Nahamuot Bala ang Dios sa Relihioso nga mga Konsilyo?
ANG tinaga nga “konsilyo” nagapahanumdum sa isa ka bantog nga bahin sang lokal nga pangulohan. Ang termino subong sang “konsilyo sang siudad” ukon “konsilyo sang banwa” madali mahangpan. Apang, ang tinaga nga “relihioso nga konsilyo” ukon “konsilyo sang iglesia” indi pamilyar. Inang eklesiastiko nga konsilyo ginasaysay subong “isa ka tiglawas nga asambleya sang iglesia nga may awtoridad sa paghambalanay kag paghimo sing kasugoan sa mga pamangkot tuhoy sa pagtuo, mga moral, kag disiplina sang iglesia.”
Tuhoy sa madamong relihiosong mga konsilyo nga ginhiwat sa sulod sang mga siglo, ang Iglesia Romana Katolika nagkabig sang 21 subong ekumeniko, kag naghalin ini kutob sa Konsilyo sang Nicaea sang 325 C.E. tubtob sang Ikaduhang Konsilyo sang Batikano sang 1962-65. Suno sa The Encyclopedia Americana, “ang ekumeniko nga mga konsilyo ginapatawag sang papa, nga nagadumala, nagahibalo sang agenda, nagatapos sang konsilyo, kag nagapatuman sang mga dekrito sini. . . . Upod sa papa ang ekumeniko nga konsilyo amo ang grupo nga katapo sang iglesia, kag ginarepresentar niya ang walay sayop nga awtoridad sa panudlo sang iglesia kon tuhoy sa pagtuo kag moral.”—Tomo 8, pahina 85.
Pagpangita sang Ila Ginhalinan
Madamong eklesiastiko nga mga lider ang nagapati nga ang relihioso nga mga konsilyo sang Cristiandad mapaanggid sa nahaunang-siglo nga miting sang mga apostoles kag sang mga tigulang sa Jerusalem. Gani, ang ulihi nga mga konsilyo sang iglesia ginsiling nga may kaanggid nga awtoridad sa pagpamat-od sa mga bagay tuhoy sa pagtuo kag moral. (Binuhatan 15:2, 6, 22) Apang ina bala nga relihioso nga mga konsilyo awtorisado sang Dios? Nahamuot bala sia sa ila?
Sing makawiwili, sa Marcos 3:6 ang ekspresyon “naghiwat sing konsilyo” naghalin sa Griegong tinaga nga nagakahulugan sing ‘isa ka miting sang mga tawo nga nagapabutyag sang ila mga opinyon kag laygay.’ Sa sina nga bersikulo, mabasa naton nga ang mga Fariseo ‘naghiwat sing konsilyo’ kaupod sa mga sumulunod sang partido ni Herodes agod patyon si Jesus. Pat-od nga wala gid mahamuot ang Dios sa sina nga konsilyo! Kag ginpaandaman ni Jesus ang iya mga disipulo batok sa pagsalig sa sina nga mga tawo. (Marcos 8:15) Mahatag man bala ang kaanggid nga dipagsalig sa bahin sang relihioso nga mga konsilyo sang Cristiandad?
Si Jesus nagsiling man: “Paagi sa ila mga bunga makilala ninyo sila.” (Mateo 7:20) Gani, usisaon naton ang mga bunga sang lainlain nga mga konsilyo sang iglesia.
Ginagahoman sang Ano?
Suno sa The Encyclopedia Americana, ang rehiyonal nga mga konsilyo nga instrumento sa pag-organisar sang mga iglesia sang Katoliko sa Espanya, Britanya, kag bisan diin pa “masami ginapatawag kag ginagahoman sang sekular nga gahom.” Ang heneral nga mga konsilyo sang relihiosong mga lider gikan sa bilog nga emperyo sang Roma “wala anay makilal-i antes sang Konsilyo sang Nicaea (325 A.D.),” nga ginpatawag ni Emperador Constantino. Ang Britanikong istoryador nga si H. G. Wells nagsiling nga gindala ni Constantino ang politika kag autokrasya pasulod sa nabahinbahin na nga Cristiandad. Si Wells nagsulat: “Indi lamang nga ginpatawag ni Constantino nga Daku ang konsilyo sang Nicæa, kundi ang tanan nga dalakung mga konsilyo, ang duha sa Constantinople (381 kag 553), sa Efeso (431), kag sa Chalcedon (451) ginpatawag sing dungan sang imperyal nga kagamhanan.” Apang paano mahamuot sa sina ang Dios sanglit ang matuod nga mga Cristiano wala nagasamo sang ila relihion sing politika kundi, sa baylo, nagapabilin nga neutral?—Juan 17:16; Santiago 1:27.
“Sang ulihi ang kabilogan nga mga konsilyo masunson nga gintabonan sang imperyal nga politika sang iglesia kag sang pagribalay sang dalagkung diyosesis sang patriarka [mga duog nga kontrolado sang isa ka obispo ukon isa ka arsobispo],” dugang sang The Encyclopedia Americana. Sanglit inang mga konsilyo sang iglesia gintandaan sang eklesiastiko nga mga politika kag mga pagribalay, wala sila nagapamunga sang espiritu sang Dios subong sang gugma kag paghidait. Sa baylo, gindagtaan sila sang undanon nga mga buhat nga nagalakip sang “kaakig, inaway, kahisa, . . . makagud nga pagribalay, pagbinahinbahin, indi paghangpanay.” Tuhoy sa mga buhat sang unod, si apostol Pablo nagpaandam: “Yadtong nagahimo sinang mga butang indi makapanubli sang ginharian sang Dios!” (Galacia 5:19-23, ang Katolikong New American Bible) Busa, paano masiling nga nahamuot ang Dios sa mga konsilyo sang iglesia sang Cristiandad?
Makakilibang nga Kalautan!
Si H. G. Wells nagsiling nga ang espiritu ni Constantino ang nangibabaw sa mga hilikuton sang iglesia, kag nagsiling sia: “Ang ideya tuhoy sa pagdula sa tanan nga binais kag binahinbahin, pagdula sa tanan nga panghunahuna, paagi sa pagpatuman sa isa ka dogmatiko nga kredo sa tanan nga mga tumuluo, . . . amo ang ideya sang isa ka tawo nga nagabatyag nga agod magpanghikot dapat nga wala sing nagapamatok kag nagamulay. Ang maragtas sang Iglesia sa idalom sang impluensia [ni Constantino] nangin isa ka maragtas sang masingki nga inaway nga nagasunod sa iya hinali kag mapintas nga panawag nga maghiliugyonay. Gikan sa iya naagom sang Iglesia ang disposisyon nga mangin awtoritatibo kag indi maduhaduhaan, nga magpalambo sing sentralisado nga organisasyon kag magpalakat sing kaanggid sa emperyo.”
Ang panumbungon nga pagkaerehes isa ka mapintas nga buko sa pagdula sa mga kaaway nga nagapanghiwala sang mga konsilyo sang Cristiandad. Ang bisan sin-o nga nagpabutyag sing tuhay nga opinyon kag nagtinguha sa pagpresentar sing Makasulatahon nga pamatuod nga nagabais sa doktrina sang kanon (mga kasugoan sang iglesia) sang konsilyo ginatawag nga mga erehes.
Ang determinasyon nga dulaon ang pagpamatok nagdul-ong sa makahaladlok nga kapintas. Ang kalabanan sadtong napamatod-an nga nakasala sing pagkaerehes batok sa bantog nga doktrina sang konsilyo ginsunog sa usok, nag-antos sang kasakit sang mahinay nga kamatayon subong talan-awon sang publiko—nga kuno sa ngalan ni Cristo!
Halimbawa, ang Konsilyo sang Constance (1414-18) ginpatawag agod tapuson ang inaway sa kon sin-o ang lehitimo nga papa kag agod hambalan ang pagkaerehes nanday Wycliffe kag Hus. Katloan ka libo ka kabayo ang ginsiling nga nagkarga sang mga tawo pakadto sa Constance para sa sining daku nga hitabo. Durante sang konsilyo, si John Hus ginbista kag ginpakamalaut, nian gintugyan sa sekular nga mga awtoridad kag ginsunog sa usok.
Kamusta ang Doktrina?
Ang tanan nga matuod nga mga Cristiano “nagahilisugot.” Apang indi ini bangod sang mapintas nga eklesiastiko nga pag-ipit. Sa baylo, bangod ini sang ila pagtuluohan kag binuhatan nga napasad gid sa inspirado nga Pulong sang Dios. (1 Corinto 1:10; Binuhatan 17:10, 11; 2 Timoteo 3:16, 17) Apang, kamusta ang mga konsilyo sang iglesia kon binagbinagon naton ang ila mga desisyon sa doktrina?
Bisan pa nga ang mga konsilyo sang iglesia ginpaputi subong importante nga hitabo sa teolohiya, sa hunahuna sang madamo nangin lulubngan sila nga nagatap-ing sa putli nga Cristianong mga panudlo. Sa pag-ilustrar: Sang 325 C.E. ang Konsilyo sang Nicaea nagpakilala sang doktrina sang Nagpakatawo nga Cristo, ukon Dios-tawo. Ini nga pagpanghiwala nga si Jesus sa pagkamatuod isa ka tawo nangin isa sang labing malimbungon nga doktrina sang Cristiandad. (Ipaanggid sa 2 Juan 7.) Ti, ginpatalikod sini ang minilyon gikan kay Jehova nga Dios pakadto sa makagulumon nga Trinidad! Wala sa mga konsilyo nga ginhiwat pagkatapos sadto ang nagtinguha sa pagtadlong sini nga sayop. Apang ang doktrina sang Trinidad maathag nga indi makasulatanhon, kay si Jesus nagsiling: “Ang Amay mas daku sa akon.” (Juan 14:28) Posible bala nga nahamuot ang Dios sa bisan anong konsilyo nga nagatago sang kamatuoran tuhoy sa pagkilala sa iya kag sa iya Anak?
Ang doktrina nga ginpatok sang isa ka konsilyo mahimo nga dulaon sang isa pa. Halimbawa, subong sang ginpakita sa kaupod nga tsart, ang paggamit sang mga imahen sa pagsimba ginsikway anay sa isa ka konsilyo sa Constantinople sang 730 C.E. Apang ang paggamit sini ginpakilala liwat sa ulihi nga aksion sang konsilyo. Siempre pa, ginapakita sang Biblia nga ang paghimo kag paggamit sang relihioso nga mga imahen idolatroso kag dicristiano.—Exodo 20:4-6; 1 Juan 5:21.
Subong sang matalupangdan naton sa tsart, ang isa sa mga doktrina nga ginpakilala sa mga konsilyo sang iglesia sang Cristiandad amo ang pagbawtismo sa mga lapsag, ginpatuman kag ginkinahanglan nga pagpabilin nga diminyo, purgatoryo, kag kalayuhon nga impierno. Apang, wala ginasakdag sang Kasulatan ang pagbawtismo sa lapsag, subong sang pagpabilin nga diminyo, kag kalayuhon nga impierno, ukon nagasambit sa purgatoryo. (Mateo 28:19, 20; 1 Timoteo 4:1-3; Job 14:13) Sanglit yadtong luyag nga kahamut-an ni Jehova dapat magsimba sa iya sa “espiritu kag kamatuoran,” paano sia mahamuot sa mga konsilyo nga nagasakdag sa butig nga doktrina?—Juan 4:23, 24.
Ang Pagtinipon sa Jerusalem
Nahanungod sa relihioso nga mga konsilyo, si Otto Karrer nagsulat: “Luwas sa ginatawag nga Apostoliko nga Konsilyo [sang mga 49 C.E.], nga ang desisyon bahin sang tradisyon sang balaan, apostoliko nga proklamasyon, ang tanan nga mga konsilyo produkto sang tapos ang apostoliko nga iglesia. Indi sila iya sang panag-on nga ginpasad ang iglesia.”—The Councils of the Church.
Sing dimaduhaduhaan, ang tanan nga mga konsilyo sang iglesia sang Cristiandad tuhay katama gikan sa nahaunang-siglo nga pagtinipon sang mga apostoles kag mga gulang sa Jerusalem. Wala sadto anay sing gutom sa kagamhanan nga mga klerigo ang nagtambong agod palulanan sing mabug-at ang mga liog sang iban ukon dabokan ang kalayo sa usok sa pagpatay. Sa baylo, ang bunga sang espiritu sang Dios ginapadayag. Ang mga paghambalanay ginatuytuyan sang balaan nga espiritu kag nahisuno sa Pulong sang Dios. Kag ina nga talaksan sa paglubad sa Makasulatanhon nga mga pamangkot ginasunod sang Nagadumala nga Hubon sang mga Saksi ni Jehova karon.
Ang sulat nga ginpadala sang mga apostoles kag sang mga gulang sang Jerusalem sa mga masigka tumuluo nagsiling sing bahin: “Kay ginpakamaayo sang balaan nga espiritu kag namon nga indi na kamo paglulanan pa luwas sining mga butang nga kinahanglan, nga maglihi kamo sa mga butang nga ginhalad sa mga diosdios kag sa dugo kag sa nakuga kag sa pagkamakihilawason.” (Binuhatan 15:22-29) Indi lamang ini mga kasugoan nga naghalin sa tawo kundi mga kinahanglanon nga pasad sa mas nauna nga mando sang dakung Manughatag sing Kasugoan.—Genesis 9:3, 4; Deuteronomio 5:8-10, 18; Isaias 33:22.
Inang nahaunang-siglo nga miting sang mga apostoles kag mga gulang sa Jerusalem ginkahamut-an ni Jehova nga Dios, kay ang mga desisyon sini ginpakamaayo niya, kag nagpauswag ini sang hilikuton nga pagbantala sang Ginharian nga sa amo madamong mga Gentil ang ginpasulod sa Cristianong kongregasyon. Apang, ang pamatuod sa maragtas nagahatag sing maathag nga pamatuod nga ang Dios wala gid mahamuot sa mga konsilyo sang iglesia sang Cristiandad.
[Tsart sa pahina 26]
DOKTRINA NGA GIN-APROBAHAN KONSILYO PETSA
Pagbawtismo sa mga Lapsag Carthage 253 C.E.
Pagpabilin nga Diminyo Trent 1545 C.E.
Diborsio Bangod sang Panglahi Arles 314 C.E.
Diborsio Gindumilian Trent 1545 C.E.
Kalayuhon nga Impierno Lyons 1274 C.E.
Florence 1573 C.E.
Imahen Ginsikwaya Constantinople 730 C.E.
Imahen Ginpakilala Liwat Constantinople 842 C.E.
Nicaea 787 C.E.
Imaculada Concepcion Avignon 1457 C.E.
Pagpakatawo ni Cristo Nicaea 325 C.E.
Chalcedon 451 C.E.
Wala sing Pagbantala sa Pulpito
sang Lego Constantinople 681 C.E.
Purgatoryo Florence 1573 C.E.
Trent 1545 C.E.
Trinidad Nicaea 325 C.E.
a [Footnote]
Amo lamang ini ang doktrina nga nahisuno sa Biblia