Matamata Taudia Idia Henanadai . . .
Kekero Muramura Manadalaia Tama Eiava Sina—Edena Bamona Lau Haheaukalaia Diba?
“Lau ura lasi momokani ruma dekenai lau giroa lou. Lau diba lasi reana lauegu sinana do ia noho eiava lasi, bona bema ia noho, sedira ia inuinu kekero bona do ia gwau lau be anina lasi merona.”—Robert.
“Egu ruma bese lau hemarailaia bada . . . unai dainai egu ruma dekenai taunimanima lau boiridia mai garina lau gari.”—Patricia.
NATUDIA milion momo ese edia tama eiava sina edia inuinu kekero karana idia haheaukalaia. Buka ta ladana, Teen Troubles, ia gwau: “Kekero muramura idia manadalaia tama eiava sina danu oi noho neganai lalohisihisi danu oi noho.”
Kekero muramura idia manadalaia tama bona sina momo ese edia natudia idia botadia momo bona idia mata-bodaga henidia danu.a Buka ta ladana, Options, ia gwau, “bema [emu tamana eiava sinana be kekero muramura ia inua dainai] ena maduna ia huaia namonamo diba lasi, gau ta ia karaia namonamo diba lasi, bona ia badu haraga, unai be namo lasi.”
Hekwakwanai ena Badina Lalo-Pararalaia
Gau ginigunana oi karaia diba be emu tamana o sinana ena inuinu kekero karana ia hamatamaia ena badina oi tahua.b Hereva Lada-isidia 1:5, ia gwau: “Lalo-parara tauna ese diba momo ia davaria.”
Aonega taudia idia gwau, kekero muramura manadalaia karana be nega ibounai idia inuinu kekero bona unai dainai edia mauri lalonai hekwakwanai idia davaria, edia gaukara gabunai bona edia tauanina dekenai danu. Kekero muramura ia manadalaia tauna be—inuinu kekero karana sibona ia laloa—bona ena inuinu kekero karana ena bada ia koua diba lasi. Aonega taudia momo idia gwau kekero muramura manadalaia karana koua dalana tamona be, kekero muramura inua karana idia hadokoa vaitani.c
Nega haida tauanina ia hegeregere lasi dainai kekero muramura idia manadalaia haraga, bona badina ma ta be idia lalo-metau dainai. Hegeregere, kekero muramura manadalaia tauna be sibona ia laloa maragi dainai ia inuinu momo. (Hereva Lada-isidia 14:13 itaia.) Doketa ta ladana, Abraham Twerski, ia gwau: “Lau ese inuinu kekero muramura manadalaia taudia lau itadia neganai, inuinu kekero muramura idia do manadalaia lasi neganai, idia iboudiai be sibodia idia laloa bada lasi taudia, idia laloa gau ta idia karaia namonamo diba lasi eiava idia goada lasi edia hekwakwanai hanaidia totona.” Momokani, kekero muramura manadalaia taudia momo be kekero muramura manadalaia besena lalonai idia tubu daekau.
To, kekero muramura inua karana ese kekero muramura manadalaia tauna ena hekwakwanai ia habadaia sibona. Buka ta ladana, Under the Influence, lalonai ia gwau, ena “kara, lalohadai bona lalona ena goada ibounai be kekero muramura ese ia hakaua.” Unai dainai kekero muramura manadalaia tauna ena hekwakwanai be inuinu karana dekenai sibona lasi; to hekwakwanai ia noho ena lalohadai dekenai danu. Namona be heduru bada ia abia, reana kekero muramura manadalaia taudia ia durudia doketa amo heduru ia abia.—Hereva Lada-isidia 19:11.
Oi Mamia Dalana
Bema tama ta be kekero muramura ia manadalaia tauna, ena ruma bese taudia ta ta iboudiai do idia lalohisihisi danu. (1 Korinto 12:26 itaia.) Reana, do oi laloa emu tamana be ruma ai ia giroa mai neganai do ia kekero eiava lasi? Oibe, kekero muramura idia manadalaia tama edia kara ita diba maoro lasi, edia kara idia haidaua loulou. Doketa ta ladana, James P. Comer ese unai kara ia herevalaia, ia gwau: “Idia inuinu kekero lasi neganai lalokau idia hahedinaraia bona edia maduna idia huaia namonamo, to idia inuinu kekero neganai idia badu bona idia heatu.”
Kekero muramura manadalaia taudia edia natudia idia bada neganai idia danu be kekero muramura manadalaia taudia ai idia lao diba—eiava kekero muramura manadalaia tauna ta idia adavaia. Keristen taihu matamata ta be mero matamata ta danu ia turana karaia bona ia diba unai mero be “kekero muramura ia inua momo.” Ena be ia ese Keristen tadikaka goadadia haida ia diba, to ia ura lasi ia tura henidia. Dahaka dainai kekero muramura ia inua momo merona ia ura henia? Ia bona ma haida edia lalohadai ia gwauraia, ia gwau: “Unai bamona tatau sibodia ai diba bona edia kara ai lalo-pararalaia diba.”
Keristen elda tadikaka ta ese ia durua ia lalohadailaia namonamo totona, bena unai amo kekero muramura manadalaia merona ena siahu amo ia siri. Unai ese ia hahedinaraia goevagoeva, ena be oi be kekero muramura ia manadalaia tauna ena ruma bese lalonai oi tubu daekau, to oi moale diba.
Oi Haheaukalaia Dalana
Doketa ta ladana, Stanton E. Samenow, ia gwau: “Bema ta ia ura sibona ena mauri dalana ia haidaua, ia karaia diba bona edena bamona mauri dalana amo ia tubu daekau be anina lasi.” Oibe, ena be hekwakwanai idia vara ruma dekenai, to sibomu emu mauri oi biagua bona oi haidaua diba. Edena bamona unai bamona oi karaia diba?
Oi gwau lasi emu tama eiava sina ena kekero muramura manadalaia karana be oi emu kerere. Ena mauri lagani be 13 kekeni matamata ta ladana, Beth ia gwau: “Egu tama bona sina idia gwau lauegu kerere dainai idia inuinu kekero.” Idia gwau Beth be ia gwau-edeede dainai idia inuinu kekero. Beth ia gwau: “Egu mamina be ia dika momokani.” To momokani, oiemu tamana eiava sinana—be ia sibona—ese ena kekero muramura manadalaia karana ena kerere ena metau ia huaia be namo. Galatia 6:5, ia gwau: “Ibounai ta ta sibona ena metau, ena metau do idia huaia.”
Oi ese emu kekero muramura manadalaia tamana ena kara oi hanamoa diba lasi. Bona ena kara oi hunia lasi be namo, anina be ia totona koikoi herevana ta oi gwauraia lasi ena inuinu kekero karana oi hunia totona, eiava bema ia kekero bona ruma vairanai ia mahuta mase, oi veria vareai lasi ruma lalonai.
Oi hagoadaia heduru ia abia totona. Kekero muramura ia inua lasi adavana bona emu kakadia bona taihudia edia heduru oi abia unai oi karaia totona be namo.d Noga! Issue 3, 1983 lalonai, heduru herevadia idauidau idia noho ruma bese ese (1) kekero muramura ia manadalaia tauna idia durua ena kekero karana ese ia havaraia hekwakwanai ia laloa totona bona (2) kekero muramura manadalaia tauna danu ena inuinu kekero karana idia herevalaia totona. Unai dala amo oi kara henia neganai, reana do ia ura heduru ia abia.
Hekwakwanai ia vara neganai oi raka oho. Hereva Lada-isidia 17:14, ia gwau: “Heai ia do vara lasi lalonai, oi raka oho.” Emu tamana bona sinana idia hepapahuahu neganai edia hepapahuahu lalonai oi vareai lasi. (Hereva Lada-isidia 26:17) Bema hegeregere, emu daiutu lalonai oi vareai eiava emu turana ta ena ruma dekenai oi lao.
Oi sibona emu lalohadai oi abia dae. Matamata taudia haida edia mamina ia dika badina idia ese edia tamadia idia ura henidia lasi dainai. Bema emu tamana ena inuinu kekero karana dainai oi ia naria bona durua lasi, vaia unai bamona do oi laloa. Momokani, Baibel ia gwau emu tamana do oi matauraia. (Efeso 6:2, 3) To oi “matauraia” anina be oi ese polisi tauna eiava diadi tauna oi matauraia bamona. Anina be oi ese ena inuinu kekero karana oi abia dae lasi. (Roma 12:9) Bona oi be natuna dika lasi bema emu tamana ia inuinu kekero dainai unai kara oi ura henia lasi; inuinu kekero karana be oi ura henia lasi momokani karana ta! (Hereva Lada-isidia 23:29-35 itaia.) Namona be oi ese emu tamana oi inai henia lasi, to ena kekero muramura manadalaia karana oi inai henia.—Iuda 23 itaia.
Hahegoada hebamo oi tahua: Bema ruma dekenai emu mauri ia namo lasi, oi moalelaia gaudia oi lalodia boio diba. Unai dainai, gau badana be lauma dalanai bona lalohadai namodia taudia danu oi hebamo. Keristen kongregesen lalonai “tadikakana, taihuna bona sinana” momo idia noho bona idia amo heubu bona heduru oi abia diba. (Mareko 10:30) Idia ese oi idia durua diba emu ruma bese edia hekwakwanai amo laga-ani totona. Keristen ruma bese haida danu umui hebamo neganai, oi ese edia ruma bese namona ena toana oi itaia, bona oiemu ruma bese ena kara do oi laloa maoromaoro diba.
Heduru oi tahua. Bema oi ese lo tadikaka eiava lo taihu ta oi manada henia bona oi lalohadailaia gaudia be ia danu umui kikilaia, unai ese oi do ia durua bada. Kongregesen ena elda taudia be unai gaukara idia naria. Doketa ta ladana, Timmen Cermak, ia gwau: “Ena be oiemu mamina be ia dika momokani, to namona be oi laloatao oi sibomu ese unai hekwakwanai oi lalohisihisilaia be namo lasi.”
Ena be oi hekwarahi bada, to reana emu ruma bese ena mauri do oi hanamoa diba lasi. To, doketa ta ladana, Claudia Black ia torea bamona, ia gwau: “Kekero muramura manadalaia tauna ena kara ese ruma bese taudia be sibodia edia mauri ia hadikaia dalana idia haidaua diba.” Namona be oi hekwarahi lasi kekero muramura manadalaia tauna ena mauri oi haidaua totona, to namona be—oi sibomu emu mauri oi biagua namonamo. Lauma gaudia oi lalodia bada. (Mataio 5:3; 24:14; Heberu 10:24, 25) Baibel ena hereva Filipi 2:12 dekenai, ia gwau: “Mai gari bona mai heudeheude danu emui hahemauri do umui tahua noho.” Unai bamona oi karaia neganai, gau ibounai do oi lalohadailaia namonamo diba, bona reana unai kara ese emu kekero muramura ia manadalaia tamana do ia doria heduru ia tahua totona.
[Footnotes]
a Bema oiemu tamana eiava sinana be kekero muramura idia manadalaia bona oi idia botaia eiava hadikaia, namona be heduru oi tahua. Oi abidadama henia tauna oi hamaoroa. Bema oi be Iehova ena Witness matamata ta, namona be elda taudia eiava ma lo Keristen tadikaka eiava taihu oi hereva henia. Sisiba namodia be Noga! Issue 1, 1993 magasin lalonai oi davaria diba.
b Inai sivarai lalonai hereva tamona gaukaralaia totona, ai ese kekero muramura manadalaia tauna sibona ai gaukaralaia. To unai ese kekero muramura manadalaia hahine danu ia gwauraidia.
c Kekero muramura manadalaia karana ena hereva haida oi diba totona Noga! Issue 1, 1993 bona Awake! July 8, 1982, bona The Watchtower April 15, 1983, oi itaia.
d Bema kekero muramura ia manadalaia tauna be Keristen tauna ta, ena ruma bese taudia ese kongregesen ena elda taudia dekenai heduru idia abia diba.
[Picture on page 17]
Oi manada henia tauna ida emu lalohadai umui kikilaia