Ang Pagtamod sang Biblia

Pagdepensa sa Kaugalingon​—Tubtob Diin ang Mahimo sang Isa ka Cristiano?

“Ngaa magkabuhi ka sa kahadlok? Tun-i ang praktikal nga mga paagi sa pagdepensa sa imo kaugalingon kag sa pagpalagyo sa manug-ataki. Ang mahapos kag epektibo nga mga teknik sa pagdepensa ginapasundayag sing detalyado. Ining video sang instruksion mahimo magkahulugan sang kinatuhayan sa ulot sang isa nga biktima ukon isa nga nakasalbar.”—Advertisement for self-defense video.

INDI na kinahanglan nga ipaathag pa sang bisan sin-o ang pagkamabakal sina nga video karon. Sa siudad sang Philadelphia, Pennsylvania, E.U.A., ang mga grupo sang mga pamatan-on nagasinggit sing “Lampusi, lampusi, lampusi” samtang nagaliyong sila sa mga kalye nga nagapangita sing mga biktima nga salakayon. “Ang kahadlok sa krimen nagaimpluwensia sa reputasyon sang bug-os nga siudad” sang Rio de Janeiro, report sang Time nga magasin. Sa Hong Kong ang naarmasan nga mga pagpangawat kag mga pagpangluthang nagakatabo sa mga duog nga sa diin ang masingki nga krimen halos wala makilal-i​—tubtob karon.

Kaanggid nga mga report ang mabatian sa bug-os nga kalibutan. Upod ang anong resulta? “Ginabinagbinag sang mga banwahanon ang mga risgo sang pagbalos luthang,” siling sang Newsweek. Ang mga Cristiano wala natamingan gikan sa sining “makahalanguyos nga mga tion nga mabudlay pakigbagayan,” apang ang pagbalos bala sing luthang magakahulugan gid sing “kinatuhayan sa ulot sang isa nga biktima ukon isa nga nakasalbar”?​—2 Timoteo 3:1.

Balusan sing Kasingki ang Kasingki?

‘Kon magdala ako sing pusil,’ pati sang iban, ‘Mangin luwas ako. Unahan ko sia antes niya ako maunahan. Sa dimagkubos mapahog ko sia!’ Apang, indi subong sina ka simple.

Si George Napper, komisyoner sang kalig-unan sang publiko sa Atlanta, Georgia, E.U.A., nagsiling: “Ang pagpanag-iya sing pusil nagakahulugan nga mangin handa ka sa resulta nga mapatay mo ang isa ka tawo.” Handa bala ang isa ka Cristiano sa sini nga resulta, nga mahimo magalakip sing pagpaagay sing dugo?​—Ipaanggid ang Numeros 35:​11, 12.

Subong man, ang Pulong sang Dios nagasugo, ‘Salsala nga mga punta sang arado ang inyo mga espada’ kag, ‘Pangitaa ang paghidait kag sunda ini.’ (Miqueas 4:​3; 1 Pedro 3:11) Paano ang mga Cristiano makapangita sing proteksion sa mga pusil kag sa amo man nga tion magkabuhi nahisanto sa mga ginapatuman sang Biblia? Ano man ang matuod, mahimo nga ang manug-ataki mas maabtik magpalupok sang sa biktima.

Ginsikway ni Jesus ang pagpamatok paagi sa armas. Matuod, ginsilingan niya ang iya mga apostoles nga magdala sing duha ka espada sa hardin sang Getsemani, ang duog diin gindakop sia. Apang ngaa ginsiling niya ini? Ang pagdala sing mga hinganiban, apang indi ini paggamiton, mabaskog nga nagpasundayag nga ang mga sumulunod ni Jesus indi dapat maggamit sing materyal nga mga hinganiban. Talalupangdon nga bangod may hinganiban, padasudaso nga gingamit ini ni Pedro. Matigdas nga ginsaway sia ni Jesus bangod sining padasudaso nga buhat paagi sa pagsiling: “Ang tanan nga nagagamit sing espada sa espada mapatay.”​—Mateo 26:​36, 47-56; Lucas 22:​36-38, 49-51.

‘Naaplikar ina sa pagpanag-iya sing mga pusil,’ mahimo isiling sang isa. ‘Apang ano ang masiling sa pagtuon sing martial arts para sa pagdepensa sa kaugalingon, subong sang judo, karate, kag kendo?’ Pamangkuta ang imo kaugalingon, indi bala ang katuyuan sining pagtudlo amo ang pagpakig-away ukon paghalit sa iban? Kag indi bala ini nga paghanas katumbas gid sa pag-armas sa kaugalingon nga mahimo makapatay? (1 Timoteo 3:3) Bisan ang mga sesyon sa pag-ensayo lamang nagresulta sa serioso nga mga halit kag kamatayon.

Ang Roma 12:​17-19 nagatanyag sing maalamon nga laygay sa sining bahin: “Dili magbayad sa bisan kay sin-o sing malaut sang malaut. . . . Kon mahimo, sa masarangan ninyo, magpakighidait sa tanan nga tawo. Dili kamo magtimalos, mga hinigugma, kundi pabayai ang kasingkal; kay nasulat na: ‘Akon ang pagtimalos; ako ang magatumbas, siling ni Jehova.’ ” Ang Griegong tinaga nga gingamit ni Pablo para sa “malaut” (ka·kosʹ) nagakahulugan man sing “malaglagon, makahalalit.” Hanti, dapat likawan sang mga Cristiano ang matimaluson nga panghunahuna nga pierdihon ukon halitan ang isa ka tawo.

Sa baylo sang padasudaso nga pagpabutyag sang iya kasingkal, ang isa ka Cristiano bug-os nga nagasalig sa Dios, nga nagasiling tuhoy sa iya katawhan: “Ang nagatandog sa inyo nagatandog sang tawotawo sang akon mata.” Nahisanto sa sini, nagasaad ang Dios nga ‘laglagon ang malauton’ sa sibu nga tion.​—Zacarias 2:​8; Salmo 145:20.

Isa ka Tion sa Pagpakig-away?

‘Indi ko pag-ihatag ang akon kuwarta nga wala sing pagbato!’ makahason nga tuaw sang iban. Si Dick Mellard, manedyer sang edukasyon sa National Crime Prevention Institute, nagapasaan: “Kinaugali sang tawo nga magbato, apang bangod sang kinaugali sang tawo mahimo nga mapatay [ka] sa sayop nga kahimtangan.” Madamo nga manug-ataki ang naarmasan kag indi mapahamtang kag ginakulbaan. Ang nadula nga kuwarta mahimo matigayon liwat, apang ano ang masiling sa nadula nga kabuhi? Takus bala ini sa katalagman?

Si George Napper nagahatag sini nga laygay: “Ayhan ang labing maayo nga paagi sa pag-amlig sa imo kaugalingon amo ang pagrisgo sang imo propiedad sa baylo sang imo kabuhi. Ang kalabanan sang mga kawatan yara dira agod mangawat, indi magpatay.” Sa mga kahimtangan nga sa diin ang isa ka tawo ginapalapitan lamang ukon kon ginapangayo ang iya kuwarta, ang maayo nga prinsipio amo: “Ang ulipon sang Ginuo indi dapat magpakig-away.”​—2 Timoteo 2:24.a

Indi ini pacifism, ang pagsulundan sang indi pagbato sa idalom sang bisan anong kahimtangan. Sa Exodo 22:​2, 3, ginalaragway ang isa ka kahimtangan nga sa diin ang isa ka kawatan ginlampusan sa ikamatay samtang nagasulod sa balay sang iban nga tawo sa tion sang adlaw. Ina nga pagpangapin ginkabig nga katumbas sa pagpatay, kay ang kawatan makilal-an kuntani kag paatubangon sa hukmanan. Apang kon gab-i, mabudlay makilala sang tagbalay ang kawatan kag mahantop ang iya mga tinutuyo. Busa, ang isa ka tawo nga nakapatay sa kawatan sa madulom ginkabig nga wala sing sala.

Sa amo, wala ginasakdag sang Biblia ang padasudaso nga mga pagtinguha sa pagdepensa sa kaugalingon. Apang, sa indi pagsakdag sa pacifism, ginapakita sang Biblia nga may tion sa pagdepensa sang kaugalingon. Mahimo malikawan sang mga Cristiano ang agresibo nga mga pag-ataki batok sa ila kaugalingon, sa ila mga pamilya, ukon sa iban nga nagakinahanglan matuod sing depensa.b Apang indi sila dapat mag-una sa pag-ataki, ukon magbalos sa pisikal agod salbaron ang ila mga pagkabutang. Indi sila magdala sing mga armas bilang paghanda sa sina nga pag-ataki; sa baylo, nagatinguha sila sa “pagkabuhi sing mahidaiton.”​—2 Corinto 13:11.

[Mga footnote]

[Piktyur sa pahina 12]

Betrayal of Christ, ni Albrecht Dürer