Ang Daku nga Maninihon kag ang Iya Binuhatan

“[Mangin] suludlan para sa dungganon nga katuyuan, . . . nga ginhanda para sa tagsa ka maayong buhat.”—2 TIMOTEO 2:21.

1, 2. (a) Paano ang pagtuga sa lalaki kag babayi isa ka tumalagsahon nga binuhatan? (b) Tungod sa anong katuyuan ginhimo sang Daku nga Maninihon sanday Adan kag Eva?

SI Jehova amo ang Daku nga Maninihon. Ang obra-maestra sang iya pagpanuga amo ang aton unang ginikanan, si Adan. Ang Biblia nagasugid sa aton: “Si Jehova nga Dios naghimo sang tawo gikan sa yab-ok kag naghuyop sa iya ilong sang ginhawa sang kabuhi, kag ang tawo nangin buhi nga kalag,” kon sayuron, isa ka “nagaginhawa nga tinuga.” (Genesis 2:​7, footnote) Yadtong una nga tawo nga gintuga himpit, nga ginhimo sa larawan mismo sang Dios, nga isa ka pamatuod sang Iya diosnon nga kaalam kag paghigugma sa matuod nga pagkamatarong kag katarungan.

² Gikan sa gusok ni Adan, ang Dios nagdihon man sing katuwang kag kabulig para sa lalaki—ang babayi. Ang himpit nga kaanyag ni Eva naglabaw bisan sa iya sang labing matahom nga babayi sa karon. (Genesis 2:21-23) Dugang pa, ang unang mag-asawa may lawas kag ikasarang nga gindesinyo sing himpit sa pagtuman sa gintangdo sa ila nga proyekto nga himuon nga paraiso ini nga duta. Ginhatagan man sila sing ikasarang sa pagtuman sa sugo sang Dios nga ginsambit sa Genesis 1:28: “Magmabungahon kag magbuad kag magtugob sang duta kag magpakaagalon sa sini, kag maggahom sa kaisdaan sang dagat kag sa nagalupad nga mga tinuga sang kahanginan kag sa tagsa ka buhi nga tinuga nga nagagiho sa duta.” Sa ulihi, ining tugob-globo nga katamnan pagapuy-an sang binilyon ka malipayon nga katawhan, nga nahiusa sa sahi sang gugma nga amo ang “himpit nga higot sang paghiusa.”—Colosas 3:14.

3. Paano ang aton unang mga ginikanan nangin didungganon nga mga suludlan, kag ano ang resulta?

³ Sing makapasubo, ang aton unang mga ginikanan hungod nga nagpakamaayo nga magrebelde batok sa awtoridad sang ila Soberanong Manunuga, ang Daku nga Maninihon. Ang ila dalanon nangin suno sa ginlaragway sang Isaias 29:​15, 16: “Kailo sa ila nga nagatago sing madalom sang ila hinun-anon gikan kay Jehova, kag nga ang ila mga binuhatan yara sa kadudulman, samtang nagasiling sila: ‘Sin-o bala ang makakita sa aton, kag sin-o bala ang makahibalo sa aton?’ . . . Kabigon bala ang maninihon subong sang lunang? Kay ang butang nga ginhimo magsiling sa naghimo sa iya: ‘Wala niya ako paghimua’? Kag ang butang mismo nga nahuman magsiling sa naghuman sa iya: ‘Wala sia sing paghangop’?” Ang ila pagkamalalison nagresulta sa kapahamakan—sa pamatbat nga dayon nga kamatayon. Dugang pa, ang bug-os nga rasa sang tawo nga naghalin sa ila nakapanubli sing sala kag kamatayon. (Roma 5:12,18) Ang katahom sang gintuga sang Daku nga Maninihon naglaw-ay katama.

4. Tungod sa anong dungganon nga katuyuan mahimo kita makaalagad?

⁴ Apang, bisan sa aton karon dihimpit nga kahimtangan, kita nga mga kaliwat sang makasasala nga si Adan sarang makadayaw kay Jehova sa pinamulong sang Salmo 139:14: “Magadayaw ako sa imo bangod sa makahalangawa nga paagi ginhimo ako sing makatilingala. Ang imo mga binuhatan makatilingala, subong nahibaluan sing maayo sang akon kalag.” Apang, daw ano kasubo nga ang orihinal nga binuhatan sang Daku nga Maninihon ginpalaw-ay sing tuman!

Ang Maninihon Nagapalawig sang Iya Hilikuton

5. Paano gingamit ang kalantip sang Daku nga Maninihon?

⁵ Sing makalilipay, ang ikasarang sang aton Manunuga subong Maninihon gingamit indi lamang sa pagdihon sa iya una nga pagtuga sa tawo. Si apostol Pablo nagasugid sa aton: “O tawo, sin-o ka gid bala nga magasabat sa Dios? Ang butang bala nga gindihon magasiling sa nagdihon sini, ‘Ngaa bala ginhimo mo ako sing subong sini?’ Ano? Wala bala sing gahom sa lunang ang maninihon sa paghimo gikan sa amo nga linamas sing isa ka suludlan para sa dungganon nga gamit, ang isa pa para sa didungganon nga gamit?”—Roma 9:20,21.

6, 7. (a) Paano ang madamo karon nagapakamaayo nga madihon para sa didungganon? (b) Paano ang mga matarong ginadihon para sa dungganon nga gamit?

⁶ Huo, ang pila sang hinimuan sang Daku nga Maninihon pagadihunon para sa dungganon nga gamit, kag ang iban, para sa didungganon nga gamit. Ang mga nagapakamaayo nga magbuylog sa kalibutan samtang nagasugbo ini sing madalom pa sa hatayhatay sang pagkadidiosnon ginadihon sa sini nga paagi nga magapat-in sa ila para sa kalaglagan. Kon ang mahimayaon nga Hari, si Cristo Jesus, magakari sa paghukom, ining didungganon nga mga suludlan magalakip sa tanan matig-a sing ulo nga katulad-kanding nga mga tawo nga, suno sa ginasiling sang Mateo 25:46, ‘magakadto sa walay katapusan nga kalaglagan.’ Apang ang katulad-karnero nga “mga matarong,” ang mga gindihon para sa “dungganon” nga gamit, magapanubli sing “kabuhi nga walay katapusan.”

⁷ Sing mapainubuson, ining mga matarong magapasakop sa balaan nga pagdihon. Nagsulod sila sa dalanon sang Dios sa kabuhi. Ginbaton nila ang laygay sa 1 Timoteo 6:17-19: “Magbutang sang [inyo] paglaum, indi sa dimasaligan nga mga manggad, kundi sa Dios, nga nagahatag sa aton sang tanan nga butang nga aton pagkalipayan.” Naghugod sila sa ‘paghimo sing maayo, nga magmanggaranon sa maayong mga buhat, magmaalwan, magmahinatagon, mahalungon nga nagatipon para sa ila kaugalingon sing maayo nga sadsaran para sa palaabuton, agod makapanguyapot sila sing hugot sa matuod nga kabuhi.’ Gindihon sila sang kamatuoran sang Dios kag nagpakita sing dimationg nga pagtuo sa aman ni Jehova sa kalalangan ni Cristo Jesus, nga “naghatag sang iya kaugalingon subong katumbas nga gawad” agod mapasag-uli ang tanan nga nadula bangod sang sala ni Adan. (1 Timoteo 2:6) Kinabubut-on gid, nian, nga sundon naton ang laygay ni Pablo nga ‘magsul-ob [kita] sing bag-ong personalidad, nga ginapabag-o [ginadihon] suno sa larawan sang Isa nga nagtuga sini paagi sa sibu nga ihibalo’!—Colosas 3:10.

Mangin Ano Ikaw nga Sahi sang Suludlan?

8. (a) Ano ang nagapat-od kon mangin ano nga sahi sang suludlan ang isa ka tawo? (b) Ano ang duha ka butang nga nagaporma sa pagdihon sa isa?

⁸ Ano ang nagapat-od kon mangin ano nga sahi sang suludlan ang isa ka tawo? Ang iya panimuot kag paggawi. Ginadihon ini una sang mga handum kag mga huyog sang tagipusuon. Ang maalamon nga si Hari Solomon nagsiling: “Ang tagipusuon sang tawo nagapahito sang iya dalan, apang si Jehova nagatuytoy sang iya mga tikang.” (Hulubaton 16:9) Ikaduha, ginadihon sila paagi sa mga butang nga nabatian kag nakit-an, sa mga pagpakig-upod kag sa mga naeksperiensiahan. Gani, daw ano ka importante nga pamatian naton ang laygay: “Sia nga nagalakat upod sa maalam nga mga tawo magaalam, apang sia nga nagapakig-angot sa mga buangbuang magaantos.” (Hulubaton 13:20) Subong sa ginapaandam sa aton sang 2 Pedro 1:​16, dapat naton likawan ang pagsunod “sa butig nga mga sugilanon nga ginpatupato sing malalangon,” ukon suno sa Knox’s Roman Catholic nga bersion, “mga sugidsugid nga gin-imbento sang tawo.” Nagalakip ini sa madamo sang panudlo kag kapiestahan sang apostata nga Cristiandad.

9. Paano kita magahulag sing kalahamut-an sa pagdihon sang Daku nga Maninihon?

⁹ Suno sa aton reaksion, kon amo, ang Dios makadihon sa aton. Masulit naton sing mapainubuson sa atubangan ni Jehova ang pangamuyo ni David: “Tungkara ako, O Dios, kag hibalua ang akon tagipusuon. Usisaa ako, kag hibalua ang akon nabalaka nga panghunahuna, kag tan-awa kon may bisan ano nga malaut nga dalanon sa akon, kag tuytuyi ako sa dalan nga dayon.” (Salmo 139:23,24) Ginapabantala ni Jehova ang mensahe sang Ginharian. Ang aton mga tagipusuon namati sa maayong balita kag sa iya dugang nga mga panuytoy nga may pagpasalamat. Sa kalalangan sang iya organisasyon ginahatag niya sa aton ang lainlain nga mga pribilehiyo may kaangtanan sa pagbantala sing maayong balita; manguyapot kita sa sini kag pakabahandion ini.—Filipos 1:9-11.

10. Paano kita magapanikasog sa pagsunod sa espirituwal nga mga programa?

¹⁰ Tama ka importante nga talupangdon naton pirme ang Pulong sang Dios, ginasunod ang adlaw-adlaw nga programa sang pagbasa sa Biblia kag ginahimo ang Kasulatan kag ang pag-alagad kay Jehova nga basihan sang paghinambalanay sa aton mga pamilya kag sa aton mga abyan. Ang programa sang pagsimba sa aga nga ginahimo sa latok-kalan-an sang kada panimalay Bethel kag sang mga misyonero sang mga Saksi ni Jehova masunson nga nagalakip, sa bal-utbal-ot nga mga semana, sang malip-ot nga pagbasa sa Biblia ukon sa bag-o nga Yearbook. Makahimo man bala ang imo pamilya sing amo man nga kahimusan? Daku man nga benepisyo ang matigayon naton tanan paagi sa aton pagpakig-upod sa Cristianong kongregasyon, sa aton mga pagtipon sing tingob, kag ilabi na sa aton pagkomento sa semanal nga pagtinuon sa Lalantawan!

Gindihon sa Pag-atubang sa mga Pagtilaw

11, 12. (a) Paano naton maaplikar ang laygay ni Santiago nahanungod sa mga pagtilaw sa aton adlaw-adlaw nga pagkabuhi? (b) Paano ang eksperiensia ni Job nagapalig-on sa aton nga huptan ang integridad?

¹¹ Sa aton adlaw-adlaw nga pagkabuhi, ang Dios nagatugot nga mag-utwas ang pila ka sitwasyon, ang iban sini mahimo nga mabudlay. Paano naton ini tamdon? Suno sa ginalaygay sang Santiago 4:8, indi gid kita magkaakig, kundi magpalapit kita sa Dios, magsalig sa iya upod ang aton bug-os nga tagipusuon, nagasalig nga samtang ‘nagapalapit kita sa iya, magapalapit sia sa aton.’ Matuod, dapat kita magbatas sing mga kabudlayan kag mga pagtilaw, apang ginapahanugutan ini subong nagabulig sa pagdihon sa aton, nga may makalilipay nga resulta. Ang Santiago 1:​2, 3 nagapasalig sa aton: “Kabiga ninyo nga bug-os nga kalipay, mga kauturan ko, kon makasugata kamo sing nanuhaytuhay nga mga pagtilaw, kay nakahibalo kamo nga ining natilawan nga kinaiya sang inyo pagtuo nagahikot sing pagbatas.”

¹² Si Santiago nagsiling man: “Kon mapaidalom sa pagtilaw, wala sing isa ang magsiling: ‘Ginatilawan ako sang Dios.’ Kay sa malaut nga butang ang Dios indi matilawan ukon sia mismo magatilaw kay bisan sin-o. Apang ang kada isa ginatilawan kon ginabuyok kag ginahaylo sia sang iya kaugalingon nga kailigbon.” (Santiago 1:13, 14) Ang mga pagtilaw sa aton mahimo nga madamo kag lainlain, apang subong sa natabo anay kay Job, ini tanan may natungdan nga bahin sa pagdihon sa aton. Daku gid nga pasalig ang ginahatag sa aton sang Kasulatan sa Santiago 5:11: “Yari karon! Ginatawag naton nga malipayon ang mga nagbatas. Nabatian ninyo ang pagbatas ni Job kag nakita ang resulta nga ginhatag ni Jehova, nga si Jehova tama ka malulo sa pagpalangga kag pagkamaluluy-on.” Subong mga suludlan sa mga kamot sang Daku nga Maninihon, kabay nga pirme naton huptan ang integridad, nga may kaangay-kay-Job nga pagsalig sa resulta!​—Job 2:3, 9, 10; 27:5; 31:1-6; 42:12-15.

Pagdihon sa Aton mga Kabataan

13, 14. (a) San-o dapat sugdan sang mga ginikanan ang pagdihon sa ila kabataan, kag ano ang ginapaabot nga resulta? (b) Anong makalilipay nga mga resulta ang mahinambitan ninyo?

¹³ Ang mga ginikanan sarang makapakigbahin sa pagdihon sa ila kabataan, kutob gid sa pagkalapsag sang bata, kag ang aton mga pamatan-on mangin dalayawon gid nga mga manughupot sing integridad! (2 Timoteo 3:​14, 15) Matuod ini bisan pa nga mabudlay katama ang mga pagtilaw. Sang nagligad nga pila ka tuig, sang mainit gid kaayo ang paghingabot sa isa ka pungsod sa Aprika, isa ka masaligan nga pamilya ang nagtatap sa likom nga pag-imprinta sang Ang Lalantawan sa isa ka payag sa likod sang balay. Isa ka adlaw ang mga soldado nagkari, nanglighot sa mga pamalay sa pagpangita sing mga pamatan-on nga lalaki nga magsoldado. May tion pa para makapanago ang duha ka pamatan-on sa sining pamilya, apang kon manglighot ang mga soldado mahimo gid nga makita nila ang makina sa imprinta. Bangod sini, mahimo nga sakiton ukon patyon ang bug-os nga pamilya. Ano ang sarang himuon? Ang duha ka pamatan-on naghambal, masidla nga nagkutlo sang Juan 15:13: “Wala sing bisan sin-o nga may gugma nga daku pa sini, nga ihatag sang isa ang iya kalag tungod sa iya mga abyan.” Namilit sila nga magpabilin sa salas. Makita sila sang mga soldado kag pat-od gid nga sakiton sila sing todo ukon patyon pa sila kon indi sila magsoldado. Apang indi na sila magpanglighot. Ang makina sa imprinta kag ang iban nga katapo sang pamilya indi mahalitan. Walay sapayan, may tumalagsahon ini nga resulta. Ginlaktawan sang mga soldado ining isa ka balay, kag nagpadayon sa lain! Ang tawhanon nga mga suludlan nga gindihon para sa dungganon nga gamit nakalampuwas, lakip ang makina sa imprinta, agod padayon nga mabalhag ang suno-sa-tion nga espirituwal nga pagkaon. Ang isa sa duha ka pamatan-on kag ang iya magulang nga babayi nagaalagad karon sa Bethel; ginagamit gihapon niya ining daan nga makina.

¹⁴ Ang mga kabataan sarang matudluan kon paano mangamuyo, kag ang ila mga pangamuyo ginasabat sang aton Dios. Ang isa ka tumalagsahon nga halimbawa sini natabo sadtong may mga masaker sa Rwanda. Sang ang isa ka seis-anyos nga bata nga babayi kag ang iya ginikanan palatyon na lang sang mga rebelde paagi sa granada, ang anak nga babayi nangamuyo sing mabaskog kag sing hanuot nga kuntani makalampuwas sila agod makaalagad pa kay Jehova. Ang mga magapatay kuntani sa ila napahulag nga indi sila pagpatyon, nga nagasiling, “Indi namon kamo mapatay bangod sining diutay nga bata nga babayi.”—1 Pedro 3:12.

15. Anong malain nga mga impluwensia ang ginpaandam ni Pablo?

¹⁵ Ang kalabanan sang aton mga kabataan indi na kinahanglan nga mag-atubang sing mabudlay nga mga kahimtangan subong sang ginlaragway sa ibabaw, apang may yara madamo nga pagtilaw nga ginaatubang nila sa eskwelahan kag sa malain nga mga katilingban sa karon: ang mahigko nga hambal, pornograpiya, malaw-ay nga kalingawan, kag ang pag-ipit sang mga katubotubo sa paghimo sing malain lapnag sa madamo nga duog. Sing sulitsulit, si apostol Pablo nagpaandam batok sa sining mga impluwensia.​—1 Corinto 5:6; 15:33, 34; Efeso 5:3-7.

16. Paano ang isa mangin suludlan para sa dungganon nga gamit?

¹⁶ Sa tapos masambit ang mga suludlan nga ginhuptan ang “pila para sa isa ka dungganon nga katuyuan apang ang iban para sa katuyuan nga kulang sa dungog,” si Pablo nagsiling: “Busa, kon ang bisan sin-o man magapabilin nga nahamulag sa mga naulihi, mangin suludlan sia para sa isa ka dungganon nga katuyuan, ginpakabalaan, mapuslanon sa nagapanag-iya sa iya, ginhanda para sa tagsa ka maayo nga buhat.” Gani palig-unon naton ang aton pamatan-on nga bantayan ang ila mga kaupdanan. ‘Palagyo [sila] sa mga kailigbon nga pinamatan-on, apang tuyuon ang pagkamatarong, pagtuo, gugma, paghidait, kaupod sa mga nagapanawag sa Ginuo gikan sa tagipusuon nga putli.’ (2 Timoteo 2:20-22) Ang programa sang pamilya sa “pagpalig-unay” importante gid sa pagdihon sa aton pamatan-on. (1 Tesalonica 5:11; Hulubaton 22:6) Ang adlaw-adlaw nga pagbasa kag pagtuon sa Biblia nga ginagamit ang mga publikasyon sang Sosiedad isa ka maayo nga bulig.

Pagdihon Para sa Tanan

17. Paano ang disiplina magadihon sa aton, kag ano ang makalilipay nga resulta?

¹⁷ Agod madihon kita, si Jehova nagahatag sing laygay gikan sa iya Pulong kag paagi sa iya organisasyon. Indi gid pagpamatuki ining diosnon nga laygay! Sunda ini sing maalamon, kag magpadihon sa sini para magamit sing dungganon ni Jehova. Ang Hulubaton 3:11,12 nagalaygay: “Ang disiplina ni Jehova, O anak ko, indi pagsikwaya; kag indi pagkangil-ari ang iya sabdong, bangod ang isa nga ginahigugma ni Jehova ginasabdong niya, subong sang ginahimo sang amay sa anak nga sa iya nahamuot sia.” Ang amaynon pa nga laygay ginahatag sa Hebreo 12:6-11: “Ang ginahigugma ni Jehova ginadisiplina niya . . . Matuod, wala sing disiplina ang daw makalilipay sa karon, kundi masakit; apang pagkatapos para sa mga nahanas sa sini nagapatubas ini sing mahidaiton nga bunga, nga amo, ang pagkamatarong.” Ang panguna nga alagyan para sa sini nga disiplina amo ang inspirado nga Pulong sang Dios.—2 Timoteo 3:16, 17.

18. Tuhoy sa paghinulsol, ano ang matun-an naton gikan sa Lucas kapitulo 15?

¹⁸ Si Jehova maluluy-on man. (Exodo 34:6) Bisan ang pinakamalubha nga sala nga ginahinulsulan sing tinagipusuon, ginapatawad niya. Bisan ang modernong-adlaw nga ‘mga buhaha’ sarang madihon agod mangin mga suludlan para sa dungganon nga gamit. (Lucas 15:22-24, 32) Ang aton mga sala mahimo nga indi malubha subong sa buhaha. Apang ang mapainubuson nga pagsunod sa Makasulatanhon nga laygay pirme magadul-ong sa pagdihon sa aton nga mangin mga suludlan para sa dungganon nga gamit.

19. Paano kita padayon nga makaalagad subong dungganon nga mga suludlan sa mga kamot ni Jehova?

¹⁹ Sang una naton natun-an ang kamatuoran, nagpakita kita nga handa kita magpadihon kay Jehova. Gin-untatan naton ang kalibutanon nga dalanon, ginsuklob ang bag-ong personalidad, kag nangin dedikado kag bawtismado nga mga Cristiano. Gintuman naton ang laygay sang Efeso 4:20-24, ‘gin-uba ang daan nga personalidad nga nahisuno sa aton una nga dalanon sang paggawi, upod ang madaya nga mga kailigbon sini, kag ginsuklob ang bag-o nga personalidad nga gintuga suno sa kabubut-on sang Dios sa matuod nga pagkamatarong kag pagkamainunungon.’ Kabay nga kita personal nga padayon nga magpadihon sing mahapos sa mga kamot ni Jehova, ang Daku nga Maninihon, nagaalagad pirme subong mga suludlan para sa iya dungganon nga gamit!

Bilang Repaso

◻ Ano ang katuyuan sang Daku nga Maninihon para sa duta?

◻ Paano ikaw madihon para sa dungganon nga gamit?

◻ Sa anong paagi madihon ang aton kabataan?

◻ Ano dapat ang aton pagtamod sa disiplina?

[Retrato sa pahina 10]

Dihunon ka bala para sa dungganon nga gamit ukon sikwayon?

[Retrato sa pahina 12]

Ang mga kabataan sarang madihon kutob sa pagkalapsag