Ginahiluan Ka Bala sang Espiritu sang Kalibutan?

SANG Septiembre 12, 1990, isa ka paglupok ang natabo sa isa ka pabrika sa Kazakstan. Ginbuga sa hangin ang makatalagam nga radioactivity, nga nangin makatalagam sa panglawas sang 120,000 ka lokal nga pumuluyo, nga madamo sa ila ang nagprotesta sa dalan batok sa makamamatay nga hilo.

Apang sa pagguwa sing dugang pa nga impormasyon, natukiban nila nga nagapuyo sila sa isa ka makahililo nga palibot sa sulod na sang mga dekada. Sa sulod sang mga tinuig, 100,000 ka tonelada sang radioactive nga higko ang gintumpok sa wala ginabantayan nga wayang. Walay sapayan nga ang katalagman yara lamang sa ila palibot, wala sing isa ang nagsapak sini. Ngaa?

Kada adlaw, sa lokal nga istadyum sang isport, ang mga opisyal nagpatapik sing mga tanda sang kataason sang radiasyon, nga nagapahangop nga wala gid sing katalagman. Husto ang mga numero, apang ang ginpakita sini amo lamang ang radiasyon sang gamma. Ang alpha nga radiasyon, nga wala ginbantayan, subong man ka makamamatay. Nahangpan karon sang madamo nga iloy kon ngaa ang ila kabataan tuman ka masakiton.

Sa espirituwal nga paghambal, sarang man kita mahiluan sang indi makita nga hilo. Kag kaangay sadtong makaluluoy nga mga tawo sa Kazakstan, ang kalabanan wala makahibalo sining makamamatay nga katalagman. Ginapakilala sang Biblia ini nga polusyon subong “ang espiritu sang kalibutan,” nga ginmaniobra ni Satanas nga Yawa mismo. (1 Corinto 2:12) Malauton nga ginagamit sang Kaaway sang Dios ining espiritu​—⁠ukon lapnag nga panimuot​—⁠sang kalibutan agod paluyahon ang aton diosnon nga debosyon.

Paano madula sang espiritu sang kalibutan ang aton espirituwal nga kusog? Paagi sa pagpukaw sa handum sang mga mata kag paghimulos sa aton duna nga pagkamakagod. (Efeso 2:​1-3; 1 Juan 2:16) Subong halimbawa, binagbinagon naton ang tatlo ka nanuhaytuhay nga bahin diin amat-amat nga mahiluan sang kalibutanon nga panghunahuna ang aton espirituwalidad.

Pagpangita Anay sa Ginharian

Ginsugo ni Jesus ang mga Cristiano nga ‘pangitaon anay ang Ginharian kag ang pagkamatarong sang Dios.’ (Mateo 6:33) Ang espiritu sang kalibutan, sa pihak nga bahin, makapahulag sa aton nga hatagan sing dinagakaigo nga importansia ang aton kaugalingon nga mga interes kag kasulhayan. Ang una nga katalagman masapwan, indi sa pagpabaya sa espirituwal nga mga intereses, kundi sa paghimo sini nga ikaduha lamang. Mahimo naton pabay-an ang katalagman​—⁠subong sang natabo sa mga tawo sa Kazakstan​—⁠bangod sang sayop nga pagbatyag sing kalig-unan. Ang aton mga tuig sing matutom nga pag-alagad kag ang aton pag-apresyar sa aton espirituwal nga mga kauturan nga lalaki kag babayi mahimo makapahunahuna sa aton nga indi gid naton mabiyaan ang dalanon sang kamatuoran. Mahimo gid nga madamo sa kongregasyon sang Efeso ang nagbatyag sing subong sina.

Sadtong mga tuig 96 C.⁠E., ginlaygayan sila ni Jesus sing subong sini: “Amo ini ang akon pamatok sa imo, nga ginbiyaan mo ang imo nahauna nga gugma.” (Bugna 2:4) Ining madugay na nagaalagad nga mga Cristiano nagbatas sing madamo nga kabudlayan. (Bugna 2:​2, 3) Gintudluan sila sang matutom nga mga gulang, lakip kay apostol Pablo. (Binuhatan 20:​17-21, 27) Apang, sa sulod sang mga tinuig, nagtahaw ang ila gugma kay Jehova, kag nadula nila ang ila espirituwal nga kapagsik.​—⁠Bugna 2:⁠5.

Mahimo gid nga ang pila ka taga-Efeso naapektuhan sang komersialismo kag kabuganaan sang siudad. Sing makapasubo, ang materyalistiko nga huyog sang karon nga katilingban nakaapektar man sa pila ka Cristiano. Ang determinado nga pagtinguha sing isa ka minanggaranon nga estilo sang kabuhi magapaliso sa aton sa ulihi gikan sa espirituwal nga mga tulumuron.​—⁠Ipaanggid ang Mateo 6:⁠24.

Nagapaandam tuhoy sining katalagman, si Jesus nagsiling: “Ang suga sang lawas amo ang mata. Busa, kon ang imo mata simple, ang bug-os mo nga lawas mangin masanag; apang kon ang imo mata malaut [“mahisaon,” footnote], ang bug-os mo nga lawas mangin madulom.” (Mateo 6:​22, 23) Ang “simple” nga mata amo ang mata nga nasentro sa espirituwal, ang mata nga nasentro sa Ginharian sang Dios. Sa pihak nga bahin, ang “malaut” nga mata ukon “mahisaon” malip-ot sing palanan-awon, nasentro lamang sa duna nga mga handum sang unod. Wala makita sini ang espirituwal nga mga tulumuron kag palaabuton nga mga padya.

Si Jesus nagsiling sa una nga bersikulo: “Kon diin ang imo manggad, didto man ang imo tagipusuon.” (Mateo 6:21) Paano naton mahibaluan kon bala ang aton tagipusuon nasentro sa espirituwal ukon materyal nga mga butang? Ayhan ang pinakamaayo nga giya amo ang aton pagpakighambal, kay ‘halin sa kabuganaan sang tagipusuon nagahambal ang baba.’ (Lucas 6:45) Kon masapwan naton ang aton kaugalingon nga pirme lang nagahambal tuhoy sa materyal nga mga butang ukon sa kalibutanon nga mga hinimuan, pamatuod ini nga ang aton tagipusuon nabahinbahin kag may diperensia ang aton espirituwal nga panulok.

Si Carmen,⁠a isa ka Espanyol nga utod nga babayi, nakig-away batok sa sini nga problema. “Ginpadaku ako sa kamatuoran,” paathag ni Carmen, “apang sa edad nga 18, nagtukod ako sang akon kaugalingon nga negosyo nga isa ka eskwelahan sa kindergarten. Tatlo ka tuig sang ulihi nakakuha ako sing tatlo ka empleyada, nangin mauswagon ang negosyo, kag nagaganar ako sing madamo nga kuwarta. Apang, ang nakahatag sa akon sing daku gid nga kaayawan, amo ang katunayan nga independiente ako sa pinansial, kag nga ‘madinalag-on’ ako. Sa pagkamatuod, ang akon tagipusuon yara sa akon negosyo​—⁠amo ini anay ang akon pinakadaku nga gugma.

“Nagpati ako nga mahimo gihapon ako mangin Saksi samtang ginadedikar ko ang kalabanan sang akon tion sa mga kaayuhan sang negosyo. Sa pihak nga bahin, pirme ko mabatyagan nga daku pa ang akon mahimo sa pag-alagad kay Jehova. Ang nakakumbinsi gid sa ulihi sa akon nga unahon ang mga intereses sang Ginharian amo ang huwaran sang duha ko ka abyan nga mga payunir. Ang isa sa ila, si Juliana, kaupod ko sa kongregasyon. Wala niya ako ginapilit nga magpayunir, apang ang iya mga sugilanon kag ang kalipay nga maathag nga natigayon niya gikan sa iya ministeryo nakabulig sa akon nga binagbinagon ang akon espirituwal nga mga ginapabilihan.

“Sang ulihi, samtang nagabakasyon sa Estados Unidos, nag-istar ako upod kay Gloria, isa ka utod nga babayi nga payunir. Bag-o lang sia mabalo, kag ginaatipan niya ang iya lima ka tuig nga bata nga babayi kag ang iya iloy nga may kanser. Apang nagapayunir sia. Ang iya huwaran kag ang iya tinagipusuon nga pag-apresyar sa ministeryo nagtandog gid sa akon tagipusuon. Ang apat ka malip-ot nga adlaw nga akon ginhinguyang sa iya puluy-an naghatag sa akon sing determinasyon nga ihatag ang akon pinakamaayo kay Jehova. Una sa tanan nagregular payunir ako, kag pila ka tuig sang ulihi, kami sang akon bana gin-agda nga mag-alagad sa Bethel. Ginbiyaan ko ang akon negosyo​—⁠isa ka sablag sa akon pag-uswag sa espirituwal​—⁠kag sa karon nagabatyag ako nga madinalag-on ang akon kabuhi sa mga mata ni Jehova, nga amo gid ang pinakaimportante.”​—⁠Lucas 14:⁠33.

Ang pagtuon sa ‘pagpat-od sa mas importante nga mga butang,’ subong sang ginhimo ni Carmen, makabulig sa aton nga makahimo sing maalamon nga mga desisyon tuhoy sa aton trabaho, edukasyon, puluy-an, kag estilo sang kabuhi. (Filipos 1:10) Apang ginapat-od man bala naton ang mas importante nga mga butang kon tuhoy sa paglingawlingaw? Amo ini ang isa pa ka duog diin ang espiritu sang kalibutan may mabaskog nga impluwensia.

Ibutang sa Nagakaigo nga Lugar ang Paglingawlingaw

Ang espiritu sang kalibutan malalangon nga nagahingalit sa kinaugali nga handum sang tawo sa pagpahuway kag paglingawlingaw. Bangod ang kalabanan nga tawo wala sing matuod nga paglaum para sa palaabuton, natural lamang nga luyag nila pun-an ang ila karon kabuhi sing mga paglingawlingaw kag pagliwaliwa. (Ipaanggid ang Isaias 22:​13; 1 Corinto 15:32.) Nasapwan bala naton ang aton kaugalingon nga nagahatag sing daku nga importansia sa paglingawlingaw? Mahimo nga isa ina ka tanda nga nagakaapektuhan kita sang panghunahuna sang kalibutan.

Ang Biblia nagapaandam: “Ang nagahigugma sing kalipayan [“kalingawan,” Lamsa] mangin imol nga tawo.” (Hulubaton 21:17) Ang pagsinadya indi sayop, apang ang paghigugma sa sini, ukon ang paghimo sini subong ang pinakaimportante, magadul-ong sa espirituwal nga kaimulon. Ang aton espirituwal nga gana magaluya, kag mabuhinan ang aton tion para sa pagbantala sing maayong balita.

Bangod sini, ang Pulong sang Dios nagalaygay sa aton nga mangin “handa sa hunahuna para sa hilikuton, may bug-os nga pagpugong sa kaugalingon.” (1 Pedro 1:​13, The New English Bible) Ang pagpugong sa kaugalingon kinahanglanon agod limitahan sing nagakaigo ang aton tion sa paglingawlingaw. Ang kahanda sa hunahuna para sa hilikuton nagakahulugan sing kahanda para sa espirituwal nga hilikuton, bisan sa pagtuon, sa mga miting, ukon sa pag-alagad sa latagon.

Kamusta naman ang kinahanglanon nga pahuway? Dapat bala kita makonsiensia kon nagadulog agod magpahuwayhuway? Indi gid. Ang pahuway kinahanglanon, ilabi na sa makapahuol nga kalibutan karon. Walay sapayan, subong dedikado nga mga Cristiano indi naton matugutan nga isentro ang aton kabuhi sa paglingawlingaw. Bangod sang sobra nga paglingawlingaw nagadiutay kag nagadiutay ang paghimo naton sing mapuslanon nga mga hilikuton. Makabuhin ini sang aton pagbatyag sing pagkahilingagawon, kag makadul-ong pa gani sa pagpatuyang. Kon amo, paano kita makatigayon sing balanse nga panimuot tuhoy sa pagpahuway?

Ang Biblia nagarekomendar sing pagtigayon sing diutay nga pahuway sa baylo nga mangabudlay sing sobra​—⁠ilabi na kon ang sekular nga trabaho indi tuman ka kinahanglanon. (Manugwali 4:6) Walay sapayan nga ang pagpahuway nagabulig sa aton mga lawas nga makapasag-uli sing kusog, ang ginahalinan sang espirituwal nga kabaskog amo ang aktibo nga puwersa sang Dios. (Isaias 40:​29-31) Mabaton naton ining balaan nga espiritu may kaangtanan sa aton Cristianong mga hilikuton. Ang personal nga pagtuon nagapakaon sa aton mga tagipusuon kag nagapahulag sing husto nga mga handum. Ang pagtambong sa mga miting nagapadaku sing apresasyon para sa aton Manunuga. Ang pagpakigbahin sa Cristianong ministeryo nagapapagsik sing balatyagon sang iban. (1 Corinto 9:​22, 23) Subong sang realistiko nga ginpaathag ni Pablo, “ang tawo nga sa guwa nagaluya, apang kada adlaw ang tawo nga sa sulod nagabaton sing bag-o nga kusog.”​—⁠2 Corinto 4:⁠16, Phillips.

Si Ileana nga isa ka iloy sang anom ka kabataan kag asawa sang isa ka ditumuluo nga bana, nagakabuhi nga tuman kasako. May mga obligasyon sia sa iya kaugalingon nga pamilya kag sa pila pa ka paryente, nga nagakahulugan nga masako gid sia pirme. Walay sapayan, nagapakita man sia sing talalupangdon nga huwaran sa pagbantala kag paghanda sa mga miting. Paano niya naatipan ang amo sina kadamo nga hilikuton?

“Ang mga miting kag pag-alagad sa latagon nakabulig gid sa akon nga maatubang ang iban ko pa nga mga responsabilidad,” paathag ni Ileana. “Halimbawa, pagkatapos sang pagbantala, madamo ako sang ginapamensar kon ginahimo ko ang mga hilikuton sa sulod sang balay. Sa masami nagakanta ako samtang ginahimo ko ini. Sa pihak nga bahin, kon indi ako makatambong sa isa ka miting ukon diutay ang akon nahimo sa pag-alagad sa latagon, ang hilikuton sa sulod sang balay nagabudlay gid.”

Daw ano nga kabaliskaran sa sobra nga importansia nga ginahatag sa paglingawlingaw!

Ang Espirituwal nga Katahom Nagapahamuot kay Jehova

Nagapuyo kita sa kalibutan nga nagadugang ang pagsalimuang sa pisikal nga katahom. Ang mga tawo nagagasto sing daku nga kuwarta sa mga bulong nga gindesinyo sa pagpatahom sang ila hitsura kag pagbuhin sa mga epekto sang pagtigulang. Nagalakip ini sing mga hair transplant, paglugom sing buhok, mga breast implant, kag cosmetic surgery. Minilyon ang nagatambong sa mga sentro sang pagbuhin sing kabug-aton, mga klase sa mga gymnasium, kag aerobic, ukon nagabakal sing mga video sa pag-ehersisyo kag mga libro sa pagdieta. Ginapapati kita sang kalibutan nga ang dalan padulong sa kalipay amo ang aton pisikal nga dagway, nga ang aton “hitsura” amo ang pinakaimportante.

Sa Estados Unidos, nasapwan sang isa ka surbe nga ginkutlo sang Newsweek nga magasin nga 90 porsiento sang puti nga tin-edyer nga mga Amerikano ang “indi kontento sa ila pisikal nga lawas.” Ang tuman nga paghingamo sang maayo nga korte sang lawas makaapektar sa aton espirituwalidad. Si Dora isa ka pamatan-on nga Saksi ni Jehova nga nahuya sang iya pisikal nga dagway bangod matambok sia. “Kon nagapamalaklon ako, nabudlayan ako sa pagpangita sing bayo nga makaigo sa akon,” paathag niya. “Subong bala nga ang maayo nga mga bayo ginhimo para lamang sa slim nga mga tin-edyer. Ang malain pa, ginayamuhat ako sang mga tawo bangod sang akon katambukon, nga nagapaugot gid sa akon, ilabi na kon halin ini sa akon mga kauturan nga lalaki kag babayi sa espirituwal.

“Subong resulta, labi ko nga ginpamensar ang tuhoy sa akon hitsura, tubtob nga ang espirituwal nga mga butang nangin ikaduha na lamang sa akon kabuhi. Subong bala nga ang akon kalipay nasandig sa takus sang akon hawak. Madamo nga tuig ang naglipas, kag karon nga hamtong na ako subong isa ka babayi kag isa ka Cristiano, ginatamod ko ang mga butang sa tuhay nga paagi. Walay sapayan nga ginaatipan ko ang akon hitsura, narealisar ko nga ang espirituwal nga katahom amo ang labing importante, kag amo ina ang nagahatag sa akon sing pinakadaku nga kaayawan. Sang nahangpan ko ini, nahimo ko nga ibutang ang mga intereses sang Ginharian sa nagakaigo nga duog sini.”

Si Sara isa ka matutom nga babayi sang dumaan nga panahon nga may balanse nga pagtamod. Walay sapayan nga ginasambit sang Biblia ang tuhoy sa iya pisikal nga katahom sang nagaedad sia sing kapin na sa 60 anyos, panguna nga ginpatuhuyan sini ang iya maayo nga mga kinaiya​—⁠ang tago nga pagkatawo sang tagipusuon. (Genesis 12:​11; 1 Pedro 3:​4-6) Nagpakita sia sing malum-ok kag malulo nga espiritu, kag mapinasakupon nga gintuman niya ang iya bana. Si Sara wala nagakabalaka sing dinagakaigo kon paano sia ginatamod sang iban. Walay sapayan nga naghalin sia sa manggaranon nga pamilya, wala sing reklamo nga nagpuyo sia sa mga tolda sa kapin sa 60 ka tuig. Mapailubon kag dimakagod nga ginsuportahan niya ang iya bana; isa sia ka babayi sang pagtuo. Amo yadto ang naghimo sa iya nga isa gid ka matahom nga babayi.​—⁠Hulubaton 31:​30; Hebreo 11:⁠11.

Subong mga Cristiano, luyag naton pauswagon ang aton espirituwal nga katahom, ang katahom nga kon padayon nga ginapalambo, magatubo kag magapadayon. (Colosas 1:​9, 10) Maatipan naton ang aton espirituwal nga hitsura sa duha ka pangunang paagi.

Labi kita nga nagatahom sa mga mata ni Jehova samtang nagapakigbahin kita sa aton nagaluwas kabuhi nga ministeryo. (Isaias 52:​7; 2 Corinto 3:​18-4:2) Dugang pa, samtang ginatun-an naton nga ipakita ang Cristianong mga kinaiya, nagadugang ang aton katahom. Nagadugang ang mga kahigayunan sa pagpauswag sang aton espirituwal nga katahom: “Magmalulo kamo sa isa kag isa. Sa pagpakita sing kadungganan manguna kamo. . . . Magmainit sa espiritu. . . . Sunda ninyo ang dalanon sang pagkamaabiabihon. . . . Magkalipay upod sa mga tawo nga nagakalipay; maghibi upod sa mga tawo nga nagahibi. . . . Indi magbalos sing malaut sa malaut sa kay bisan sin-o. . . . Mangin mahidaiton sa tanan nga tawo.” (Roma 12:​10-18) Ang pagpalambo sing amo nga mga panimuot magahimo sa aton nga kalahamut-an sa Dios kag sa mga isigkatawo, kag magabuhin sa malaw-ay nga dagway sang aton napanubli nga makasasala nga mga huyog.​—⁠Galacia 5:​22, 23; 2 Pedro 1:​5-8.

Mabatuan Naton ang Espiritu Sang Kalibutan!

Sa madamong malalangon nga paagi, sarang mapaluya sang makahililo nga espiritu sang kalibutan ang aton integridad. Mahimo kita mapabatyag sini nga indi kontento sa kon ano ang yara sa aton kag mabalaka agod unahon naton ang aton mga kinahanglanon kag intereses sangsa iya sang Dios. Ukon tuytuyan kita sini sa paghunahuna sang hunahuna sang mga tawo sa baylo sang iya sang Dios, ginahatagan sing dinagakaigo nga importansia ang paglingawlingaw ukon ang pisikal nga hitsura.​—⁠Ipaanggid ang Mateo 16:​21-23.

Determinado si Satanas nga gub-on ang aton espirituwalidad, kag ang espiritu sang kalibutan isa sang iya panguna nga mga hinganiban. Dumduma nga sarang mabag-o sang Yawa ang iya mga pamaagi halin sa iya sang nagangurob nga leon sa iya sang mainandamon nga man-ug. (Genesis 3:​1; 1 Pedro 5:8) Kon kaisa, ginadaug sang kalibutan ang isa ka Cristiano paagi sa mapintas nga paghingabot, apang sa masami ginahiluan sia sini sing hinayhinay. Labi nga ginkabalak-an ni Pablo ang naulihi nga katalagman: “Nahadlok ako nga sa isa ka paagi, kon paano nga ginlimbungan sang man-ug si Eva paagi sa iya daya, ang inyo mga hunahuna patalangon gikan sa pagkahanuot kag pagkaputli nga para kay Cristo.”​—⁠2 Corinto 11:⁠3.

Agod amligan ang aton kaugalingon gikan sa daya sang man-ug, dapat naton kilalahon ang pagpanghaylo nga “nagahalin sa kalibutan” kag nian sikwayon ini sing malig-on. (1 Juan 2:16) Indi kita dapat magpalimbong sa pagpati nga ang kalibutanon nga panghunahuna indi makahalalit. Ang makahililo nga hangin sang sistema ni Satanas nangin tuman ka makatalagam.​—⁠Efeso 2:⁠2.

Sa tion nga makilala naton ang kalibutanon nga panghunahuna, sarang naton malandas ini paagi sa pagpuno sang aton mga hunahuna kag mga tagipusuon sing putli nga panudlo ni Jehova. Kaangay ni Hari David, makasiling kita: “Ipakita sa akon ang imo mga dalanon, O Jehova; tudlui ako sang imo mga banas. Palakta ako sa imo kamatuoran kag tudlui ako, kay ikaw ang akon Dios sang kaluwasan.”​—⁠Salmo 25:​4, 5.

[Footnote]

[Kapsion sa pahina 26]

Ang pagtinguha sing isa ka minanggaranon nga estilo sang kabuhi mahimo makapaliso sa aton gikan sa espirituwal nga mga tulumuron