Ita be Dirava Ena Maino Gwauraia Taudia
“Ororo dekenai idia raka mai noho taudia, edia aena be mai hairaidia danu. Badina be . . . maino ena sivarai idia gwauraia noho.”—ISAIA 52:7.
SIVARAI namona ia noho, do ita harorolaia be namo! Ia be maino sivaraina—maino korikori sivaraina unai. Ia be hahemauri sivaraina, bona Dirava ena Basileia ia herevalaia. Gunaguna, peroveta tauna Isaia ese ia herevalaia, bona ia torea herevana be Isaia 52:7 ai ita duahia, ia gwau: “Ororo dekenai idia raka mai noho taudia, edia aena be mai hairaidia danu. Badina be sivarai namona idia mailaia noho, maino ena sivarai idia gwauraia noho. Kwalimu bona hamauria herevana danu idia gwauraia noho. Siona dekenai idia gwau, ‘Oiemu Dirava be ia King noho.’ ”
2 Iehova ese ena peroveta tauna Isaia ia hasiahua, unai hereva do ia torea, idaunegai Israela hanamoa totona bona hari inai nega lalonai ita hanamoa totona danu. Ena anina be dahaka? Isaia ese ia torea neganai, not kahana basileiana, Israela, be Asuria taudia ese reana idia hakaua oho vadaeni. Gabeai, saut kahana basileiana, Iuda, noholaia taudia be Babulonia dekenai do idia hakaudia oho. Unai be lalohisihisi bona hekwarahi dinadia unai bese dekenai, badina be Iehova idia badinaia lasi dainai Dirava ida idia maino lasi. Iehova ese ia hamaorodia hegeregerena, edia kara dika ese idia bona edia Dirava idia hapararaia. (Isaia 42:24; 59:2-4) To Isaia ena amo Iehova ia gwauhamata, Babulonia ena ikoukou do idia kehoa. Dirava ena bese taudia be edia tano do idia lou henia diba Iehova ena dubu do idia haginia lou totona. Siona do idia hanamoa lou, bona Dirava momokanina tomadiho henia karana be Ierusalema dekenai do idia karaia lou.—Isaia 44:28; 52:1, 2.
3 Unai hahemauri gwauhamatana be maino ia perovetalaia herevana danu. Iehova ese ia henidia tanona dekenai Israela taudia do idia giroa bona noho lou be Dirava ena hebogahisi bona edia helalo-kerehai ena anina ia hahedinaraia. Ia hahedinaraia idia be Dirava ida do idia maino.—Isaia 14:1; 48:17, 18.
“Oiemu Dirava be Ia King Noho”
4 Lagani 537 B.C.E. ai Iehova ese unai hahemauri karana ia karaia neganai, inai boiboi Siona dekenai idia karaia be maoro: “Oiemu Dirava be ia King noho.” Momokani, Iehova be “Noho Hanaihanai King.” (1 Timoteo 1:17change submitted, awaiting approval) To unai kara, iena bese hamauria karana, be iena lohia siahuna ia hahedinaraia karana ma ta. Ia hahedinaraia goevagoeva iena siahu be ataiai momokani, bona unai nega vairanai ia noho taunimanima edia basileia goadana ia hereaia. (Ieremia 51:56, 57) Iehova ena lauma ena gaukara dainai, iena bese hadikaia palani ia koudia. (Eseta 9:24, 25) Dala idauidau ia karaia loulou, Mede-Parasa pavapavadia be iena ura hereadaena hagugurua karana idia abia dae totona. (Sekaraia 4:6) Unai nega ai idia vara hoa karadia edia sivarai be Baibel bukadia Esera, Nehemia, Eseta, Hagai, bona Sekaraia ai ita totona idia torea. Ita tahua lou neganai, iseda abidadama idia hagoadaia momokani!
5 To, lagani 537 B.C.E. ai bona unai murinai ia vara gauna be matamana sibona. Isaia ese hanamodia lou herevana be karoa 52 ai ia torea murinai, maoromaoro Mesia ena mai sivaraina ia torea. (Isaia 52:13–53:12) Mesia, Iesu Keriso unai, ena amo Iehova ese hahemauri bona maino sivaraina do ia henia, bona ena anina ese 537 B.C.E. ai ia vara gauna ena anina do ia hereaia momokani.
Iehova Ena Maino Gwauraia Tauna Hereadaena
6 Iesu Keriso be Iehova ena maino gwauraia tauna hereadaena. Ia be Dirava ena Hereva, Iehova sibona ena Gwaukau Tauna. (Ioane 1:14) Unai hegeregerena, Iesu be Ioridane Sinavaina lalonai bapatiso ia abia murinai, ia be Nasareta ena dubu lalonai ia vareai, bena ia gini tore, Isaia karoa 61 lalonai iena gaukara herevana ia duahia hedinarai. Unai hereva ese ia hahedinaraia Dirava ese ia siaia do ia harorolaia sivaraina lalonai be “ruhaia” bona “hamauria” herevadia, bona Iehova ena lalo-namo abia dalana danu. To, Iesu be ma gau haida ia karaia danu, maino sivaraina sibona ia harorolaia lasi. Dirava ese ia siaia maino hanaihanai dalana ia karaia totona danu.—Luka 4:16-21.
7 Iesu ia vara neganai, aneru hutuma be mamoe naria taudia dekenai idia hedinarai Betelehema kahirakahira dekenai, bena Dirava idia hanamoa, idia gwau: “Ataiai momokani guba dekenai Dirava do ita hanamoa, bona tanobada dekenai be maino, Dirava idia hamoalea taudia ese inai maino do idia abia.” (Luka 2:8, 13, 14) Oibe, Iehova ese ena Natuna amo ia henia gauna idia abidadama henia dainai ia lalo-namo henia taudia be maino do idia abia. Ena anina be dahaka? Anina be, ena be taunimanima be kara dika lalonai idia vara, to dala ia noho Dirava vairanai do idia goeva totona, bona do ia lalo-namo henidia. (Roma 5:1) Edia lalona do idia maino, dala idauna ma ta amo unai bamona do idia maino diba lasi. Dirava ese ia gwauraia hidi negana ai, Keriso ese Adamu ena amo ia vara kara dikana ena anina amo idia do ia ruhaia, anina be gorere bona mase amo danu. Matakepulu, taia kudima, aena bona imana dika taudia do idia namo. Lalohisihisi idia havaraia manoka gaudia bona kwara goreredia do idia ore vaitani. Mauri goevadaena do idia moalelaia diba ela bona hanaihanai.—Isaia 33:24; Mataio 9:35; Ioane 3:16.
8 Dirava ena amo ia mai mainona be daika dekenai ia henia toho? Iesu Keriso idia abidadama henia taudia ibounai dekenai ia henia toho. Aposetolo Paulo ia gwau ‘Keriso dekena amo Dirava ese maino karaia dalana ta ia laloa ia bona tanobada taudia bona guba taudia edia huanai, Keriso ena rarana satauro dekenai ia bubua dekena amo.’ Aposetolo tauna ia gwau unai maino be “guba taudia” ida danu—anina be Keriso ida guba dekenai do idia lohia taudia unai. Bona unai maino be “tanobada taudia” ida danu—anina be, tanobada be Paradaiso ai idia halaoa momokani neganai mauri hanaihanai ena hahenamo idia abia diba taudia unai. (Kolose 1:19, 20) Idia ese Iesu ena boubou ena namo idia abia dae bona edia kudouna amo Dirava idia kamonai henia dainai, lalokau ai Dirava ida idia hetura diba.—Iamesi 2:22, 23 itaia.
9 Dirava ida unai bamona ita maino be mai anina bada! Bema Dirava ida ita maino lasi, noho hanaihanai mainona eiava maino mai anina namona be taunimanima ida ita abia diba lasi. Tanobada ai maino korikori do ia vara ena badina badana be Iehova ida idia maino dainai. (Isaia 57:19-21) Unai hegeregerena, Iesu Keriso be Maino Lohiana. (Isaia 9:6) Ia ena amo taunimanima be Dirava ida idia maino lou diba, bona Iehova ese danu lohia siahuna ia henia. (Daniela 7:13, 14) Iesu ena gaukara, taunimanima ia lohiaia gaukarana, ena anina be Iehova ese ia gwauhamatalaia, ia gwau: “Nega ibounai, mai maino danu do ia noho.”—Isaia 9:7; Salamo 72:7, NW.
10 Dirava ena maino sivaraina be taunimanima iboudiai ese do idia kamonai be namo. Iesu ese harorolaia goadagoada dalana ia hahedinaraia. Ierusalema ena dubu ariara ai, ororo gabana ai, dala ai, ranu guri ai Samaria hahinena dekenai, bona taunimanima edia ruma lalodiai danu ia harorolaia. Taunimanima idia noho gabudia iboudiai dekenai, Iesu be dala ia karaia maino bona Dirava ena Basileia ia harorolaia totona.—Mataio 4:18, 19; 5:1, 2; 9:9; 26:55; Mareko 6:34; Luka 19:1-10; Ioane 4:5-26.
Diba Idia Abia Keriso Ena Aena Gabudia ai Idia Raka Totona
11 Iesu ese ena hahediba taudia be Dirava ena maino sivaraina harorolaia dalana ia hadibadia. Idia diba Iesu be Iehova ena “hereva momokani tauna, bona Dirava ena hereva ia gwauraia maoromaoro tauna,” bona idia diba edia maduna danu be do idia haroro. (Apokalupo 3:14; Isaia 43:10-12) Keriso idia raraia, ia be edia Hakaua Tauna.
12 Aposetolo Paulo ia hahedinaraia unai gaukara be mai anina bada, ia gwau: “Badina Buka Helaga ia gwau: ‘Ia dekenai idia abidadama henia taudia ibounai be hemarai do idia davaria lasi.’ ” Anina be, Iesu idia abidadama henia, idia abia dae Iesu be Iehova ena Hahemauri Tauna Badana taudia ta do ia hemarai lasi. Dirava ese ta do ia dadaraia lasi, iena bese dainai, badina Paulo ma ia gwau: “Iuda tauna be idau lasi, bona Iuda lasi tauna danu idau lasi. Badina Dirava be taunimanima ibounai edia Lohiabada, bona ia dekenai idia noinoi taudia dekenai iena hanamoa ia henia. Buka Helaga ia torea bamona, ia gwau: ‘Dirava ena ladana idia noinoi henia taudia ibounai, be mauri do idia davaria.’ ” (Roma 10:11-13) To taunimanima ese unai hahemauri dalana be edena bamona do idia dibaia?
13 Paulo ese unai ia herevalaia, Iehova ena hesiai taudia ta ta iboudiai ese do idia lalodia be namo henanadaidia ia gwauraia neganai. Aposetolo tauna ia henanadai: “To idia abidadama henia lasi taudia be edena bamona Lohiabada do idia noinoi henia diba? Bona iena Sivarai idia kamonai lasi taudia be edena bamona do idia abidadama diba? Bona bema haroro tauna be lasi neganai, edena bamona do idia kamonai? Bona haida bema idia siaidia lasi, haroro taudia be edena bamona do idia haroro?” (Roma 10:14, 15) Aposetolo edia nega ai idia noho Keristani taudia edia sivarai ese ia hahedinaraia goevagoeva, tatau bona hahine, matamatadia bona burukadia, ese Keriso bona ena aposetolo edia kara idia tohotohoa. Sivarai namona harorolaia goadagoada taudia ai idia lao. Iesu hegeregerena, idia ese taunimanima idia haroro henia, idia davaria gabudia ibounai dekenai. Idia ura ta do idia reaia lasi, unai dainai taunimanima vairanai bona ruma ta ruma ta dekenai idia haroro.—Kara 17:17; 20:20.
14 Momokani, haida ese Keristani haroro taudia idia abia dae lasi mai hebogahisi ida. To herevana, Paulo ese Isaia 52:7 amo ia torea hanai herevana be momokani. Inai henanadai, “Bona haida bema idia siaidia lasi, haroro taudia be edena bamona do idia haroro?” ia gwauraia murinai, ma ia gwau: “Buka Helaga dekenai ia torea hegeregerena, ia gwau: ‘Sivarai Namona ena moale idia mailaia taudia edia aena, be namo herea momokani, ani.’ ” Ita momo ita laloa lasi iseda aena be namo herea momokani o mai hairaidia. Vadaeni, inai siri ena anina be dahaka? Ta be aena amo ia raka lao ma haida haroro henidia totona. Unai bamona aena be unai taunimanima ena toana. Bona ita diba momokani aposetolo bona Iesu Keriso ena hahediba taudia ginigunadia ma haida edia amo sivarai namona idia kamonai taudia momo edia vairanai, unai Keristani taudia gunadia edia toana be mai hairaina. (Kara 16:13-15) Unai sibona lasi, to idia be namo herea Dirava ena matana ai danu.
15 Iesu ena murinai idia raka taudia edia hereva be maino herevana, bona maino dalana ai idia harorolaia. Iesu ese ena hahediba taudia be inai sisiba ia henidia: “Do umui daekau rumana dekenai do umui hereva, do umui gwau, ‘Maino inai ruma dekenai do ia noho.’ Unai ruma dekenai bema maino tauna ta ia noho, emui maino be iena latanai do ia noho, to bema lasi, oiemu maino hereva do ia giroa lou oi dekenai.” (Luka 10:5, 6) Sha·lohmʹ, anina be “maino,” be vaia Iuda taudia idia hedavari neganai, idia hanamoa heheni herevana. To Iesu ena hahegani ena anina ese unai ia hereaia. Horoa hahediba taudia be “Keriso ena hereva gwauraia hedinarai taudia,” taunimanima idia hereva henia goadagoada, idia gwau: “Dirava do umui dagedage henia lou lasi, to ia danu do umui turana karaia.” (2 Korinto 5:20) Iesu ena hahegani hegeregerena, idia ese taunimanima idia hereva henidia, Dirava ena Basileia bona ena anina idia ta ta dekenai idia herevalaia. Idia kamonai taudia ese hahenamo idia abia; unai hereva idia dadaraia taudia ese idia abia lasi.
16 Hari inai negai Iehova ena Witness taudia edia haroro gaukarana be unai bamona idia karaia. Taunimanima dekenai idia abia lao sivarai namona be idia edia lasi; ia be idia ia siaia Tauna ena. Edia gaukara be unai sivarai do idia laohaia. Bema taunimanima ese idia abia dae, hahenamo bada hereadia do idia abia dalana ai idia vareai unai. Bema idia dadaraia, idia ese Iehova Dirava bona iena Natuna, Iesu Keriso, ida maino do idia abia dalana idia dadaraia unai.—Luka 10:16.
Dagedage Tanobadana ai Idia Maino
17 Herevana taunimanima idia kamonai eiava lasi, to gau badana be Iehova ena hesiai taudia idia laloatao idia be Dirava ena maino gwauraia taudia. Tanobada taudia be reana idia heai mai edia badu ida bona idia badu henia taudia idia gwau dika henia. Reana ita haida be guna unai bamona ita karaia. To, bema ita be mauri matamata ita atoa vadaeni bona hari ita be tanobada ena lasi, edia kara do ita tohotohoa lasi. (Efeso 4:23, 24, 31; Iamesi 1:19, 20) Herevana haida be edena bamona idia kara, to ita ese inai sisiba ita badinaia: “Maino karaia daladia umui tahua dala idauidau ibounai dekenai, taunimanima danu mai maino danu do umui noho totona.”—Roma 12:18.
18 Iseda haroro gaukarana dainai reana nega haida ita be gavamani taudia vairadiai do ita gini. Reana edia siahu do idia gaukaralaia, ita do idia “nanadaia” badina be dahaka kara haida ita karaia eiava kara haida ita karaia lasi. Reana do idia ura diba dahaka dainai ita ese tomadiho koikoi ena kerere bona inai nega ena dokona ita harorolaia. Keriso ena haheitalai ita laloa bada dainai do ita ura lalo-manau bona hemataurai kara do ita hahedinaraia. (1 Petero 2:23; 3:15) Nega momo unai gavamani taudia be pasto taudia eiava sibodia edia biagudia ese idia doria. Bema ita haere mai eda manau bona mai eda hemataurai ida, reana unai amo do idia lalo-parara iseda gaukara ese idia ia hadikaia lasi bona taunimanima edia maino ia hadikaia lasi. Unai bamona ita haere neganai, idia abia dae taudia edia lalona ai hemataurai, heduru henia ena mamina, bona maino ia havaraia.—Tito 3:1, 2.
19 Tanobada hegegemadai taunimanima idia diba Iehova ena Witness taudia be tanobada ena hepapahuahu lalodiai idia vareai lasi. Tanobada ena bese, tomadiho, eiava politikol hepapahuahudia dekenai idia vareai lasi. (Ioane 17:14) Dirava ena Hereva ese ita ia hagania ‘gavamani do ita kamonai henia,’ unai dainai ita ese gavamani ena palani dadaraia dainai idia vara gwau-edeede karadia lalonai ita vareai dalana ta do ita lalohadailaia lasi danu. (Roma 13:1) Iehova ena Witness taudia be gavamani ia hamorua gwauraia oreana ta lalonai idia vareai lasi. Iehova ese ena Keristani hesiai taudia dekenai ia henia taravatudia dainai, ala-ala karadia o dagedage karadia ta lalonai do idia vareai diba lasi, lasi momokani! Keristani momokani taudia be maino idia herevalaia sibona lasi; idia harorolaia sivaraina hegeregerena idia noho.
20 To Kerisendom ena tomadiho oreadia taudia be Keristani taudia korikoridia hegeregerena lasi, idia hahedinaraia idia be maino gwauraia taudia lasi. Babulonia Badana ena tomadiho oreadia ibounai—Kerisendom ena tomadiho oreadia bona Keristani lasi tomadiho oreadia danu—ese bese idauidau edia tuari idia durudia, idia gwauraidia namo, eiava idia gunalaidia. Idia ese danu Iehova ena hesiai taudia mai edia kamonai idia dagedage henia karadia bona idia alaia mase karadia idia havaraia. Unai dainai Apokalupo 18:24 ese Babulonia Badana be inai bamona ia gwauraia: “Ia ese Dirava ena helaga taudia edia rarana ia habubua, bona tanobada dekenai idia alaia mase taudia ibounai, edia rarana be, ia lalonai idia davaria vadaeni.”
21 Tomadiho momokani be Kerisendom ena tomadiho oreadia bona Babulonia Badana ena tomadiho oredia bamona lasi, to ia be taunimanima edia lalona hatamonaia siahuna namona. Iesu Keriso ese ena orea taudia momokanidia ia hereva henidia, ia gwau: “Taunimanima ibounai do idia diba umui be lauegu diba tahua taudia, ta ta dekenai do umui lalokau henia dainai.” (Ioane 13:35) Taunimanima oredia idia hapararaia gaudia, tano idauidau taudia, dagi bada taudia bona dagi lasi taudia, taga taudia bona ogogami taudia, bona bese idauidau taudia, idia hapararaia gaudia be inai lalokau ese ia hanaia. Unai idia itaia dainai, tanobada hegegemadai taunimanima milioni momo be Iehova ena horoa hesiai taudia dekenai idia gwau: ‘Mani emui kara, umui danu do ita lao, badina be ai be ai kamonai vadaeni, Dirava be umui dekenai ia noho.’—Sekaraia 8:23.
22 Ita Iehova ena taunimanima ita moale bada ia vara vadaeni gaukarana dainai, to iseda gaukara ia do ore lasi. Biru tauna ta be uhe ia hadoa bena ena uma ia biru henia murinai, gaukara ia hadokoa lasi. Uma ena anina gogoa badabada negana ai ia gaukara noho. Anina gogoa negana ai nega daudau ia gaukara bona ia karaia goadagoada be namo. Hari danu Dirava momokani tomadiho henia taudia momo herea gogoa gaukarana badana ita karaia noho, guna gaukarana ena bada ia hereaia. Inai be moale negana. (Isaia 9:3) Momokani, haida ese ita idia badu henia bona haida ese iseda hereva idia laloa lasi. Ita ta ta be reana gorere metaudia, eiava iseda famili edia hekwarahi, eiava ogogami ita haheaukalaia noho. To iseda lalokau Iehova dekenai ese ita ia doria, ita gaukara noho totona. Dirava ese ita dekenai ia henia sivaraina be taunimanima ese idia kamonai be namo. Ia be maino sivaraina. Momokani, ia be Iesu sibona ese ia harorolaia sivaraina—Dirava ena Basileia sivaraina namona unai.
Oiemu Haere be Dahaka?
◻ Idaunegai Israela latanai Isaia 52:7 ena anina be edena bamona ia vara?
◻ Iesu be edena bamona ia hahedinaraia ia be maino sivaraina ia gwauraia tauna hereadaena?
◻ Aposetolo Paulo ese Isaia 52:7 be edena bamona Keristani taudia idia karaia gaukarana danu ia herevalaia hebou?
◻ Iseda nega lalonai maino sivaraina gwauraia taudia ai ita lao ena anina be dahaka?
[Study Questions]
1, 2. (a) Isaia 52:7 ena peroveta herevana hegeregerena, dahaka sivarai namona do idia harorolaia? (b) Isaia ena peroveta herevadia edia anina idaunegai Israela besena dekenai be dahaka?
3. Israela hanamoa lou gwauhamatana be edena dala ai maino perovetalaia herevana danu?
4. (a) Lagani 537 B.C.E. ai idia gwau ‘Iehova be ia King noho’ ena anina be dahaka? (b) Iehova ese edena bamona dala ia karaia iena bese be lagani gabedia ai namo idia abia totona?
5. Isaia 52:13–53:12 ese dahaka anina bada sivaraidia ia gwauraia guna?
6. Iehova ena maino gwauraia tauna hereadaena be daika, bona sibona ia gwau iena gaukara be dahaka?
7. Iesu Keriso ena amo taunimanima be Dirava ida idia maino diba dainai, dahaka ia vara?
8. Dirava ena maino be daika dekenai ia henia toho?
9. (a) Dirava ida ita maino be mai ena siahu dahaka dekenai? (b) Iehova ia ura gabu ibounai dekenai maino ia noho dainai, ena Natuna dekenai dahaka siahu ia henia?
10. Iesu be edena bamona haheitalai namona ia hahedinaraia Dirava ena maino sivaraina harorolaia gaukarana ai?
11. Iesu be edena gaukara totona ena hahediba taudia ia hadibaia?
12. Paulo ese edena bamona ia hahedinaraia haroro gaukarana be mai anina bada?
13. Dahaka be mai anina taunimanima ese sivarai namona idia kamonai henia totona, bona unai dainai Keristani taudia ginigunadia be dahaka idia karaia?
14. Edena bamona ia hedinarai momokani sivarai namona idia harorolaia taudia edia “aena” be “namo herea momokani”?
15, 16. (a) Keristani ginigunadia be edena bamona idia hahedinaraia idia be maino gwauraia taudia korikoridia? (b) Dahaka ese ita ia durua diba Keristani ginigunadia idia haroro hegeregerena ita haroro totona?
17. Herevana taunimanima ese ita idia hereva dika henia, to namona be iseda kara be edena bamona, bona dahaka dainai?
18. Bema gavamani ena tau ta ese ita ia hereva auka henia, edena bamona do ita haere, bona dahaka dainai?
19. Edena kara idauidau ai Iehova ena Witness taudia idia vareai lasi?
20. Maino ita laloa neganai, Babulonia Badana ena sivarai be edena bamona?
21. Iehova ena orea taudia edia kara bona tomadiho koikoi taudia edia kara edia idau idia itaia neganai, kudou-maoro taudia be dahaka idia karaia?
22. Ita vairanai ia do noho haroro gaukarana be edena bamona ita laloa?
[Picture on page 13]
Iesu hegeregerena, Iehova ena Witness taudia be Dirava ena maino gwauraia taudia
[Picture on page 15]
Herevana taunimanima edia kara Basileia sivaraina dekenai be dahaka, to Iehova ena Witness taudia be idia lalo-maino sibona