Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare banbiti yebätä dre raba nemen gare nie

1. ¿Ban ye kädekateta ño Bibliabätä?

BIBLIA tikabare ye näire ban ye nämäne ni jökräkwe ju te (Gén. 14:18; Luc. 4:4). Ban ye mrö ütiäte krubäte kä ye ngwane, ye medenbätä Bibliabätä kädekata mrö (Mat. 6:11; Hech. 20:​7, nota de estudio). Arato bobu jire Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare ban yebiti (Mat. 16:​9, 10). Juan kapitulo 6 yete keteiti mikata gare yebätä ani ja kite aune dre raba nemen gare nie ja töi kräke kä nengwane yebätä ani ja kite.

2. ¿Ñongwane nitre kwati käkwe mrö ribebare jai?

² Nitre apóstol käkwe kukwe driebare ünä ye bitikäre, Jesús nikani ngwena mar Galilea ye kwäräkri rute, nikani ngwena kä kaibe te juta Betsaida ye bäre ne kwe ja dükadre kwetre (Mar. 6:​7, 30-32; Luc. 9:10). Ye bätäräbe, nitre kwati nükani yete käkwe ja ükaninkrö Jesús bäre. Jesús ñaka niaratre ñan töibikaibare. Ñakare aune, töi jämebiti kä dianinkä kwe jai blitakäre niaratre ben Gobran Ngöbökwe yebätä aune nitre bren ye miketa kwinta. Kä jatani niken dere yebätä nitre ja tötikaka Jesukwe namani ngwentari jai, nitre kwati ye käkwe dre nuaindi ne kwe mrödre kwetre. Ñobätä ñan aune, ruäre nämäne mrö ngwen chi jabätä, mada abokän rabadre niken juta nemen bäre yete mrö kökakäre jai (Mat. 14:15; Juan 6:​4, 5). ¿Jesús käkwe dre nuaindi?

BÜKANINTRE BANTE

3. ¿Nitre kwati nämäne mrö ribere jai ye ngwane, Jesukwe dre nuainbare? (Üai kena täräkwatabätä mikadre ñärärä).

³ Jesukwe niebare nitre ja tötikaka kwe ie: “Niaratre rikadreta ye ribe ñaka, mrö bien kwetadre ietre” (Mat. 14:16). Nebrä kukwe kri krubäte, ñobätä ñan aune nitre brare 5,000 jire nämäne yete aune nitre merire bätä monso kia tändre jökrä arato ye ngwane nitre 15,000 jire nämäne bükadre (Mat. 14:21). Andrés niebare: “Ngäbäkreta iti nete abko kwe sebada bainta kunrike amne gwa nötare tä krobu kwe, akwa ¿se abko rabadre täte ño nitre kwati bti se?” (Juan 6:9). Cebada bain ye brai aune nämäne nitre jökräkwe, ne madakäre gwa ye abokän nötare aune mren nämäne kwaka te. Kukwe jökrä nebiti ta, mrö nämäne chitani monso chi nekwe ye ñan raba nemen täte nitre kwati yebiti.

4. ¿Juan 6:​11-13 yebätä dre raba nemen gare nie? (Üai mikadre ñärärä).

⁴ Jesús tö namani nitre kwati ye kai ngäbiti kwin yebätä, nitre ye käkwe ja ükaikrö braikä braikä aune täkädre kwe mikäbiti ye ribebare kwe ie (Mar. 6:​39, 40; ñäkädre Juan 6:​11-13 yebätä). Bibliabätä mikata gare Jesukwe debe biani Rün kwe ie ban aune gwa yebätä. Kukwe ne nuainbare kwe ye namani kwin krubäte, ñobätä ñan aune Rün kwe ye köböire mrö ye namani. Kukwe nuainbare Jesukwe ne tä kukwe ütiäte ngwen törö nie nita kaibe o nita ni kwati ngätäite ye ngwane, nikwe oradre ni jämi mröre ye känenkri. Ye bitikäre, Jesukwe mrö ye däräimananbare nitrebiti, nitre kwati ye käkwe mrö kwetani aune namanintre trine. Yebitita mrö ye namaninte, mrö ye kitadrekä ye ie Jesús ñan tö namani. Yebätä ükakrömananbare kwe ne kwe kwetadre kwetre ja känenkäre raba ruin nie. Nebiti kukwe ütiäte tä nemen gare nie, ye abokän jondron o ngwian tä nikwe ye nikwe ñan kitadrekä ngwarbe tä nüke gare nie. Nitre rüne raba ja tötike kukwe nebätä monsotre kwe ben ne kwe monsotre käkwe oradre, ja ngwandre kwin nitre ben aune ja töi mikadre mantiame ye driekäre ietre.

5. ¿Kukwe ñan tuabare nuainbare Jesukwe ye ngwane, nitre ja ngwani ño, akwa Jesús käkwe dre nuainbare?

⁵ Jesús nämäne kukwe driere ño aune nitre miketa räre ye nämäne nitre töi mike niä. Ngöbökwe ni iti diainkä ne kwe rabadre niara kukwei niekä ütiäte krubäte ye mikani gare Moisekwe ye nämäne gare ietre, yebätä Jesús ye ai ya namanintre ngwentari jai (Deut. 18:​15-18). Yebätä, Jesús mikadre reire ye rabadre kwin krubäte niaratre namani nütüre ñobätä ñan aune, rabai nuäre Jesús kräke nitre kwati bukakäre. Ye arabätä, niaratre ja töi mikani kwatibe Jesús “ngwiain kisere mikakäre jreire” (Juan 6:​14, 15). Jesukwe kukwe ye tuadremetre nemen bare ngwane, niara tädre ja mike política nitre romano nämäne nitre judío gobraine yete. Akwa, ñaka kukwe ye kani ngäbiti kwe. Jesús mika tö namani reire gani kwe ngwane, bengwairebe niara “rikabata jirekäbe nementa ngitiobti minti rabakäre kaibe”. Mikani ja dibiti ja mike política te akwa ñaka nuainbare kwe. ¡Kukwe ütiäte ja töi kräke mikani gare kwe nie!

6. ¿Ni raba ja ngwen ño Jesús erere? (Üai mikadre ñärärä).

⁶ Ban mikadre nirien bäri o nikwe nitre mikadreta räre ye nitre ñan raba ribere jire nie. O ni mika ñan raba ja dibiti gobrane. Akwa nikwe ja mikadre política te ne kwe ni iti raba kukwe ükete tä nütüre ye nikwe dimikadre o ja mike kiri yebrä ni mika raba ja dibiti nuainne. Yebätä, Jesukwe kukwe kwin bämikani. Niara ñaka blitabare jire chi política yebätä. Ye bitikäre niebare kwe: “Ni kä nebtä tä jreire, ye kwrere ti ñan rabadre jreire” (Juan 17:14; 18:36). Jesukwe töbikabare aune ja ngwani ño ye erere ni kristiano tä ja di ngwen ja ngwen. Nita Gobran Ngöbökwe yekri ja mike töi kwatibebiti, nita blite gobran yebätä aune orare ne kwe jatadre (Mat. 6:10). Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare banbiti yebätä dre mada raba nemen gare nie, yebätä ani ja kite.

“JESUKWE BAN ÑÄKÄNINTIBE NGÖBÖ DIEBITI ¿YE DRE GÄRÄ NÄMÄNE?”

7. ¿Kukwe mada meden ñan tuabare nuainbare Jesukwe aune nitre ja tötikaka kwe ie namani tuin ño? (Juan 6:​16-20).

⁷ Jesukwe ni kwati bükani bante ye bitikäre niebare kwe nitre ja tötikaka kwe ie, niaratre rabadre kiteta rute Capernaúm niara abokän nikani ngitiobti minti rabakäre kaibe ne kwe ñaka mikadre reire (ñäkädre Juan 6:​16-20 yebätä). Niaratre nämäne näin mrente rubiti ye ngwane, ñü namani näkäin jobe tibien muriebe minimini. Ye bätäräbe, Jesús jatani niaratre kokwäre dikekä ñöbiti tuani kwetre aune Jesukwe apóstol Pedro nübaibare dikekä ñöbiti arato (Mat. 14:​22-31). Jesús nankwani rute niaratre ben ye ngwane, kä namaninta kwekebe. Ye käkwe niaratre töi mikani ñan krütare aune niebare kwetre: “Mä abokän Ngöbö Monsoi, ye era bäkänä” (Mat. 14:33).a Kukwe ñan tuabare nakaninkä nitre kwati okwäbiti aune kukwe namani bare ne, ye ñobätä nämäne nakainkä ye ñan namani nüke gare ietre. Kukwe nämäne nemen bare ye käkwe nitre ja tötikaka Jesukwe töi mikani ñan krütare ye mikani gare Marcokwe aune niebare kwe “ñobtä ñan angwane ñan namani Jesu kukwei kaen ngäbti metre, aisete Jesukwe ban ñäkänintbe Ngöbö diebti angwane, niara ñakare niaratre kwrere abko ñan nükani gare ietre” (Mar. 6:​50-52). Metrere Jehovakwe ja di kri kwe ye biani Jesús ie ne kwe Jesukwe kukwe ñan tuabare nuaindre ye ñan nämäne nüke gare ietre. Ye bitikäre Jesús ara käkwe kukwe ñan tuabare nuainbare banbiti ye arabätä blitaita kwe ye köböire kukwe mada ütiäte krubäte driei kwe ye kräke.

8, 9. ¿Ñobätä nitre kwati ye nikani Jesús jiebiti? (Juan 6:​26, 27).

⁸ Nitre kwati bukani Jesukwe ye töi nämäne jondron kä nebätä ye aibe jiebiti ye bämikani metre kwetre. Bäkänä, jändrinaine dekä se kwrere Jesús bätä nitre ja tötikaka kwe nikani mento gani kwetre ye ngwane niaratre nikani kä Capernaúm kokwäre, ru Tiberíate jatani, yete nikani ja tuakäre Jesube (Juan 6:​22-24). Metrere, niaratre tö nämäne ¿kukwe kwin Gobran Ngöbökwebätä ye kukwe nuai yebätä nämäne näin Jesús jiebiti? Ñakare jire. Niaratre tö namani ban kwetai yebätä nämäne näin jiebiti. ¿Ñobätä gare nie?

⁹ Nitre kwati ye ngätäni Jesube Capernaúm ye ngwane, dre namani bare yebätä ani töbike. Jesukwe niebare metre ta ietre niaratre bukadre mröte ye namani bäri ütiäte kräketre aune niebare kwe “tikwe mun bukaba trine trine bante” “mrö tä niken ngwarbe jötrö te tikwe mun bukaba” yete. Yebätä bäri kwin niaratre nübaibare sribire mrö käkwe ni mikadre “nüne kärekäre” ye kräke (ñäkädre Juan 6:​26, 27 yebätä). Aune Jesukwe niebare ietre arato mrö ye niara Rün kä kwinbiti ye aibe raba bien ie. Mrö raba ja nire käre bien nie niebare Jesukwe ie yekwe niaratre töi mikani ñan krütare raba ruin nie. Akwa ¿mrö ño bätä blita nämäne kwe aune mrö ye raba nemen ño kwetre?

10. ¿Nitre käkwe dre nuaindre ne kwe ja nire käre rabadre kwetre?

¹⁰ Nitre judío rabadre kukwe ruäre nuainne, ne kwe mrö ye rabadre kwetre namanintre nütüre. Ley Moisekwebätä “kukwe ruäre” nuaindre, yebätä töbikabare niaratrekwe raba ruin nie. Yebätä, Jesukwe niebare ietre: “Ti abko juani Ngöbökwe. Tibti munkwe tödekadre, ie Ngöbö tö, aisete ye aibe nuendre munkwe” (Juan 6:​28, 29). Ni blitaka Ngöbö käbiti yebiti nikwe tödekadre kwatibe ye köböire “ja nire käre” rabadre nikwe. Kukwe ne arabätä Jesukwe blitabarera käne (Juan 3:​16-18, 36). Aune ja känenkäre mada, dre nuaindre ne kwe ja nire käre rabadre nikwe yebätä blitabare kwe (Juan 17:3).

11. ¿Nitre judío töi nämä kwatibe ban aibe kwetabätä ye bämikani ño kwetre? (Salmo 78:​24, 25).

¹¹ “Sribi Ngöbökwe” nuain nämäne Jesukwe ye nitre judío ñaka kani ngäbiti jire chi. Yebätä ngwanintari kwetre: “¿Sribi mden mden ñan tuabare makwe bä mikadre tuare nunye, Ngöböta mabe mikakäre gare nunye, abtä nunkwe tödekadre mabti?” (Juan 6:30). Aune niaratrekwe niebare arato, Moisés näire nitre bukani maná te ye abokän ban kwrere arato niebare kwetre (Neh. 9:15; ñäkädre Salmo 78:​24, 25 yebätä).b Metrere niaratre töi nämä kwatibe mrö kä tibienbätä yebätä. Ye medenbätä, ñaka ja töi mikani kwetre “ban era metre kä käinbti” ye maná kä kwinbiti abokän ja nire bianka ye kwrere, yebätä kukwe ngwentari Jesús ie (Juan 6:32). Niaratre töi nämä kwatibe dre ribe nämäne kwe jai aune mrö ja di kräke yebätä aune ñaka kukwe bäri ütiäte ja üairebiti Jesús tö namani mikai gare ie yebätä. ¿Dre raba nemen gare nie ja töi kräke kukwe nebätä?

KUKWE BÄRI ÜTIÄTE NI KRÄKE

12. ¿Kukwe meden abokän bäri ütiäte mikani gare Jesukwe?

¹² Kukwe ütiäte krubäte raba nemen gare nie ja töi kräke Juan kapitulo 6 yebätä, ye abokän: kukwe ja üaire ye rabadre bäri ütiäte ni kräke. Kukwe ne mikanina gare Jesukwe, Satanakwe nuaninte aune niarakwe ñaka kani ngäbiti ye ngwane (Mat. 4:​3, 4). Aune Jesukwe blitabare Ngudrebiti ye ngwane, kukwe ja üaire ribeta jai ye mikadre ütiäte krubäte niebare Jesukwe (Mat. 5:3). Ye medenbätä, nikwe kukwe ne ngwandretari jai: “¿Kukwe ja üaire ye bäri ütiäte ti kräke jondron ribeta tikwe jai ye kräke ye tita bämike?”.

13. a) ¿Mrö käi ngwandre juto jabätä ye ñobätä ñaka blo? b) ¿Kukwe ja jie ngwankäre meden bätä ni mikani mokre abokän ni rabadre mike täte? (1 Corintios 10:​6, 7, 11).

¹³ Metrere, nita dre ribere jai ye nikwe kärädre Jehovai aune käi ngwandre juto jabätä ye ñaka blo (Luc. 11:3). Nita sribire ja dibiti köböire nita mröre, nita tomana ñain aune ye tä kä mike juto nibätä “jondron ye kite Ngöbö metre yekri” ye Biblia tä mike gare (Ecl. 2:24; 8:15; Sant. 1:17). Akwa nita dre ribere gwä ngwane jai ye nikwe ñaka mikadre tuin bäri ütiäte jai. Kukwe ye ara ngwaninta törö nitre kristiano ie apóstol Pablokwe. Kukwe namani bare nitre israelitabätä ngutuä Sinaí känti ye tikabare kwe ngwankäreta törö ietre. Aune kukwe ne niebare kwe ie mikakäre mokre, “nikwe ñan ja töi mikadre kukwe käme diän diän nuenbtä”, nitre israelita käkwe nuainbare ye kwrere (ñäkädre 1 Corintios 10:​6, 7, 11 yebätä). Kukwe ñan tuabare Jehovakwe nuainbare kräketre ye mikani tuin kwe jai “kukwe käme diän diän” ye kwrere, töi nämänentre mrö aibebätä yebätä (Núm. 11:​4-6, 31-34). Nämänentre mröre jondron ñain, nibi ngäbä sribebare orore nämänentre kai ngwen juto jabätä ye ngwane (Éx. 32:​4-6). Kä 70 nitre judío gate jababare ye känenkri Pablokwe kukwe ne ngwaninta törö ietre mikakäre mokre. Ye erere arato, nengwane nita nüne kä mrä näire ye medenbätä Pablokwe kukwe niebare ye nikwe mikadre täte.

14. ¿Kä mrä bä nuäre yete Biblia tä dre niere mrö yebätä?

¹⁴ Nikwe oradre ye ngwane, nikwe niedre “ban bian nunye köbö matare kräke” niebare Jesukwe nie ye ngwane, nämäne blite “niara töi rabai bare kä tibienbätä aune kä kwinbiti yebätä” (Mat. 6:​9-11). ¿Köbö ye näire nünain ño ye mä tärä bämike ja töite? Mrö tädre ere nikwe käbiti tibien ye ie Ngöbö tö nieta Bibliakwe. Isaías 25:​6-8 yete nieta Jehová rabai gobrane ye ngwane mrö kwin rabai ere nikwe. Ne madakäre Salmo 72:16 yete “Nura ngwä rabai krubäte käbiti tibien; ngutuäbiti kwin ngwä rabai bäri ere krubäte” ye käbämikata. ¿Mrö tuin kwin mäi o mä tö mrö bänänte sribedi mrö kwin biandi nie yebiti, ye mä tärä töbike bätä? ¿Uva nökani mäkwe ye käi ngwanta juto jabätä mäkwe ye tuin mäi? (Is. 65:​21, 22). Ne madakäre, mä ñan aibe käkwe kukwe kwin ye käi ngwain juto jabätä.

15. ¿Nitre gaikröta yei drebätä rabai ja kitadre ietre? (Juan 6:35).

¹⁵ (Ñäkädre Juan 6:35 yebätä). ¿Ban aune gwa yebiti Jesukwe kukwe ñan tuabare nuainbare ye nitre kwati käkwe kwetani, nitre ye tä dre ngübare? Nitre gaikröta ye ngwane, niaratre ruäre rabai gare nie. Nitre ruäre ye ñaka tödekabare yebiti ta (Juan 5:​28, 29). Jesús niebare: “Ti abko ban käta ni mike nüne kärekäre. Nire nire tä kite tie amne tä tödeke tibti, ni ye ñan rabadreta mröi jire chi mda” kukwe niebare Jesukwe ne dre gärätä yebätä rabai ja kitadre ietre. Jesukwe ja nire biani ni ütiäre yei rabadre tö ngwen. Ye näire nitre krütani gaikröta aune monsotre kia däredi ye tödikadi. ¡Nikwe ni mada tötikai arato ye käkwe kä mikai juto nibätä! Nita ban kwete käita nemen juto nibätä ye kwrere, nikwe ni mada tötikadi ngwane, bäri kä rabadi juto nibätä, ñobätä ñan aune kukwe ja üaire ye rabai bäri ütiäte kä ye näire.

16. ¿Drebätä ja kitai kukwe ja tötikara ja känenkäre yebätä?

¹⁶ Nükebe nete Juan kapitulo 6 yebätä kukwe ruäre aibebätä ja kiti. Akwa “ja nire kärekäre” yebätä kukwe nämäne kabre niedre Jesuye. Kukwe ne nämäne ütiäte krubäte nitre judío kräke, ye erere arato ni kräke kä nengwane. Juan kapitulo 6 yebätä nikwe ja kitai jankunu kukwe ja tötikara ja känenkäre yebätä.