ye erere mä ñan tuin Jehovai. Erametre ni itire itire tä konkrekasionte ye Jehová jatani ngwena ja kokwäre. Aune nitre testiko monsoi arato. Ni iti tä ja töi mike nökrö Jehová ken ngwane niara tä nökrö ken, Santiago 4:8 tä niere erere (2 Tesalonicenses 2:13 mikadre ñärärä).
18. ¿Kukwe ja tötikara ja känenkäre yebätä dre rabai gare nie? (Salmo 40:8).
18 Jesús ja ngökani ñöte ye bitikäre ja mikani juto kwe sribi mikadre rünkwe kisete ye nuainkäre (ñäkädre Salmo 40:8 yebätä; b Heb. 10:7). Ye erere arato mäkwe ja diainkä mento Jehová kräke aune mäkwe ja ngökai ñöte ye ngwane, mä ja ngwain Jesús ye erere. Kukwe ja tötikara ja känenkäre ye käkwe mä dimikai ja ngwen metre jankunu Jehovai mäkwe ja ngökaira ñöte ye bitikäre.
¿MÄ RABA MIKE GARE?
¿Ja diankata mento Jehová kräke ye dre gärätä?
¿Ñobätä nita ja denkä mento Jehová kräke ngwane nita debe bien ie?
¿Ñan ja mikakäre ngite kri yekäre dre käkwe mä dimikai?
KANTIKO 38 Jehová mä dimikai
a Salmo 116:12-14: “¿Jehovakwe jondron jökrä kwin nuainbarera ti kräke ye tikwe ütiä biain drebiti ie? Copa ni mikakäre kwäre ye tikwe kainkä kwin aune tikwe Jehová kädekaite. Tikwe ja kukwei kitaninkä ye erere tikwe nuaindi Jehová kräke, juta kwe ye jökrä okwäkänti”.
b Salmo 40:8: “Ngöbö tikwe, tita mä töi nuainne ye tä kä mike juto tibätä aune kukwe biani nuaindre mäkwe ye tä mobe ti brukwäte”.