Kon Ngaa Madamo ang Nagakautangan

GINSAULOG nanday Michael kag Reena ang nahaunang anibersaryo sang ila kasal paagi sa pagkadto sa duog sang ila pagdugos-bulan. Apang sang pagsugod sang ikaduha nga tuig sang ila pag-asawahay, naatubang nila ang dikalahamut-an nga kamatuoran. Bisan anhon nila sing kinot, indi nila mabayaran ang tanan nila nga balayran.

Binagbinaga ang isa pa ka mag-asawa. Si Robert may diutay lamang nga ginabayaran nga student loan sang ginpangasawa niya si Rhonda, kag si Rhonda naman may ginabayaran lamang nga isa ka awto. Si Robert nagasiling: “Pareho kami nga nagatrabaho sing bug-os tion, kag kon tingubon nagaganar kami sing $2,950 kada bulan. Apang wala kami sing kauswagan.” Si Rhonda nagsiling: “Wala kami sing ginbakal nga daku nga butang ukon may ginhimo nga butang nga tuman ka gastuso. Indi ko gid mahangpan kon diin nagakadto ang amon kuwarta.”

Sanday Robert kag Rhonda indi matamad. Amo man sanday Michael kag Reena. Ano ang ila problema? Mga utang paagi sa credit card. Sa una nga tuig sang pag-asawahay, sanday Michael kag Reena nakautang sing $14,000 paagi sa ila mga credit card. Pagkatapos sang duha ka tuig nga pag-asawahay, ang utang nanday Robert kag Rhonda paagi sa ila mga credit card naglab-ot sa $6,000.

Si Anthony, isa ka medyo may edad na kag may pamilya nga lalaki, nakaatubang man sing kabudlayan sa pinansial sa iya kabuhi. Apang, ang iya mga problema wala sing labot sa mga credit card. Sang 1993 nagbuhin sing mga tawo ang kompanya nga iya ginaobrahan, kag nadula ni Anthony ang iya posisyon subong manedyer nga may $48,000 nga sweldo kada tuig. Pagkatapos sadto, ang pag-aman sa iya pamilya nga may apat ka katapo nangin daku nga problema para sa iya. Sing kaanggid si Janet, isa ka nagasolo nga ginikanan nga nagapuyo sa Siudad sang New York, haluson makapaigo-igo sang iya tuigan nga kinitaan nga mga $11,000.

Samtang matuod nga ang kalabanan nga problema sa kuwarta sarang mabuhinan paagi sa husto nga paggamit sini, ang katunayan amo nga nagakabuhi kita sa isa ka dag-on nga madamo ang ginabudlayan bangod sang paggawi suno sa “pagkawalay pulos sang ila mga hunahuna.” (Efeso 4:17) Si Grace W. Weinstein, sa iya libro nga The Lifetime Book of Money Management, nagasiling: “Madamo nga paagi sang pinansial nga estratehiya ang nagbag-o, bug-os nga ginbag-o sang walay kalig-unan nga ekonomiya, sang bag-o nga mga panimuot sa paggasto kag pagkinot, kag sang nagabag-o nga mga estilo sang kabuhi.” Sa magamo nga kalibutan nga aton ginapuy-an, dugang kag dugang nga mga tawo ang ginabudlayan sa pagpaigo sang ila personal nga kuwarta kag sang iya sang pamilya.

Sing makalilipay, sanday Michael kag Reena, Robert kag Rhonda, Anthony, kag Janet nangin madinalag-on sa pagpaigo sang ila kuwarta. Antes naton binagbinagon kon ano ang nakabulig sa ila, usisaon naton sing maayo ang porma sang mahapos nga pagpautang nga nagdugang sa kabudlayan sa kuwarta sang madamo—huo, ang mga credit card.