Ang Kalipay nga Ginhatag sa Akon sang Pag-alagad kay Jehova

PANUGIRON NI GEORGE BRUMLEY

Bag-o lang ako makatapos tudlo sa radio class sa bataon nga mga kadete nga mga pulis ni Emperador Haile Selassie sang ang isa sa ila nagsiling sa akon sing pribado nga nakahibalo sia nga isa ako ka misyonero sang mga Saksi ni Jehova. “Mahimo mo bala ako tudluan sing Biblia?” pamangkot niya sing hanuot.

SANGLIT ang amon hilikuton gindumili sadto sa Etiopia, mahimo kuntani nga ginpaguwa ako gikan sa pungsod, subong sang natabo sa iban nga mga Saksi, kon ang mga awtoridad nakahibalo nahanungod sa akon. Nagpalibog ako kon ang estudyante hanuot ukon kon ahente sia sang gobierno sa pagsiod sa akon. Subong ulo sang pamilya nga may tatlo ka kabataan nga salaguron, nahadlok ako nga basi madula ko ang akon trabaho kag piliton sa pagbiya sa pungsod kag sa mga abyan nga natun-an ko nga higugmaon.

‘Apang,’ mahimo ipamangkot mo, ‘paano ang isa ka Amerikano nga may pamilya nga salaguron nagpakamaayo nga magpuyo sa aminhan-nasidlangan nga Aprika, nga malayo gikan sa puluy-an kag mga paryente?’ Tuguti ako nga magpaathag.

Pagdaku sa Estados Unidos

Sang dekada 1920, sadtong elementarya pa ako, ang akon tatay nagsuskribe sa Lalantawan nga magasin kag nagkuha sing isa ka ­set sang Studies in the Scriptures. Nanamian magbasa si Dad, kag malangkagon nga ginbasa niya ang mga libro. Palalahog sia, subong makita sa kon paano niya ginatikas ang mga bisita nga gin-agda niya kon Domingo. May matahom sia nga panit sing hapin nga libro nga may bulawan nga letra nga “Holy Bible” sa atubangan kag sa kilid. Ginasugdan niya ang sugilanon paagi sa pagsiling, “Ti, Domingo karon. Mahimo mo bala kami mabasahan sing pila ka bersikulo?”

Pirme nagapasugot ang mga bisita, apang sa pagbukas niya sang libro, wala gali sing sulat ang mga pahina sini! Siempre, makibot ang tawo. Nian magasiling si Dad nga ang ‘mga manugwali wala sing nahibaluan nahanungod sa Biblia,’ kag nian magakuha sia sing isa ka kopya kag magabasa sang Genesis 2:7. Didto, nagalaragway sang pagtuga sa nahaunang tawo, ang Biblia nagasiling: “Ang tawo nangin buhi nga kalag.”—Genesis 2:7, King James Version.

Ginapaathag ni Dad nga ang tawo wala sing kalag kundi isa ka kalag, nga ang bayad sa sala amo ang kamatayon, kag nga kon ang tawo mapatay, patay gid sia, nga wala sing hinalung-ong sa bisan ano. (Manugwali 9:5, 10; Ezequiel 18:4; Roma 6:23) Bisan sang indi pa ako maayo magbasa, nasaulo ko na ang Genesis 2:7. Amo ini ang una nga mga nadumduman ko tuhoy sa matuod nga kalipay sang paghibalo sang mga kamatuoran sang Biblia kag sang pagpaambit sini sa iban.

Sanglit nagabaton kami sadto sang Ang Lalantawan sa amon puluy-an, ang bug-os nga pamilya nagsugod sa pagtigayon sining espirituwal nga pagkaon. Ang akon lola sa iloy nagapuyo kaupod namon, kag sia ang nangin una nga manugbantala sing maayong balita sa amon pamilya. Wala pa sing kongregasyon sa Carbondale, Illinois, diin kami nagapuyo, apang ginahiwat ang dipormal nga mga miting. Ginadala kami ni Mom nga lima ka kabataan sa pihak nga bahin sang banwa diin ang tigulang nga mga kababayin-an nagahiwat sing pagtinuon sa Lalantawan. Nagsugod man kami sa pagpakigbahin sa ministeryo sa latagon.

Halin sa Trabaho sa Radyo Pakadto sa Bilangguan

Nangasawa ako sang 1937 sang 17 lamang ako. Gintinguhaan ko mangabuhi paagi sa pagkay-o sang mga radyo kag sa pagtudlo man tuhoy sini nga trabaho. Pagkatapos matawo ang amon duha ka kabataan, si Peggy kag si Hank, ang amon pag-asawahay natapos. Sala ko nga nagdiborsio kami; wala ako nagkabuhi sing Cristiano. Ang katunayan nga wala ko mapadaku ang akon duha ka kamagulangan nga anak bug-os kabuhi nga kasakit sa akon tagipusuon.

Nag-abot ang Inaway Kalibutanon II kag madamo ako sing ginpamensar. Ang mga grupo militar nagtanyag sa akon sing kahigayunan nga mangin tinyente kag magtudlo sing radyo sa bag-o nga mga soldado, apang ang akon kabalaka nahanungod sa panghunahuna ni Jehova sa inaway nagtiklod sa akon nga magsugod sa pagpangamuyo adlaw-adlaw. Ang akon suskripsion sa Ang Lalantawan natapos, kag nabaton ni Lucille Haworth ang pahibalo nga ini natapos na kag ginduaw ako. Si Perry Haworth, ang amay ni Lucille, kag ang kalabanan sang iya daku nga pamilya mga Saksi na kutob sang dekada 1930. Naghigugmaanay kami ni Lucille, kag nagpakasal kami sang Disiembre 1943.

Sang 1944, ginbawtismuhan ako kag nagbuylog sa akon asawa sa bug-os tion nga ministeryo subong payunir. Sang ulihi gintawag ako sa militar apang wala ko ini pagbatuna. Subong resulta, ginpamatbatan ako sing tatlo ka tuig sa repormatoryo pederal sa El Reno, Oklahoma. Isa ka kalipay ang mag-antos para kay Jehova. Kada aga sa pagbugtaw ko kag sa pagkarealisar kon diin ako kag kon ngaa, nakabatyag ako sing dakung kaayawan kag nagpasalamat kay Jehova. Pagkatapos sang inaway kami nga kapin sa 25 anyos ang edad ginhatagan sing parol. Ginpaguwa ako sang Pebrero 1946.

Ang Bug-os Tion nga Ministeryo

Sang nagbuylog ako liwat kay Lucille, nagapayunir sia sa diutay nga banwa sang Wagoner, Oklahoma. Wala kami sing salakyan, gani nagalakat kami bisan diin, nagatuptop sang bug-os nga banwa. Sang ulihi nagsaylo kami sa Wewoka, Oklahoma. Sang ulihi nakaobra ako sa malapit nga estasyon sang radyo kag nagsugod sa pagtrabaho sa brodkasting. Indi mahapos ang mag-obra sing anum ka oras sa isa ka adlaw kag ang magkuha sing oras sa pagpayunir, apang nagkalipay kami sa pribilehiyo nga maalagad si Jehova. Nakabakal kami sing daan nga salakyan nga huluhusto lang sa tion para sa kombension sa Los Angeles sang 1947. Didto nahunahunaan namon ang mag-aplay para sa Watchtower School of Gilead para sa misyonero nga paghanas.

Nahibaluan namon nga isa ini ka daku nga tikang, kag indi namon luyag magpadasudaso sa desisyon nga bayaan ang Estados Unidos. Ginalisdan gihapon ako bangod sang pagkawasi ko sa akon mga kabataan, gani gintilawan namon liwat nga makuha sila. Bangod sang akon nagligad nga estilo sang pagkabuhi kag rekord nga nabilanggo, wala ini magmadinalag-on. Busa namat-od kami nga tinguhaan ang mangin mga misyonero. Gin-agda kami sa ika-12 nga klase sang Gilead.

Naggradwar kami sa eskwelahan sang 1949, apang gintangdo kami primero sa pagduaw sa mga kongregasyon sa Tennessee. Pagligad sang tatlo ka tuig sang nagalakbay nga hilikuton sa Estados Unidos, nakabaton kami sing sulat gikan sa opisina sang presidente sang Watch Tower Society nga nagapamangkot kon luyag namon magtudlo sa eskwelahan sa Etiopia dugang sa paghimo sing pagbantala nga hilikuton. Ang isa sang mga kinahanglanon sina nga gobierno amo nga ang mga misyonero nagatudlo. Nagpasugot kami, kag sang tig-ilinit sang 1952, nagkadto kami sa Etiopia.

Pag-abot namon sa Etiopia, nagtudlo kami sa mga klase sa elementarya sa aga kag naghiwat sing walay bayad nga mga klase sa Biblia sa hapon. Sang ulihi tuman kadamo ang nagakari para sa mga pagtuon sa Biblia nga sa masami nagatudlo kami sang Biblia sa tatlo ukon apat ka oras kada adlaw. Ang iban sang mga estudyante mga pulis; ang iban mga manunudlo ukon mga deakono sa misyonero nga mga eskwelahan kag sa mga eskwelahan sang Ethiopian Or­thodox. Kon kaisa may 20 ukon kapin pa sa tagsa ka klase sang pagtuon sa Biblia! Madamo sang mga estudyante ang naghalin sa butig nga relihion kag nagsugod sa pag-alagad kay Jehova. Nalipay kami sing daku. Sa liwat, sa pagbugtaw ko kada aga, nagpasalamat ako kay Jehova.

Pagkaginikanan kag Pagbantala sa Idalom sang Pagdumili

Sang 1954 nahibaluan namon nga mangin tatay kag nanay na kami, gani dapat kami mamat-od kon bala magapauli sa Estados Unidos ukon magapabilin sa Etiopia. Siempre pa, ang pagpabilin nagadepende sa pagtigayon ko sing sekular nga palamugnan. Nakatigayon ako sing trabaho subong broadcast engineer, nga nagapalakat sing isa ka estasyon sang radyo para kay Emperador Haile Selassie. Gani nagpabilin kami.

Sang Septiembre 8, 1954, ang amon anak nga babayi nga si Judith natawo. Nagdumdom ako nga may kalig-unan ako sa trabaho bangod sang pagtrabaho para sa emperador, apang pagligad sang duha ka tuig nadula ko yadto nga trabaho. Apang, wala pa isa ka bulan, ginkuha ako sang Departamento sang Pulisiya—kag sa mas mataas nga suweldo—nga magtudlo sa klase sang mga pamatan-on nga lalaki sa pagkay-o sang two-way radio. Sa sulod sang masunod nga tatlo ka tuig, ang amon mga anak nga sanday Philip kag Leslie natawo.

Samtang ang amon kahilwayan sa pagbantala nga hilikuton nagbalhin. Ginbuyok sang Ethiopian Orthodox Church ang gobierno nga pahalinon ang tanan nga mga misyonero sang mga Saksi ni Jehova. Sa laygay sang Sosiedad, gin-islan ko ang akon visa halin sa misyonero nga hilikuton pakadto sa sekular nga hilikuton. Ang amon misyonero nga hilikuton gindumili, kag kinahanglan kami mangin mainandamon kag mahalungon. Ang tanan nga mga miting sa kongregasyon nagpadayon, apang nagtipon kami sa magagmay nga mga grupo sang pagtinuon.

Ginrekisa sang mga pulis ang lainlain nga mga balay sang ginasuspetsahan nga mga Saksi. Apang, lipod sa ila, ang isa ka tinyente nga pulis nga isa ka sumilimba ni Jehova pirme nagapahibalo sa amon kon san-o ginaiskedyul ang raid. Subong resulta, wala sing literatura ang nakompiskar sadto nga mga tinuig. Ginhiwat namon ang amon mga Pagtinuon sa Lalantawan kon Domingo paagi sa pagkadto sa mga restawran sa guwa sang banwa diin may mga lamesa sa pagpiknik para sa kinaon sa guwa.

Sini man nga tion nga, samtang nagatudlo ako sing radyo sa mga kadete nga pulis, nga ang estudyante nga ginsambit ko kaina nangabay sa akon sing isa ka pagtuon sa Biblia. Sinsero sia sa pamatyag ko, gani nagsugod kami. Pagligad sang duha lamang ka pagtuon, nag-upod sa iya ang ikaduha nga estudyante, nian ang ikatlo. Ginpaandaman ko sila nga indi gid manugid kay bisan sin-o nga nagatuon sila upod sa akon, kag wala gid sila manugid.

Sang 1958 ang Divine Will International Assembly ginhiwat sa Yankee Stadium kag Polo Grounds sa New York. Samtang si Peggy kag si Hank, subong man ang madamo pa nga katapo sang akon daku nga pamilya, nangin aktibo nga mga Saksi. Daku gid ang akon kalipay nga nakatambong ako! Indi lamang nga nag-ulupod kami liwat sang akon duha ka kamagulangan nga anak kag sang iban pa nga mga katapo sang pamilya kundi nalipay man ako makita yadtong dakung kadam-an sang kapin sa un-kuwarto sang isa ka milyon ka tawo nga nagtipon sa katapusan nga adlaw sang kombension!

Sang masunod nga tuig ang presidente sang Sosiedad, si Nathan H. Knorr, nagduaw sa amon sa Etiopia. May maayo sia nga mga panugda sa paghimo sang hilikuton sa idalom sang pagdumili kag interesado man sia sa amon pamilya kag kon kumusta kami sa espirituwal. Ginpaathag ko nga ginatudluan namon ang mga kabataan sa pagpangamuyo. Ginpamangkot ko sia kon luyag niya mabatian ang pangamuyo ni Judith. Nagsugot sia, kag pagkatapos sini nagsiling sia sa iya: “Maayo gid ina, Judith.” Nian sa tion sang pagkaon ginpangabay ko si Brother Knorr nga mangamuyo, kag sang nakatapos sia, si Judith nagsiling: “Maayo gid ina, Brother Knorr!”

Pagpadaku sang Amon mga Kabataan sa Estados Unidos

Ang akon kontrata sa Departamento sang Pulisiya natapos sang 1959. Luyag namon magpabilin, apang ang gobierno wala magtugot sang bisan anong bag-ong kontrata para sa akon. Gani diin kami makadto? Gintilawan ko nga magkadto sa iban nga mga pungsod diin daku ang kinahanglanon para sa mga kauturan apang wala ko ini mahimo. Ginsubuan, nagbalik kami sa Estados Unidos. Pag-abot namon, malipayon kami nga nagkinitaay ang amon pamilya; ang lima tanan nga mga anak ko nagkilalahay kag naghigugmaanay sa gilayon. Nagsuoray sila sugod sadto.

Nagpuyo kami sa Wichita, Kansas, diin nakatrabaho ako subong radio engineer kag disc jockey. Si Lucille nagpasibu sa mga hilikuton sa balay, kag ang mga kabataan nag-eskwela malapit sa balay. Naghiwat ako sing pangpamilya nga pagtuon sa Lalantawan kada Lunes sang gab-i, pirme nagapanikasog nga himuon ini nga mapagsik kag makawiwili. Ginausisa namon adlaw-adlaw agod hibaluon kon bala may mga problema sila sa eskwelahan.

Sang ang tagsa ka kabataan nagbuylog sa Teokratikong Eskwelahan sa Pagministro, ining paghanas nagbulig sa ila sa ila pagbutho. Ginhanas namon sila kutob sa pagkabata sa pag-alagad sa latagon. Natun-an nila ang magtanyag sing literatura sa Biblia sa mga ganhaan, kag nag-upod sila sa amon sa mga pagtuon sa Biblia sa balay.

Gintinguhaan man namon nga tudluan ang mga kabataan sang pangunang mga butang nahanungod sa kabuhi, nagapaathag nga ang tagsatagsa sa ila indi pirme makatigayon kon ano ang yara sa iban. Halimbawa, ang pareho nga regalo indi pirme mahatag sa tanan. “Kon ang imo utod nga lalaki ukon babayi nakabaton sing hampanganan,” pangatarungan namon sa ila, “kag wala sing isa para sa imo, nagakaigo bala para sa imo ang magreklamo?” Siempre, sa iban nga tion ang iban nga kabataan may ginabaton man, gani wala sing isa nga ginapatumbayaan. Pirme namon sila tanan ginahigugma, wala gid nagapasulabi sang isa labaw sa duha.

Ang iban nga mga kabataan ginatugutan kon kaisa sa paghimo sing mga butang nga wala ginatugot sa amon mga kabataan. Pirme ako makabati, “Si Kuwan nagahimo sini, ngaa kami indi?” Gintinguhaan ko magpaathag, apang kon kaisa ang sabat amo lamang ang, “Wala kamo sa sina nga pamilya; Brumley kamo. Lain ang aton mga pagsulundan.”

Pag-alagad sa Peru

Kutob sang nagbalik gikan sa Etiopia, kami ni Lucille nahidlaw nga makigbahin liwat sa misyonero nga hilikuton. Sang ulihi, sang 1972, nag-abot ang kahigayunan nga magkadto sa Peru, Bagatnan nga Amerika. Wala na kami sing mapili nga maayo pa nga lugar sa pagpadaku sa amon mga kabataan sa mga tinuig sang ila pagtin-edyer. Ang pagpakig-upod nga naagom nila upod sa mga misyonero, mga espesyal payunir, kag iban pa nga nagkadto sa Peru sa pag-alagad nagbulig sa ila nga makita sing una kon daw ano ka malipayon yadtong tunay nga nagapangita anay sang mga intereses sang Ginharian. Gintawag ni Philip ang iya asosasyon nga positibo nga pag-ipit sang katubotubo.

Pagligad sang pila ka tion nabalitaan sang pila namon ka abyan sa Kansas ang amon daku nga kadalag-an sa ministeryo sa Ginharian, kag nagbuylog sila sa amon sa Peru. Gin-organisar ko ang amon puluy-an kaangay sang isa ka misyonero nga puluy-an. Ang kada isa may gintangdo nga mga katungdanan agod ang tanan may tion sa pagguwa sa latagon. Ginahambalan namon ang isa ka teksto sa Biblia sa lamesa kada aga. Malipayon yadto nga tion para sa amon tanan. Sa liwat, pagbugtaw ko kada aga kag pagkahibalo kon diin ako kag kon ngaa, mahipos ako nga nagapasalamat sing tudok kay Jehova.

Sang ulihi namana si Judith, apang sia kag ang iya bana nagbalik sang ulihi sa Estados Unidos bangod wala makakuha ang iya bana sing resident visa. Pagligad sang tatlo ka tuig sang espesyal payunir nga pag-alagad, nag-aplay si Philip kag ginbaton para sa pag-alagad sa Bethel sa Brook­lyn, New York. Sang ulihi, nagbalik man si Leslie sa Estados Unidos. Naghalin sila nga salamo ang balatyagon, kag sa masami nagasiling sa amon nga ang pagdala namon sa ila sa Peru amo ang pinakamaayo nga butang nga nahimo namon sa ila.

Sang naglain ang ekonomiya sa Peru, narealisar namon nga kami man dapat maghalin. Pagbalik namon sa Wichita sang 1978, nasapwan namon ang isa ka grupo sang nagahambal sing Espanyol nga mga Saksi. Ginpangabay nila kami nga magpabilin kag magbulig sa ila, kag malipayon kami nga nagpasugot. Isa ka kongregasyon ang nahuman, kag sa gilayon nangin mahal ini sa amon subong sang nagligad nga gin-alagaran namon.

Ang Ecuador Nagapamaypay

Walay sapayan sang stroke nga naghimo sa akon nga paralisado sa bahin, may kahidlaw nga naglaum ako nga kami ni Lucille makaalagad liwat sa iban nga pungsod. Sang 1984 ang nagalakbay nga manugtatap nagsugid sa amon nahanungod sang pag-uswag sa Ecuador kag sang pagkinahanglan didto sing Cristianong mga gulang. Ginpaathag ko nga diutay lamang ang akon mahimo sa ministeryo sa latagon bangod sang akon sablag, apang ginpasalig niya sa akon nga bisan ang 65-anyos, nga paralisado sa bahin nga gulang mahimo makabulig.

Paghalin niya wala kami makatulog sa bug-os nga gab-i, nagasugilanon nahanungod sa posibilidad nga makakadto sa Ecuador. Amo man sina ang balatyagon ni Lucille. Gani gin-anunsio namon ang amon diutay nga negosyo sa pagpatay sang mga peste kag ginbaligya ini sa sulod sang duha ka semana. Ginbaligya namon ang amon balay sa sulod sang napulo ka adlaw lamang. Busa, sa amon bulawanon nga mga tinuig, nagbalik kami liwat sa amon pinakadaku nga kalipay, ina ang subong misyonero nga pag-alagad sa luwas.

Nagpuyo kami sa Quito, kag ang pag-alagad sa latagon makalilipay, kag ang kada adlaw nagadala sing bag-ong eksperiensia ukon adbentyur. Apang, sang 1987, nasayasat nga may kanser ako sa colon; kinahanglan ko ang gilayon nga pagbusbos. Nagbalik kami sa Wichita para sa operasyon, nga nagmadinalag-on. Duha ka tuig pa lang nga nakabalik kami sa Quito sang may kanser liwat nga nasapwan, kag dapat kami magpauli sing permanente sa Estados Unidos. Nagpuyo kami sa Aminhan nga Carolina, sa diin kami nagaistar karon.

Isa ka Makalilipay, Makapaladya nga Kabuhi

Indi pa pat-od ang akon pisikal nga palaabuton. Nagpa-colostomy ako sang 1989. Walay sapayan sina, nagaalagad gihapon ako subong isa ka gulang kag nagahiwat sing mga pagtuon sa Biblia upod sa mga nagakadto sa akon puluy-an. Sa mga tinuig, nabuligan namon ang halos ginatusgatos na paagi sa pagtanum, pagbunyag, ukon pagpalambo sang mga binhi sang kamatuoran. Amo ina ang kalipay nga wala gid nagaugdaw, bisan kon pila man ini ka beses himuon.

Dugang pa, nalipay ako sing daku sa pagtan-aw nga ang akon tanan nga kabataan nagaalagad kay Jehova. Si Peggy 30 anyos na nga nagaupod sa iya bana, si Paul Moske, sa nagalakbay nga hilikuton sa Estados Unidos. Si Philip kag si Judith yara sa pinasahi nga pag-alagad sa Brooklyn Bethel, New York. Si Hank kag si Leslie kag ang ila mga tiayon aktibo nga mga Saksi, kag ang akon apat ka utod nga lalaki kag babayi kag ang ila mga pamilya, lakip ang 80 ka paryente, nagaalagad tanan kay Jehova. Kag si Lucille isa ka huwaran nga Cristianong asawa sa amon halos 50 ka tuig nga pag-asawahay. Sining ulihi nga mga tinuig walay pagyamo nga ginhimo niya ang madamong dimaayo nga mga hilikuton sa pagbulig sa akon atipan sang akon nagalala nga lawas.

Sa pagkamatuod, ang akon kabuhi makalilipay. Mas malipayon ini sang sa masugid sang mga pulong. Ang pag-alagad kay Jehova tuman ka makalilipay sa bagay nga akon tinagipusuon nga handum ang simbahon sia sing dayon sa sining duta. Pirme ko ginadumdom ang Salmo 59:16, nga nagasiling: “Tuhoy sa akon, magaamba ako sang imo kusog, kag magasugid ako sing malipayon nahanungod sang imo mahigugmaon nga kaluoy. Kay ikaw nangin akon mataas nga torre kag dalangpan sa adlaw sang akon kalisod.”

[Laragway sa pahina 23]

Si George Brumley upod sa Etiopeanhon nga emperador, si Hailey Selassie

[Laragway sa pahina 25]

Si George Brumley kag ang iya asawa, si Lucille