Gin-atipan Kami ni Jehova sa Tion sang Pagdumili—Bahin 1
Sa mga dekada ang mga Saksi ni Jehova nabalaka sa ila mga kauturan sa mga pungsod diin ang ila Cristianong mga hilikuton ginadumilian. Nalipay kami sa paghatag sang nahauna sa tatlo ka artikulo nga nagasugid sang iban nga natabo. Mga personal nga sugilanon ini sang matutom nga mga Cristiano sa ginatawag anay nga Sidlangan nga Alemanya.
SANG 1944, isa ako ka Aleman nga bilanggo sang inaway, nagatrabaho subong attendant sa ospital sa Cumnock Camp, malapit sa Ayr, Scotland. Gintugutan ako sa pagguwa sa kampo, bisan pa ang pagpakig-abyan sa mga tagadiri gindumili. Sang nagadayandayan ako sang isa ka Domingo, nakilala ko ang isa ka tawo nga nanikasog sing daku nga ipaathag sa akon ang Biblia. Pagkatapos sadto masunson kami nagadayandayan sing dungan.
Sang ulihi gin-agda niya ako sa isa ka pagtinipon sa isa ka balay. Makatalagam ini sa bahin niya, sanglit katapo ako sang kaaway nga pungsod. Sadto anay wala ako makahibalo nga isa gali sia ka Saksi ni Jehova—ang miting maathag nga isa sang ila diutay nga grupo sang pagtinuon sa Biblia. Bisan pa wala ko mahangpi ang kalabanan, maathag ko nga nadumduman ang retrato sang isa ka bata nga nagapanapot sing malaba kag maputi nga panapton, upod ang isa ka leon kag kordero. Ining larawan sang bag-ong kalibutan, subong sang ginlaragway sa tulun-an sang Isaias sa Biblia, nagtudok gid sa akon.
Sang Disiembre 1947, ginbuhian ako gikan sa kampo nga bilangguan. Pagpauli sa Alemanya, ginpakaslan ko si Margit, nga nakilala ko sa wala pa ang inaway. Nag-istar kami sa Zittau, malapit sa dulunan sang Poland kag Czechoslovakia. Sa sulod sang pila ka adlaw, isa ka Saksi ni Jehova ang nanuktok sa amon ganhaan. “Kon pareho ini sa grupo nga nakilala ko sa Scotland,” siling ko sa akon asawa, “nian magabuylog kita sa ila.” Sadto man nga semana, nagtambong kami sa amon nahauna nga miting upod sa mga Saksi.
Gikan sa Biblia, natun-an namon sang ulihi ang kinahanglanon nga magtambong sa Cristianong mga miting sing tayuyon kag magpakigbahin sa pagbantala nga hilikuton. Sa katunayan, ang gintudlo sang mga Saksi gikan sa Biblia nangin ang labing importante nga butang sa amon kabuhi sang ulihi. Nagsugod ako sa paghiwat sing isa ka grupo nga pagtuon sa Biblia. Nian, sang Pebrero 1950, duha ka nagalakbay nga Cristianong manugtatap ang namangkot: “Indi bala ninyo luyag magpabawtismo?” Sadto mismo nga hapon ginsimbuluhan namon ni Margit ang amon dedikasyon sa Dios paagi sa bawtismo.
Pamuno sang mga Problema
Ang Zittau amo ang Sobyet nga sona sang Alemanya, kag ang panikasog nga gamuhon ang mga Saksi ni Jehova nagsugod sang 1949. Pagkatapos lamang sang daku nga mga kabudlayan nga nagamit ang mga pasilidad para sa isa ka diutay nga asambleya sa Bautzen. Nian, sadto nga tig-ilinit, ang espesyal nga mga tren para sa daku pa nga distrito nga kombension sa Berlin hinali nga ginkansela. Apang linibo ang nakatambong.
Ang mga miting sa kongregasyon gingamo man. Ang mga magarot nagtambong agod lamang magsinggit kag manihol. Sang isa ka okasyon halos napilitan kami nga untaton ang pamulongpulong sang nagalakbay nga manugtatap. Gintawag kami sang media nga mga manalagna sang kalaglagan. Ang mga artikulo sa pamantalaan nagsiling nga nagtipon kuno kami sa pukatod sang bungyod samtang nagahulat nga sagmiton sa mga panganod. Ang mga pamantalaan nagbalikwat man sa iban nga mga babayi nga nagsiling nga luyag kuno sang mga Saksi maghimo sing imoralidad upod sa ila. Ang paathag nga ‘ang mga nagadedikar kay Jehova magabaton sang walay katapusan nga kabuhi’ ginpatiku sa pagsiling nga ang mga nagahulid sa mga Saksi makatigayon sang walay katapusan nga kabuhi.
Sang ulihi ginsumbong kami subong mga nagapalapta sang inaway. Ang ginsiling namon nahanungod sa inaway sang Dios sa Armagedon ginhangop sing sayop nga ginapalig-on namon ang palumba sa armas kag inaway. Makahalam-ot gid! Walay sapayan, sang Agosto 1950, pag-abot ko para sa panggab-i nga obra sa lokal nga pamantalaan diin nagaobra ako subong manug-imprinta, ginpadulog ako sa ganhaan. “Ginpahalin ka na,” siling sang bantay, nga ginaupdan sang pulis. “Pabor kamo sa inaway.”
Sang nagpauli ako, naumpawan si Margit. “Wala na sing obra sa gab-i,” siling niya. Wala kami mabalaka. Sang ulihi nakakita ako sang iban nga obra. Nagsalig kami sa Dios sa pag-aman, kag nag-aman sia.
Ang Amon Hilikuton Gindumili
Sang Agosto 31, 1950, ang mga hilikuton sang mga Saksi ni Jehova sa German Democratic Republic gindumili. Nagsunod ang madamo nga pagpangdakop. Ang mga Saksi ginkasaba, ang iban nakabaton sing pamatbat nga pagkabilanggo tubtob buhi. Ang duha ka Saksi halin sa Zittau, nga nag-antos sa mga kampo konsentrasyon sang mga Nazi, ginbilanggo sang mga Komunista.
Ang isa nga nagadumala sang amon kongregasyon gindakop kaupod sang iya asawa. Ginbilin sang nagdakop sa ila ang ila duha ka magagmay nga kabataan sing silahanon lamang sa balay agod mag-atipan sang ila kaugalingon. Ginkuha sila sang ila lolo kag lola, kag sa karon ang duha ka babayi mapisan nga nagasugid sa iban nahanungod sa Ginharian sang Dios.
Ang mga mensahero halin sa mga kongregasyon sa Sidlangan nga Alemanya naglakbay pakadto pakari sa Berlin sa pagkuha sing literatura sa mga lugar nga kuluhaan sa hilway nga bahin sa nakatundan. Madamo sining maisog nga mensahero ang gindakop, gindala sa mga hukmanan, kag ginpamatbatan sing pagkabilanggo.
Sang isa ka kaagahon ang mga awtoridad nag-abot kag nanglighot sa sulod balay. Ginapaabot namon ang ila pag-abot, gani ginbutang ko ang tanan nga rekord sang kongregasyon, nga ginatago ko, sa amon kamalig, malapit sa balay sang buyog. Wala ako ginatublag sang mga buyog, apang sang ang mga tawo nagsugod sa paglighot sa lugar, hinali sila nga ginlibutan sang mga buyog. Nagdinalagan sila tanan agod indi makagat!
Si Jehova naghanda sa amon para sa pagdumili paagi sa mga kombension nga ginhiwat sang 1949. Ang programa naglaygay sa amon nga dugangan ang personal nga pagtuon, pagtambong sa mga miting, kag ang amon pagbantala nga hilikuton, subong man ang pagsandig sa iban para sa supurta kag pagpalig-on. Nakabulig gid ini sa amon agod magpabilin nga matutom. Busa, bisan pa masunson kami ginamulay kag ginabuyayaw sang mga tawo, wala namon ini pagsapaka.
Paghiwat sing mga Miting sa Tion sang Pagdumili
Pagkatapos ginpahibalo ang pagdumili, nakigsapol ako sa duha ka Saksi agod hambalan kon paano padayunon ang amon mga miting sa kongregasyon. Delikado ang pagtambong, kay ang madakpan sa tion sang miting magakahulugan sang pagkabilanggo. Ginduaw namon ang mga Saksi sa amon lugar. Ang iban indi mahim-os, apang makapalig-on nga nahangpan sang kada isa ang pagkakinahanglanon sang pagtambong sa mga miting.
Ang isa ka interesado nga tawo nagtanyag sang iya kamalig agod magamit subong duog tilipunan. Bisan pa yari ini sa uma, nga kitaon sa tanan, ang kamalig may puwertahan sa likod pakadto sa isa ka banas nga ginatabunan sang mga tanum. Gani indi makita ang amon pag-abot kag paghalin. Sa bug-os nga tigtulugnaw yadtong daan nga kamalig nangin duog nga ginahiwatan namon sang amon mga miting nga kandila lamang ang ginagamit subong suga, kag mga 20 ka tawo ang nagatambong. Nagatipon kami kada semana para sa amon pagtinuon sang magasin nga Lalantawan kag Miting sa Serbisyo. Ang programa ginbagay sa amon kahimtangan, nagapadaku nga dapat kami magpabilin nga aktibo sa espirituwal. Sang ulihi nalipay kami sa pag-abiabi sa sining interesado nga tawo subong amon bag-ong utod sa kamatuoran.
Sang tungatunga sang katuigan 1950, ang pamatbat sa hukmanan nagmulumag-an, kag ang iban nga mga kauturan ginbuhian. Madamo ang gindala sa Katundan nga Alemanya. Tuhoy sa akon, nagbalhin sa wala ginapaabot ang tanan pagkatapos sang pagduaw sang isa ka utod nga taga-Katundan nga Alemanya.
Ang Akon Nahaunang Daku nga Asaynment
Ang utod nagpakilala sang iya kaugalingon nga si Hans. Pagkatapos sang amon paghambalanay, ginsugo ako sa pagkadto sa isa ka direksion sa Berlin. Sang nakita ko ang code name sa timbre sang puwertahan, ginpasulod ako. Duha ka lalaki ang nagbuylog sa akon kag nagsugilanunay kami sa isa ka makalilipay apang bisan ano lang nga butang. Nian nakalab-ot kami sa kon ano gid ang ila tuyo: “Kon tanyagan ka sing isa ka pinasahi nga asaynment, batunon mo bala?”
“Siempre,” sabat ko.
“Maayo,” siling nila, “amo lang sina ang luyag namon mahibaluan. Maayo nga paglakbay pauli.”
Pagligad sang tatlo ka semana ginpangabay ako sa pagbalik sa Berlin kag nasapwan ko ang akon kaugalingon sa didto gihapon nga hulot. Nagadaho sa akon sang isa ka mapa sang rehiyon palibot sang Zittau, ginsugid sang mga utod ang pangunang katuyuan sini nga sinapol. “Wala kami sing balita sa mga Saksi sa sini nga lugar. Mahimo mo bala mabalik liwat ang komunikasyon para sa amon?”
“Aba huo,” maabtik ko nga sabat. Ang lugar daku, mga 100 kilometros ang kalabaon, halin sa Riesa pakadto sa Zittau, kag 50 kilometros ang kalaparon. Kag bisikleta lang ang gingamit ko. Sang ang komunikasyon sa indibiduwal nga mga Saksi natukod, ang kada isa gintingob sa iya kongregasyon, nga pirme nagapadala sing tiglawas sa Berlin sa pagkuha sing literatura kag mga instruksion. Ining metodo sang operasyon nag-amlig sa iban nga mga kongregasyon kon ang mga awtoridad nagahingabot sa isa ka kongregasyon.
Magsalig kay Jehova
Walay sapayan sang paghingabot, bilang pagtuman sa mga sugo sang Biblia, wala gid kami mag-untat sa pagpamalaybalay nga dala ang amon mensahe nahanungod sa Ginharian sang Dios. (Mateo 24:14; 28:19, 20; Binuhatan 20:20) Ginduaw namon ang mga direksion sa rekomendasyon sang mga indibiduwal nga kilala namon, kag naagom namon ang pila ka matahom nga eksperiensia. Kon kaisa bisan ang amon mga sayop nangin mga pagpakamaayo, subong sang ginapakita sang masunod.
Kami sang akon akon asawa ginhatagan sing isa ka direksion nga duawon, apang lain nga balay ang nakadtuan namon. Sang nagbukas ang ganhaan, nakita namon ang uniporme sang pulis sa salab-itan sang bayo. Nangluspad si Margit; nagkubakuba ang akon dughan. Pagkabilanggo ang kahulugan sini. Tion lamang para sa isa ka maabtik nga pangamuyo.
“Sin-o kamo?” malip-ot nga pamangkot sang lalaki. Nagkalma kami.
“Nakita ko na ikaw,” siling Margit, “apang indi ko madumduman kon diin. A huo, pulis ka. Siguro nakita ko ikaw nga nakaduty.”
Nakapakalma ini, kag mainabyanon sia nga namangkot. “Mga Jehova bala kamo?”
“Huo,” saligbat ko, “mga Saksi ni Jehova kami, kag nahibaluan mo nga daku nga kaisog ang kinahanglan para sa amon nga manuktok sa imo ganhaan. Interesado kami sa imo sing personal.”
Ginpasulod niya kami sa iya balay. Ginduaw namon sia sa madamo nga beses kag ginsugdan ang isa ka pagtuon sa Biblia. Sang ulihi sia nangin Cristianong utod namon. Ginpabakud gid sina nga eksperiensia ang amon pagsalig kay Jehova!
Ang mga utod nga babayi masunson nga nagapanghikot subong mga mensahera, nga nagkinahanglan sa ila nga ibutang ang ila bug-os nga pagsalig kay Jehova. Amo sina ang natabo sang si Margit naglakbay kis-a sa Berlin sa pagkuha sing literatura. Labi ini sang sa ginapaabot. Ang isa ka halayan sang mga bayo amo ang gingamit sa paghigot sa mabug-at kag puno nga maleta. Maayo ang tanan tubtob nga si Margit didto na sa tren. Nian nag-abot ang isa ka opisyal sa dulunan.
“Kay sin-o ini, kag ano ang sulod sini?” siling niya, nga nagatudlo sa maleta.
“Mga labada,” sabat ni Margit.
Nagapangduhaduha, ginpabuksan niya ini kay Margit. Hungod nga ginhinay, ginahubad ang balighot sing tig-isa-isa, si Margit nagsugod sa paghubad sang higot nga halayan sa palibot sang maleta. Bangod ang obra sang opisyal sa dulunan nagakinahanglan sa iya nga magsakay sa tren sa isa ka pat-od nga distansia lamang kag nian manaog kag magsakay sa isa pa ka tren pabalik, nadugayan sia sa paghulat. Sang ulihi, sang tatlo ka balighot na lang ang nabilin, tinak-an sia. “Halin diri, kag dal-a ang imo labada!” singgit niya.
Ang Personal nga Pag-atipan ni Jehova
Sa masami mga apat ka oras lamang ang akon tulog sa gab-i, kay masunson ko ginahimo ang mga hilikuton sa kongregasyon kon gab-i. Pagligad sang isa sina ka gab-i nga ang mga opisyal nanuktok sa amon ganhaan isa ka aga. Nagkari sila sa paglighot sa balay. Ulihi na agod taguon ang bisan ano.
Bilog nga aga nga ginlighot sing maayo sang mga opisyal ang balay, nag-inspeksion pa gani sang kasilyas basi pa lang may ginatago diri. Wala sing isa ang nakahunahuna nga tan-awon ang akon suwitir nga nasab-it. Dalidali ko nga gindasok ang mga dokumento sa mga bulsa sini. Ang mga bulsa nagabinukol sang mga butang nga ginapangita sang mga opisyal, apang naglakat sila nga wala sing dala.
Sang isa pa ka okasyon, sang Agosto 1961, didto ako sa Berlin. Amo ini gali ang akon katapusan nga pagkuha sang literatura sa wala pa ginpatindog ang Pader sang Berlin. Ang estasyon sang tren sa Berlin nagaginutok sa tawo sang manugpauli ako sa Zittau. Nagdulog ang tren, kag ang tanan nagdinaguso sa pagsakay. Ginaduso sang kadam-an, hinali ko nga nasapwan ang akon kaugalingon sa wala sing unod nga bagon sang tren. Pagsakay ko sa tren gintrangkahan sang bantay ang mga puwertahan sa guwa. Nagtindog ako nga nagaisahanon sa isa ka bagon, samtang ang iban nagaginutok sa iban nga bagon sang tren.
Naglakbay kami pa Zittau. Mga pila ka oras nga nagaisahanon ako sa bagon. Nian nagdulog ang tren, kag ang puwertahan sa akon bagon nagbukas. Nagsulod ang madamong Sobyet nga soldado. Didto ko lang narealisar nga nakasakay gali ako sa isa ka bagon nga gintigana para sa militar sang Sobyet. Ginpamensar ko nga kuntani maglitik ang duta kag lamunon ako. Apang, ang mga soldado daw wala lang sing nakita.
Ginpadayon namon ang paglakbay pakadto sa Zittau, diin ang mga puwertahan sa amon bagon nagbukas, kag ang mga soldado nagpanaug. Ginpangrikisa nila ang tanan nga pasahero sa estasyon. Ako lamang ang isa nga nakalakat nga wala ginpadulog. Nagsaludo pa sa akon ang madamo nga soldado, nagahunahuna nga isa ako ka mataas nga opisyal.
Pagkatapos lamang sadto nga narealisar namon kon daw ano ka hamili ang mga literatura, kay ang pagpatindog sang Pader sang Berlin umalagi nga nag-untat sang amon suplay. Apang, yadto nga mga literatura bastante sa pag-aman sang amon mga kinahanglanon para sa mga pila ka bulan. Samtang, ang mga kahimusan sa pagpakig-angot sa amon sarang mahimo.
Ang pag-abot sang Pader sang Berlin sang 1961 nagpahanabo sing mga pagbalhin para sa amon sa Nasidlangan nga Alemanya. Apang si Jehova pirme abanse sa mga hitabo. Padayon niya kami nga gin-atipan sa tion sang pagdumili.—Panugiron ni Hermann Laube.
[Retrato ni Hermann kag Margit Laube sa pahina 26]
[Laragway sa pahina 27]
Nagtambong kami sa isa ka diutay nga asambleya sa Bautzen