Gin-atipan Kami ni Jehova sa Tion sang Pagdumili—Bahin 2

SADTO anay sang Inaway Kalibutanon II, ang bilya sa paha sang akon Nazi nga uniporme sang soldado may sulat nga “Ang Dios Kaupod Namon.” Para sa akon isa lamang ini ka halimbawa sang pagpasilabot sang mga simbahan sa inaway kag pagpatulo sang dugo. Naugot ako sa sini. Gani sang ang duha ka Saksi ni Jehova nagsugilanon sa akon sa Limbach-Oberfrohna, Sidlangan nga Alemanya, naugot gid ako katama sa relihion kag nangin isa ka ateista kag ebolusyunista.

“Indi kamo maglaum nga mangin isa ako ka Cristiano,” siling ko sa mga Saksi nga nagduaw. Apang ang ila mga argumento nagkumbinse sa akon nga may isa ka Dios. Madamo sing pamangkot, nagbakal ako sing Biblia kag sang ulihi nagsugod sa pagtuon upod sa ila. Tigpamulak sadto anay sang 1953, sang ang mga hilikuton sang mga Saksi sa Sidlangan nga Alemanya halos tatlo ka tuig na nga ginadumili sang Komunista.

Ang Lalantawan sang Agosto 15, 1953, naglaragway sang kahimtangan anay sang mga Saksi ni Jehova, nga nagasiling: “Bisan pa pirme ginaispiyahan kag ginapahog, bisan pa indi makaduaw sa isa kag isa kon wala anay ginapat-od nga wala sila ginasundan, bisan pa nga ang makitaan sing literatura sang Watchtower nagakahulugan sing duha ukon tatlo ka tuig nga pagkabilanggo tungod sang ‘pagpanagtag sang nagasugyot nga literatura,’ kag bisan pa ang ginatos ka labi ka hamtong nga mga kauturan, yadtong nagapanguna, yara sa bilangguan, sa gihapon ang mga alagad ni Jehova sa Sidlangan nga Alemanya padayon nga nagabantala.”

Sang 1955 kami sang akon asawa, si Regina, nagtambong sa internasyonal nga kombension sang mga Saksi ni Jehova sa Nuremberg, Katundan nga Alemanya, kag pagkadason nga tuig ginbawtismuhan kami sa Katundan nga Berlin. Wala pa ini sadto natukod ang Pader sang Berlin sang 1961, nga naghamulag sang Sidlangan nga Alemanya sa Katundan nga Berlin. Apang bisan sa wala pa ako mabawtismuhan, ang akon katutom kay Jehova nga Dios gintilawan.

Paghimo sang Responsabilidad

Ang kongregasyon sang mga Saksi ni Jehova nga amon ginpakig-updan sa Limbach-Oberfrohna nagkinahanglan sing isa nga magakuha sang literatura sang Biblia sa Katundan nga Berlin. May diutay kami nga negosyo kag duha ka magagmay nga kabataan, apang ang pag-alagad kay Jehova nangin sentro na sang amon kabuhi. Ginliwat namon ang amon daan nga salakyan, agod matago ang 60 ka libro. Isa ka makatalagam nga hilikuton ang mangin mensahero, apang nagtudlo ini sa akon nga magsalig kay Jehova.

Ang pagtabok nga nagasakay sa salakyan halin sa Sidlangan nga Berlin pakadto sa Nakatundan nga bahin indi mahapos, kag masunson ako nagakatingala kon paano namon ini nahimo. Kis-a sa isa ka lugar nga may kahilwayan, ginkuha namon ang literatura kag gintago ang mga libro sa salakyan antes magtabok sa dulunan pabalik sa Sidlangan nga Alemanya.

Sang isa ka okasyon, bag-o lang namon natago ang mga libro sang nagguwa sa apartment ang isa ka estranghero. “Hoy,” singgit niya. Nagkubakuba ang akon dughan. Madugay na bala niya kami nga ginpanilagan? “Sa sunod didto kamo sa iban nga lugar. Ang may radyo nga salakyan sang pulis sang Sidlangan nga Alemanya didto nagadulog sa bangga, kag basi madakpan nila kamo.” Nakaginhawa ako sing madalom. Wala sing malain nga natabo sa pagtabok namon sa dulunan, kag kami nga apat sa salakyan nagpauli nga nagaambahan.

Paghanda Para sa Pagkanapain

Sang katuigan 1950 ang mga kauturan sa Sidlangan nga Alemanya nagsalig sa mga taga-Katundan para sa literatura kag panuytoy. Apang sang 1960 ginhimo ang mga pagbag-o nga nakabulig sa kada Saksi sa Sidlangan nga Alemanya nga makig-angot sing labi pa sa iban nga mga Saksi sa lugar nga ila ginapuy-an. Nian sang Hunyo 1961 ang nahaunang klase sang Kingdom Ministry School para sa mga gulang ginhiwat sa Berlin. Nakatambong ako sa sining nahaunang apat-ka-semana nga kurso. Mga anum ka semana sang ulihi, hinali kami nga nahamulag sa Katundan sang ang Pader sang Berlin gintukod. Ang amon hilikuton indi lamang nga sa tago sa karon kundi napain man.

Nahadlok ang iban nga basi ang hilikuton sang mga Saksi ni Jehova sa Sidlangan nga Alemanya magauntat. Apang, ang mga pagbag-o sa organisasyon nga ginhatag wala pa isa ka tuig ang nakaligad nagbulig sa amon nga mahuptan ang espirituwal nga paghiusa kag kusog. Dugang pa, ang paghanas nga nabaton sang mga gulang nga nakatambong sa nahaunang klase sang Kingdom Ministry School nagsangkap sa amon nga maliton ini nga paghanas sa iban nga mga gulang. Gani ginhanda kami ni Jehova para sa pagkanapain namon, subong nga ginhanda man niya kami para sa pagdumili sang 1950 paagi sa 1949 nga distrito nga mga kombension.

Nahamulag sa Katundan, maathag nga dapat kami magmatumato agod huptan ang organisasyon nga nagapanghikot. Nagsulat kami sa amon Cristianong mga kauturan sa Katundan nga Berlin kag nagpanugda nga makigsapol sa ila sa isa ka haywey sa Sidlangan nga sarang makadtuan sang mga manlalakbay halin sa Katundan. Nagpakunokuno kami nga naaberiya ang salakyan sa isa ka gintalana nga lugar. Mga pila ka minutos sang ulihi nag-abot ang mga kauturan, nagdala sa amon sang literatura sa Biblia. Sing malipayon, gindala man nila ang akon mga libro sa Kingdom Ministry School, ang mga nota nga nakuha ko, kag ang Biblia nga ginbilin ko sa Berlin tungod sa mga rason sa seguridad. Makalilipay gid nga makuha ini liwat! Wala gid ako magdumdom nga kinahanglan ko gali ini sa masunod nga pila ka tuig.

Isa ka Tago nga Eskwelahan

Mga pila ka adlaw sang ulihi, ginhatagan kami sing instruksion nga maghimos sing mga klase para sa Kingdom Ministry School sa tanan nga bahin sang Sidlangan nga Alemanya. Tatlo ka instruktor ang gintangdo, lakip ako. Apang para sa akon daw isa ka imposible nga hilikuton ang paghanas sa tanan nga mga gulang samtang ang amon hilikuton ginadumili. Agod ipakunokuno ang amon ginahimo, namat-od ako nga hiwaton ang klase subong isa ka nagakamping nga pagliwaliwa.

Ang kada klase ginahuman sang apat ka estudyante kag ako subong instruktor, pati na ang ikaanum nga utod nga lalaki nga nagaalagad subong kusinero. Yara man ang mga asawa kag mga kabataan. Gani sa kabilugan may mga 15 tubtob 20 kami sa isa ka grupo. Ang lugar nga kalampingan mabudlay pangitaon, gani kami sang akon pamilya nagsugod sa pagpangita sing nagakaigo nga lugar.

Sang isa ka okasyon, samtang nagalakbay sa isa ka baryo, nakita namon ang isa ka banas nga nagapadulong sa mga kakahuyan nga malayo sa dalan. Daw maayo ini nga lugar, gani ginkadtuan ko ang alkalde. “Nagapangita kami sing isa ka lugar nga makampingan namon upod sang pila pa ka pamilya sa mga pila ka semana,” paathag ko. “Luyag namon nga mangin kamihanon lamang agod ang mga kabataan makalagawlagaw. Mahimo bala namon magamit ang mga kakahuyan didto nayon?” Nagpasugot sia, gani naghimo kami sing mga kahimusan.

Didto sa lugar nga kalampingan, gin-areglo namon ang mga tolda kag ang akon treyler nga may plasaplasa sa tunga nga indi makita sa guwa. Ang treyler amo ang amon hulot-klasehan. Nagsapol kami diri para sa maid-id nga pagtuon sa 8 ka oras sa isa ka adlaw sa 14 ka adlaw. May mga bangko kag lamesa sa plasa­plasa sa tunga, nga naareglo ingkaso nga may mga bisita kami nga wala ginapaabot. Kag may yara matuod! Sa sinang mga tion ginapasalamatan gid namon ang mahigugmaon nga supurta sang amon pamilya.

Samtang nagaklase kami, ang amon mga pamilya nagabantay. Sa sining partikular nga okasyon, ang alkalde, nga amo man ang lokal nga sekretaryo sang Partido Komunista, nakita nga nagapadulong sa amon. Ang bantay nagpisga sang swits nga ginkonektar sang kable sa isa ka alarma sa treyler. Sa gilayon nagguwa kami sa treyler kag naglingkod sa nahanda na nga mga lugar sa palibot sang lamesa kag nagsugod sa paghampang sing baraha. May botelya pa sang alak agod nga daw sa tuodtuod gid ini. Mainabyanon kami nga ginduaw sang alkalde kag nagpauli nga wala sing suspetsa sa kon ano gid ang nagakatabo.

Ang mga klase sang Kingdom Ministry School ginhiwat sa bug-os nga pungsod halin sang tigpamulak sang 1962 tubtob sang talipuspusan sang 1965. Ang maid-id nga paghanas nga nabaton didto, nga naglakip sang impormasyon sa kon paano atubangon ang amon partikular nga kahimtangan sa Sidlangan nga Alemanya, naghanda sa mga gulang para sa pagdumala sa pagbantala nga hilikuton. Agod makatambong sa mga klase, indi lamang nga ginsakripisyo sang mga gulang ang ila bakasyon kundi ginrisgo man ang mahimo nga pagkabilanggo.

Mga Kapuslanan sang Eskwelahan

Ginabantayan sing maayo sang mga awtoridad ang amon mga hilikuton, kag sang talipuspusan sang 1965, pagkatapos nga nakaeskwela ang kalabanan nga mga gulang, gintinguhaan nila nga tapuson ang amon organisasyon. Gindakop nila ang 15 ka Saksi nga ginakabig nga amo ang nagapanguna sa hilikuton. Isa ini ka nahanda sing maayo nga buhat, naglab-ot sa bug-os nga duta. Sa liwat, naghunahuna ang madamo nga ang mga Saksi indi na magapanghikot. Apang sa bulig ni Jehova nakapasibu kami sa kahimtangan kag nagpadayon sang amon hilikuton subong sang nagligad.

Ang nagpaposible sini amo labi na ang paghanas nga nabaton sang mga gulang sa Kingdom Ministry School kag ang pagsalig nga ginpalig-on paagi sa pag-inupdanay nila sa tion sining mga klase. Busa, ginpakita sang organisasyon ang iya kaisog. Daw ano gid ka importante nga matinumanon namon nga ginsunod sing maayo ang mga instruksion sang organisasyon!—Isaias 48:17.

Sang masunod nga mga bulan nangin maathag nga ang sobra nga pagkaestrikto sang mga awtoridad sang gobierno may diutay nga epekto sa amon hilikuton. Wala magdugay, ginpadayon namon liwat ang mga klase sang Kingdom Ministry School. Sa gilayon nga matalupangdan sang mga awtoridad nga nakapasibu kami sa kahimtangan, napilitan sila sa pagbalhin sang ila mga taktika. Daw ano nga kadalag-an para kay Jehova!

Aktibo sa Ministeryo

Sadto nga tion ang amon mga grupo sang Pagtinuon sa Libro sang Kongregasyon ginahuman sang mga lima ka tawo. Ang kada isa sa amon nagabaton sang amon literatura sa Biblia paagi sa sining kahimusan sa pagtinuon sa libro, kag ang pagbantala nga hilikuton ginahituhog gikan sa sining magagmay nga mga grupo sa pagtinuon. Kutob sa ginsuguran ginpakamaayo ni Jehova kami ni Regina sing madamo nga tawo nga maluyag sa pagtuon sang Biblia.

Ang pamalaybalay nga pag-alagad ginpasibu agod indi kami mamutikan kag madakop. Nagaduaw kami sa isa ka direksion, nian nagalaktaw sing pila ka balay antes manuktok sa iban nga ganhaan. Sa isa ka balay kami ni Regina ginpasulod sang isa ka babayi. Nagasugilanon kami sa Kasulatan sang ang iya anak nga lalaki nagsulod. Prangka sia katama.

“Nakita na bala ninyo ang inyo Dios?” pamangkot niya. “Bal-an ninyo, nagapati lamang ako sa akon nakita. Ang tanan pa nga iban basura lamang.”

“Indi ako makapati sa sina,” sabat ko. “Nakita mo na bala ang imo utok? Ang tanan nga ginahimo mo nagapakita nga may utok ka.”

Ginhatag namon ni Regina ang iban pa nga mga halimbawa nga ginabaton naton bisan pa wala ini makita, subong sang elektrisidad. Ang hoben nga lalaki namati sing maayo, kag isa ka pagtuon sa Biblia ang nasugdan upod sa iya kag sa iya iloy. Sila nga duha nangin Saksi. Sa katunayan, 14 ka tawo sang ginatudluan namon sang akon asawa ang nangin mga Saksi. Katunga sa ila ang nasugilanon namon sa amon pamalaybalay nga pagduaw, kag ang katunga pa nakilala namon primero sa dipormal nga pagpanaksi.

Sa gilayon nga ang isa ka pagtuon sa Biblia ginahiwat sing tayuyon kag ginakabig namon ang isa ka tawo nga masaligan, ginaagda namon sia sa isa sang amon mga miting. Apang, dapat anay binagbinagon kon bala ang estudyante magabutang sa katalagman sang kaayuhan sang katawhan sang Dios. Gani, kon kaisa mga isa ka tuig ukon kapin pa antes namon ginaagda ang isa ka estudyante sa Biblia sa miting, kag kon kaisa mas madugay pa. Madumduman ko ang isa ka tawo nga kilala; malapit sia sa mataas nga opisyales sang Partido Komunista. Siam ka tuig sia nga nagtuon sang Biblia antes sia gintugutan nga magtambong sa mga miting! Sa karon ini sia Cristiano nga utod namon.

Ang mga Awtoridad Nagalagas Gihapon sa Amon

Pagligad sang 1965 wala na kami makaagi sing grupo nga pagpangdakop, apang indi gihapon kami makapulupatawhay. Ang mga awtoridad nagabantay gihapon sa amon. Sini nga tion may yara ako daku nga responsabilidad sa organisasyon, gani nakabaton ako sing pinasahi nga igtalupangod gikan sa mga opisyales. Madamong beses nga ginkuha nila ako, gindala sa estasyon sang polisiya kag ginpamangkot. “Makapaalam ka na karon sa imo kahilwayan,” siling nila. “Mabilanggo ka na.” Apang pirme nila ako ginabuy-an pagkatapos.

Sang 1972 duha ka opisyal ang nagduaw sa akon kag dihungod nga nagdayaw sang amon organisasyon. Nagpamati sila sa amon Pagtinuon sa Lalantawan sang kongregasyon. “Nasapwan namon ang artikulo nga makapaakig katama,” reklamo nila. Nabalaka sila nahanungod sa kon ano ang mahimo nga hunahunaon sang iban sa ideolohiya sang Komunista kon mabasa nila ang artikulo nga ginbinagbinag. “Ti,” siling nila, “Ang Lalantawan may sirkulasyon nga lima ukon anum ka milyon, kag ginabasa ini sa mauswagon nga mga pungsod. Indi ini baratuhon nga balasahon.” Siling ko sa akon kaugalingon, ‘Husto ka!’

Sang 1972 gindumilian kami sa sulod sang 22 ka tuig, kag si Jehova mahigugmaon kag maalamon nga nagtuytoy sa amon. Ginsunod namon sing maayo ang iya mga instruksion, apang 18 pa ka tuig antes ang mga Saksi sa Sidlangan nga Alemanya legal nga ginkilala. Nagapasalamat gid kami sa matahom nga mga kahilwayan nga ginaagom namon karon sa pagsimba sa amon Dios, nga si Jehova!—Panugiron ni Helmut Martin.