Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w13 2/15 rau 13-16
  • King Ena Gadi Taudia be Sivarai Namona Idia Kamonai

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • King Ena Gadi Taudia be Sivarai Namona Idia Kamonai
  • Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2013
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • PAULO BE HARORO IA HADOKOA LASI
  • PAULO BE “DAGI BADA BONA DAGI MARAGI TAUDIA” IA HARORO HENIDIA
  • ‘MAI GARI LASI IDA DIRAVA ENA HEREVA HAROROLAIA’
  • “Basileia Ia Gwauraia Guguru”
    Dirava Ena Basileia “Gwauraia Guguru”
  • Lohia Taudia Vairanai Sivarai Namona Ia Gwauraia
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia (Stadi)—2016
  • Gari Lasi Dekenai Iehova ena Basileia Harorolaia!
    1991 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2013
w13 2/15 rau 13-16

King Ena Gadi Taudia be Sivarai Namona Idia Kamonai

Lagani 59 C.E. ai, gadi taudia edia ofesa badana Iulio bona ena gadi taudia ese dibura taudia be Roma dekenai idia abia lao. Porta Capena ena geiti amo hanua lalonai idia vareai. Palatine Ororona amo idia ese King Nero ena ruma badana idia itaia diba. Unai ruma be gadi taudia ese idia gimaia, bona idia be mai edia tuari kaia.a Iulio bona ena gadi taudia ese dibura taudia idia hakaua ela bona Roma hanuana ena hebou gabuna badana idia hanaia, bena Viminal Ororona dekenai idia daekau. Danu, idia ese Roma diravadia edia boubou patadia momo idia noho uma ta idia hanaia, bena tuari taudia edia treinini gabuna badana ta dekenai idia hanaia lao.

King ena gadi taudia edia laulau, reana Arch of Claudius amo idia abia; ia be lagani 51 C.E. ai idia haginia

Unai dibura tauna ta be aposetolo Paulo. Hua haida gunanai, davara ai lai gubana ta ia vara neganai, aneru ta ese Paulo ia hamaoroa: “Oi be Kaisara vairanai do oi gini.” (Kara 27:24) Paulo dekenai aneru ena hereva be kahirakahira do ia guguru, a? Paulo be Roma ena siti ia itaia neganai, reana lagani haida gunanai Ierusalema ai, Iesu ese Antonia ena Kohoro dekenai ia gwauraia herevadia ia laloatao. Iesu ia gwau: “Oi gari lasi! Ierusalema ai lau oi gwauraia hedinarai hegeregerena, namona be Roma dekenai danu lau oi gwauraia hedinarai.”​—⁠Kara 23:10, 11.

Reana Paulo be gadi taudia edia kamepa badana ladana, Castra Praetoria ia itaia, ena haba latadia bona kohoro be biriki kakakakadia amo idia karaia. Unai kamepa ai gadi taudia 12,000, hanua ena pulisi bona hosi ai idia guia tuari taudia tausen haida idia noho. Unai kamepa ese ia hahedinaraia Roma ena king ena siahu be bada. King ena gadi taudia edia maduna ta be, Roma basileia ena siti ma haida edia dibura taudia idia naria. Unai dainai, Iulio ese unai dibura taudia be gadi taudia edia kamepa dekenai ia abia lao. Hua haida murinai, idia be Roma dekenai idia ginidae.​—⁠Kara 27:1-3, 43, 44.

PAULO BE HARORO IA HADOKOA LASI

Roma idia lao noho lalonai, hoa karadia haida idia vara. Davara ai lai gubana ta ia vara neganai, Paulo ia peroveta bouti be do ia dika, to idia ibounai be do idia roho mauri. Poisini gaigai ta ese Paulo ia koria, to ia mase lasi. Gabeai, Melita motumotu ai Paulo ese gorere taudia ia hanamoa dainai, haida idia gwau ia be dirava ta. Gadi taudia haida be reana unai sivarai idia kamonai, bona idia herevalaia.

Roma tadikaka be Laga-Ani Ruma Toi bona Apia ena maketi dekenai Paulo idia naria, bona unuseniai idia hedavari. (Kara 28:15) Paulo ia ura dikadika Roma dekenai do ia haroro. To edena bamona ia haroro diba, badina hari ia be dibura tauna ta? (Roma 1:14, 15) Haida idia laloa, dibura taudia be gadi taudia edia kapten dekenai idia abia lao guna. Bema unai be momokani, anina be Paulo be gadi taudia edia kapten, Afranius Burrus dekenai idia abia lao guna. Afranius Burrus be dagi bada tauna, to king ena siahu henunai ia gaukara.b Paulo be gadi taudia edia ofesa ese idia naria lasi, to gadi tauna tamona ese ia naria. Iulio ese Paulo dekenai gwaumaoro ia henia, sibona ena noho gabuna ta do ia tahua, unai amo haida ese ia do idia vadivadi henia bona do ia haroro henidia.​—⁠Kara 28:16, 30, 31.

King Nero Ena Gadi Taudia

Inai koini ai be aposetolo edia negai ia noho Castra Praetoria ena laulau

King ena gadi taudia be gwauhamata ta idia karaia, king bona ena famili idia gimaia totona. Unai gadi taudia be tuari totona idia lao neganai, idia ese fleg bona kesi haida idia huaia lao. Fleg ai be king ena laulau ia noho, bona kesi ai be doadoa ena laulau ia noho; unai doadoa be Tiberio ia vara hua ena hisiu ena toana. Gadi taudia be orea idauidau ai idia hapararaia, bona ofesa badadia ese idia gunalaidia. Unai ofesa badadia idia gwauraia, tribunes bona centurions. Gadi taudia be gadara bona drama itaia totona idia mai taudia idia naria, unai amo kerere ia vara lasi. Danu, hanua ai lahi ia vara neganai, idia ese hanua taudia idia durua bona lahi idia habodoa. Gadi taudia be lagani 16 sibona idia gaukara murinai idia ritaea, to Roma ami taudia be lagani 25 idia gaukara murinai idia ritaea. King ena gadi taudia edia pei monina ese Roma ami taudia edia pei ia hereaia, bona idia ritaea neganai moni bada idia abia. Danu, idia ese dibura taudia idia hahisia bona hamasea. Unai dainai, Paulo be nega iharuana Roma ai idia hadiburaia neganai, reana ia be gadi taudia ese idia hamasea.​—⁠2 Tim. 4:16, 17.

Courtesy Classical Numismatic Group, Inc./​cngcoins.com

PAULO BE “DAGI BADA BONA DAGI MARAGI TAUDIA” IA HARORO HENIDIA

Castra Praetoria ena haba, hari inai negai

Reana Burrus ese Paulo be gadi taudia edia kamepa ai, eiava king ena ruma ai ia henanadai henia guna, gabeai Nero dekenai ia abia lao. Paulo ese unai nega ia gaukaralaia, dagi bada tauna ta ia haroro henia totona. (Kara 26:19-23) Ita diba lasi bema Burrus ia laloa Paulo be mai ena kerere eiava lasi. To ita diba gauna be, Burrus ese Paulo be Castra Praetoria ena dibura ruma dekenai ia siaia lao lasi.c

Paulo ese Iuda tomadiho gunalaia taudia bona ma haida be ena ruma dekenai ia boiria, bona ia haroro henidia. Ia ese King ena gadi taudia dekenai sivarai namona ia harorolaia danu. Paulo be “daba amo ela bona hanuaboi,” Iuda taudia dekenai Iesu bona Basileia ia harorolaia neganai, unai gadi taudia idia kamonai danu.​—⁠Kara 28:17, 23.

Paulo ese ena revareva ai do ia torea herevadia ia gwauraia neganai, gadi taudia idia kamonai

Dina ta ta ai, gadi taudia edia grup idauidau ese king ena ruma idia gimaia. Danu, reana dina ta ta ai Paulo be gadi taudia idauidau ese idia naria. Unai dainai, idia momo ia haroro henidia. Paulo ese Efeso, Filipi, Kolose bona Heberu Keristani taudia dekenai do ia siaia revareva dekenai idia torea herevadia ia gwauraia neganai, unai gadi taudia idia kamonai. Danu, Paulo be Keristani tauna ladana Filemona dekenai revareva ta ia torea neganai, unai gadi taudia ese idia itaia. Paulo be dibura ruma ai ia noho neganai, ia ese Onesimo, igui hesiai gaukara amo ia heau boio tauna ta, ia durua. Ia be Paulo ena natuna ta bamona ai ia lao, to gabeai ena biaguna dekenai ia giroa lou. (File. 10) Paulo be ia idia naria gadi taudia ia laloa bada danu. (1 Kor. 9:22) Reana Paulo be idia ta ida tuari dabua ena kahana idauidau idia herevalaia, bona ia dibaia gaudia be ena haheitalai ta lalonai ia gaukaralaia.​—⁠Efe. 6:13-17.

‘MAI GARI LASI IDA DIRAVA ENA HEREVA HAROROLAIA’

Gadi taudia be Roma Basileia ai idia noho taudia, king, ena famili, bona ena hesiai taudia idia diba namonamo. Unai dainai, gadi taudia sibona lasi, to ma haida danu be sivarai namona idia kamonai, bona idia haida be Keristani taudia ai idia lao. (Fili. 1:12, 13; 4:22) Danu, Paulo ena haheitalai namona ese Roma tadikaka ia hagoadaia, “mai gari lasi ida Dirava ena hereva idia harorolaia” totona.​—⁠Fili. 1:14.

Herevana edeseniai ita noho, to ita davaria taudia ita haroro henia diba

Paulo ena haheitalai ese ita ia hagoadaia, ‘nega namodia bona dikadia ai sivarai namona ita harorolaia’ totona. (2 Tim. 4:2) Hegeregere, reana ita buruka dainai ruma sibona dekenai ita noho, hospital ai ita noho o Iehova ita badinaia dainai dibura ruma ai ita idia atoa. Herevana edeseniai ita noho, to ita davaria taudia ita haroro henia diba. Reana ita idia naria bona durua taudia ita haroro henia diba. Bema dala idauidau ai mai gari lasi ida ita haroro, ita hahedinaraia sivarai namona harorolaia gaukarana be gau ta ese ia koua diba lasi.​—⁠2 Tim. 2:8, 9.

Sextus Afranius Burrus

Inai nadi palakana ai, Sextus Afranius Burrus ena ladana ia noho

Burrus be reana Vaison-la-Romaine siti ai ia vara, hari unai siti be France ena saut kahana ai ia noho. Lagani 1884 ai, iena ladana be unuseniai nadi palakana ta dekenai idia davaria. Lagani 51 C.E. ai, Klaudio Kaisara ena adavana bona vavana, Agrippina the Younger ese Burrus be gadi taudia edia kapten ai ia halaoa. Danu, Burrus ese Agrippina ena natuna Nero be king ai ia halaoa totona, tuari dalana ia hadibaia. Gabeai, Agrippina sibona ese ena adavana Klaudio be poisini amo ia hamasea. Burrus ese karaharaga Nero be gadi taudia edia kamepa dekenai ia abia lao, bena gadi taudia ese Nero be king ai idia halaoa. Bona Roma ena kaunsolo taudia idia doria unai idia abia dae totona. Lagani 59 C.E. ai, Nero ese ena sinana, Agrippina ia hamasea neganai, Burrus ese Nero ena kerere ia hunia. Roma ena histori torea taudia Suetonius bona Cassius Dio idia gwau, lagani 62 C.E. ai Nero ese Burrus be poisini amo ia hamasea.

Musée Calvet Avignon

a Maua ladana “King Nero Ena Gadi Taudia” itaia.

b Maua ladana “Sextus Afranius Burrus” itaia.

c Lagani 36/37 C.E. ai, Tiberio Kaisara ese Heroda Agripa be Castra Praetoria ena dibura ruma ai ia atoa. Unai ia karaia badina Heroda ia gwau, Caligula be king ai ia lao be namo. Gabeai, Caligula be king ai ia lao neganai, ia ese Heroda be Iudea ena king ai ia halaoa.​—⁠Kara 12:1.

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia