Ang Akon Bug-os Kabuhi nga Paglaum—Ang Indi Mapatay
PANUGIRON NI HECTOR R. PRIEST
“Ang kanser indi mabulong,” siling sang doktor. “Wala na kami sing mahimo pa sa imo.” Yadto nga panayasat ginhimo kapin sa napulo ka tuig na ang nagligad. Apang padayon ko nga ginahuptan ang pasad sa Biblia nga paglaum nga mabuhi sing dayon sa duta nga indi na mapatay.—Juan 11:26.
SINSERO nga mga Metodista ang akon mga ginikanan nga nagasimba sing regular sa magamay nga banwa, indi malayo sa amon uma. Natawo ako sa matahom nga nalupyakan nga kaumhan sang Wairarapa, mga 130 killometros naaminhan-nasidlangan sang Wellington, New Zealand. Nalingaw kami didto sa pagtan-aw sa kabukiran nga nakulapan sing yelo ang putukputukan, sa matin-aw nga mga suba sang kabukiran, sa bulubakolod nga kabungyuran, kag sa mabungahon nga mga kapatagan.
Sa Metodista nga Simbahan, gintudluan kami nga ang tanan maayo nga tawo nagakadto sa langit apang ang mga malain nagakadto sa impierno, sa isa ka duog sang kalayuhon nga pagpaantos. Indi ko mahangpan nga kon luyag sang Dios nga ang mga tawo magpuyo sa langit, ngaa wala na lang niya sila ginbutang didto sang ginsuguran. Nahadlok ako pirme sa kamatayon kag masami nagpalibog kon ngaa dapat kita mapatay. Sang 1927, sang 16 anyos ako, nakaeksperiensia ang amon pamilya sang isa ka trahedya. Amo yadto ang nagtiklod sa akon sa pagpangita sing mga sabat sa akon mga pamangkot.
Ngaa Napatay si Reg?
Sang 11 anyos ang akon utod nga lalaki nga si Reg, nagmasakit sia sing malubha. Indi mahibal-an sang doktor kon ano ang iya balatian kag wala sia matabangan. Ginpatawag ni Nanay ang ministro sang Metodista. Ginpangamuyuan niya si Reg, apang wala ini makalugpay kay Nanay. Sa katunayan, ginsilingan niya ang ministro nga indi epektibo ang iya mga pangamuyo.
Sang mapatay si Reg, nagpakighambal si Nanay sa kay bisan sin-o kag sa tanan sa pagtinguha nga mapaayawan ang iya kauhaw sa maminatud-on nga mga sabat nahanungod sa kon ngaa ang iya lamharon nga anak dapat mapatay. Samtang nagapakighambal sa isa ka negosyante sa banwa, namangkot sia kon bala may nahibaluan sia tuhoy sa kahimtangan sang mga patay. Wala sia sing ideya, apang nagsiling sia: “May tawo nga nagbilin diri sing isa ka libro kag mahimo ko ini ihatag sa imo.”
Gindala ni Nanay ang libro pauli kag ginsugdan ang pagbasa sini. Indi niya ini mabuy-an. Amat-amat nga nagbag-o ang iya bug-os nga panimuot. Ginsilingan niya ang pamilya, “Amo na ini; amo ini ang kamatuoran.” Ang libro amo ang The Divine Plan of the Ages, ang una nga tomo sang Studies in the Scriptures. Mapangduhaduhaon ako sang primero kag gintinguhaan ko nga pamatukan ang ginsiling sang libro tuhoy sa katuyuan sang Manunuga. Sang ulihi nag-untat ang akon mga pagpamatok.
Pagbaton sa Kamatuoran sang Biblia
Nagpainuino ako, ‘Hunahunaa lamang ang pagkabuhi sing dayon, nga indi na mapatay!’ Amo sina nga paglaum ang mapaabot sang isa sa isa ka mahigugmaon nga Dios. Isa ka paraiso nga duta! Huo, para ini sa akon.
Sa tapos matun-an ining dalayawon nga mga kamatuoran, si Nanay kag ang tatlo ka Cristianong kauturan gikan sa Wellington—sanday Sister Thompson, Barton, kag Jones—nagalakat kon kaisa sa sulod sang pila ka adlaw, sa pagpalapnag sang binhi sang Ginharian sa mga uma. Bisan pa nga wala si Tatay sing espiritu sang pagmisyonero katulad ni Nanay, ginsakdag niya sia sa iya hilikuton.
Kumbinsido ako sa kamatuoran, apang sa pila ka tion wala ako sing ginhimo tuhoy sa akon mga pagpati. Sang 1935, ginpangasawa ko si Rowena Corlett kag sang ulihi ginpakamaayo kami sing isa ka anak nga babayi, si Enid, kag isa ka anak nga lalaki, si Barry. Nagatrabaho ako subong isa ka kumprador sang kasapatan, nagabakal sing linibo ka kasapatan gikan sa kaingod nga mga mangunguma. Kon ining mga mangunguma nagahambalanay tuhoy sa politika, nalipay ako kon ginasilingan ko sila: “Wala sa sining mga panikasog sang tawo ang magamadinalag-on. Ang Ginharian sang Dios amo ang lamang nga panguluhan nga magamadinalag-on.”
Sing makapasubo, naggiyan ako sa tabako; pirme lang ako may abano sa akon baba. Sang ulihi naglain ang akon panglawas, kag naospital ako bangod sang masakit nga tiyan. Ginsilingan ako nga may malubha ako nga gastroenteritis, nga tuga sang akon pagpanabako. Bisan pa gin-untatan ko ang bisyo, pirme ako nagadamgo nga nagapanabako sing walay katapusan nga abano ukon sigarilyo. Daw ano gid ka makapagiyan ang tabako!
Sa tapos mauntatan ang pagpanabako, ginhimo ko ang iban pa importante nga mga pagpasibu. Sang 1939, sang 28 anyos ako, ginbawtismuhan ako sa Suba sang Mangatai malapit sa amon puluy-an sa uma. Si Robert Lazenby, nga sang ulihi amo ang nagdumala sang pagbantala nga hilikuton sa New Zealand, naglakbay halin pa sa Wellington agod magpamulongpulong sa amon puluy-an kag mabawtismuhan ako. Kutob sadto, nangin masidla ako nga Saksi ni Jehova.
Pag-organisar sa Hilikuton sang Pagbantala
Pagkatapos sang akon bawtismo gintangdo ako nga manugtatap sa Kongregasyon sang Eketahuna. Ang akon asawa, si Rowena, wala pa magbaton sa kamatuoran sang Biblia. Apang, ginpahibalo ko sia nga agdahon ko si Alf Bryant nga magdulhog halin sa Pahiatua agod ipakita sa akon kon paano manaksi sing nagakaigo sa pamalaybalay. Luyag ko maorganisar ang pagbantala nga hilikuton kag matuptupan ang amon teritoryo sing sistematiko.
Si Rowena nagsiling: “Hector, kon maglakat ka sa pagpanaksi sa mga kabalayan, indi mo na ako maabtan diri. Bayaan ko ikaw. Diri ang imo responsabilidad—sa puluy-an upod sa imo pamilya.”
Indi ko mahibaluan kon ano ang himuon. Nagapangalag-ag, nag-ilis ako. ‘Dapat ko himuon ini,’ hunahuna ko. ‘Ang akon kabuhi nasandig diri, kag subong man ang kabuhi sang akon pamilya.’ Busa ginpasalig ko si Rowena nga indi ko luyag nga saklawon sia sa bisan anong paagi. Ginsilingan ko sia nga ginahigugma ko gid sia, apang bangod ang ngalan kag pagkasoberano ni Jehova, subong man ang amon mismo kabuhi, ang nadalahig, kinahanglan gid nga magbantala ako sa sining paagi.
Nagkadto kami ni Alf sa una nga ganhaan, kag sia ang una nga naghambal. Apang sang ulihi nasapwan ko ang akon kaugalingon nga amo na ang nagahambal, nagasugid sa tagbalay nga ang natabo sang adlaw ni Noe kaangay gid sa kon ano ang nagakahanabo sa aton adlaw kag nga dapat kita maghimo sing pila ka butang tuhoy sa pagpat-od sang aton kaluwasan. (Mateo 24:37-39) Nagbilin ako sing pila ka polyeto didto.
Sang magtaliwan na kami, nagsiling si Alf: “Diin mo ginkuha yadtong tanan nga ihibalo? Indi mo na ako kinahanglan. Mag-isahanon ka na lang, kag matuptupan naton ang doble nga teritoryo.” Busa amo yadto ang amon ginhimo.
Sang nagapauli na kami, indi ko mahibaluan kon ano ang nagahulat sa amon. Sa akon kakibot kag kalipay, naghanda na si Rowena sing tig-isa ka tasa sang tsa sa amon. Duha ka semana sang ulihi ginbuylugan ako sang akon asawa sa publiko nga pagministeryo kag nangin isa ka maayong halimbawa sang Cristianong kakugi.
Ang pila sang mga una nga nangin mga Saksi ni Jehova sa amon nalupyakan nga kaumhan amo sanday Maud Manser, ang iya anak nga lalaki nga si William, kag ang iya anak nga babayi nga si Ruby. Ang bana ni Maud isa ka huroshuros kag magarot nga tawo. Isa ka adlaw ginsugat namon ni Rowena si Maud sa ila uma agod magministeryo. Ginhimos sang lamharon nga si William nga gamiton namon ang iya awto, apang ang iya amay may lain nga ginabuko.
Ang kahimtangan makakululba. Ginpangabay ko si Rowena nga uyatan ang amon anak nga babayi, si Enid. Nagsaka ako sa awto ni William kag madasig nga ginpadalagan ini paguwa sa garahe samtang si G. Manser dalidali nga nagtinguha sa pagsarado sang pwertahan sang garahe antes kami makaguwa. Apang napaslawan sia. Sang malayulayo na, nagdulog kami, kag nagguwa ako sa awto agod sugataon ang akig nga si G. Manser. Ginsilingan ko sia: “Malakat kami sa pagministeryo sa latagon, kag maupod sa amon si Gng. Manser.” Nagpakiluoy ako sa iya, kag daw nagkalma ang iya kaakig. Sa paghinumdom, kuntani gin-atubang ko ang kahimtangan sa lain nga paagi, apang sang ulihi nangin mas mabuot na sia sa mga Saksi ni Jehova, walay sapayan nga wala gid sia mag-Saksi.
Diutay lamang ang katawhan ni Jehova sadtong mga tinuig, kag nalipay gid kami kag nakabenepisyo gikan sa mga pagduaw sang bug-os tion nga mga ministro nga nagdayon sa amon sa amon uma. Nalakip sa sining mga dumuluaw amo sanday Adrian Thompson kag ang iya utod nga babayi nga si Molly, lunsay nga nag-eskwela sa una nga mga klase sang Watchtower Bible School of Gilead para sa mga misyonero kag nag-alagad sa ila asaynment sa iban nga pungsod sa Japan kag Pakistan.
Mga Eksperiensia sang Tion sang Inaway
Sang Septiembre 1939, nagsugod ang Inaway Kalibutanon II, kag sang Oktubre 1940, gindumilian sang panguluhan sang New Zealand ang hilikuton sang mga Saksi ni Jehova. Madamo sang amon Cristianong kauturan ang gindala sa mga korte. Ang iban ginbilanggo sa mga kampo nga palangabudlayan kag ginpahilayo gikan sa ila asawa kag mga anak. Samtang nagasilabo ang inaway, bisan pa nga may pagatasan kami, nabalaka ako basi pagatawgon ako sa pag-alagad sa militar. Nian ginpahibalo nga wala na sing mga mangunguma ang magabiya sang ila kaumhan para mag-alagad sa militar.
Ginpadayon namon ni Rowena ang amon Cristianong ministeryo, ang kada isa sa amon nagahinguyang sing kapin sa 60 ka oras sa isa ka bulan sa pagbantala nga hilikuton. Sadto nga tion, pribilehiyo ko nga mabuligan ang lamharon nga mga Saksi nga nagahupot sang ila Cristianong neutralidad. Nag-atubang ako sa mga korte sang Wellington, Palmerston North, Pahiatua, kag Masterton tungod sa ila. Sa masami may mga katapo sang klero sa nagaimbistigar nga grupo, kag makalilipay ang pagbuyagyag sang ila di-cristiano nga pagsakdag sa inaway.—1 Juan 3:10-12.
Isa ka gab-i samtang nagatuon kami ni Rowena sang Ang Lalantawan, wala ginapaabot nga ginsalakay sang mga sekreta ang amon puluy-an. Nakakita sila sang mga literatura sa Biblia sa amon puluy-an. “Sarang kamo mabilanggo bangod sini,” pahibalo sa amon. Sang manughalin na ang mga sekreta sakay sa ila salakyan, nadiskobrehan nila nga ang preno nagtig-a kag indi mag-andar ang salakyan. Nagbulig si William Manser sa pagkay-o sa salakyan, kag wala na gid magbalik ang mga sekreta.
Sang tion sang pagdumili, ginatago namon ang mga literatura sang Biblia sa isa ka tinukod sa naligwin nga bahin sang amon uma. Sa tungang-gab-i, nagaduaw ako sa sanga talatapan sang New Zealand kag ginakargahan ang akon salakyan sing mga literatura. Nian ginadala ko ini pauli kag ginatago ini sa amon talaguan. Sang isa ka gab-i sang nag-abot ako sa sanga sa pagkuha sing isa ka sekreto nga kargamento, hinali lang nga nagsiga ang mga suga! Nagsinggit ang pulis: “Nadakpan ka namon!” Apang, sing makatilingala, ginpalakat nila ako nga wala sing madamo pa nga pamalabag.
Sang 1949, ginbaligya namon ni Rowena ang uma kag namat-od sa pagpayunir tubtob nga naubos ang amon kuwarta. Nagsaylo kami sa isa ka balay sa Masterton kag nagpayunir sa Kongregasyon sang Masterton. Sa sulod sang duha ka tuig natukod ang Kongregasyon sang Featherston nga may 24 ka aktibo nga manugbantala, kag nag-alagad ako subong nagadumala nga manugtatap. Nian, sang 1953, nakapribilehiyo ako sa paglakbay sa Estados Unidos agod magtambong sa walo ka adlaw nga internasyonal nga kombension sang mga Saksi ni Jehova sa Yankee Stadium sa Siudad sang New York. Wala makaupod sa akon si Rowena bangod kinahanglan nga atipanon niya ang amon anak nga babayi, si Enid, nga nagabalatian sing cerebral palsy.
Sang pagbalik ko sa New Zealand, kinahanglan nga magtrabaho ako. Nagbalik kami sa Kongregasyon sang Masterton, diin gintangdo ako nga nagadumala nga manugtatap. Sa sining tion ginbakal ni William Manser ang Little Theater sa Masterton, kag amo ini ang nangin una nga Kingdom Hall sa Wairarapa. Sang mga katuigan 1950, nag-uswag sing maayo ang amon kongregasyon sa espirituwal kag sa kadamuon. Gani, kon magduaw ang manugtatap sa sirkito, pirme niya ginapalig-on ang mga hamtong sa pagsaylo sa iban nga bahin sang pungsod agod magbulig sa pagbantala nga hilikuton didto, kag madamo ang naghimo sini.
Nagpabilin ang amon pamilya sa Masterton, kag sa sulod sang masunod nga mga dekada, wala lamang ako makatigayon sing madamo nga pribilehiyo sa kongregasyon kundi nakatigayon man sing mga bahin sa nasyonal kag internasyonal nga mga kombension. Makugi nga nagpakigbahin si Rowena sa pag-alagad sa latagon, padayon nga nagbulig sa iban sa paghimo man sing amo.
Pagbatas sa mga Pagtilaw sang Pagtuo
Subong sang ginpatalupangod sa panugod, sang 1985, nasayasat nga may indi mabulong ako nga kanser. Luyag gid namon sang akon matutom nga asawa nga si Rowena, upod sang amon mga kabataan, nga malakip sa mga minilyon nga nagakabuhi karon nga indi na mapatay! Apang ginpapauli ako sang doktor agod mapatay. Apang, antes sini, ginpamangkot nila ako kon paano ko gintamod ang resulta sang pagpanayasat.
“Huptan ko ang kalmado nga tagipusuon kag mangin positibo,” sabat ko. Sa pagkamatuod, ang hulubaton sa Biblia nangin akon pangpalig-on: “Ang malinong nga tagipusuon amo ang kabuhi sang unod.”—Hulubaton 14:30.
Gindayaw sang mga espesyalista sa kanser inang laygay sang Biblia. “Inang panimuot 90 porsiento nga bulong sa mga pasyente nga may kanser,” siling nila. Ginrekomendar man nila ang pito ka semana nga pagbulong paagi sa radiation. Sing makalilipay, nagmadinalag-on ako sang ulihi sa pag-away sa kanser.
Sa sining tuman kabudlay nga tion, isa ka hinali kag masakit nga hitabo ang nagpahanusbo sa akon. Ang akon matahom, matutom nga asawa gindugo sa utok kag napatay. Nakasapo ako sing lugpay sa mga halimbawa sang mga matutom nga ginrekord sa Kasulatan kag sa kon paano ginlubad ni Jehova ang mga problema para sa ila samtang ginhuptan nila ang ila integridad. Sa amo, ang akon paglaum sa bag-ong kalibutan nagpabilin nga masanag.—Roma 15:4.
Walay sapayan sina, ginpung-awan ako kag buot mag-untat sa pag-alagad subong isa ka gulang. Ginpalig-on ako sang lokal nga mga kauturan tubtob nga may kusog ako liwat sa pagpadayon. Subong resulta, nakaalagad ako sing padayon subong isa ka Cristianong gulang kag manugtatap sa sulod sang 57 ka tuig.
Pag-atubang sa Palaabuton Upod ang Pagsalig
Indi matakos nga pribilehiyo ang pag-alagad kay Jehova sa sulod sining mga tinuig. Madamo gid ako sing natigayon nga pagpakamaayo! Daw kasan-o lang nga, subong isa ka 16 anyos, nabatian ko nga nagsugahaw ang akon iloy: “Amo na ini; amo ini ang kamatuoran!” Ang akon iloy nagpabilin nga matutom, makugi nga Saksi tubtob sang napatay sia sang 1979, sang kapin sa 100 ka tuig ang iya edad. Ang iya anak nga babayi kag anom ka anak nga lalaki nangin matutom man nga mga Saksi.
Handum ko gid nga mabuhi agod makita ang ngalan ni Jehova nga natinluan gikan sa tanan nga pasipala. Malab-ot ko ayhan ang akon bug-os kabuhi nga paglaum nga indi na mapatay? Sa pagkamatuod, mahibaluan lang ina sa ulihi. Apang, nagasalig ako nga madamo, huo, minilyon ang makaeksperiensia sinang pagpakamaayo sa ulihi. Gani tubtob nga padayon ako nga nagakabuhi, pagahuptan ko ang paglaum nga maisipan sa tunga sadtong mga indi na mapatay.—Juan 11:26.
[Retrato sa pahina 28]
Ang akon iloy
[Retrato sa pahina 28]
Upod sa akon asawa kag mga kabataan