KUKWE JA TÖTIKARA 34
KANTIKO 107 Ngöbö ye ja tare bämikaka
Nitre tä ja mike ngite krubäte ye mikata tuin bobre jai aune ja tare ye bämika raba ño ie
“Makwe kukwe kämekäme kitadre temen amne makwe tödekadre bti, abkokäre Ngöböta ja moto mike kuin makrä, käta ma ngibiare” (ROM. 2:4).
KUKWE NEBÄTÄ JA TÖTIKAI
Ni umbre ji ngwanka konkrekasionte tä dre nuainne ne kwe ni ja mikaka ngite krubäte ye dimikadre kwe.
1. Ni iti tä ja mike ngite krubäte akwa ye bitikäre, ¿raba ja töi mike dre nuainne?
NAMANI gare nie kukwe ja tötikara känebätä erere, ni iti ja mikaka ngite krubäte käkwe ñaka ja töi kwitadre aune kukwe blo tuadremetre ye ngwane, diandrekä mento konkrekasionte niebare Pablokwe konkrekasion Corinto ie. Akwa kukwe ja tötikara nebätä mikata gare erere ni ja mikaka ngite ye dimika raba ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre (Rom. 2:4). ¿Ni umbre ji ngwanka konkrekasionte yebiti Jehovata ni ja mikaka ngite ye dimike ño ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre?
2, 3. ¿Ja mräkä iti käkwe ja mikani ngite krubäte nemen gare nie ye ngwane dre nuaindre aune ñobätä?
2 Ani bämike krörö, ja mräkä iti käkwe ja mikadre ngite krubäte abokänbätä diankata mento konkrekasionte ye rabadre gare mäi ye ngwane, ¿mäkwe dre nuaindre? Metrere ni umbre ji ngwanka konkrekasionte rabadre dimike akwa yekäre dre namani bare ye rabadre gare ietre. Ye medenbätä, mäkwe ni ye töi mikadre ja driere ni umbre konkrekasionte ie aune ye köböire dimika raba (Is. 1:18; Hech. 20:28; 1 Ped. 5:2).
3 Ja mräkä iti ñan tö ja drie ni umbre ji ngwanka konkrekasionte ie ye ngwane, ¿dre nuaindre? Ni iti ye dimikadre ye medenbätä nita ja töi mike niken blite akwle ni umbre ji ngwanka konkrekasionte yebe. Yebiti tare nikwe aune ni ñaka tö tuai nete ye nikwe bämikai ie. Ñaka ja töi kwitai kwe ye ngwane, tä ja kete Jehovabe ye raba nemen bäri kukwe kri te, ne madakäre raba konkrekasion ye bämike käme. Ye medenbätä, ñan rabai nuäre ni kräke akwa nikwe ja ngwandre dite aune nikwe blitadre ja mräkätre umbre konkrekasionte yebe, Jehová aune ja mräkä ye tare nikwe yebätä (Sal. 27:14).
NI UMBRE JI NGWANKA TÄ NI JA MIKAKA NGITE KRUBÄTE YE DIMIKE ÑO
4. ¿Drekäre ni umbre tä ja ükekrö ni ja mikaka ngite krubäte yebe?
4 Ja mräkä iti ja mikani ngite krubäte konkrekasionte ye ngwane, ja mräkätre umbre jökrä käkwe ja mräkätre umbre nimä diandrekä Comitéa kräke ja ükarakrö ni ja mikaka ngite yebe. Ni umbre ye ie kukwe jökrä gare ye ñaka ja bämike, tä ja töi mike bobre aune tö ja mräkä ye dimikai ne kwe ja töi kwitadre kwe aune kukwe blo tuadremetre kwe akwa ñaka ja mräkä ye mikadre kwe ja dibiti kukwe ye nuainne (Deut. 30:19). Ni umbre ie nüke gare ni jökrä ja mikaka ngite, ñaka töi ja erebe, o mäträdibätä ye kadi ngäbiti kwin kwe, Davidkwe nuainbare erere ye nüke gare ietre (2 Sam. 12:13). Ja mräkätre ruäre tä ja töi mike ñaka Jehová kukwei kai ngäbiti (Gén. 4:6-8). Akwa yebiti ta, ni umbre ji ngwanka konkrekasionte käkwe ja di ngwain niaratre dimike ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre. ¿Nitre umbre ji ngwanka diankata comité kräke yekwe blitai ni ja mikaka ngite ben ye ngwane, kukwe ja jie ngwankäre meden käkwe dimikai?
5. ¿Nitre umbre tä ja ükekrö ni ja mikaka ngite yebe ngwane dre ngwandre törö kwe jai? (2 Timoteo 2:24-26; üai mikadre ñärärä).
5 Oveja ütiäte tä nianinte Jehovakän ye erere ni umbre ji ngwanka konkrekasionte, tä ni ja mikaka ngite ye mike tuin jai (Luc. 15:4, 6). Niaratre tä ja ükekrö ni ja mikaka ngite yebe ngwane, tädre ja töi mike bökän ni ja mikaka ngite yebätä, tä ja ngwen ño, tä blite ño aune tä mike tuin ño jai yebiti tä bämike. Ñan tä ñäke tare jerekäbe ie, o ja ngwen rubune ben, o ni ja mikaka ngite ye ie kukwe ngwandretari ribeta ye ñan aibätä tätre nuainne. Ñakare kukwe nieta 2 Timoteo 2:24-26 ye ererebätä tätre ja ngwen (ñäkädrebätä). Tö ni ja mikaka ngite dimikai ja töi ükete yebätä tädre ja töi mike jäme, ja moto mike kwin aune ja ngwen kwin ben
Ni oveja ngübaka kira ye erere kä nengwane ni umbre ji ngwanka tä ja di ngwen ne kwe oveja nianinte ye jatadreta oveja mada mada ngätäite (Párrafo 5 mikadre ñärärä)
6. ¿Nitre umbre jämi ja ükekrö ni ja mikaka ngite yebe känenkri tädre dre nuainne? (Romanos 2:4).
6 Nitre umbre tä ja brukwä ükete kwin käne. Kukwe niebare Pablokwe ye tädre ngwen törö jai yete nieta krörö: “Makwe kukwe kämekäme kitadre temen amne makwe tödekadre bti, abkokäre Ngöböta ja moto mike kuin makrä, käta ma ngibiare” (ñäkädre Romanos 2:4 yebätä). Nitre umbre ji ngwanka konkrekasionte tä ja ükekrö ni ja mikaka ngite yebe ngwane, Jehová tä ni mike tuin bobre jai ye erere tätre ja di ngwen ja ngwen ni ja mikaka ngite yebe. Niaratre ye ni oveja ngübaka kwrere aune Jesús kukwe bämikani ye erere bätä tädre ja ngwen konkrekasion ngübata ño kwetre yebiti ye tädre ngwen törö jai (Is. 11:3, 4; Mat. 18:18-20). Comité ükaninte ye jämi ja ükekrö ni ja mikaka ngite yebe ye känenkri tätre orare Jehovai ne kwe ni ja mikaka ngite ye rabadre ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre. Ne madakäre, niaratre tä kukwe känene Bibliabätä aune täräkwata bätä kukwe ja jie ngwankäre bianta juta Ngöbökwe yebätä aune Jehovakwe dimikadre kukwe ye mike nüke gare kwin jai ye tä ribere Jehovai. Dre käkwe ni ye töi mikani kukwe ye nuainne aune ñobätä töita kore ye tätre mike gare kwin jai arato (Prov. 20:5).
7, 8. ¿Ni umbre tä ja ükekrö ni ja mikaka ngite yebe ngwane raba ja ngwen ño Jehová ni ngübaka bätärekä ye erere?
7 Jehová kukwe ngübaka bätärekä ye erere nitre umbre ji ngwanka tä ja di ngwen ja ngwen. Jehovakwe mäträbare ño nitre ja mikaka ngite kirabätä ye nitre umbre tä ngwen törö jai. Ñodre, Jehovakwe mäträbare Cainbätä ngwane, ñaka ñäkäbare jötrö ngwarbe tare kwe ie, töbikataribare kwe ben aune Caín ja töi kwitai ngwane, kai ngäbitita kwe ye mikani gare kwe ie, akwa ñaka ja töi kwitadre kwe ngwane, dre raba nemen bare bätä, yebätä mikani mokre kwe arato (Gén. 4:6, 7). Arato Jehovakwe niara kukwe niekä Natán yebiti mäträbare Davidbätä, Natán kukwe bämikani ne kwe dre niedre kwe ye matadre David brukwäte aune ja töi kwitadre kwe kukwe blo yebätä (2 Sam. 12:1-7). Ne madakäre, “bä kabre” juta Israel nämäne ja mike ngite krubäte ye ie Jehovakwe kukwe niemana, ni niara kukwei niekä yebiti (Jer. 7:24, 25). Nitre niara mikaka täte nämäne kukwe käme krubäte nuainne ye rabadre ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre bitikäre dimikai kwe ye ñan ngübabare kwe, ñakare aune nämenentre ja mike ngite yebiti ta ja töi mikani käne kwe niaratre dimike ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre.
8 ¿Jehovakwe mäträbare ño ye erere nitre umbre tä dre nuainne mäträta kwe ni ja mikaka ngite krubäte yebätä ngwane? Niaratre tä dirire “metre ta ja moto jämenbti ietre” nieta 2 Timoteo 4:2 ye erere. Ne madakäre, tätre ja di ngwen ñaka ñäkäkäre okwä kware ni ja mikaka ngite ye ie, ñakare aune tä blite töi jämebiti aune tä dimike ne kwe ni ye rabadre ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre. Ni umbre ji ngwanka ja ngwandre rubun, ye köböite eteba o ngwai ñan tö rabai niara kukwe nuabätä o ja töi kwitabätä kukwe käme yebätä.
9, 10. ¿Ni ja mikaka ngite ye käkwe ñan kukwe kwin nuainbare ye rükadre gare ie yekäre ni umbre ji ngwanka tä dre nuainne?
9 Dre käkwe ja mräkä ye töi mikani ne kwe ja mikadre ngite kwe ye ni umbre ji ngwaka tä mike gare jai. Ñodre, ¿ñan namanina ja tötike, kukwe driere krubäte ye köböite bätärekä bätärekä di nianinkä? ¿Ñan namanina orare krubäte aune kukwe ñan nämäne kwen ie niekäre orasionte? ¿Kukwe blo ye tuanimetre kwe nirien jankunu ja brukwäte? ¿Ja ketamuko ñan kwin aune ja näkwita ñan kwin ye köböite tä ja ngwen kore? ¿Kukwe nuainbare kwe ye tä mate ño Jehovabätä ye nüke gare ie?
10 Ni umbre ji ngwanka ye käkwe töbikadi kwin käne kukwe ngwantarikäre ni ja mikaka ngite ye ie, akwa kukwe ruäre kia kia ñan ütiäte ye ñan ngwentari ie. Ja töi mikai jäme kwe kräke ye käkwe ni ja mikaka ngite ye dimikai ja driere töi jämebiti aune dre köböite ja mikani ngite kwe ye mike gare (Prov. 20:5). Ne madakäre ni Ngöbö kukwei niekä Natán nuainbare Davidben ye erere, nitre umbre ji ngwanka ye käkwe kukwe bämikai ni ja mikaka ngite ye okwäte, ne kwe kukwe nuainbare kwe ye käme Jehová kräke rükadre gare ie gäre. Ja ükaikrö kena kwetre ni ja mikaka ngite yebe ngwane, ni ye raba bengwairebe ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre bätä kukwe nuainbare kwe ye käme krubäte rükai gare ie yebätä töi raba nemen ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre.
11. ¿Ni ja mikaka ngite yeben Jesús ja ngwanbare ño?
11 Nitre umbre ji ngwanka konkrekasionte tä ja di ngwen ja ngwen Jesús erere. Ñodre, niarakwe kukwe ngwanintari krörö Saulo ie: “¿Saulo, ñobtä mata näin kisere kore ti jiebti ti mikakäre ja tare nike yere?”. Kukwe ngwanintari kwe ie nebiti Saulo dimikani kwe mike gare jai, nämäne kukwe nuainne ye ñaka kwin yekäre (Hech. 9:3-6). Aune Apocalipsis 2:20, 21 yete blitabare kwe “Jezabelbätä” aune niebare kwe: “Kukwe käme Ngöbö rüere ye kitadre temen, bti tödekadre Ngöböbti kwe, abkokäre tikwe kä bianina ie”.
12, 13. ¿Kä biankäre ja töi kwitakäre ni ja mikaka ngite ie, yekäre ni umbre ji ngwanka käkwe dre nuaindre? (Üai mikadre ñärärä).
12 Nitre umbre ji ngwanka konkrekasionte ye tä ja ngwen Jesús erere aune ni kukwe blo nuainkä ye ñaka käkwe kukwe blo ye tuainmetre aune ja töi kwitai ye ñan niere bengwairebe. Nitre ja mikaka ngite ruäre tä ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre Comité tä gätä nuainne kena ben ye ngwane, akwa mada abokän tä kä ribere bäri jai. Ye medenbätä, bä kabre ni umbre raba ja ükekrö ni ja mikaka ngite yebe. Ja ükaikrö kena ni ja mikaka ngite yebe ye bitikäre ni ye raba töbiketari kukwe niebare ie yebätä, aune ye köböire töi bobrebiti raba orare Jehovai ne kwe Jehovakwe ngite kitadre ta biti yekäre (Sal. 32:5; 38:18). Ni ja mikaka ngite ye tä ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre bökän ye bämikai gare kwin kwe gätä nuaindita ben ye ngwane.
13 Ni ja mikaka ngite ye rabadre ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre yekäre nitre umbre ji ngwanka konkrekasionte ye rabadre töi mike nüke gare jai aune ja töi mike kwin kräke. Niaratre tä ja di ngwen ni ja mikaka ngite ye dimikakäre yebätä Jehovakwe kukwe kwin mikadre nemen bare kräketre aune niaratre töita kwatibe ni ja mikaka ngite ye dimikabätä ne kwe kä rükadreta ruintabiti aune rabadre ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre yebätä tä ja di ribere Jehovai (2 Tim. 2:25, 26).
Nitre umbre ji ngwanka ye raba ja ükekrö bä kabre ni ja mikaka ngite yebe ye köböire ni ja mikaka ngite ye raba ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre (Párrafo 12 mikadre ñärärä)
14. Ni iti ja mikaka ngite tä ja töi kwiteta, ¿ye nire köböire tä nemen bare aune ñobätä?
14 Ni iti ja mikaka ngite dimikata ja töi kwite ye ngwane, käita nemen juto nibätä (Luc. 15:7, 10). Akwa ¿nire köböite kukwe ye tä nemen bare? ¿Nitre umbre ji ngwanka köböite? Ni ja mikaka ngite ye “Ngöbökwe töi kwitadre angwane, kukwe käme kitadre temen kwetre” niebare Pablokwe ye nikwe ngwandre törö jai (2 Tim. 2:25). Ni iti ja mikaka ngite dimikata töbiketa kwinta aune ja ngwen kwin ye ñan ni kä tibienbätä köböire, ñakare aune Jehová ara köböire. Ni ja mikaka ngite tä ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre yekwe kukwe kwin keta kabre tä nemen, Pablo kädekaninte jatäri. Ñodre, tä dimike kukwe metre ye mike nüke gare bäri kwin jai aune kukwe nuainbare kwe ye blo krubäte tä nüke gare ie, arato kö okwä Satanakwe yebätä tä ja ngübarebiti bäri (2 Tim. 2:26).
15. ¿Ni ja mikaka ngite ye nitre umbre ji ngwanka konkrekasionte raba dimike ño ja töi kwite kukwe blo tuadremetre kwe yekäre?
15 Ni ja mikaka ngite dimikata ja töi kwite ye bitikäre, ni umbre tä tuinbiti jankunu dimikakäre ne kwe tödeka kwe ye rabadre dite jankunu aune kö okwä Satanakwe yete ñan matadreta aune nändre jankunu kwe ji metre yebiti yekäre (Heb. 12:12, 13). Dre dre namani bare ye ni umbre ñan raba mike gare jire ni mada ie. Akwa ¿dre abokän mika raba gare konkrekasion ie?
“MÄKWE NI YE TÖI ÜKATE NI JÖKRÄ NGWÄREKRI”
16. ¿“Ni jökrä ngwärekri” niebare Pablokwe 1 Timoteo 5:20 ye ngwane, nire nire gärä nämäne kwe?
16 (Ñäkädre 1 Timoteo 5:20 yebätä). Pablokwe niebare ni ji ngwanka Timoteo ie niara rabadre ni ja mikaka ngite ye töi ükete “nitre Ngöbökwe ye ngwärekri”. ¿Nirebätä blita nämäne kwe? Metrere ni konkrekasionte jökrä ye ñan ai gärä nämäne kwe ñakare aune nitre ruäre ie kukwe namani gare ni ja mikaka ngite yebätä, tuani kwe ja okwä jeñebiti o ni ja mikaka ngite käkwe ja driebare ie ye aibe ie. Ni umbre käkwe niedre kä bube ni ja mikaka ngite kukwe nuainbare ye tuanina känti aune dimikanina mikadre gare kwe ie.
17. Ja mikani ngite o kukwe blo nuainbare ye niena gare nitre kwati konkrekasionte ie o raba nemen gare ye ngwane, ¿dre mikai gare aune ñokäre?
17 Ruäre ngwane, kukwe blo nuainta ye nemena gare nitre kwati ie o rabai nemen gare ietre. Ye medenbätä “ni jökrä ngwärekri” nieta ngwane, nitre jökrä konkrekasionte meden gärätä. Ye medenbätä ja mräkä iti o ja ngwai iti ye töi ükateta, ye ni umbre ji ngwanka konkrekasionte iti käkwe mikai gare nitre jökrä konkrekasionte ie ¿Ño kräke? Pablokwe mikani gare: “Ni mda mda btä kä jürä rabadre amne, ñan tö ngwiandre ja mikai ngite krubäte kwetre abkokäre”.
18. ¿Monso bati kä jämi 18 biti ye tä ja mike ngite krubäte ngwane, ni umbre ji ngwanka tä dre nuainne? (Üai mikadre ñärärä).
18 ¿Ni ja mikani ngite krubäte ye monso bati kä jämi 18 biti ye ngwane, dre nuain raba? Ni umbre ji ngwanka jökrä konkrekasionte käkwe ni umbre diandrekä nibu ja ükakrökäre monso bati yebe aune rün kwe testiko yebe.b Nitre umbre ne käkwe mikai gare jai monso bati rün ne tä dre nuainne monso kwe dimikakäre ne kwe monso yekwe ja töi kwitadre aune kukwe blo tuadremetre. Monso bati ne tä mäträtabätä ye kai ngäbiti aune tä ja di ngwen kukwe kwin nuainne ye jutuai nitre umbre ie ngwane, Comité diandrekä kukwe ye tuakäre känti ye ñan ütiäte niedre kwetre. Metrere, mäträdre aune monso töi ükadrete ja tarebiti ye tä nitre rüne ye kisete (Deut. 6:6, 7; Prov. 6:20; 22:6; Efes. 6:2-4). Ye bitikäre, monso bati ye dimika tä jankunu ya ye ni umbre ji ngwanka konkrekasionte käkwe ngwaintari monso bati ye rün ie. Ne madakäre, ¿monso bati tä ja mike ngite ye ie ja ñan ruin blo aune ñan tö ja töi kwitai ye ngwane, dre nuaindre? Yekäre nitre umbre ji ngwanka diankata Comité kräke yekwe ja ükaikrö monso bati yebe aune rün testiko yebe.
Monso bati kä jämi 18 biti ja ngökani ñöte käkwe ja mikadre ngite krubäte ye ngwane, ni umbre ji ngwanka nibu käkwe ja ükaikrö ben aune rün kwe testiko yebe (Párrafo 18 mikadre ñärärä)
“NGÖBÖ ABKO MOTO KUIN NIKRÄ AMNE NITA NEBE RUENTARI TARE IE”
19. ¿Ni umbre ji ngwanka tä ja ngwen ño Jehová erere ni ja mikaka ngite krubäte yebe?
19 Nitre umbre diankata Comité nuainkäre ye tä ja di ngwen kukwe ye ükete kwin ne kwe konkrekasion tädre mrebe, ñobätä ñan aune sribi ütiäte ye Jehovakwe mikani niaratre kisete (1 Cor. 5:7). Tätre ja di ngwen ni ja mikaka ngite ye dimike ja töi kwite aune kukwe blo ye tuenmetre ye medenbätä ni ye raba kukwe blo ye tuenmetre aune ja töi kwite yei tä tö ngwen. Ye köböire Jehová “abko moto kuin nikrä amne nita nebe ruentari tare ie” ye erere tädre ja ngwen (Sant. 5:11). Apóstol Juan namanina umbre krubäte ye ngwane kukwe niebare kwe nebätä töbike: “Ti ngobotre kía tikwe, jondron ne ti tä tike täräbätä mun ie, abokän kwe munkwe ñakare ja mikadre ngite; akwa ni iti käkwe ja mikadre ngite nane ngwane, ni tä iti ni Rün ngwärekri blitaka ni kräke, ne ara Jesús Gobran kri kwin metre” (1 Juan 2:1).
20. ¿Kukwe ja tötikara jatäri mrä yebätä dre rabai gare nie?
20 Ruäre ngwane, ni tä ja mike ngite krubäte ye ie ja ñan nemen ruin blo aune ñaka töta nemen ja töi kwitai aune kukwe blo ye tuenmetre, ye tä ni moto mike ulire krubäte. Ye erere rabai bare ngwane, ni ja mikaka ngite ye diandrekä mento konkrekasionte ye ribeta. Kukwe ne kwrere tä nemen bare ngwane ¿ni umbre ji ngwanka ye tä kukwe ne ükete ño? Rabai gare nie kukwe ja tötikara ja känenkäre bätä.
KANTIKO 103 Nitre ji ngwanka ye ütiäte krubäte
a Nitre nämäne ja ükekrö ye kädeka nämäne Comité judicial nitre dianinkä ni ja mikaka ngite dimikakäre ye erere. Akwa nengwane ja käne ñan kädekaira kore ñobätä ñan aune kukwe ükadrete kwe ye ñan aibe tä kisete. Ja käne mada kädekai nitre umbre ji ngwanka diankata Comité kräke (Comités de ancianos) erere.
b Kukwe nieta nitre rüne ie ne nieta arato nitre ñaka monso rüne akwa tä monso ye ngübare ye kräke.