Paskuwa—Amo Bala Ini ang Paagi sa Pag-abiabi kay Jesus?

ANG pagkatawo sang Manluluwas, ang madugay na ginahulat nga Mesias, isa gid ka tion sang pagkasadya. “Yari karon!” pahibalo sang anghel sa mga manugbantay sa Betlehem, “ginatunda ko sa inyo ang maayong balita sang dakung kalipay nga mangin sa bug-os nga katawhan, kay natawo sa inyo karon nga adlaw ang Manluluwas, nga si Cristo nga Ginuo.” Nagbuylog ang isa ka kadam-an sang mga anghel, nga nagadayaw sa Dios: “Himaya sa Dios sa kahitaasan, kag paghidait sa duta sa tunga sang mga tawo nga iya nahamut-an.” (Lucas 2:​10-14) Ang iban mahimo magahinakop nga dapat ilugon sang mga Cristiano ang mga anghel sa pagpabutyag sing kalipay bangod sang pagkari ni Cristo sa duta sadto anay.

Indi amo ini ang nahaunang rekord sa Biblia nahanungod sa mga anghel nga nag-amba sang ambahanon sang pagdayaw. Sang ginpasad ang sadsaran sang duta, “nag-ambahan sing tingob ang kabituunan sang kaagahon, kag naghinugyaw sa kalipay ang tanan nga anak sang Dios.” (Job 38:​4-7) Ang eksakto nga petsa sining hitabo wala ginrekord sa Biblia. (Genesis 1:​1, 14-18) Bisan ano man ka makalilipay ang okasyon, ang mga Cristiano wala nangatarungan nga bangod ang mga anghel nagkalipay, dapat nila saulugon kada tuig ang pagtuga sang duta kag ayhan adoptahon ang paganong piesta sa pagdumdom sa okasyon.

Apang amo gid sina ang ginahimo sang mga tawo nga nagasaulog sang Paskuwa sa pagkatawo ni Jesucristo. Ang pagtan-aw sa kalabanan nga masaligan nga ensiklopedia sa idalom sang tig-ulo nga “Paskuwa” nagapalig-on nga ang petsa sang pagkatawo ni Jesus wala mahibalui. Ang Biblia mahipos kon nahanungod sina nga petsa.

“Kon ang Budyong Indi Magtunog sing Maathag”

“Ang Dios indi Dios sang kagamo, kundi sang paghidait,” sulat ni apostol Pablo, sang gintadlong niya ang kagamo sa kongregasyon sang Corinto anay. Sa sina man nga konteksto, namangkot sia: “Kon ang budyong indi magtunog sing maathag, sin-o bala ang magaaman sa pag-awayan?” (1 Corinto 14:​8, 33) Ti, kon gintuyo sang Dios sang kahim-ong nga saulugon sang mga Cristiano ang pagkatawo sang iya Anak sa duta, pabayaan bala Niya ang dihimpit nga mga tawo sa pagpili sang luyag niya nga petsa gikan sa paganong mga piesta kag sa pag-adoptar sang didiosnon nga mga buhat?

Ang pag-usisa sa pila ka halimbawa sa Biblia nagapaathag nga si Jehova nga Dios wala nagapakig-angot sa iya katawhan sa sining paagi. Sang ginsugo niya ang mga Israelinhon sa pagsaulog sang tuigan nga mga selebrasyon sa idalom sang Mosaikong Kasuguan, ang Dios naghatag sing espisipiko nga mga petsa kag nagsugid sa ila kon paano saulugon ining masadya nga mga okasyon. (Exodo 23:​14-17; Levitico 23:​34-43) Si Jesucristo, bisan wala gid nagsugo nga ang iya pagkatawo dumdumon, nagsugo sa iya mga sumulunod nga saulugon ang isa ka espisipiko nga petsa. “Sang gab-i nga gintugyan sia,” Nisan 14, 33 C.⁠E., ginsugdan ni Jesus ang selebrasyon sang Panihapon sang Ginuo, naggamit sang tinapay nga walay tapay kag sang alak. Nagsugo sia: “Padayon nga himua ini sa handumanan nakon.” (1 Corinto 11:​23, 24) Ang tunog sang budyong sa kon san-o kag paano saulugon ang Panihapon sang Ginuo maathag kag dimasaypan. Nian kamusta ang Paskuwa? Indi naton makita sa Biblia ang sugo nga saulugon ang pagkatawo ni Cristo, ni nagasugid ini sa aton kon san-o ukon paano.

‘Agod Madaug ang mga Tawo’

“A, siempre nakahibalo ako nga ang Paskuwa may paganong ginhalinan,” siling sang isa ka klerigo sa Tokyo Zion Church, “apang tubtob nga ang ordinaryo nga mga tawo interesado sa Cristianismo sang Disiembre 25 kag natun-an nila ang mga panudlo ni Talahuron Jesus, ang Paskuwa may duog sa Cristianismo.” Madamo ang nagaugyon sa iya pangatarungan. Nagapati bala kamo nga nagakaigo ina nga pagkompromiso?

Ang iban nagapangatarungan nga bisan si Pablo nagkompromiso agod matigayon ang mga tumuluo. “Ginhimo ko ang akon kaugalingon nga ulipon sang tanan,” sulat niya, “agod madaug ko ang mas madamo nga tawo kon mahimo . . . Sang nagpangabudlay kaupod sang mga Gentil, nagkabuhi ako kaangay sang Gentil, sa guwa sang Judiyong Kasuguan, agod madaug ang mga Gentil. . . . Ginahimo ko ini tanan tungod sa ebanghelyo, agod makig-ambit sa mga pagpakamaayo sini.” (1 Corinto 9:​19-23, Today’s English Version) Ginapakamatarong bala sining mga pulong ang pag-adoptar sa isa ka paganong piesta agod maganyat ang mga Gentil sa Cristianismo?

Binagbinaga sing maayo ang konteksto sang pinamulong ni Pablo. Sa bersikulo 21, sia nagsiling: “Wala ini nagakahulugan nga wala ko ginatuman ang kasuguan sang Dios; napaidalom gid ako sa kasuguan ni Cristo.” (TEV) Gani wala sia nagkompromiso sang mga butang nga naglapas sang kasuguan ni Cristo, kundi ‘nagkabuhi [sia] kaangay sang isa ka Gentil’ paagi sa pagtahod sa lokal nga mga kustombre kag mga batasan basta wala ini nagasupak sa Cristianong mga sugo.a

Nagadumdom sini, hunahunaa ang matabo kon ang pag-adoptar sang paganong mga piesta sa “Cristianismo” sa idalom sang ngalan sang Paskuwa pagatamdon sa kapawa sang masunod nga sugo sa Biblia: “Dili kamo magpagota sing linibagon upod sa mga dimatinuuhon. Kay ano bala ang pag-updanay sang pagkamatarong kag kalautan? . . . Ukon ano bala ang kalabtanan sang matinuuhon sa dimatinuuhon? . . . ‘Busa guwa kamo sa tunga nila, kag magpain kamo gikan sa ila,’ siling ni Jehova, ‘kag dili kamo magtandog sang dimatinlo nga butang’; ‘nian batunon ko kamo.’ ” (2 Corinto 6:​14-17) Bisan ano man nga balibad ang ihatag, ang paglakot sa Cristianismo sing paganong mga piesta wala gid nagaabiabi kay Jesus subong Manluluwas. Indi gid kuntani nagakaigo sadtong nahaunang siglo nga si Jesus magkari sa unod, kag indi man nagakaigo karon ukon sa palaabuton, nga si Cristo magakari subong Hari sa pagpatuman sang paghukom sang Dios. (Bugna 19:​11-16) Sa katunayan, ang mga nagapakamaayo sa pagsaulog sang paganong mga piesta sa likod sang “Cristianong” pakunokuno nagapanghiwala kay Jesucristo.

Ang “Natago nga mga Cristiano” Wala Napasag-uli

Magtuon sing leksion gikan sa kon ano ang natabo sa mga Katoliko sa Japan sadtong dag-on sang shogun. Sang ang pagdumili sa mga Katoliko nagsugod sadtong 1614, ang mga 300,000 ka Hapones nga mga Katoliko may tatlo ka pililian: mangin mga martir, bayaan ang ila pagtuo, ukon magpanago. Ang mga nagpanago gintawag nga natago nga mga Cristiano. Agod itago ang ila pagtuo, ginhimo nila ang lainlain nga Budhista kag Shinto nga mga kinabatasan. Sa ila liturhiya, gingamit nila si Maria Kannon, nga amo si Maria nga nagpakunokuno subong isa ka Budhista nga bod­hi­satt­va sa dagway sang isa ka iloy nga nagakugos sang isa ka bata. Ang ila mga piesta nagsamo sang Budhismo, Katolisismo, kag tumandok nga relihion. Apang, sang ginpuwersa sa pagtambong sa Budhista nga mga lubong, gin-amba nila ang Cristianong mga pangadi kag ginhimo ang modoshi, isa ka seremoniya sa pagwalay pulos sang Budhista nga serbisyo. Ano ang natabo sa sadtong “mga Cristiano”?

“Tuhoy sa kalabanan nga mga Kirishitans [Cristiano],” paathag sang libro nga The Hidden Christians, “nagtubo sa ila ang relihioso nga luyag nga nagpabudlay sang pagbiya sang pagsimba sa Shinto kag Budhista nga mga dios.” Sang gindula ang pagdumili kag ang Katolikong mga misyonero nagbalik sa Japan, ang kalabanan sadtong “natago nga mga Cristiano” nagpabilin sa ila sahi sang gin-isa nga relihion.

Apang, mamulay bala sing makatarunganon sang Iglesia Katolika ang “natago nga mga Cristiano” nga nagdumili nga mapasag-uli sa Romanong Katolisismo? Gin-adoptar man sang Iglesia Katolika ang madamong paganong panudlo kag piesta, lakip ang Paskuwa. Kon ang mga Katoliko kag mga Protestante, bisan pa nagaangkon nga mga Cristiano, naghimo nga pagano sang ila “Cristianismo” bangod sang paganong mga piesta, mahimo bala nga ginasikway man nila si Jesucristo?

Ginpasag-uli sa Matuod nga Cristianismo

Si Setsuko, isa ka debotado nga Katoliko sa 36 ka tuig, nakamarasmas sa sina sang ulihi. Pagkatapos sang Inaway Kalibutanon II, gintilawan niya nga pun-an ang iya espirituwal nga pagkawalay unod paagi sa pagpakig-upod sa isa ka simbahan sang Katoliko. ‘Makaalayaw gid!’ hunahuna niya samtang nagapamati sia sa Misa sa Paskuwa kag nakita ang matahom katama nga Christmas tree sa sulod kag sa guwa sang iya simbahan. “Ginpabugal ko ang amon matahom nga mga puni, nga nagpierde sadtong sa malapit nga mga simbahan,” siling niya. Apang, wala gid sing nahangpan si Setsuko nahanungod sa Katolikong mga panudlo, bisan pa nagtudlo pa gani sia anay sa Sunday school. Gani sang luyag niya maghimo sing dugang pa nga hilikuton sa simbahan, ginpamangkot niya ang iya pari sang pila ka pamangkot. Sa baylo nga sabton ang iya mga pamangkot, gintamay sia sang pari. Nabang-awan, namat-od sia nga tun-an sing kinaugalingon ang Biblia. Duha ka semana sang ulihi, ginduaw sia sang mga Saksi ni Jehova, kag ginbaton niya ang isa ka pagtuon sa Biblia.

Nagapaathag sia: “Masakit atubangon ang mga kamatuoran sang Biblia nga naghimo nga butig sang akon anay mga pagtuluuhan. Nagmasakit pa gani ako sing alopecia neurotica, pagkaunot sang buhok bangod sang pagpalibog. Apang, sing amat-amat, ang kapawa sang kamatuoran nag-iwag sa akon tagipusuon. Nakibot ako sa paghibalo nga si Jesus indi mahimo nga natawo sa mabugnaw kag tig-ululan nga Disiembre, sang ang mga manugbantay indi mahimo nga nagabantay sang ila mga karnero sa wayang sa kagab-ihon. (Lucas 2:​8-12) Gindugmok sini ang akon paglarawan sa natividad, kay gingamit namon ang algodon subong yelo sa pagpuni sang mga danyag nahanungod sa karnero kag mga manugbantay.”

Sang nakumbinse niya ang iya kaugalingon kon ano gid ang ginatudlo sang Biblia, namat-od si Setsuko nga untatan ang pagsaulog sang Paskuwa. Wala na sia sing “espiritu sang Pas­kuwa” makaisa sa isa ka tuig kundi nagapadayag sang espiritu sang malipayon nga Cristianong paghatagay kada adlaw.

Kon ikaw hanuot nga nagapati kay Cristo, indi maugot kon makita mo nga ginahigkuan sang mga pagano ang Paskuwa. Ginaliwat lamang nila kon ano gid ini anay​—⁠isa ka paganong piesta. Ang Paskuwa wala nagatuytoy sa isa sa pag-abiabi kay Jesucristo, nga nagbalik sing dikitaon subong isa ka langitnon nga Hari. (Mateo, kapitulo 24 kag 25; Marcos, kapitulo 13; Lucas, kapitulo 21) Sa baylo, ginapakita sang matuod nga mga Cristiano ang katulad-Cristo nga espiritu sa bug-os nga tuig, kag ginabantala nila ang maayong balita sang Ginharian, diin si Jesus nangin Hari na. Amo sina ang luyag sang Dios kon paano naton abiabihon si Jesucristo subong ang aton Manluluwas kag ang Hari sang Ginharian.​—⁠Salmo 2:​6-12.

[Footnote]

[Laragway sa pahina 7]

Ang matuod nga mga Cristiano nagatahod kay Jesus sa bug-os nga tuig