KUKWE JA TÖTIKARA 31
KANTIKO 12 Jehová ye Ngöbö kri nikwe
Jehovakwe dre nuainbare ni mikakäre kwäre ngite aune gata yebätä
“Ngöbö ara käkwe ni jökrä tarebare kri krübäte, käkwe ja Odei itibe biani müre ketadre” (JUAN 3:16).
KUKWE NEBÄTÄ JA TÖTIKAI
Jehovakwe dre nuainbare ni dimikakäre ja tuakäre ngite yebe aune ye köböire ni raba ngite ye ganainne aune nüne kärekäre.
1, 2. a) ¿Dre abokän ngite aune ni raba ganainne ño? (“Kukwe ütiäte mikata gare” ye mikadre ñärärä). b) ¿Dre rabai gare nie kukwe ja tötikara nebätä aune kukwe ja tötikara jökrä ni mikaka mokre nebätä? (“Ti mräkä ñäkäkä tärä nebätä”).
¿JEHOVAKWE mä tare ya mä tö gai? yekäre niarakwe dre nuainbare ni mikakäre kwäre ngite aune gata yebätä mäkwe ja kita. Ngitea ye ni rüe käme krubäte ni jire iti raba ganainne kaibe. Ni jökrä tä köbö kwatire kwatire ja mike ngite, ye medenbätä nita krüte (Rom. 5:12). Akwa kukwe kwin tärä nikrä: gare kwin nie Jehová köböire ni raba ngite ye ganainne.
2 Kä nikanina seis mil jire ta Jehová täbe ni dimike ja tuakäre ngite yeben. ¿Ñobätä? Ni tare kwe yebätä. Ni sribebare kwe ye ngwane, ni namani tare kwe yebätä tä juto biare kukwe ñan tuabare nuainkäre ni dimikakäre ja tuakäre kukwe ñan nuäre nebe. Ngöbö ie gare ngite tä niken ni ngwena gata kokwäre aune ñan tö ni tuai ngatain, ñakare aune tö ni tuai nüne kärekäre (Rom. 6:23). Aune ye erere töita mä kräke ye rabadre gare mäi. Kukwe ketamä ngwantarita ye nikwe mikai gare jai kukwe ja tötikara nekänti: 1) ¿Jehovakwe dre nuainbare ne kwe kukwe kwin rabadre ni kä tibienbätä yekwe ja känenkäre?, 2) ¿nitre kirabe yekwe dre nuainbare Jehová mikakäre täte aune rökrakäre niara ken ngite yebiti ta?, 3) ¿Jesukwe dre nuainbare ni kökatarikäre ngite aune gata yebätä?
¿KUKWE JA KÄNENKÄRE YEI NITRE TÄDRE TÖ NGWEN YEKÄRE JEHOVAKWE DRE NUAINBARE?
3. ¿Ñokänti Adán aune Eva namani ni ja mikani ngite?
3 Jehovakwe Adán bätä Eva sribebare ye ngwane, tö namani tuai nüne kä jutobiti. Ye medenbätä, kä bä nuäre biani kwe ie nünankäre aune ja mika gure ye abokän jondron ütiäte biani kwe ietre arato. Ne madakäre kä tibien ne kwitadre bä nuäre kwetre, nitre aune jondron nire kwati yebiti nekwe rabadre jardín Edén erere. Akwa niaratre ñaka niara mikai täte ngwane krütai yebätä mikani mokre kwe. Ye bitikäre dre namani bare ye gare nie: Ángel käme ñaka Jehová aune niaratre tarere ye käkwe niaratre töi mikani ja mike ngite. Niaratre tö ngwandre Rün kwe yei näre, tö ngwani kwe Ángel käme yebiti. Ye ngwane Jehovakwe dre niebare ye namani bare. Yete ja käne kukwe tare namani bare bätätre: namanintre umbre aune krütani (Gén. 1:28, 29; 2:8, 9, 16-18; 3:1-6, 17-19, 24; 5:5).
4. ¿Ñobätä Jehová brukwä krubäte ngite ye kräke? ¿Ñobätä tä ni dimike ja tuakäre kukwe yebe? (Romanos 8:20, 21).
4 Kukwe namani bare ne tare krubäte, akwa ñobätä Jehová brukwä krubäte ngite ye kräke ye rabadre gare nie yekäre tikamana kwe Bibliabätä, kukwe ütiäte ye mikakäre gare nie: ngite ye köböite kämikakata Jehovabätä aune nita krüte (Is. 59:2). Ye medenbätä, ángel iti töi käme, Satana ye tä ja mika ngite ye tarere krubäte. Ye medenbätä, Adán aune Eva mikani kwe ja mike ngite aune täbe nuainne nibe nengwane. Jardín Edén yete gananbare kwe nütübare kwe. Akwa Jehová ye ja tare kri bämikaka yebätä ñan nämäne gare ie. Jehová töbikabare ño Adán aune Eva mräkätre kräke ye ñan kwite jire chi. Ni kä nebätä tare krubäte kwe yebätä bengwairebe kukwe ükaninte kwe tö ngwankäreta (ñäkädre Romanos 8:20, 21 yebätä). Ñobätä ñan aune, nitre ruäre käkwe ja di ribei niarai ja tuakäre ngite yebe ye nämäne gare ie. Akwa Jehová, jondron jökrä sribekä, niara ni Rün ni tarekä ye käkwe kukwe ñan nuäre nuainbare ne kwe ni rökradreta niara ken ye köböire gata aune ja mika ngite ye ganaindre. ¿Akwa nuainbare ño kwe?
5. ¿Ñongwane aune ño Jehovakwe tö ngwankäre bianinta ni kä nebätä ye ie? (Génesis 3:15).
5 (Ñäkädre Génesis 3:15 yebätä).b Jehovakwe Satana gaite niebare kwe ye ngwane, tö ngwankrä bianinta kwe ni jökrä kä nebätä töi ngite ye ie. Ngöbökwe blitabare “meri bükün” yebätä aune meri bükün ye käkwe Satana ye trekaite aune kukwe namani bare jardín Edén yete ye ükaiteta kwe niebare kwe (1 Juan 3:8). Meri bükün ye käkwe ja tare nikai ñobätä ñan aune Satana käkwe nuaindi tare ye köböite krütai, kukwe ye rabai tare krubäte Jehovakrä. Akwa ja tare nikai kwe ye köböire nitre millón kwati krubäte rabai kwäre ngite aune gata yebätä ye nämäne gare Jehovai.
¿NITRE KIRA NÄMÄNE DRE NUAINNE JEHOVÁ MIKAKÄRE TÄTE?
6. ¿Nitre ja ngwanka metre Abel aune Noé ye käkwe dre nuainbare rökrakäre Jehová ken?
6 ¿Ni kä nebätä töi ngite ye raba nökrö ño Jehová ken? Kukwe ye mikani gare bätärekä bätärekä jatäri kwe nükebe nengwane. Adán aune Eva ja mikani ngite ye ngwane, ni iti kä nebätä käkwe tö ngwani ie ye abokän monso nibukäre Eva yekwe kädeka nämäne Abel. Niara yekwe Jehová nämäne tare ye medenbätä tö namani Jehová mikai täte aune rökrai niara ken. Yebätä jondron kukwani kwe Jehovai. Niara ye abokän oveja ngübaka yebätä, “obeja ngäbäli kenakena, bäri köteköte” ye kukwani kwe Jehová ie. ¿Jehová käkwe dre nuainbare? “Käi namani nuärebätä” (Gén. 4:4). Ne madakäre, ni mada nämäne niara tarere aune nämäne tö ngwen ie ye käkwe jondron kukwani ie arato, ñodre Noé (Gén. 8:20, 21). Nebiti namani gare metre, ni töi ngite akwa ni raba nökrö Jehová ken aune niara mike täte.c
7. ¿Abrahán nämänena juto ngobo kwe Isaac ye murie ketakäre yebätä dre nemen gare nie?
7 Kukwe ñan nuäre ribebare Jehovakwe ni ja ngwanka metre Abrahán ye ie abokän: monso kwe Isaac ye murie ketadre kwe. Kukwe tare aune ribi ribebare Jehovakwe Abrahán ie ye namani tare krubäte kräke raba ruin nie. Akwa niara nämänena juto biare Jehová mikakäre täte. Abrahán jababara monso kwe murie kete ye ngwane, Jehovakwe ketaninbätä. Akwa kukwe bämikani kwe ye tä kukwe ütiäte driere nie, nitre tödekaka Jehovabiti yei: nitre kä nebätä tare krubäte Jehovakwe yebätä nämäne juto biare monso kwe biankäre murie ketakäre (Gén. 22:1-18).
8. ¿Jondron kukwadre mika nämäne gare Ley Moisekwebätä yekwe dre bämikani? (Levítico 4:27-29; 17:11).
8 Kä nikani kwati ta ye bitikäre, Jehovakwe Ley biani nitre israelita ie känti niebare kwe ie rabadre jondron nire kukwe ne kwe Jehovakwe ngite kitadre niaratre yebiti ta (ñäkädre Levítico 4:27-29; 17:11 yebätä).d Nitre israelita nämäne jondron kukwe yebiti bämika nämäne kwe, Jehovakwe jondron ñan nuäre nuaindi köböire ni jökrä ngite raba nemen kwäre ngite yebätä. Ni iti jatai abokän käkwe ja tare nikai aune krütai ye abokän monso mubai Ngöbö mikani gare kwe ni niara kukwei niekä yebiti. Ni ye rabai oveja murie ketata kukwakäre ye kwrere (Is. 53:1-12). Jehovakwe monso tare kwe ye biani murie ketakäre mä, aune ni jökrä ütiäre ne kwe ni rabai diaintari bare yebätä töbike.
¿JESUKWE NI MIKANI ÑO KWÄRE?
9. ¿Juan ni ngökaka ñöte yekwe dre mikani gare? (Hebreos 9:22; 10:1-4, 12).
9 Kä 29 ye ngwane, Juan Bautista Jesús Nazareno tuani ye ngwane niebare kwe: “Tuin, ne abrä kordero Ngöbökwe, käbike ngite kä tibienbätä denkä” (Juan 1:29). Yebiti ni iti, ni diantarikä käbämikani Ngöbökwe ye abokän Jesús ara mikani gare kwe. Jesús ye ara käkwe ja nire biain ngite nikwe ütiäre aune ye köböire tödekära rabai ni jökräkwe aune ni raba nemen kwäre ngite aune gata yebätä (ñäkädre Hebreos 9:22; 10:1-4, 12 yebätä).
10. ¿Ni ja mikaka ngite ye Jesús jatani dentari ye bämikani ño kwe?
10 Nitre ngite yebätä ja nämäne ruin käme krubäte ietre ye nämäne nüke gare Jesús ie, yebätä nämäne nübaire näin ja jiebiti. Ni kä tibienbätä tä ja tare nike ngite yebätä ye nämäne gare kwin Jesús ie. Yebätä nitre brare aune merire nämenentre ja mike ngite yebe niara nämäne ja töi mike blite. Niarakwe bämikani krörö: “Ni kuin bren ñakare ye abko ñan tä ni kräkä bianka ribere jabtä, akwa ni bren bren abtä tä ni kräkä bianka ribere jabtä”. Aune niebare kwe: “Ni ie ja ruen kuin deme au Ngöbö ngwärekri mun kwrere, ye abko ñan ti jatani kärere Ngöbö kukwäre, akwa ni kukwe kämekäme nuenkä Ngöbö rüere ye mden abko ti jatani kärere Ngöbö kukwäre” (Mat. 9:12, 13). Kukwe nuainbare kwe yebiti bämikani kwe. Ñodre, meri käkwe niara ngoto bätäninte ja okwä ñöi yebiti, ye niarakwe mikani tuin bobre jai aune ngite kitani ta kwebiti (Luc. 7:37-50). Aune meri samaritana nämäne ñö okwä ken ye nämäne ja ngwen käme krubäte ye nämäne gare ie yebiti ta, niarakwe kukwe ütiäte ja üairebiti ye mikani gare ie (Juan 4:7, 17-19, 25, 26). Jehovakwe ja di biani ie köböire niara raba nitre merire, brare, monsotre kia krütani ye miketa nire, köböire ni ngite aune nita krüte ye ganaindre kwe (Mat. 11:5).
11. ¿Ñobätä nitre ngite ye ie ja nämäne ruin kwin Jesube?
11 Nitre nämäne ja mike ngite ye tö nämäne blitai Jesús ben. Nitre ye tö nämäne ja ketabätä Jesube ye ñaka ni töi mike niä ñobätä ñan aune nämäne mike tuin bobre jai aune töi mike nüke gare jai yebätä (Luc. 15:1, 2). Ne madakäre, niara nämäne kukwe kwin niere ie niaratre nämäne tödekebiti yebätä (Luc. 19:1-10). Jehová tä ni mike tuin bobre jai ye Jesukwe bämikani kwin krubäte (Juan 14:9). Kukwe niebare kwe aune kukwe nuainbare kwe yebiti Jehovakwe ni tare ni mike tuin bobre jai aune ni töi ngite ye nikwe ganaindre ye ie niara tö ye bämikani kwe. Nitre ja mikaka ngite ye töi bökänbiti käkwe ja töi kwitadre aune niara mikadre täte ie Jesús tö nämäne aune ye erere nuainbare kwe (Luc. 5:27, 28).
12. ¿Jesús krütadre yebätä dre driebare kwe?
12 Dre rabai bare Jesubätä ja känenkäre ye nämäne gare kwin ie. Niara kitai ngise aune murie ketai kribätä ye niebare kwe bä kabre nitre ja tötikaka kwe ie (Mat. 17:22; 20:18, 19). Aune niara krütai ye ngwane, niarakwe ngite diainkä nitre kä tibienbätä ye nämäne gare ie, ni Ngöbö kukwei niekä aune Juankwe niebare ye erere. Ne madakäre, niara krütai ye bitikäre niara “ara jire käkwe ni jökrä kärädi jae” ye driebare kwe (Juan 12:32). Nire nire käkwe tödekadre Jesubiti aune nändre niara jiebiti ye köböire Jehovakwe niaratre kai ngäbiti aune rabadre “tikaninte Ngöbö diebti” (Rom. 6:14, 18, 22; Juan 8:32). Akwa yekäre Jesús ja ngwani dite aune nämäne juto biarebe nuaindre tare aune murie ketadre yeben ja tuakäre (Juan 10:17, 18).
13. ¿Jesús krütani ño aune ye tä dre driere Jehovabätä nie? (Üai mikadre ñärärä).
13 Jesús kani ngite, kitani ngise, kukwe ngwarbe niebarebätä, kukwe käme niebare ie, mikani ja tare nike krubäte. Mräkäre, ni rükä käkwe niara murie ketani kribätä. Jesús ja ngwani metre aune kä ngwani nüke jai nuainbare tare yebiti ta, akwa Jehová ie kukwe ye namani tare krubäte. Jehová die kri krubäte aune Jesús nämäne tare, akwa ñan dimikani jire kwe. ¿Ñobätä? Ñobätä ñan aune, ni tare kwe yebätä. Jesukwe niebare: “Ngöbö ara käkwe ni jökrä tarebare kri krubäte, käkwe ja Odei itibe biani müre ketadre kräke, ni jökrä käkwe tödekadre Ngöbö Odei yebti angwane, ñan rabadre ganinte kärekäre Ngöbö okwä bäre mento, akwa nünandre kärekäre kwe yekäre” (Juan 3:16).
Ni rabai kwäre ngite aune gata yebätä yekäre Jehová nämäne juto biarebe kukwe ñan nuäre yebe ja tuakäre monso kwe juani kwe krüte ni ütiäre (Párrafo 13 mikadre ñärärä)
14. ¿Jesús ja nire biani ni ütiäre ye tä dre driere mäi?
14 Jesús ja nire biani ni ütiäre ye kukwe bäri kri aune ütiäte krubäte nuainbare Jehovakwe, nitre Adán bätä Eva mräkätre ngite akwa yebiti ta tare kwe bämikakäre. Mä ütiäte krubäte Jehová kräke ye tä bämike mäi. ¿Ngöbö nämäne juto biare monso kwe biankäre ni ütiäre ne kwe ni rabadre kwäre ngite aune gata yebätä ye ñan tä mä töi mike niä? (1 Juan 4:9, 10). Jehová tö ni itire itire dimikai ne kwe rabadre niara mike täte ngite yebiti ta aune ja känenkäre niarakwe ngite ye diainkä täte.
15. ¿Jesukwe ja nire biani ni ütiäre köböire kukwe kwin raba nemen nikwe akwa dre nuaindre?
15 Jesukwe ja nire biani ni ütiäre ye köböire ngite nikwe ye kita raba ta nibiti. Akwa ye ñan ngöräbe, nikwe kukwe keteiti nuaindre arato. Nikwe dre nuaindre ye Juan Bautista aune Jesús käkwe mikani gare: “Ngöbö kä käinbti kebera nüke gobrane ni ngätäite, aisete kukwe kämekäme kite temen, bti ja töi kwiteta Ngöbö kokwäre” (Mat. 3:1, 2; 4:17). Ye medenbätä, ni tö ja ketai Ngöböbe aune töi bökänbiti ni tö kukwe käme ye tuenmetre yekäre nikwe ja töi kwitadre. Akwa ¿ja töi kwitadre aune kukwe blo tuanmetreta ye dre gärätä, ni ngite yebiti ta dre raba ni dimike Ngöbö mike täte tä ribere nie ye erere? Kukwe ye rabai gare nie kukwe ja tötikara ja känenkäre yebätä.
KANTIKO 18 Ni kökanintari yebätä nita debe bien
a KUKWE ÜTIÄTE MIKATA GARE: Ngite nieta Bibliabätä ye ngwane, ñan tä blite kukwe ja ererebätä. Ñodre, kukwe ñäkäita Jehovakwe o kukwe nuainmananta kwe nie ye ñaka nuainta ye ngwane ja mikata ngite. Ne madakäre Adán jatani ngite ngwena nibiti köböite ni jökrä ngite ye gärätä arato. Aune ngite ye köböite ni jökrä tä krüte.
b Génesis 3:15: “Mdakäre abko, ma btä ni merire rabadi ja rüere kwärikwäri. Ne kwrere arato, ma ngäbäli näin ngetre mda mda, ye rabadi ja rüere meri bkünbe. Ne aisete ma gätädi meri bkünbe angwane, ma metadi dokwäte kwetre. Ma abko käkwe kwetadi ngoto üebtä, niebare Dänkin Ngöbökwe tibiye”.
c Nitre ja ngwanka metre Jehovai ye nämäne jondron kukwe ye ngwane, Jehová nämäne kai ngäbiti ñobätä ñan aune ye bitikäre Jesukristo ja nire ye bian ni jökrä ütiäre aune gata bätä ngite ye diainkä täte nibätä kwe ye nämäne gare ie yebätä (Rom. 3:25).
d Levítico 4:27-29; 17:11: “Ni iti juta yete ñan ja mikadre ngite nierare akwa rabadi ngite ñobätä ñan aune kukwe ye ñäkäita Jehovakwe o ja mikani ngite kwe gai kwe jabätä ngwane, cabra ngäbä kwin jänrikadre kwe kukwakäre Jehovai ngite kwe ye ütiäre. Jondron nire kukwakäre ngite kräke ye dokwäbiti kise mikadre kwe aune kä känti jondron kukwata ye arabe känti kämikai kwe. Ñan ñobätä aune jondron ngätä tä nire däri yebiti aune tikwe däri ye mikani akwle kä jondron nire kukwara yekänti mun kräke ngite juankäre ta munbiti, ñan ñobätä aune däri yebiti ngite juanta ta”.