TULUN-AN 25
Paggamit sing Balayan
ANG paghunahuna pa lang nga magpamulongpulong nga nagagamit sing isa ka balayan nagapakulba na sa madamo nga tawo. Mas may kompiansa sila kon ang tanan nga isiling nila nasulat sa papel ukon saulado nila.
Apang, sa kamatuoran, tanan kita nagahambal kada adlaw nga wala sing manuskrito. Ginahimo naton ini sa pagpakighambal sa pamilya kag sa mga abyan. Ginahimo naton ini kon nagapakigbahin sa ministeryo sa latagon. Kag ginahimo naton ini kon nagapangamuyo sing tinagipusuon, sa pribado man ukon para sa isa ka grupo.
Kon nagapamulongpulong ka, may kinatuhayan bala kon maggamit ka sing isa ka manuskrito ukon sing isa ka balayan? Bisan pa ang pagbasa gikan sa manuskrito makabulig sa pagpat-od sang pagkasibu kag sa paggamit sang pinili nga mga tinaga, may mga limitasyon ini sa paglab-ot sa mga tagipusuon. Kon magbasa ka sing kapin pa sa pila lamang ka dinalan, masami nga ang imo kadasigon kag pagbulubag-o sa kabaskugon kag kataason sang tingog mangin palareho kag ini tuhay gikan sa imo natural nga pagpakighambal. Kon labi nga nasentro ang imo igtalupangod sa imo mga nota sangsa imo mga tagpalamati, mahimo nga madamo ang indi magpamati sing maayo. Apang kon nabatyagan nila nga ginahunahuna mo gid sila kag ginapasibu ang imo materyal sa ila mga kahimtangan mahimo nga magapamati gid sila. Para sa isa ka makapahulag gid nga pamulongpulong, ang ekstemporanyo nga paagi amo ang labing maayo.
Ang Teokratikong Eskwelahan Para sa Ministeryo gindesinyo agod buligan kita sa adlaw-adlaw nga pagkabuhi. Kon magkit-anay kita sang aton mga abyan, wala kita nagakuha sing listahan kag basahon ang aton mga panghunahuna sa ila agod mapat-od nga labing maayo ang aton mga tinaga. Sa pag-alagad sa latagon, wala kita nagadala sing isa ka manuskrito agod basahon bangod nahadlok kita nga basi malipatan naton ang mga punto nga luyag naton ipaambit sa mga tawo. Kon nagapasundayag sa eskwelahan kon paano manaksi sa idalom sini nga mga kahimtangan, maghanas sa paghambal sing natural. Kon nakahanda sing maayo, masapwan mo nga ang isa ka balayan, sa hunahuna man ukon nasulat, masami nga bastante na sa pagpahanumdom sa imo sa panguna nga mga ideya nga luyag mo hambalan. Apang paano mo mapalambo ang kompiansa nga kinahanglan sa paghimo sini?
Organisaha ang Imo mga Panghunahuna. Agod makagamit sing isa ka balayan kon nagahambal, kinahanglan nga organisahon mo ang imo mga panghunahuna. Wala ini nagakahulugan nga pilion mo ang mga tinaga nga ginaplano mo nga gamiton. Nagakahulugan lamang ini nga maghunahuna anay antes ka maghambal.
Sa adlaw-adlaw nga pagkabuhi, mahimo masapwan sang dasudaso nga tawo nga nagahambal sia sing mga butang nga ginahinulsulan niya sa ulihi. Ang isa pa ka tawo mahimo maghambal sing palikoliko, nagabulubag-o sing mga ideya. Ini nga mga huyog sarang matapna sing epektibo paagi sa pagdulog agod makahimo sing isa ka simple nga balayan sa hunahuna antes magsugod sa paghambal. Una hunahunaa ang imo tulumuron, masunod pilia ang mga tikang nga kinahanglan mo himuon agod malab-ot ini, kag dayon sugdi ang paghambal.
Nagahanda ka bala para sa pag-alagad sa latagon? Maghinguyang sing tion indi lamang sa paghimos sang imo bag kundi sa pag-organisar man sang imo mga panghunahuna. Kon mamat-od ka nga gamiton ang isa sang ginpanugda nga mga presentasyon sa Ang Aton Ministeryo sa Ginharian, basaha ini sing sulitsulit agod mangin maathag sa hunahuna ang panguna nga mga ideya. Isaysay ang panguna nga mga punto sini sa isa ukon duha ka malip-ot nga dinalan. Pasibua ang pagpabutyag mo sang mga tinaga suno sa imo personalidad kag sa mga kahimtangan sa inyo teritoryo. Masapwan mo nga makabulig kon may yara ka balayan sa hunahuna. Ano ang mahimo ilakip sa sini? (1) Subong introduksion, mahimo mo sambiton ang pila ka butang nga ginakabalak-an sang madamo nga tawo sa inyo kumunidad. Pangabaya ang tagbalay sa pagkomento. (2) Maghunahuna sing espesipiko nga butang nga sarang mo mapaambit may kaangtanan sa topiko, lakip ang isa ukon duha ka kasulatan nga nagapakita kon ano ang ginasaad sang Dios nga himuon agod makahatag sing kaumpawan. Kon may kahigayunan, ipadaku nga himuon ini ni Jehova paagi sa iya Ginharian, ang iya langitnon nga panguluhan. (3) Palig-una ang tawo nga manghikot pasad sa inyo ginahambalan. Mahimo ka magtanyag sang literatura kag/ukon sang isa ka pagtuon sa Biblia kag maghimo sing pat-od nga mga kahimusan sa pagpadayon sang paghambalanay.
Ang lamang nga balayan nga ayhan kinahanglan mo para sa sini nga presentasyon amo ang yara sa imo hunahuna. Kon luyag mo magtan-aw sing nasulat nga balayan antes sang imo una nga pagduaw, mahimo nga ang balayan may yara lamang pila ka tinaga nga gamiton para sa imo introduksion, isa ukon duha ka teksto, kag isa ka malip-ot nga nota sang luyag mo ilakip sa imo konklusion. Ang paghanda kag paggamit sini nga balayan nagabulig sa aton agod indi magpalikoliko, nagabulig ini sa aton agod makabilin sing isa ka maathag nga mensahe nga mahapos dumdumon.
Kon ang pila ka pamangkot ukon pagpamatok masunson nga nagautwas sa inyo teritoryo, ayhan masapwan mo nga makabulig ang pagpanalawsaw tuhoy sa sini. Sa masami, kinahanglan mo lamang ang duha ukon tatlo ka sadsaran nga punto upod ang mga kasulatan nga nagasakdag sini. Ang “Mga Topiko nga Mahambalan sa Biblia” ukon ang madukot nga mga subtitulo sa Reasoning From the Scriptures mahimo mag-aman sang kinahanglanon mo gid nga balayan. Mahimo ka makakita sing nagakaigo nga kinutlo gikan sa iban nga reperensia nga luyag mo ilakip. Magsulat sing isa ka malip-ot nga balayan upod sang kinutlo, kag ilakip ini sa imo mga gamit sa pag-alagad sa latagon. Kon mamangkot ukon mamatok ang tagbalay, pahibalua sia nga nalipay ka sa kahigayunan nga makahatag sing rason sa imo ginapatihan. (1 Ped. 3:15) Gamita ang balayan bilang basihan sang imo isabat.
Kon pangunahan mo sa pangamuyo ang imo pamilya, ang isa ka grupo sang pagtinuon sa libro, ukon ang kongregasyon, mapuslanon man kon organisahon mo ang imo mga panghunahuna. Suno sa Lucas 11:2-4, naghatag si Jesus sa iya mga disipulo sing isa ka simple nga balayan para sa makahulugan nga pangamuyo. Sa dedikasyon sang templo sa Jerusalem, nangamuyo sing malawig si Solomon. Maathag nga ginhunahuna niya sing abanse ang iya ginpangamuyo. Ginpatuhuyan niya una si Jehova kag ang Iya saad kay David; nian ang templo; kag nian, sing isa-isa, ang espesipiko nga mga kahimtangan kag mga grupo sang mga tawo. (1 Hari 8:22-53) Makabenepisyo kita sa sini nga mga halimbawa.
Pasimpleha ang Imo Balayan sa Pamulongpulong. Ang imo bala balayan gintuyo para sa pamulongpulong? Daw ano kadamo ang dapat ilakip sa sini?
Dumduma nga ang isa ka balayan gintuyo agod buligan ka sa pagdumdom sing mga ideya. Ayhan ginabatyag mo nga mangin maayo kon isulat ang pila ka dinalan nga gamiton subong introduksion. Apang pagkatapos sini, magkonsentrar sa mga ideya, indi sa mga tinaga. Kon ining mga ideya himuon mo nga mga dinalan, palip-uta ang mga dinalan. Dapat maglutaw sa imo balayan ang pila ka panguna nga mga punto nga luyag mo pasangkaron. Sarang ini mahimo paagi sa pagsulat sini sa dalagku nga mga letra, pagkurit sa mga punto, ukon pagkolor sini. Sa idalom sang tagsa ka panguna nga punto, isulat ang mga ideya nga luyag mo gamiton kon ginapasangkad ini. Sambita ang mga kasulatan nga ginabuko mo nga basahon. Sa masami labing maayo nga magbasa mismo sa Biblia. Isulat ang mga ilustrasyon nga luyag mo gamiton. Mahimo nga ilakip mo man ang pila ka talalupangdon nga mga kinutlo gikan sa sekular nga mga reperensia nga nagakaigo. Pasangkara ang imo mga nota tubtob nga may espesipiko nga mga kamatuoran nga mapresentar. Mangin mahapos gamiton ang balayan kon matinlo ini.
Ang iban nagagamit sing mga balayan nga tuman ka simple. Ang isa ka balayan mahimo maglakip sing pila lamang ka yabi nga mga tinaga, mga teksto nga mahimo kutluon sang humalambal gikan sa iya memorya, kag mga drowing ukon mga retrato nga makabulig sa iya nga madumduman ang mga ideya. Paagi sining simple nga mga nota, mapresentar sang humalambal ang iya materyal sing lohiko kag daw nagapakigsugilanon nga paagi. Amo ini ang tulumuron sini nga leksion.
Sa pahina 39 tubtob 42 sini nga libro, masapwan mo ang pagbinagbinag sa “Paghimo Sing Balayan.” Makabulig gid ang pagbasa sini nga materyal samtang ginatun-an mo ini nga tulun-an nga “Paggamit Sing Balayan.”
Kon Paano Gamiton ang Balayan. Apang, ang imo tulumuron sa sini nga punto indi lamang ang paghanda sang imo diskurso sa porma sang balayan. Kundi amo ang epektibo nga paggamit sing balayan.
Ang una nga tikang sa paggamit sang imo balayan amo ang paghanda para sa pamulongpulong. Tan-awa ang tema, basaha ang tagsa ka panguna nga mga punto, kag ihambal sa imo kaugalingon ang kaangtanan sang tagsa ka panguna nga punto sa tema. Isulat kon daw ano kalawig nga tion ang mahinguyang sa tagsa ka panguna nga punto. Karon baliki kag tun-i ang nahauna nga panguna nga punto. Repasuha ang mga argumento, mga kasulatan, mga ilustrasyon, kag mga halimbawa nga ginabuko mo nga gamiton sa pagpasangkad sina nga punto. Basaha ang materyal sing pila ka beses tubtob nga ining bahin sang imo pamulongpulong mangin maathag sa hunahuna. Himua man ini sa iban pa nga panguna nga mga punto. Binagbinaga kon ano ang mahimo nga indi mo pag-ilakip, kon kinahanglanon, agod matapos ang pamulongpulong suno sa tion. Nian repasuha ang bug-os nga pamulongpulong. Magkonsentrar sa mga ideya, indi sa mga tinaga. Indi pagsauluha ang pamulongpulong.
Kon nagapamulongpulong ka, dapat nagatulok ka sa imo mga tagpalamati. Pagkatapos mabasa ang isa ka kasulatan, dapat masami nga makapangatarungan ka sa sini nga nagagamit sang imo Biblia apang wala nagatan-aw liwat sa imo mga nota. Sing kaanggid, kon nagagamit ka sing isa ka ilustrasyon, isaysay ini kaangay sang pagsaysay mo sini sa imo mga abyan sa baylo nga basahon lamang ini gikan sa imo mga nota. Samtang nagahambal ka, indi magtulok sa imo mga nota para sa tagsa ka dinalan. Maghambal sing tinagipusuon, kag malab-ot mo ang mga tagipusuon sang mga nagapamati sa imo.
Kon nahibaluan mo na ang arte sang paghambal gikan sa isa ka balayan, nakahimo ka na sing isa ka importante nga tikang agod mangin isa ka epektibo nga humalambal sa publiko.