Emu Kudouna ai Iehova Oi Diba, A?
“Lau ese idia dekenai laloparara do lau henia, bona do idia diba lau be Iehova; bona idia be egu bese ai do idia lao.”—IER. 24:7, NW.
1, 2. Dahaka dainai taunimanima be fig huahua idia ura henia?
TAUNIMANIMA momo be fig huahua matamatadia bona kaukaudia idia ura henia. Idaunegai, Iuda taudia be fig huahuadia idia laloa bada. (Nah. 3:12; Luka 13:6-9) Hari, tanobada hegegemadai fig audia momo idia tubu. Bona haida idia gwau fig huahuadia be mai edia namo, badina eda kudouna idia durua.
2 Danu, Iehova ese laulau dalanai fig huahua be taunimanima edia kudouna ida ia hahegeregerea. Iehova be fig huahua ena namo taunimanima dekenai ia herevalaia lasi. To, ia be taunimanima edia kudouna ai idia laloa gaudia ia herevalaia. Iena hereva ese ita bona eda lalokau taudia idia durua diba. Ia gwauraia gaudia ita stadilaia neganai, mani Keristani taudia idia durua diba daladia oi laloa.
3. Ieremia karoa 24 ese ia herevalaia fig huahua be daidia idia laulaulaia?
3 Lagani 617 B.C.E. ai, Iuda taudia be Iehova ese ia inai henia karadia idia karaia. Unai dainai, do idia davaria dika be Iehova ese matahanai ta amo, Ieremia dekenai ia hahedinaraia. Iehova ese fig huahua edia bosea rua ia herevalaia, bona ia gwau idia be orea rua idia laulaulaia. Bosea ta ena fig huahua be “namo herea,” bona bosea ma ta ena be fig huahua “dikadia.” (Ieremia 24:1-3 duahia.) Fig huahua dikadia be King Sedekaia bona ia bamona taudia idia laulaulaia. Idia be King Nebukanesa bona ena tuari taudia ese do idia hadarerea. To, fig huahua namodia ese idia laulaulaia taudia haida idia noho danu. Hegeregere Esekiela, Daniela, iena bamodia memero toi, bona Babulonia dekenai idia abia lao Iuda taudia haida. Unai Iuda taudia haida be gabeai Ierusalema dekenai idia giroa, bona dubu helaga idia haginia lou.—Ier. 24:8-10; 25:11, 12; 29:10.
4. Edena dala ai Dirava ena hereva Iuda taudia dekenai be ita ia hagoadaia diba?
4 Iehova ese unai fig huahua namodia idia laulaulaia taudia ia herevalaia, ia gwau: “Lau ese idia dekenai laloparara do lau henia, bona do idia diba lau be Iehova; bona idia be egu bese ai do idia lao.” (Ier. 24:7, NW) Unai hereva ese ita ia hagoadaia, badina ia hahedinaraia Dirava ese ita dekenai ‘laloparara do ia henia’ ia ita dibaia totona. Anina be do ita ura ia ita dibaia bona iena orea lalonai ita vareai. To, edena dala ai unai ita karaia diba? Namona be Baibel ita stadilaia bona ita dibaia gaudia ita badinaia. Danu, ita helalo-kerehai bona eda kara dika ita rakatania. Unai murinai, eda mauri be Dirava dekenai ita gwauhamatalaia, bona Tamana, Natuna bona lauma helaga ladanai ita bapatiso. (Mat. 28:19, 20; Kara 3:19) Oi be unai dala oi badinaia vadaeni, a? Eiava, oi be hari Iehova ena Witnes taudia edia hebou oi lao hanaihanai, bona unai dala haida oi badinaia noho, a?
5. Ieremia bukana ena kahana badana be daidia ia herevalaia?
5 Ena be unai dala ibounai ita badinaia vadaeni, to namona be hanaihanai iseda lalohadai bona kara ita naria namonamo. Dahaka dainai? Haere ita abia totona, Ieremia ese kudouna ia herevalaia dalana do ita stadilaia. Ieremia bukana ena kahana haida ese Iuda kahirakahira idia noho besedia ia herevalaia. To, ena kahana badana be king faiv ese Iuda besena idia lohiaia negana ia herevalaia. (Ier. 1:15, 16) Ieremia be Iehova idia gwauhamata henia vadaeni Israela taudia ia herevalaia. Mose ena negai, Israela taudia idia gwauhamata Iehova ena bese ai do idia lao. (Eso. 19:3-8) Ieremia ena negai danu Iuda taudia idia gwau: “Lohiabada e, ai be oi dekenai ai mai noho inai, badina oi be aiemai Dirava.” (Ier. 3:22) To, edia kudouna ia goeva, a?
EDIA KUDOUNA IDIA SEKEA BE NAMO
6. Dahaka dainai Ieremia 17:9, 10 ena hereva ita laloa bada be namo?
6 Doketa ese masini idia gaukaralaia iseda tauanina idia sekea, bona do idia itaia iseda kudouna be ia goada eiava mai ena gorere. To, Iehova be iseda kudouna ai ita laloa gaudia hegeregere, iseda ura, lalohadai, hemami, kara bona iseda tahua gaudia ia diba. Iehova ia gwau: “Taunimanima edia kudouna be mai koikoi bada, bona mai dika rohoroho danu. Daika ese kudouna ena dala ia diba? Lau Lohiabada ese taunimanima edia kudoudia lau tahua noho, . . . ta ta edia dala, edia dala lau itaia noho. Bona idia ta ta edia kara anina danu lau tahua noho, idia ta ta dekenai, edia davana korikori do lau henidia totona.” (Ier. 17:9, 10) To, oi sibona danu be emu kudouna ai idia noho gaudia oi sekea diba.
7. Ieremia ese Iuda taudia edia kudouna be edena bamona ia herevalaia?
7 Ita ta ta ese eda kudouna ai idia noho gaudia ita sekea totona, namona be sibona ita nanadaia, ‘Iehova ese Ieremia ena negai, Iuda taudia edia kudouna ai idia noho gaudia be edena bamona ia laloa?’ Ieremia ia haere, ia gwau: “Israela taudia danu ese, momokani kopina utua sibona idia abia, to edia kudoudia lalonai idia abia momokani lasi.” Ia be Mose ena Taravatu hegerererena, Iuda tatau ese idia abia kopina utua karana ia herevalaia lasi. Edena dala ai unai ita diba? Ena be Iuda tatau be kopina utua karana idia karaia, to Iehova ia gwau laulau dalanai idia ese kopina utua kara be edia “kudouna lalonai idia abia momokani lasi.” (Ier. 9:25, 26) Unai ena anina be dahaka?
8, 9. Ieremia ena negai, Iuda taudia momo ese dahaka idia karaia be namo?
8 Dirava ese Iuda taudia ia hamaoroa dahaka idia karaia be namo. Iena hereva ese ita ia durua inai hereva, “kudoudia lalonai idia abia momokani lasi” ena anina ita lalopararalaia totona. Dirava ese idia ia hamaoroa edia kudouna ai idia abia lalohadai dikadia do idia kokia. Dahaka dainai? Ia gwau: “Bema lasi neganai, egu badu do ia siahu, . . . emui kara dikadia dainai.” Idia ese Iehova idia kamonai henia lasi, badina edia kudouna be ia dika. (Mareko 7:20-23 duahia.) Idia gwau-edeede bona idia ura lasi edia kara idia haidaua. Unai dainai, Iehova ena matanai, edia kudouna—lalohadai bona kara—be ia dika. (Ieremia 5:23, 24; 7:24-26 duahia.) Dirava ese ia sisiba henidia, ia gwau: “Emui kopina utua ena gwauhamata, lau Lohiabada dekenai umui karaia gauna do umui badinaia. Emui kudoudia danu be egu vairana dekenai do umui hahelagaia.”—Ier. 4:4; 18:11, 12.
9 Mose ena negai, Israela taudia ese edia kudouna idia sekea hegeregerena, Ieremia ena negai danu, Iuda taudia ese edia kudouna idia sekea be namo. (Deu. 10:16; 30:6) Iuda taudia be edena dala ai edia kudouna ai “kopina utua” karana do idia abia? Namona be idia ese Dirava ena taravatu idia utua lalohadai bona ura dikadia ibounai idia dadaraia.—Kara 7:51, futnout itaia.
EDA KUDOUNA AI IEHOVA ITA DIBA DALANA
10. Edena dala ai Davida ena haheitalai ita tohotohoa diba?
10 Ita moale badina Dirava ese ita ia durua, eda kudouna ita lalopararalaia totona. To, ita be Keristani taudia dainai, dahaka dainai iseda kudouna ita sekea be namo? Kongrigeisen ai momo be mai abidadama ida Iehova idia hesiai henia noho bona edia kara be ia goeva. Idia be “fig dikadia” ai idia lao lasi. To, namona be kara maoromaoro tauna Davida ena hereva Iehova dekenai ita laloatao, ia gwau: “Dirava e, egu kudouna do oi tahua, ena dala ibounai do oi diba. Egu lalona danu do oi tohoa, bona egu laloa gaudia do oi davaria. Do oi itaia, bema egu lalona dekenai dika ta ia noho.”—Sal. 17:3; 139:23, 24.
11, 12. (a) Dahaka dainai eda kudouna ita sekea be namo? (b) Iehova be ita ia doria, a?
11 Iehova ia ura ita ta ta be ia do ita dibaia, anina be, hanaihanai ia ura henia karadia sibona ita karaia. Ieremia ia gwau, Iehova be kara maoromaoro taudia edia kara ia tahua bona ‘edia laloa bona edia kudouna ibounai ia diba.’ (Ier. 20:12) Iehova be unai ia karaia dainai, ita danu ese eda kudouna ita sekea be namo. (Salamo 11:5 duahia.) Reana do ita davaria iseda lalohadai, hemami, bona iseda tahua gaudia haida be maoro lasi, bona reana unai dainai ita be Iehova ena sisiba ita badinaia haraga lasi. Unai gaudia be eda kudouna amo ita kokia be gau badana. Eda kudouna ai ita abia lalohadai bona ura dikadia haida be dahaka? Edena dala ai ita kokidia diba?—Ier. 4:4.
12 Iehova be ita do ia doria lasi eda kara ita haidaua totona. Ia gwau, ia ese ‘fig huahua namodia’ idia laulaulaia taudia dekenai, ‘laloparara do ia henia ia idia dibaia totona.’ To, idia do ia doria lasi edia kudouna ai idia noho gaudia idia haidaua totona. Namona be idia sibona ese idia hahedinaraia idia ura Dirava do idia dibaia. Ita danu be unai bamona ita karaia be gau badana.
Emu kudouna oi sekea bona ura dikadia oi kokia, bena Dirava ese oi do ia hanamoa
13, 14. Edena dala ai ta ena kudouna ai ia laloa gaudia ese hekwakwanai idia havaraia diba?
13 Iesu ia gwau, tau ta be ena kudouna ai idia noho gaudia dainai “lalohadai dikadia” ia abia diba, eiava ala-ala, heudahanai, o matabodaga karadia ma haida ia karaia diba. (Mat. 15:19) Hegeregere, bema ta be ena kudouna ai ura dikadia ia abia, reana heudahanai karana ia karaia diba. Bona bema ia helalo-kerehai lasi, ia ese Dirava ena lalonamo do ia haboioa. Eiava, ena be kara dika badana ta ia karaia lasi, to ena kudouna ai unai ura dikadia ese ia idia biagua diba. (Mataio 5:27, 28 duahia.) Namona be eda kudouna ai idia noho ura dikadia ita kokia be gau badana. Emu kudouna ai tau o hahine ta dekenai matabodaga lalohadai oi abia, a? Emu kudouna ai idia noho gaudia oi haidaua be namo, a?
14 Bema Keristani tauna ta be tadikaka ma ta ia badu henia noho, reana ena kudouna ai unai tadikaka do ia inai henia matamaia. (Lev. 19:17) Namona be ia hekwarahi unai lalohadai dikana ia kokia totona.—Mat. 5:21, 22.
15, 16. (a) Edena dala ai Keristani tauna ta ese ia hahedinaraia, ia be ena kudouna ai ‘kopina utua kara ia abia momokani lasi’? (b) Dahaka dainai Iehova ia ura ‘kudouna ai kopina utua kara ita abia’ be namo?
15 Keristani taudia momo be unai bamona ura bona lalohadai dikadia idia dadaraia. To, Iesu be “lalohadai dikadia” o lalohadai kereredia ia herevalaia danu. Hegeregere, reana ita laloa eda varavara ita laloa bada be gau badana. Momokani, tanobada ai “lalokau be lasi,” to Keristani taudia idia ura edia varavara dekenai lalokau idia hahedinaraia. (2 Tim. 3:1, 3) To, bema ita naria namonamo lasi, varavara badinaia karana be gau badana ai do ita halaoa diba. Momo be edia varavara idia laloa bada dainai, bema ta ese edia varavara ta ia habadua, idia danu idia badu. Hegeregere, Sekema ese Daina ia hadikaia neganai, Daina ena taihudia idia badu dikadika bona tatau momo idia hamasedia. (Gen. 34:13, 25-30) Danu, Abesaloma be ena kudouna ai lalohadai kererena ia abia dainai, Aminona ia hamasea. (2 Sam. 13:1-30) Oibe, “lalohadai dikadia” o lalohadai kereredia ese dika bada ia havaraia diba.
16 Keristani taudia korikoridia be idia ala-ala lasi. To, haida be idia badu dikadika, bema edia varavara ta be ma haida ese idia kara auka henia. Eiava, nega haida unai ia vara lasi, to idia sibona ese unai lalohadai idia abia kava. Vadaeni, idia laloa ia kerere tauna be edena bamona idia kara henia? Reana, ia idia bamoa lasi, o edia ruma dekenai idia boiria lasi. (Heb. 13:1, 2) To, ena tadikaka ia lalokau henidia Keristani tauna be unai bamona do ia karaia lasi. Iehova be iseda kudouna ai ita laloa gaudia ia diba. Bema ia itaia iseda kudouna ai lalohadai dikadia ita abia, do ia gwau, ita be eda kudouna ai ‘kopina utua kara ita abia momokani lasi.’ (Ier. 9:25, 26) Oibe, Iehova ia gwau: “Emui kudoudia danu be egu vairana dekenai do umui hahelagaia.”—Ier. 4:4.
EMU KUDOUNA AI DIRAVA OI DIBA BONA IA OI RAKATANIA LASI
17. Iehova gari henia karana ese ita do ia durua dahaka ita karaia totona?
17 Emu kudouna ai oi laloa gaudia oi sekea neganai, reana do oi davaria oi be Iehova ena sisiba oi badinadia haraga lasi. Reana gau haida dekenai emu kudouna ai ‘kopina utua kara oi abia momokani lasi.’ Reana oi be taunimanima dekenai oi gari. Eiava, reana oi ura dagi bada o taga tauna ai oi lao. Eiava, reana nega haida emu kara be auka, bona oi ura lasi ma haida edia lalohadai oi abia dae. Haida be unai bamona idia mamia danu. (Ier. 7:24; 11:8) Ieremia ia gwau, ena negai idia noho Iuda taudia ‘edia lalona be auka, bona idia dagedage.’ Idia be ‘Iehova idia gari henia’ lasi, ena be Ia ese idia ia lalokau henia bona edia dabu gaudia ia henidia. (Ier. 5:23, 24) Bema Iehova ita gari henia, eda kudouna ai idia noho lalohadai dikadia ibounai do ita kokia diba. Unai ese ita do ia durua Iehova ena ura ita karaia noho totona.
18. Iehova be kontraka matamatana lalonai idia noho horoa taudia dekenai, dahaka ia gwauhamatalaia?
18 Unai bamona ita karaia neganai, Iehova ese ita dekenai ‘laloparara do ia henia ia ita diba’ totona. Dirava ia gwauhamata, kontraka matamatana lalonai idia noho horoa taudia dekenai unai bamona do ia karaia. Ia gwau: “Lau ese lauegu taravatu edia lalodia dekenai do lau atoa, bona edia kudouna dekenai do lau torea. Lau be edia Dirava do lau lao, bona idia be lauegu bese do idia lao. Unai neganai idia ta ese iena bese tamona tauna be Lohiabada diba dalana do ia hadibaia lou lasi, badina idia ibounai be lau do idia diba, ladana maragi taudia, bona ladana bada taudia danu. Lau ese edia kara dika do lau gwauatao, bona edia kerere do lau laloa lou lasi.”—Ier. 31:31-34.a
19. Herevana emu helaro be guba o tanobada ai, to dahaka oi karaia be namo? Bona dahaka dainai?
19 Herevana oi be guba o tanobada ai mauri hanaihanai do oi abia, to namona be ita ibounai ese Iehova ita dibaia bona ena taunimanima huanai ita noho. Unai hahenamo ita abia totona, dala tamona be Dirava ese Keriso ena mauri davalaia boubouna amo eda kara dika ia gwauatao be namo. Bona Iehova ese eda dika ia gwauatao hegeregerena, ita ese ma haida edia dika ita gwauatao danu, ena be unai bamona ita karaia be mai ena hekwarahi. Namona be ita hekwarahi, eda lalona ai ma haida ita badu o inai henia noho karana ita kokia totona. Unai amo do ita hahedinaraia ita ura Iehova ita hesiai henia bona ia ita dibaia noho. Unai bamona ita karaia neganai, Iehova be ita dekenai do ia gwau: “Umui ese lau do umui tahua, bona lau do umui davaria. Badina bema mai emui kudouna ibounai dekenai lau umui tahua neganai, umui ese lau do umui davaria.”—Ier. 29:13, 14.
a Kontraka matamatana be God’s Word for Us Through Jeremiah bukana ena karoa 14 ai idia herevalaia.