Pamangkot sang mga Pamatan-on . . .

Dapat Bala Ako Mangita sing Obra Para sa Tapos sang Klase?

“Magmata!”: Ano ang nagtiklod sa imo nga mangita sing obra para sa tapos sang klase?

Eric: Nagaistar ako sa balay, kag luyag ko buligan ang akon mga ginikanan sa mga galastuhon.

Olga: Pagkaindependiente. Luyag ko nga may akon kaugalingon nga kuwarta.

Michelé: May allowance na ako, apang luyag ko maeksperiensiahan ang mag-obra.

Duane: Wala ako nag-obra bangod sang kuwarta. Nag-obra ako agod buligan ang akon tiyo nga may negosyo sa pagpintura, pagkantero, kag iban pa.

Anthony: Nag-obra ako bangod luyag ko makabakal sing mga bayo.

“Awake!”: Wala ka ginabaklan sing bayo sang imo iloy?

Anthony: Indi ang sahi sang bayo nga luyag ko.

GINAHUNAHUNA mo bala nga mangita sing obra para sa tapos sang klase? Ayhan luyag mo lamang nga may dugang pa nga pocket money, kag ang isa ka obra daw amo ang pinakamahapos nga paagi agod matigayon ini.

Ang isa ka obra may mga bentaha.a Mahimo ini magtudlo sa isa ka pamatan-on sing responsabilidad. Mahimo ini maghatag sing hamili nga mga eksperiensia kag mapuslanon nga mga ikasarang. Apang, indi tanan nga aspeto sang pag-obra may bentaha, kag antes mag-obra, dapat mo anay isipon sing maayo ang bili.—Ipaanggid ang Lucas 14:28; 1 Corinto 10:23.

Ano ang Himuon Ko sa Kuwarta?

Madamong pamatan-on ang nagaobra agod makabulig sa ila mga ginikanan sa pinansial. Apang, si David L. Manning, maestro sa hayskol, nagsiling nga “ang pangunang motibo sa pag-obra sing part-time amo ang mapatuyangon nga pagkabalaka sa kaugalingon nga kaayuhan.” Huo, ang kalabanan nga ginaganar sang mga tin-edyer wala ginasupot ukon ginabulig sa mga galastuhon sang pamilya, kundi ginatigana sa luho nga mga butang, halin sa sistema sa stereo kag mga tiket sa konsierto tubtob sa malahalon nga de-goma nga mga sapatos. Sa ulihi, ang nasuweldo nga kuwarta masami nga kuwarta nga nauyang.

“Ano ang ginhimo ko sa akon kuwarta?” sabat sang lamharon nga si Michelé sang ginpamangkot sang reporter sang Awake! ang isa ka grupo sang mga pamatan-on kon ano ang ginhimo nila sa kuwarta nga nasuweldo nila sa ila mga obra. “Ambot,” baton niya. “Wala ako sing sinuptan. Sa banta ko gingasto ko ini sa paglagawlagaw. Sa mga sine—nagatan-aw ako kada talipuspusan sang semana. Kag sa sapatos. Maluyagon ako sa sapatos. Nagabakal ako sing tubtob sa $250 ang isa ka paris.” Amo man ang sabat sang lamharon nga si Olga: “Sa banta ko gingasto ko ang tanan nga kuwarta. Kon daku ang ginaganar mo, daku man ang ginagasto mo. Apang wala gid ako sing ideya kon diin ini nagkadto.”

“Ano bala ang kapuslanan nga iya sang tawo sa tanan niya nga pagpangabudlay diin nagapangabudlay sia sa idalom sang adlaw?” pamangkot ni Solomon. (Manugwali 1:3) Kag kon wala sing maathag nga rason agod mag-obra, kon wala sing pat-od nga plano sa kon paano mo ini gamiton—ukon supton—ang kuwarta nga ginsuweldo sa imo, ang imo lakas nga pagpangabudlay mapamatud-an man nga wala sing bunga, wala sing pulos.b ‘Apang ano ang malain kon ibakal ko lamang ini sang mga butang nga luyag ko?’ mahimo mapamangkot mo.

Isa ka butang ang mag-obra para sa makatarunganon nga mga kinahanglanon. Apang ang pag-obra sing malawig kag sing lakas para sa indi importante nga mga luyag isa ka siod. Makatuga ini sing indi maayo nga pagkagusto para sa materyal nga mga butang. (Ipaanggid ang 1 Timoteo 6:8, 9.) Makapalambo ini sing makinaugalingon, ako-anay nga espiritu nga supak sa Cristianong espiritu sa paghatag. (Binuhatan 20:35) Gani antes mangita sing obra, indi bala maayo hibaluon kon kinahanglan gid ini?

Eskwelahan kag Obra

Isa pa ka butang nga binagbinagon amo ang epekto sang pag-obra sa imo pag-eskwela. “Wala sing tawo nga makaalagad sa duha ka agalon,” siling ni Jesus. (Mateo 6:24) Naaplikar ini nga prinsipio sa madamong mga estudyante nga ang pag-eskwela kag pag-obra wala nagahisantuanay.

Ginapakita sang mga pagtuon nga ang nagaobra nga mga pamatan-on mahimo nga magapalya sa eskwelahan sang sa mga wala nagaobra. Kag kon yara sila, masunson nga wala sila nagapamati sing maayo. “Buhi ko sa eskwelahan sa udto kag nagaobra ako subong sekretarya halin sa ala-una tubtob ala-singko,” paathag sang lin-ay nga si Olga. Ang epekto? “Kapoy ako. Ang pag-eskwela kag dayon pag-obra makakalapoy.” Indi katingalahan, nian, nga ang grado sang madamong estudyante nagnubo pagkatapos nga nagsugod sila sa pag-obra. Ang iban wala makapasar.

“Kinahanglan ko mag-eskwela sa tig-ilinit,” sugid ni Anthony, nga wala makapasar samtang nagaobra sa pabrika pagbuhi sa eskwelahan. Apang, si Anthony padayon nga nagaobra sa bug-os nga tig-ilinit. Ang resulta? “Wala man ako makapasar sa pag-eskwela sa tig-ilinit kag kinahanglan magliwat.” Huo, ang iban nga maalam nga mga estudyante nakasarang sa paghupot sing maayo nga mga grado. Panugiron ni Michelé: “Nagapamati lamang ako sa akon manunudlo, nagahangop kon ano ang ginasiling niya, kag nagakapasar. Wala gid ako magtuon.” Apang, may kinatuhayan sa basta lamang pag-eskwela kag pagkaukod sa pagtuon.—Ipaanggid ang 1 Timoteo 4:15.

Gani kon nagahunahuna ka sa pag-obra, pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Mahatagan ko bala sing rasonable nga igtalupangod ang akon homework? Makatigayon bala ako sing nagakaigo nga pahuway kag tulog?’ (Manugwali 4:6) Daku ang nagadepende sa kinaugali sang obra kag iskedyul. Apang kon ang obra nagaupang sa imo pag-eskwela, takus gid bala ini?

Ang Obra kag ang Imo Pamilya

Ang kabalak-an man amo ang epekto sang pag-obra sa imo kaangtanan sa mga katapo sang pamilya. “Ginapakita sang amon mismo pagtuon . . . nga ang mga pamatan-on nga nagaobra nagahinguyang sing diutay nga tion sa mga hilikuton sang pamilya sang sa mga katubotubo nila nga wala nagaobra,” siling sang mga manugpanalawsaw nga sanday Laurence Steinberg kag Ellen Greenberger. Halimbawa, “madamong nagaobra nga mga pamatan-on ang nagasugid nga kis-a lang sila nagasalo sa pagkaon upod sa ila pamilya (busa nagawasi sang isa sang pila lamang ka tion sa sulod sang adlaw nga ang mga ginikanan kag mga kabataan ‘nagahibal-anay’ tuhoy sa mga hilikuton sang isa kag isa).”

Ang tion sa pagkaon isa ka importante nga bahin sang pagkabuhi sang pamilya sa panahon sang Biblia kag amo gihapon sini sa tunga sang katawhan sang Dios karon. (Ipaanggid ang Hulubaton 15:17.) Sa tunga sang mga Saksi ni Jehova, madamong pamilya ang nagagamit sang pamahaw ukon panihapon subong okasyon nga mahambalan ang espirituwal nga mga butang. Ang obra sa tapos sang klase magaupang bala sa imo sa pagpakigbahin?

Ang nagaobra nga mga pamatan-on magasugod man sa pagbatyag nga independiente sa ila mga ginikanan. Ang iban nagapangatarungan nga sanglit may kaugalingon na sila nga kuwarta, indi na sila magpasakop sa awtoridad sang ila mga ginikanan. Apang ang tseke wala nagahilway sa imo gikan sa imo Makasulatanhon nga obligasyon nga ‘pamatian ang disiplina sang amay’ ukon nga tumanon ang ‘kasuguan sang imo iloy.’ (Hulubaton 1:8) Halimbawa, ang imo mga ginikanan may kinamatarong sa pagpat-od kon pila sa imo pinangabudlayan nga kuwarta ang dapat magkadto sa mga galastuhon sang pamilya. Total, halos tanan nga kuwarta nila nagakadto diri.

Kon magadesisyon ka sa pag-obra, ngaa indi ipakita ang imo pagkahamtong kag ang imo interes sa kaayuhan sang pamilya paagi sa pagpamangkot sa imo mga ginikanan kon pila ang maamot mo sa mga galastuhon sang pamilya?

Ang Imo Obra kag ang Imo Espirituwalidad

Ang labing importante nga binagbinagon sa tanan amo ang mahimo nga epekto sang pag-obra sa imo espirituwalidad. Sanday Steinberg kag Greenberger nagareport nga ang pagkanadayag sa ulubrahan masunson nga nagaresulta sa mga dagway sang pinamatan-on nga ‘tuhay nga batasan,’ subong sang pagpangawti sa obra ukon pagkodigo sa eskwelahan. Ang iban nga mga pamatan-on nagapadala sa pag-ipit sang mga katubotubo kag nagahatag sing indi awtorisado nga diskuwento—ukon nagapangawat pa gani tungod sa—mga abyan. Ang mga pag-ipit sa obra (kag ang pagtigayon sing gilayon nga kuwarta) nagtiklod sa madamong pamatan-on sa alkohol kag abuso sa droga.

Matuod, subong nga may Cristianong mga prinsipio, wala mo gid ginahunahuna ang paghimo sina nga mga butang. Apang, ang pag-obra nagapadayag sa isa ka pamatan-on sa “malain nga mga kaupdanan” sing tuman. (1 Corinto 15:33) Handa ka bala sa pag-atubang sa sina nga pag-ipit? Samtang sa eskwelahan, ikaw bala ‘nagalakat sa kaalam sa mga tagaguwa’ paagi sa paglikaw sang dimaayo nga pagpakig-upod? (Colosas 4:5) Kon nagpakita ka sing kaluyahon sa sini nga bahin, handa gid bala ikaw sa pag-atubang sa daku pa nga mga pag-ipit sa ulubrahan?

Ang mabug-at nga iskedyul sa obra mahimo man nga magapabudlay sa imo nga masunod ang Cristianong rutina sang mga miting, personal nga pagtuon sang Biblia, kag pagpakigbahin sa Cristianong ministeryo. “Wala ako makatambong sa mga miting bangod kapoy ako pagkatapos sang isa ka adlaw nga pag-eskwela kag pag-obra,” siling ni Michelé.

Busa ang pagpangita sing obra para sa tapos sang klase serioso gid. Dapat hunahunaon sing maayo ang tanan nga mga butang nga nadalahig. Ipakighambal ini sa imo mga ginikanan ukon sa isa ka hamtong nga Cristiano. Kon kinahanglanon gid ang obra, manikasog nga huptan ang pagkatimbang. Maghimo sing iskedyul nga nagatugot sa imo sa paghatag sing nagakaigo nga igtalupangod sa imo pag-eskwela kag espirituwal nga pagtubo. Kon indi ina posible, binagbinaga ang iban pa nga paagi nga makakuwarta. Ayhan may yara daku nga proyekto sa balay nga handa ang imo ginikanan nga bayaran ka sa paghimo mo sina. Ang iban nga mga pamatan-on nagaumpisa sing diutay nga negosyo, subong sang pag-utod sang hilamon ukon pagbantay sang bata, nga nagatugot sa ila nga makatigayon sing kuwarta nga kombeniente sa ila.

Apang kamusta ang mga pamatan-on sa mas imol nga mga pungsod nga wala sing mahimo kundi ang mag-obra? Hambalan sang palaabuton nga artikulo ang ila kahimtangan.

[Mga footnote]

[Piktyur sa pahina 16]

“Ang pangunang motibo sa pag-obra sing part-time amo ang mapatuyangon nga pagkabalaka sa kaugalingon nga kaayuhan”

[Laragway sa pahina 15]

Nagaobra ka bala agod mabayaran ang makatarunganon nga galastuhan ukon agod paayawan ang gugma sa materyal nga mga butang?