Oi Abia Hidi Diba Hakaua Herevadia
OI BE hakaua herevana badinaia tauna, a? Eiava oi laloa hari inai negai kara namo taravatudia ita badinaia be anina lasi, a? Taunimanima ibounai be hakaua herevadia haida, idia laloa idia be anina bada gaudia, idia badinaia. The New Shorter Oxford English Dictionary ena hereva hegeregerena, hakaua herevana ita gwauraia diba “sibona ita laloa kara maoromaoro taravatuna.” Hakaua herevadia ese ita abia hidi gaudia bona iseda raka dalana idia haidaua diba. Hakaua herevadia be kampasi ta bamona.
Hegeregere, Iesu ese ia murinai idia raka taudia ia hagoadaia namona be ma haida kara namo henia ena hakaua herevana, Mataio 7:12 dekenai, idia badinaia, ia gwau: “Unai dainai, gau ibounai umui ura taunimanima ese do idia karaia umui dekenai, umui ese unai bamona do umui karaia idia dekenai.” Confucius murinai idia raka taudia edia hakaua herevadia be li bona jen, idia be manau, hemataurai, bona badinaia karadia. Tomadiho laloa lasi taudia danu be hakaua herevadia haida idia badinaia bona gau haida idia atoa guna.
Edena Bamona Hakaua Herevadia?
To, namona be ita laloatao, hakaua hereva haida be reana idia namo o idia dika. Hegeregere, idia hanaia laganidia 10 lalonai, taunimanima momo ese me-ism o “lau guna” lalohadaina idia badinaia. Ena be reana momo be unai hereva idia diba lasi eiava idia laloa unai lalohadai idia abia lasi, to “lau guna” lalohadaina be hakaua herevana ta, anina be momo ese unai lalohadai idia abia dae dainai kara namo taravatudia idia dadaraia. Herevana unai hereva idia gaukaralaia eiava lasi, to ia be mataganigani hahedinaraia karana, nega momo kohu ura henia kava karana idia karaia danu. China ai, TV kampani ena biagua tauna ta, ia gwau: “Ita idia hakaua herevadia be rua. Ginigunana be taunimanima idia ura gaudia iboudiai ai henia sibona. Ma ta be moni bada ai abia.”
Lau guna lalohadaina be magenta bamona. Bona edena dala ai magenta ese kampasi ia hakererea diba? Bema ruaosi ita atoa hebou, kampasi ena nila do ia kerere. Unai hegeregerena, lau guna lalohadaina ese ta ena kampasi, eiava ia badinaia kara maoromaoro taravatuna, ia hakererea diba, badina ma haida edia ura ia laloa lasi, to ena ura ia tahua sibona.
Bema oi davaria lau guna lalohadaina be hari inai nega ia matamaia lasi, do oi hoa, a? Unai be Eden umana dekenai ia hamatamaia, unai negai iseda tama sina ginigunadia ese iseda Havaraia Tauna ia haginia kara maoromaoro taravatuna idia rakatania. Unai ese edia kara maoromaoro kampasi ia hakererea. Taunimanima ibounai be Adamu bona Heva edia bese taudia dainai, idia ese hari inai negai idia gwauraia “lau guna” lalohadaina idia abia diba.—Genese 3:6-8, 12.
Inai Baibel ese ia perovetalaia “nega ena dokona” bona “metau dikadia momo do idia vara” negana lalonai, ita itaia goevagoeva diba taunimanima momo ese unai lalohadai idia hahedinaraia. Taunimanima momo be “edia ura sibona do idia tahua.” Unai dainai ita hoa lasi ma haida ese ita idia doria sibona atoa guna lalohadaina ita badinaia totona.—2 Timoteo 3:1-5.
Reana matamata tauna ladana Olaf ena hereva oi abia dae, Iehova ena Witnes taudia edia brens ta Europe dekenai ia torea henia neganai, ia gwau: “Ai matamata taudia ese kara maoromaoro ai badinaia noho totona be auka. Mani emui kara, ai umui hadibaia noho Baibel ena hakaua herevadia dekenai ai tabekau be gau badana.”
Olaf ese aonega herevana ta ia gwauraia. Dirava ena hakaua herevadia ese ita—matamata taudia o buruka taudia —idia durua diba, kara maoromaoro taravatudia ita badinaia totona. Unai ese ita ia durua diba danu, lau guna lalohadaina ita dadaraia totona. Bema oi ura oi do idia durua hakaua herevadia ma haida Baibel lalonai oi dibaia, mani emu kara, hereva gabena oi laloa.
[Pictures on page 4]
Hari taunimanima momo be ma haida edia namo idia laloa lasi