Ang Bugana nga Ani Nagadala sing Kalipay sa Taiwan

ANG Taiwan isa ka pulo nga 390 kilometros kalaba kag 140 kilometros kasangkad. May populasyon nga sobra sa 20,000,000, isa ini sa pinakamadamo sing populasyon nga rehiyon sa kalibutan. Kalabanan nga mga pumuluyo nagahambal sing Intsik, ukon Mandarin Chinese subong sang pagtawag sang mga taga-Nakatundan sa sini. Apang ginahambal man diri ang madamo pa nga mga dialekto kag mga 13 ka mga lengwahe sang tribo.

Nahamtang sa Tropiko sang Kanser, ang Taiwan isa gid ka matambok nga pulo, nagapatubas sing bugana nga ani sang humay kag iban pa nga mga patubas sa bagay nga ini nangin manug-eks­port sang pagkaon. Apang, may isa pa ka sahi sang ani ang nagadala sing daku nga kalipay sa nagapakigbahin sa sini. Amo ini ang espirituwal nga pag-ani sa nagabaton sang “maayong balita sang ginharian.”​—⁠Mateo 24:⁠14.

Isa ka Diutay Una nga Pagtanum

Ang hilikuton sa pagsab-ug sa binhi sang kamatuoran sang Biblia sa Taiwan nagsugod mga 60 ka tuig ang nakaligad, sang nagkadto sa Japan ang isa ka tiglawas sang Watch Tow­er So­cie­ty kag naghatag sing mga pamulongpulong sa Biblia sa Tai­pei, ang kapital. Isa ka Hapon nga nagahingalan kay Saburo Ochiai ang nagbaton sang mensahe sang Ginharian kag sang ulihi nagsugid man sini sa iban. Sang ulihi, duha ka bug-os tion nga mga ministro halin sa Japan ang nagkari sa pulo, nagsab-ug sang mga binhi sang maayong balita. Sang ulihi, ginbilanggo sila sang Hapones nga mga kumandante kag naghatag sang ila kabuhi para sa kausa sang Ginharian sang Dios. Madamo sa mga binhi nga ginsab-ug nila ang nagtubo sa gilayon sa tunga sang Amis nga tribo, apang diutay nga interes ang nakita sa tunga sang madamong mga Intsik nga nagaistar sa katundan nga baybayon sang pulo. Kalabanan sa ila mga Budhista ukon mga Taoista.

Ang hilikuton sa espirituwal nga ani sa Taiwan nagpadayon gikan sa diutay nga ginsuguran, gani karon ang pulo nangin mapatubason nga uma. Halimbawa, sang nagligad nga lima ka tuig, 529 ka tawo ang nabawtismuhan, ang kalabanan gikan sa tunga sang Intsik nga populasyon. Nagdul-ong ini sang kadamuon sang mga manugbantala sang Ginharian sa pulo sa kataason nga 1,552 sang 1989. Huo, ang mga Taoista, mga Budhista, kag mga Cristiano sa ngalan lamang nagapamati sa maayong balita kag nagatuon nahanungod kay Jehova nga Dios! Apang paano ipakighambal ang Biblia sa mga tawo nga lainlain sing ginhalinan? Kag ano ang nangin resulta?

Mainabyanon nga Sabat Bersus Matuod nga Interes

Ang pagbantala nga hilikuton sa Taiwan makapaladya kag makahalangkat bangod ang mga Intsik mainabyanon sing kinaugali. Sa kalabanan, matinahuron sila nga nagapamati sa mga bisita. Kon ginatanyag ang literatura sa Biblia, masunson ini ginabaton bangod lamang sang pagtahod. Gani, ang iban nga bug-os tion nga mga ministro nakapahamtang sing tubtob sa 300 ka magasin ukon nakakuha sing 100 ka suskripsion sa aton mga magasin sa isa ka bulan. Sa sulod sang mga tinuig, madamong Biblia, libro, magasin, kag tract ang nabilin sa mga tawo. Ngaa, nian, diutay lamang ang pagdugang sa mga manugbantala sang Ginharian?

Ang isa ka rason amo ang Confuciahanon nga ideya nga nagdihon sa panghunahuna sang mga tawo sa mga siglo. Suno kay Confucius, sia nga “bangod sang pagtahod sa mga Espiritu nagapabilin sa malayo, mahimo matawag nga maalam.”⁠a Ang ideya amo nga ang maalam nga tawo wala gid nagadalahig sa pagsimba sa mga espiritu ukon mga dios. Gani, madamo ang mahimo nga nalangkag nahanungod sa mensahe sang Ginharian, apang diutay lamang ang luyag nga magtuon sa Biblia. Nian, bisan pa nga ang mga Intsik nagapati sa madamong mga espiritu kag mga dios, ang ideya nahanungod sa isa ka supremo nga Manunuga dumuluong sa kalabanan sa ila. Sing dugang, bisan ang kinaandan nga mga karakter sa Biblia subong nanday Abraham kag David diutay lamang sing kahulugan sa ila. Gani, indi mabudlay makita kon ngaa madamo nga tion kag pagpailob ang kinahanglan agod buligan ang mga tawo diri nga batunon ang Biblia subong ang ginbugna nga Pulong sang Dios kag agod palambuon ang personal nga kaangtanan sa Manunuga, kay Jehova nga Dios. Apang, paagi sa pagpakamaayo ni Jehova, ina nga mga panikasog ginpadyaan.

Pangpapagsik Para sa Pagtubo

Sa madamong mga tuig, ang mga kongregasyon sang katawhan ni Jehova sa Taiwan naggamit sang gin-arkilahan nga mga tiliponan para sa mga miting nila. Ang pagkinahanglan sa isa ka mas nagakaigo nga duog tiliponan ginpatalupangod sa mga gulang sa isa ka kongregasyon sang isa ka interesado ang nagkomento: “Kon kamo ang may kamatuoran, ano ang ginahimo ninyo sa isa ka lugar subong sini? Ngaa wala kamo sing permanente nga duog tiliponan?” Gani upod ang pagsalig kay Jehova, yadto nga kongregasyon nagsugod sa pagpangita sing isa ka nagakaigo nga lokasyon para sa Kingdom Hall. Sang ulihi, nabakal nila ang duha ka magkaingod nga apartment sa isa ka daku nga tinukod, kag karon may matahom na sila nga Kingdom Hall.

Sang nagligad nga anum ka tuig, 11 ka Kingdom Hall ang gintukod ukon ginbakal sa Taiwan. Sa tagsa ka kaso, nagresulta ini sa isa ka daku pa nga ani kag madamo nga tumalambong sa miting. Ang isa ka halimbawa amo ang kongregasyon sa nabagatnan nga siudad sang Tai­nan. Sang 1981 ining daku nga siudad sang 600,000 ka tawo may isa lamang ka diutay nga kongregasyon sang 44 ka manugbantala sang Ginharian. Bangod kinahanglan namat-od ining grupo nga magtukod sang ila kaugalingon nga Kingdom Hall. Upod ang pagtuo nga pakamaayuhon sila ni Jehova, ginpadayon sang mga kauturan nga lalaki kag mga kauturan nga babayi ang ila proyekto bisan pa nga ang tiliponan magabili sing mga $200,000. Ang iban nag-amot sang ila bulawan nga dote; ang iban nagpaisol sang ila paglakbay sa luwas. Ang tanan sa kongregasyon naghatag sing bug-os nga supurta. Sang nabalitaan sang mga kauturan sa sanga talatapan sang Watch Tow­er So­cie­ty ini nga proyekto, namat-od sila sa pagtukod sing isa ka puluy-an misyonero sa Kingdom Hall, busa nag-abaga sang katunga nga gasto. Natapos ang tiliponan sa sulod sang duha ka tuig. Ang resulta? Sang natapos ang Kingdom hall, ang kabilugan nga kadamuon sang mga manugbantala naglab-ot sa 74! Sa karon, duha ka kongregasyon, nga may kabilugan nga 160 ka manugbantala, ang nagagamit sa sina nga tiliponan, kag ang semanal nga nagatambong sa miting nagapromedyo sing mga 250. Ang duha ka kongregasyon nagaplano karon sa pagtukod sing ikaduha nga Kingdom Hall.

Ani sa Tunga sang Tribo nga mga Grupo

Ang ani sa tunga sang tribo nga mga grupo sa sidlangan nga baybayon sang Taiwan nagapadayon kutob sang pagsugod gid sang hilikuton sa Ginharian sa pulo. Ang iban sa Amis nga mga tawo nga nakatuon primero sang kamatuoran sang nagligad nga sobra sa 50 ka tuig aktibo gihapon. Sa mga tinuig, madamong mga hangkat ang nasugata nila. Sang panahon sang Hapon sang Inaway Kalibutanon II, nakatuon sila sing Hinapon nga hambal. Sang ang pulo gin-uli sa China pagkatapos sang inaway, dapat sila magtuon sing Intsik nga hambal. Sang temprano sang katuigan 1960, nag-atubang sila sing isa pa ka sahi sang pagtilaw. Sadto anay madamong mga kilala sa Amis nga tribo ang nagbiya sa matinlo nga organisasyon ni Jehova ukon napamatud-an nga indi nagakaigo nga makig-upod sa sini. Walay sapayan sini tanan, madamong matutom nga mga Saksi ang nagpadayon sa pag-alagad kay Jehova. Madamong kaapohan sining matutom nga tigulang nga mga kauturan nga lalaki kag babayi ang nagapanguna karon sa pagbantala nga hilikuton.

Ang mga tawo gikan sa iban nga tribo nag-uswag man sa espirituwal. Halimbawa, may isa ka matutom nga grupo sang mga manugbantala sang Ginharian sa Bunun nga tribo. Ang iban sang ila mga katigulangan mga manugpugot sang ulo. Karon nagabantala sila sang mahidaiton nga mensahe sang Ginharian sang Dios. Ang Lukai kag Paiwan nga mga tribo nakabaton man sing maayong panaksi, kag madamo sa tunga nila ang naghimo sing daku nga mga pagbalhin sa ila kabuhi. Si Ba Chu Fu nagasugid sang iya eksperiensia, nga nagasiling:

“Natawo ako sa bakolod nga rehiyon sang Pingtung. Sanglit ang akon amay pangulo sang Lukai nga tribo, ang mga tawo nagadala sing mga dulot nga pagkaon, gani indi na kinahanglan nga magpangabudlay kami sing lakas. Bangod sini nga atmospera, napalambo ko ang matinaastaason katama nga espiritu. Nangin ‘pangulo’ ako sang isa ka gang sang magarot nga mga pamatan-on, nagapahog sa mga tawo kag nagahiphip sing kuwarta gikan sa ila. Ginakahadlokan ako sa akon minuro. Sa edad nga 22, ginpangasawa ko ang isa sa akon madamo nga mga nobya. Apang nanggamot na katama sa akon ang imoral nga pagkabuhi kag lakas nga pag-inum sa bagay nga natukiban ko nga ang pag-asawahay mabudlay batunon. Naguba ang amon pamilya sang ulihi, kag nagbalik ako sa akon daan nga estilo sang pagkabuhi.

“Sini nga tion, ang akon asawa nagsugod sa pagtambong sa mga miting sang mga Saksi ni Jehova. Indi ako interesado kag ginkabig ko ang akon kaugalingon nga isa ka ateista. Apang, bangod sang sinsero kag makugi nga mga panikasog sang akon asawa, sang 1973 nagpasugot ako nga updan sia sa isa ka internasyonal nga kombension sa Taipei. Nagdayon kami sa isa ka Saksi nga pamilya. Ang kabuot kag walay pagdampigdampig nga batasan sang Intsik nga utod nga babayi nagdulot sa akon. Sang makapauli, nagsugod ako sa pagtuon sa Biblia kag hanuot nga nagpanikasog sa pagbag-o. Nabawtismuhan ako sang 1974.

“Kutob sadto, may madamong mga pagtilaw. Dapat ton-an sang isa ang Inintsik. Isa pa amo ang pagkanabaw-ing. Bangod wala sing hamtong nga mga kauturan ang mapakig-updan ukon mapangayuan sing bulig, napalig-on ako sa pagsalig kay Jehova. Natun-an ko nga mangin mapainubuson kag magpabilin sa organisasyon ni Jehova. Ang resulta? Karon, ang tanan sa akon pamilya aktibo sa kamatuoran. May pribilehiyo ako nga mangin isa ka ministeryal nga alagad sa kongregasyon, nga karon may 60 ka manugbantala. Bisan pa wala ako sing pinasahi nga talento, ginpakamaayo kag ginsakdag ni Jehova ang akon mga panikasog sa hilikuton sa pag-ani.”

Ang Ani Nagapadayon

Ang Taiwan isa lamang ka diutay nga bahin sang bug-os kalibutan nga latagon. Apang, ang mga pulong ni Jesus, “Ang alanyon bugana, apang pila lamang ang mga mangangani,” matuod diri. (Mateo 9:37) Sang nagligad nga tuig, 4,534 ang nagtambong sa Memoryal sang kamatayon ni Cristo. Kag samtang nagapadayon ang ani padulong sa katapusan, ang mga manugpangabudlay nga nagapangabudlay sa Taiwan nagaani upod ang isa ka malipayon nga pagsinggit.​—⁠Ipaanggid ang Salmo 126:​5, 6.

[Footnote]

[Mapa/Mga piktyur sa pahina 31]

(For fully formatted text, see publication)

JAPAN

CHINA

TAIWAN

PILIPINAS

[Mga piktyur]

Isa ka Kingdom Hall nga gintukod sa sidlangan nga baybayon sang Taiwan

Ang mga manugbantala sang Ginharian nagapahalipay sa madamo sa sining pungsod