Magpangamuyo sa Atubangan sang Iban Upod ang Mapainubuson nga Tagipusuon
MAKALILIPAY ini nga adlaw sa maragtas sang Israel. Ginhimus ni Hari David nga dal-on ang Kaban ni Jehova sa bag-ong kapital nga siudad, ang Jerusalem. Sing malipayon, gindayaw niya si Jehova sa atubangan sang bug-os nga katawhan, naghinakop sa isa ka tinagipusuon nga pangamuyo sa sining mga pinamulong: “Dalayawon si Jehova nga Dios sang Israel kutob sa walay katubtuban tubtob gid sa walay katubtuban.” Upod ang bug-os nga tagipusuon, ang nagpamati “nagsiling ‘Amen’ kag nagdayaw kay Jehova.”—1 Cronica 16:36, The Bible in Living English.
Sang dumaan nga panahon, kinaandan para sa kalipikado nga tawo sa tunga sang katawhan ni Jehova nga irepresentar ang iban sa pangamuyo sa sining paagi. Kag ang mga alagad ni Jehova karon nagahimo man sina. Ang mga miting sa kongregasyon, mga asambleya, panahon sa pagkaon sang panimalay, kag pagtuon sang Biblia sa balay amo ang pila ka okasyon nga ang Cristianong mga lalaki—kag kon kaisa mga babayi—may pribilehiyo sa pagrepresentar sa iban sa pangamuyo. (1 Corinto 11:4, 5) Ang resulta? Subong sa kaadlawan ni David, ang mga nagapamati kag nagasiling “Amen” napalig-on kag nagabatyag nga ang ila kaangtanan kay Jehova napabakud.
Ang pagrepresentar sa iban sa pangamuyo isa ka mabug-at nga responsabilidad. Dapat ipabutyag sang isa nga nagapangamuyo ang mga panghunahuna nga nagapabanaag sing nagakaigo kon ano ang yara sa mga tagipusuon sadtong nagapamati. Ang iya pangamuyo nagaapektar sang ila espirituwalidad. Gani, mas maayo nga sundon sang mga nagaagom sini nga pribilehiyo ang pangabay ni David: “Kabay nga ang akon pangamuyo magtub-ok subong sang incenso sa atubangan mo.”—Salmo 141:2.
Paano naton mahanda ang aton pangamuyo agod mangin mahumot ini subong sang incenso sa atubangan ni Jehova? Paagi sa paghunahuna sing una kon ano ang aton isiling sa kapawa sang panuytoy nga gin-aman ni Jehova. Ang Biblia nagaunod sang madamong mga halimbawa nga pangamuyo kag subong man sang matahom nga mga laygay nahanungod sa pangamuyo. Ang pagbinagbinag sini nga impormasyon magatudlo sa aton sang importante nga mga prinsipio nga mabuligon labi na kon nagapangamuyo nga mabatian sang iban kag tungod sa ila.
Upod ang Mapainubuson nga Tagipusuon
Ang isa sina nga prinsipio amo nga ginapamatian ni Jehova ang mga pangamuyo sang mapainubuson nga mga tawo. (2 Cronica 7:13, 14) Ang salmista nagasiling sa aton: “Kay bisan si Jehova mataas, apang sia nagatamod sa mga kubos; apang ang matinaastaason nakilala niya sa malayo.” (Salmo 138:6) Subong isa ka halimbawa sini, binagbinaga ang pagkamapainubuson ni Hari Solomon sa iya dayag nga pangamuyo sang gindedikahan ang templo. Bag-o lang niya matapos ang pagtukod sa isa sang labing halangdon nga tinukod nga nakita sa sini nga duta, apang wala ini maghimo sa iya nga matinaastaason. Sa baylo, nangamuyo sia: “Matuod gid bala nga ang Dios magapuyo upod sa mga tawo sa duta? Toloka! Ang langit, huo, ang langit sang mga langit indi makaigo sa imo; daw ano pa gid ka kubos ini nga balay nga akon ginpatindog?”—2 Cronica 6:18.
Dapat man kita magmapinaubuson, labi na kon nagapangamuyo tungod sa iban. Sing bahin, ang pagkamapainubuson ginapakita paagi sa tono sang tingog. Siempre pa, dapat likawan sang mga Cristiano ang sayop nga pagkamapinaubuson ukon pagkabalaan. Apang ang mapainubuson nga pangamuyo indi pakitakita ukon salimpapaw. (Mateo 6:5) Ang pagkamapinaubuson mapakita man paagi sa aton ginasiling. Kon nagapangamuyo kita nga may pagpaubos, indi kita magpangabay nga himuon ni Jehova ang pila ka butang. Sa baylo, magapangabay kita nga magpasugot sia sa aton pagpanghikot sa isa ka paagi nga nahisuno sa iya kabubut-on.—Ipaanggid ang Salmo 118:25.
Ang pagkamapinaubuson nagadul-ong man sa aton sa paglikaw nga gamiton ang pangamuyo agod pamatod-an ang isa ka punto ukon hatagan sing personal nga laygay ang mga indibiduwal. Kay kon amo sina, ginapakita naton ang espiritu nga ginpadayag sang Fariseo sa isa sang mga parabola ni Jesus. Si Jesus naghambal tuhoy sa isa ka Fariseo kag sa manugsukot sang buhis nga nangamuyo sing dungan sa templo. Ang Fariseo nagsiling: “O Dios ko nagapasalamat ako sa imo nga ako indi subong sang iban nga mga tawo, nga malupigon, mga dimatarong, mga makihilawason, ukon subong man sining manugsukot sang buhis. Nagapuasa ako sing makaduha sa isa ka semana, nagahatag ako sing ikapulo sang tanan kong kinitaan.” Apang, ang manugsukot sang buhis nagpukpuk sang iya dughan, nga nagasiling: “O Dios ko magmaluluy-on ka sa akon nga makasasala.” Ang konklusion ni Jesus? “Ining tawo [ang manugsukot sang buhis] nagpauli sa iya balay nga pinakamatarong sa baylo sang isa [ang Fariseo].”—Lucas 18:9-14.
Ginakilala man sang mapainubuson nga mga alagad ni Jehova ang ila tindog sa atubangan niya. Mas kubos sila sang sa mga anghel, samtang si Jehova walay katubtuban, supremong Soberano sang uniberso. (Salmo 8:3-5, 9; 90:1-4) Kon ang mga indibiduwal may kahigayunan sa pagpakighambal sa mga hari ukon mga gumalahom sining kalibutan, ginahimo nila ini sing matinahuron kag sing may dignidad, nga ginaapresyar sing daku ang pribilehiyo. Indi bala kita mangin matinahuron kag mainapresyahon kon nagapakighambal sa “buhi nga Dios kag Hari tubtob sa walay katubtuban”? (Jeremias 10:10) Siempre indi. Sa amo, ang mga ekspresyon kaangay sang “Maayong hapon, Jehova” ukon, “Luyag namon makighambal sa imo, Jehova” wala sing duog sa pangamuyo, subong man ang mga komento kon nagapakigsugilanon kaangay sang, “Kamusta ka karon?” “Ipaalinton ang amon gugma kay Jesus,” ukon, “Maayong adlaw.”—Ipaanggid ang Manugwali 5:1, 2.
Apang, indi bala nga si apostol Pablo nagsiling nga magpalapit kita kay Jehova “upod ang kahilwayan sa paghambal”? (Hebreo 4:16; ipaanggid ang 1 Juan 3:21, 22.) Indi bala ina nagahatag sing kahilwayan sa paghambal subong sang ginahangop naton nga nagakaigo? Indi gid. Ang ginsiling ni Pablo nagapatuhoy sa katunayan nga bangod sang halad ni Jesus makapalapit kita kay Jehova walay sapayan sang aton makasasala nga kahimtangan. Makapalapit kita sa iya sa pangamuyo sa bisan ano nga tion kag sa bisan ano nga bagay. Kag samtang nagapangamuyo nga may kahilwayan sa paghambal, dapat naton kilalahon sing mapainubuson ang aton pagkakubos. Sa amo, si Jehova nagsiling: “Sa sining tawo magatulok ako, sa iya nga makaluluoy kag mahinulsulon sa espiritu kag nga nagakurog sa akon pulong.”—Isaias 66:2.
Nagapaandam nga Laygay
Si Jesucristo naghatag sing dugang nga laygay tuhoy sa pangamuyo sa iya Sermon sa Bukid. Nagpaandam sia diri nga kon nagapangamuyo indi kita dapat “maggamit sing mga pagsulitsulit nga walay pulos, subong sang katawhan sang pungsod.” (Mateo 6:7) Wala ini nagakahulugan nga indi kita dapat mangamuyo tuhoy sa amo gihapon nga bagay (basta nakapat-od kita nga amo ina ang husto nga butang nga ipangamuyo). Ginsilingan kita: “Padayon sa pagpangayo, kag kamo hatagan; padayon sa pagpangita, kag kamo makakita; padayon sa pagpanuktok, kag kamo pagabuksan.” (Mateo 7:7) Sa baylo, ang paandam ni Jesus nagakahulugan nga indi naton pagsulitsuliton ang mga butang tubtob sa punto nga mangin wala ini sing pulos. Sa iban nga hambal, “indi kamo maghambal sing sulitsulit nga walay pulos.”—Mateo 6:7, Ref. Bi. footnote.
Ang iban nga mga tawo may batasan sa pagsulitsulit sang pangadi nga wala nagahunahuna sang ila ginasiling. Kon kaisa ang pangadi yara sa hambal nga indi mahangpan sang isa nga nagapangamuyo. Amo sini ang isa ka sahi sang ‘pagsulitsulit nga walay pulos.’ Yari pa ang isa: Handurawa ang isa ka Cristiano nga mapinatumbayaon nga nangin batasan na ang awtomatiko nga paggamit sang amo gihapon nga ekspresyon kada adlaw kon nagapasalamat kay Jehova. Sa ulihi ang mga prase mangin wala sing kahulugan. Bisan ang balaan nga ngalan, Jehova, magamit sa sini nga paagi. Matuod, ginlaygayan kita nga magtawag sa ngalan ni Jehova. (Salmo 105:1) Apang kon ginagamit naton ina nga ngalan sa katapusan sang halos tagsa ka dinalan sang aton pangamuyo, mangin kaangay ini sang isa ka batasan ukon ‘pagsulitsulit nga walay pulos.’
Natandog ni Pablo ang isa pa ka importante nga prinsipio sang magsulat sia: “Kon ako nagapangamuyo sa dila, nagapangamuyo ang akon espiritu, apang ang akon paghangop walay bunga. . . . Kon ikaw nagapakamaayo sa espiritu, paano bala ang pagsiling sang isa nga tagaluwas ‘Amen’ sa imo mga pagpasalamat, kon wala sia makahibalo sang imo ginasiling?” (1 Corinto 14:14-16) Sang kaadlawan ni Pablo ang iban nga mga Cristiano nakabaton sing milagruso nga dulot sang mga dila kag maathag nga ang iban sa ila nangamuyo sa sining mga dila sa atubangan sang kongregasyon. Apang subong sang ginpakita ni Pablo, ang iban sa kongregasyon wala makahangop sini.
Karon, wala kita sinang milagruso nga dulot. Apang ang mga Cristiano nga nagapangamuyo tungod sa iban dapat mangamuyo sa paagi nga mahangpan. Halimbawa, sa pamuno sang isa ka pamulongpulong publiko, ginaagda naton ang publiko nga magbuylog sa aton sa pangamuyo. Sa sina nga pangamuyo, makatarunganon gid nga likawan ang bokabularyo ukon topiko nga mabudlay hangpon sang mga bisita.
Daw Ano Kalawig ang mga Pangamuyo?
Ang pribado nga mga pangamuyo mahimo mangin malawig subong sang luyag naton. Sa wala pa mapili ang iya 12 ka apostoles, nangamuyo sia sa bug-os nga gab-i. (Lucas 6:12) Apang, daw ano kalawig ang publiko nga pangamuyo? Bueno, antes ipasa ang mga emblema sang ginsugdan ang Memoryal sang iya kamatayon, si Jesus ‘nagsiling sing pagpakamaayo’ kag ‘nagpasalamat,’ maathag nga naghimo sini sa malip-ot nga pangamuyo. (Mateo 26:26-28) Sa pihak nga bahin, ang pangamuyo ni Solomon sang gindedikahan ang templo malawiglawig. Amo man ang pangamuyo ni Jesus sang gab-i antes sia mapatay.—2 Cronica 6:14-42; Juan 17:1-26.
Gani, wala sing kasugoan kon daw ano kalawig ang publiko nga pangamuyo. Apang wala sing pinasahi nga kinaiya sa malawig nga pangamuyo. Sa katunayan, ginmulay ni Jesus ang mga escriba nga ‘naghalunhon sang mga balay sang mga babaying balo kag sa pamalibad nagahimo sing malawig nga mga pangamuyo.’ (Lucas 20:46, 47) Ang mga pangamuyo tungod sa iban dapat nga magsambit sing maathag sang ila kahimtangan ukon kinahanglanon kag dapat nga may kalawigon nga nagakaigo sa okasyon. Indi kinahanglan nga maghatag kita sing malawig kag nagalibotlibot nga pangamuyo nga nagatuptop sang madamong wala sing labot nga mga punto. Kon nagapasalamat sa pagkaon, ang pangamuyo dapat nga mas malip-ot. Ang pangamuyo nga nagabukas sang isa ka Cristianong miting indi man dapat nga malawig. Ang isa nga nagarepresentar sa panimalay sa ginsugoran ukon talipusposan sang adlaw, ukon ang isa nga nagahinakop sang asambleya sa pangamuyo, ayhan maluyag sa pagtuptop sa dugang nga mga punto nga nagakaigo sa okasyon.
Ang pangamuyo tungod sa iban may maayo nga epekto kon magahalin ini sa mapainubuson nga tagipusuon nga ginapabutyag upod ang nagakaigo nga katimbang kag patugsiling. Magapabakud ini sang espirituwalidad sadtong nagapamati kag magapalig-on sang ila kaangtanan kay Jehova. Subong resulta, kaangay sadtong nakig-ambit sa sinang tinagipusuon nga pangamuyo ni David sang ang kaban sang katipan gindala sa Jerusalem, ang tanan nga nagapamati napahulag ‘sa pagsiling “Amen” kag sa pagdayaw kay Jehova.’—1 Cronica 16:36.
[Kahon sa pahina 22]
Nagakaigo bala para sa mga manugpalamati nga magsiling sing mabaskog nga “Amen” sa katapusan sang publiko nga pangamuyo?
Huo, kon luyag nila ukon ginabatyag nila nga natiklod sila sa paghimo sina. Si Pablo nagsiling tuhoy sa “Amen” nga ginsiling sadtong nagapamati sa pangamuyo, bisan pa nga wala niya ginsiling sing espesipiko kon bala mabaskog, ukon mahinay ini sa ila mga tagipusuon. (1 Corinto 14:16) Apang, sa idalom sang Mosaikong Kasugoan, may okasyon nga ang mga Israelinhon espesipiko nga ginmandoan nga magsiling sing “Amen!” sing mabaskog. (Deuteronomio 27:14-26) Gani, kon ang isa nga nagapangamuyo nagasiling sing “Amen” sa katapusan sang iya pangamuyo, nagakaigo para sa mga manugpalamati nga magsiling “Amen” sa ila mga tagipusuon ukon nga mabatian sa mahinay nga tingog. Dapat hanason sang mga ginikanan ang ila kabataan nga ipakita ang nagakaigo nga apresasyon kon paano nila ginasiling ang mapainubuson nga “Amen.”
[Kahon Sa pahina 23]
Kon ang bata maghibi, ang telepono magragingring, ukon ang iban pa nga tublag mahanabo samtang nagapangamuyo ang kongregasyon, dimatinahuron bala para sa isa ka manugpalamati nga tatapon ang emerhensia?
Indi. Sa katunayan, mangin ekspresyon ini sang gugma para sa isa ka ministeryal nga alagad nga bayaan sing mahinay ang nagapangamuyo nga kongregasyon kag tatapon ang emerhensia sa mahim-ong nga paagi. (1 Corinto 14:40) Sa amo, ang iban sa kongregasyon padayon nga makapangamuyo nga wala sing tublag. Ang bisan sin-o nga nagatatap sa emerhensia sarang makabuylog liwat sa pangamuyo kon tapos na ang emerhensia.