Ang Pagtamod sang Biblia

“Indi Bahin sang Kalibutan”—Ano ang Buot Silingon Sini?

SANG ikap-at nga siglo C.E., linibo sang nagapangangkon nga mga Cristiano ang nagbiya sang ila pagkabutang, mga himata, kag paagi sang pagkabuhi agod magpuyo nga napain sa desyerto sang Egipto. Nakilala sila subong mga anchorite, halin sa Griego nga a·na·kho·reʹo, nga nagakahulugan “mapain ako”. Ang isa ka istoryador nagalaragway sa ila nga nagapalayo sang ila kaugalingon sa ila mga katubotubo. Ginahunahuna sang mga anchorite nga paagi sa pagpalayo sa tawhanon nga katilingban, ginasunod nila ang ginapatuman sa mga Cristiano nga mangin “indi bahin sang kalibutan.”​—⁠Juan 15:⁠19.

Ang Biblia nagalaygay sa mga Cristiano nga magpabilin nga “walay dagta sang kalibutan.” (Santiago 1:27) Ang Kasulatan maathag nga nagapaandam: “Mga makihilawason, wala bala kamo makahibalo nga ang pagpakig-abyan sa kalibutan pagpakig-away sa Dios? Busa, ang bisan sin-o nga buot makig-abyan sa kalibutan nagahimo sang iya kaugalingon nga kaaway sang Dios.” (Santiago 4:⁠4) Apang, nagakahulugan bala ini nga ang mga Cristiano ginapaabot nga mangin mga anchorite, literal nga nagapain sang ila kaugalingon sa iban? Dapat bala nila likawan yadtong wala nagabuylog sa ila relihiosong pagtuluuhan?

Ang mga Cristiano Indi Batok sa Katilingban

Ang kahulugan sang mangin indi bahin sang kalibutan ginapaathag sa madamo nga kasaysayan sa Biblia nga nagapadaku sang kinahanglanon para sa mga Cristiano nga painon ang ila kaugalingon gikan sa tawhanon nga katilingban nga nahamulag sa Dios. (Ipaanggid ang 2 Corinto 6:​14-17; Efeso 4:18; 2 Pedro 2:20.) Busa, ang matuod nga mga Cristiano maalamon nga nagasikway sang mga panimuot, panghambal, kag pagginawi nga supak sa matarong nga mga dalanon ni Jehova, subong sang lakas nga pagtinguha sang kalibutan sa manggad, kabantugan, kag sobra nga pagpatuyang sa mga kalingawan. (1 Juan 2:15-17) Nagapain man sila sa kalibutan paagi sa pagpabilin nga walay nadampigan sa mga inaway kag politika.

Si Jesucristo nagsiling nga ang iya mga disipulo mangin “indi bahin sang kalibutan.” Apang nangamuyo man sia sa Dios: “Ako wala nagapangamuyo nga kuhaon mo sila sa kalibutan, kundi nga tipigan mo sila gikan sa malauton.” (Juan 17:​14-16) Sing maathag, indi luyag ni Jesus nga ang iya mga disipulo mangin batok sa katilingban, nga nagasikway sang tanan nga pagpakig-angot sa mga indi Cristiano. Sa pagkamatuod, ang pagpain magapugong sa isa ka Cristiano sa pagtuman sang iya komisyon nga magbantala kag magpanudlo “sa dayag kag sa pamalaybalay.”​—⁠Binuhatan 20:20; Mateo 5:16; 1 Corinto 5:9, 10.

Ang laygay nga magpabilin nga walay dagta sa kalibutan wala nagahatag sing rason sa mga Cristiano nga kabigon ang ila kaugalingon nga labaw sa iban. Yadtong nagakahadlok kay Jehova nagadumot sa ‘pagkabugalon.’ (Hulubaton 8:13) Ang Galacia 6:3 nagasiling nga “kon ang bisan sin-ong tawo nagapakasin-o, nga indi sia si sin-o, ginadayaan niya ang iya kaugalingon.” Yadtong nagabatyag nga labaw sia sa iban nagadaya sa kaugalingon bangod “ang tanan nakasala kag nawad-an sang himaya sang Dios.”​—⁠Roma 3: 23.

“Dili Maghambal Sing Malaut Nahanungod kay Bisan Sin-o”

Sang mga adlaw ni Jesus may mga tawo nga nagatamay sa tanan nga indi bahin sang ila eksklusibo nga relihioso nga mga grupo. Isa sini amo ang mga Fariseo. Batid sila sa Mosaikong Kasuguan subong man sa pinakasibod nga Judiyong tradisyon. (Mateo 15:⁠1, 2; 23:⁠2) Ginapabugal nila ang ila mauti nga pagsunod sa madamo nga relihiosong rituwal. Ang Fariseo nagagawi nga daw labaw sila sa iban bangod sang ila kaalam kag relihioso nga kahimtangan. Ginapabutyag nila ang ila mainampuon kag matinamayon nga panimuot sa pagsiling: “Ining kadam-an, nga wala makahibalo sang Kasuguan ginpakamalaut nga katawhan.”​—⁠Juan 7:⁠49.

Ang mga Fariseo may makapanubo pa gani nga pagtawag para sa mga indi Fariseo. Ang Hebreo nga termino nga ʽam ha·ʼaʹrets orihinal nga gingamit sa positibo nga paagi sa pagpakilala sa kinaandan nga mga katapo sang katilingban. Apang sang ulihi ginbayluhan sang matinaastaason nga relihiosong mga lider sa Juda ang kahulugan sang ʽam ha·ʼaʹrets sa isa nga talamayon. Ang iban nga mga grupo, lakip ang nagapangangkon nga mga Cristiano, naggamit sing mga termino subong sang “pagano” kag “Gentil” sa pagpakanubo sa mga tawo nga lain sing relihioso nga mga pagpati sangsa ila.

Apang, paano ginatamod sang unang siglo nga mga Cristiano ang wala magbaton sing Cristianismo? Ginlaygayan ang mga disipulo ni Jesus nga pakig-angutan ang ditumuluo “upod ang kalum-ok” kag “hanuot nga pagtahod.” (2 Timoteo 2:25; 1 Pedro 3:15) Si apostol Pablo nagpahamtang sing maayong huwaran sa sini nga bahin. Mahapos sia palapitan, indi arogante. Sa baylo nga pataason ang iya kaugalingon sa iban, mapainubuson sia kag makapalig-on. (1 Corinto 9:​22, 23) Sa iya inspirado nga sulat kay Tito, si Pablo nagalaygay “nga dili maghambal sing malaut nahanungod kay bisan sin-o, nga indi magmapinuyason, mangin makatarunganon, nagapakita sing bug-os nga kalum-ok sa tanan nga tawo.”​—⁠Tito 3:⁠2.

Sa Biblia ang tinaga nga “ditumuluo” kon kaisa ginagamit sa pagtawag sa mga indi Cristiano. Apang, wala sing pamatuod nga ang tinaga nga “ditumuluo” ginagamit subong opisyal nga pagtawag ukon hayo. Sa pagkamatuod, wala ini ginagamit sa pagpakanubo ukon pagpakahuya sa mga indi Cristiano, kay magasumpakil ini sa mga prinsipio sang Biblia. (Hulubaton 24:⁠9) Ang mga Saksi ni Jehova karon nagalikaw nga mangin matigdas ukon mangin arogante sa mga ditumuluo. Ginakabig nila nga malaw-ay ang pagtawag sa indi Saksi nga mga paryente kag kaingod sa makapanubo nga mga termino. Ginasunod nila ang laygay sang Biblia, nga nagasiling: “Ang ulipon sang Ginuo . . . kinahanglan nga magmalulo sa tanan.”​—⁠2 Timoteo 2:⁠24.

“Magbuhat Sing Maayo sa Tanan nga Tawo”

Importante nga kilalahon ang mga katalagman sa pagpakigsuod sa kalibutan, ilabi na sa sadtong nagapakita sing daku nga dipagtahod sa diosnon nga mga talaksan. (Ipaanggid ang 1 Corinto 15:33.) Apang, sang maglaygay ang Biblia nga “magbuhat sing maayo sa tanan nga tawo,” ang tinaga nga “tanan” nagalakip sadtong wala nagapati sa Cristianong mga pagtuluuhan. (Galacia 6:10) Sing maathag, sa pila ka mga kahimtangan ang unang siglo nga mga Cristiano nagsalo sa pagkaon sa mga ditumuluo. (1 Corinto 10:27) Busa, ang mga Cristiano karon nagatratar sa mga ditumuluo sa timbang nga paagi, nagakabig sa ila subong ila mga isigkatawo.​—⁠Mateo 22:⁠39.

Sayop ang maghaumhaum nga ang isa ka persona malain sing batasan ukon imoral bangod lamang nga wala sia sing nahibaluan sa mga kamatuoran sa Biblia. Nagalainlain ang mga tawo kag mga sirkunstansia. Busa, ang tagsa ka Cristiano dapat magdesisyon kon tubtob diin ang iya pagpakig-angot sa mga ditumuluo. Apang, indi kinahanglanon kag indi makasulatanhon sa isa ka Cristiano nga painon sing literal ang iya kaugalingon subong sa ginhimo sang mga anchorite ukon magbatyag nga labaw subong sang ginhimo sang mga Fariseo.