Pagtulok sa Tagpalamati

ANG aton mga mata nagapaalinton sing mga panimuot kag mga emosyon. Mahimo ini magpakita sing kakibot ukon kahadlok. Mahimo ini magpaalinton sing kaawa ukon gugma. Kon kaisa, mahimo ini magpakita sing pagduhaduha ukon kasubo. Tuhoy sa iya mga kasimanwa nga nag-antos gid, ang isa ka tigulang nga lalaki nagsiling: “Nagahambal kami paagi sa amon mga mata.”

Mahimo maghinakop ang iban tuhoy sa aton kag sa aton ginasiling pasad sa kon diin kita nagatulok. Sa madamo nga kultura, ang mga tawo may huyog nga magsalig sa isa ka indibiduwal nga nagatulok pirme sa ila sing mainabyanon. Sa kabaliskaran, mahimo nila duhaduhaan ang pagkasinsero ukon ikasarang sang isa ka tawo nga nagatulok sa iya mga tiil ukon sa iban nga butang sa baylo nga sa iya kahambal. Ginatamod sa iban nga kultura ang daw nagaungot nga panulok subong bastos, maisugon, ukon paghangkat. Ilabi na nga amo sini ang kahimtangan kon nagapakighambal sa tuhay nga sekso ukon sa isa ka pangulo ukon sa iban pa nga halangdon nga tawo. Kag sa iban nga mga duog, kon ang lamharon nga tawo direkta nga nagatulok sa mata kon nagapakighambal sa mas tigulang nga tawo, ginatamod ini nga di-pagtahod.

Apang, kon wala man lang sing malain, ang pagtulok sa mata sang isa ka tawo samtang nagahambal sing importante nga butang makapadaku pa sa kon ano ang ginasiling. Mahimo ini tamdon subong pamatuod sang kombiksion sa bahin sang humalambal. Talupangda kon paano nagsabat si Jesus sang nakibot gid ang iya mga disipulo kag nagsiling: “Sin-o gid bala ang maluwas?” Ang Biblia nagasiling: “Ginatulok sila sa nawong, si Jesus nagsiling sa ila: ‘Sa mga tawo imposible ini, apang sa Dios ang tanan nga butang posible.’ ” (Mat. 19:​25, 26) Ginapakita man sang Kasulatan nga ginpanilagan gid ni apostol Pablo ang mga reaksion sang iya mga tagpalamati. Sang isa ka okasyon nagapamati kay Pablo ang isa ka tawo nga lupog kutob sa pagkabun-ag. Ang Binuhatan 14:​9, 10 nagasiling: “Ini nga tawo nagapamati kay Pablo nga nagahambal, nga, sang nagatulok sing masusi sa iya kag sang nakita nga may pagtuo sia nga ayuhon, nagsiling sa mabaskog nga tingog: ‘Tindog ka sing tadlong sa imo mga tiil.’”

Mga Panugda sa Ministeryo sa Latagon. Kon nagapakigbahin ka sa ministeryo sa latagon, mangin mainabyanon kag mainit samtang ginapalapitan mo ang mga tawo. Kon nagakaigo, gamita ang nagapahunahuna nga mga pamangkot agod masugdan ang paghambalanay sa pila ka butang nga mahimo pareho ninyo naluyagan. Samtang ginahimo mo ini, panikasugi nga tulukon sia sa mata​—ukon sa di-magkubos tuluka ang tawo sa nawong sing matinahuron kag mainayuhon. Ang isa ka mainit nga yuhum gikan sa isa nga ang mga mata nagapaalinton sing nasulod nga kalipay makagalanyat gid. Daku ang masugid sini nga ekspresyon sa kahambal mo kon ano ikaw nga sahi sang tawo kag mabuligan sia nga mangin relaks samtang nagahambalanay kamo.

Ang pagpanilag sa ekspresyon sang mga mata sang kahambal mo, kon nagakaigo, mahimo maghatag sa imo sing ideya kon paano mo sia pakig-angutan sa sina nga kahimtangan. Mahimo mo makita kon akig ang tawo ukon kon indi gid sia interesado. Kon wala ka niya mahangpan, mahimo mo ini mahibaluan. Kon naugot sia, masami nga mahibaluan mo ini. Kon interesado gid sia, makita mo man ini. Ang ekspresyon sa iya mga mata mahimo magpaalisto sa imo nga pasibuon ang imo kadasigon, nga manikasog pa nga pahambalon man sia, nga untaton na ang inyo paghambalanay ukon, ayhan, nga ipakita kon paano ang pagtuon sa Biblia.

Nagapanaksi ka man sa publiko ukon nagahiwat sing pagtuon sa Biblia, panikasugi nga mahuptan ang matinahuron nga pagtulok sa mata sang imo kahambal. Apang, indi sia paghimutari, kay mahimo nga mahuya sia. (2 Hari 8:11) Kundi sa natural kag mainabyanon nga paagi, tuluka pirme sa nawong ang imo kahambal. Sa madamo nga kadutaan, nagapakita ini sang sinsero nga interes. Kon nagabasa ka sang Biblia ukon sang iban pa nga mga publikasyon, siempre, nagatulok ka sa imo ginabasa. Apang sa pagpadaku sing punto, dapat ka magtulok sa nagapamati sa imo, bisan makadali lang. Kon nagatulok ka sa pulupanag-on, magabulig man ini sa imo nga makita ang iya reaksion sa imo ginabasa.

Kon sa primero nabudlayan ka magtulok sa imo tagpalamati bangod nahuya ka, indi mangampo. Paagi sa paghanas, ang nagakaigo nga pagtulok sa tagpalamati mangin natural lamang, kag madugangan sini ang imo pagkaepektibo sa pagpakighambal sa iban.

Kon Nagapamulongpulong. Ang Biblia nagasugid sa aton nga antes ginsugdan ni Jesus ang iya Sermon sa Bukid, “nagtulok sia sa iya mga disipulo.” (Luc. 6:20) Magtuon gikan sa iya halimbawa. Kon magapamulongpulong ka sa isa ka grupo, tuluka sila kag magdulog sing pila ka segundo antes ka magsugod sa paghambal. Sa madamo nga duog nagalakip ini sang pagtulok sing direkta sa mata sang pila ka tumalambong. Ining pagtulok kag pagdulog sing makadali makabulig sa imo nga malandas ang imo kakulba sa umpisa. Mabuligan man ang mga tagpalamati nga pasibuon ang ila kaugalingon sa bisan ano nga panimuot ukon emosyon nga ginapakita sang imo nawong. Dugang pa, ang paghimo mo sini magatugot sa mga tagpalamati nga maghipos na kag mangin handa sa pagpamati sa imo.

Samtang nagapamulongpulong ka, tuluka ang imo mga tagpalamati. Indi lamang magtulok sa kabilugan nga grupo. Panikasugi nga tulukon ang mga indibiduwal. Sa halos tanan nga kultura, ginapaabot nga magtulok sa tagpalamati ang humalambal sa publiko.

Ang pagtulok sa imo mga tagpalamati wala lamang nagakahulugan nga magtulok ka sing bulosbulos sa tuo kag sa wala. Tuluka sing matinahuron ang isa sa mga tagpalamati, kag kon nagakaigo, ihambal ang bug-os nga dinalan sa sina nga indibiduwal. Nian tuluka naman ang isa pa, kag ihambal ang isa ukon duha ka dinalan sa sina nga tawo. Indi pagtuluka sing madugay ang bisan sin-o kay basi mahuya sia, kag indi magtulok lamang sa pila ka tagpalamati. Padayuna ang pagtulok mo sa mga tumalambong sa sini nga paagi, apang kon ginatulok mo ang isa ka tawo, hambala gid sia kag talupangda ang iya reaksion antes magtulok sa iban.

Dapat ibutang mo ang imo mga nota sa podyum, sa imo kamot, ukon sa imo Biblia agod mapasiplatan mo ini nga halos wala ginahulag ang ulo. Kon kinahanglan nga hulagon ang imo bug-os nga ulo agod makita ang imo mga nota, mahimo madula mo ang pagpakig-angot sa tumalambong. Dapat binagbinagon kon daw ano kasunson ikaw nagatulok sa imo mga nota kag kon san-o mo ini ginahimo. Kon nagatulok ka sa imo mga nota samtang yara ka sa talalupangdon gid nga punto sang imo pamulongpulong, indi lamang nga indi mo makita ang reaksion sang imo mga tagpalamati kundi madula man ang pagkaepektibo sang imo ginahambal. Sing kaanggid, kon pirme mo ginatan-aw ang imo mga nota, madula mo ang pagpakig-angot sa mga tagpalamati.

Kon ginahaboy mo ang bola sa isa, ginatan-aw mo kon nasalo niya ini. Ang tagsa ka ideya sa imo pamulongpulong isa ka “paghaboy” sa imo mga tagpalamati. Ang “pagsalo” mahimo ginapakita sang ila reaksion​—pagtango, pagyuhom, pagtulok sing maayo. Kon mahuptan mo ang maayo nga pagtulok sa mga tagpalamati, makabulig ini sa imo nga mapat-od nga ang imo mga ideya “nasalo.”

Kon ginaasayn ka nga magbasa sa kongregasyon, dapat mo gid bala tinguhaan nga magtulok sa mga tagpalamati samtang nagabasa? Kon ginasunod sang mga tagpalamati ang pagbasa mo sang Biblia, kalabanan sa ila indi makahibalo kon nagatulok ka ukon wala. Apang ang pagtulok sa imo mga tagpalamati makabulig sa imo nga mangin mapagsik sa imo pagbasa bangod padayon mo nga mabantayan ang ila reaksion. Kag para kay bisan sin-o sa tagpalamati nga wala nagagamit sang ila mga Biblia kag mahimo nagalagaw ang ila mga hunahuna, ang pagtulok sang humalambal sa ila mahimo makabulig sa pagbalik sang ila igtalupangod sa ginabasa. Sa pagkamatuod, makatulok ka lamang sing makadali, kag indi ini dapat paghimuon sa paagi nga magsala ka na sa pagbasa. Agod mahimo ini, labing maayo nga uyatan mo ang Biblia kag medyo tadlunga ang imo ulo, nga wala nagaduko sing todo.

Kon kaisa, ang mga gulang nagapamulongpulong sa isa ka kombension gikan sa isa ka manuskrito. Ang paghimo sini sing epektibo nagakinahanglan sing eksperiensia, maayo nga paghanda, kag dugang nga ensayo. Sa pagkamatuod, ang paggamit sing manuskrito nagalimite sang pagtulok sa mga tagpalamati. Apang kon nakahanda sing maayo ang humalambal, makatulok sia sa iya mga tagpalamati sa pulupanag-on nga indi magtalang sa kon diin na sia nga bahin sang pahina. Ang paghimo niya sini magabulig agod mahuptan ang igtalupangod sang mga tagpalamati kag makabenepisyo gid sila gikan sa importante nga espirituwal nga instruksion nga ginapresentar.