Lagani Daha Ihataoina—Oi Ura Henia Helarona Do Ia Hagugurua, A?
NEGA ia ore ia lao. Beaubourg lalonai, Paris, France dekenai, dina gauna badana ta be cultural center ena ruma dekenai ia noho, bona sekoni hida idia do noho ia hahedinaraia. Unai sekoni do idia ore idia lao ela bona December 31, 1999 ena hanuaboi momokani dinana. Unai nega lalonai, lagani 1 ia mai hari nega tamona ia vara vadaeni gauna ma do ia vara lou: lagani daha matamatana ena nega do ia vara, lagani daha ihatoina unai.
Diba tahua tauna Bernward Joerges be Berlin, Germany amo, bona ia gwau: “Lagani 2000 be anina ‘bada gauna momokani’ taunimanima edia histori ibounai lalonai.” Dahaka dainai unai lagani idia laloa bada? Unai lagani 2000 be lagani ma ta sibona, ani? Ma danu, tanobada ena West kahana taudia edia kalenda amo nega idia duahia taudia sibona ese unai lagani idia abia dae. Islam taudia edia kalenda dekenai, lagani 2000 C.E. be ia vara Islam taudia edia lagani 1420 dekenai; bona Iuda taudia edia kalenda dekenai lagani 5760 A.M. ai ia vara.
To, Sweden ena niuspepa Dagens Nyheter lalonai, Profesa Joerges ia gwau: “Bese badadia ese bese maragidia idia naridia dainai bona lohia tau badadia edia gavamani dalana dainai, iseda kalenda, ladana Gregorian, idia hamatamaia, nega idia duahia hamatamaia Keriso ena vara dinana amo, bona tanobada ena kahana badana lalonai unai kalenda idia gaukaralaia.” Vadaeni, tanobada ena taunimanima momo dekenai lagani 2000 be lagani badana ta. Profesa Joerges ia gwau: “Taunimanima be edia mauri bona kara sivaraidia bona idia vara gaudia ma haida be unai lagani amo do idia makaia.”
To, taunimanima momo herea be unai nega idia naria kava sibona lasi. Joerges ia gwau: “Unai nega ‘makaia’ bona moalelaia totona gaukara badadia idauidau idia hegaegaelaia noho, taga taudia bona hanua taudia iboudiai ese unai lagani idia laloa bada totona.” Danu, ia gwau “tanobada ibounai dekenai, gaukara badadia idia karaia bisinesi taudia be unai nega dekenai do idia karaia gaudia idia hegaegaelaidia.” Ma taunimanima haida idia gwau “idia ore lagani 100 dekenai idia vara sivaraidia be buka idauidau momo herea dekenai do idia torea, bona ita be idia karaia bukadia dekenai do ita maloa mase bamona. Reidio, televisen bona nius dekenai unai lagani daha ihatoina ia matamaia ena sivarai do idia kikilaia momo. West German TV siteisini ta ia hegaegae tanobada ena kahana ta ta ibounai dekenai, daba ia rere neganai, hora 24 lalodiai unai daba rere ta ta iboudiai do ia kikilaidia totona.”
Nius dekenai lagani 1999 dekenai ia vara natuna ginigabena bona lagani 2000 dekenai ia vara natuna ginigunana do idia kikilaia momo danu. Nius torea taudia do idia ura lagani 100 idia hanaia taudia idia henanadai henia badina lagani 1900 do lasi neganai ela bona lagani 2000 neganai idia mauri noho dainai! Taunimanima haida idia laloa lagani 2000 idia gwauraia momo dainai, taunimanima momo do idia gari bona do idia helogohelogo bada mai kavakava danu. Haida idia gwau, lagani 2000 be hanuaboi momokani ia matamaia neganai, taunimanima momo be sibodia do idia alaia mase.
Momokani, taunimanima ese unai nega idia gwauraia momo, to unai bamona idia karaia badina unai lagani be edia lalohadai bona kudouna ia hamarerea momo dainai. Tanobada dekenai hekwakwanai be momo dainai, taunimanima momo be idia laloa lagani 2000 dekenai edia noho do idia namo. Taunimanima haida idia laloa saiens bona masini havaraia karana edia diba be bada dainai, dina vairana dekenai taunimanima be aniani namona do idia abia bona edia mauri do idia halataia diba, do idia gaukara momo lasi to ruma dekenai do idia noho momo; idia lasi to masini be aonega lasi gaukarana metaudia do idia karaia; danu niuklia siahuna amo ranu do idia halaoa bensini (fuel) dekenai. Idia laloa holograph TV, Picturephones, color fax masini, bona gado hahanaia telefon do idia abia. Idia laloa Hua, Mars hisiuna, eiava ma hisiuna haida dekenai do idia lao bena unai gabu edia tano dekenai idia noho dava bada kohudia do idia geia.
To taunimanima haida be unai bamona idia laloa lasi. Diba tahua taudia haida idia laloa lagani 2000 dekenai tanobada taudia do idia hutuma herea bona tubutubu gaudia, hodahoda bona ranu do idia dika. Hodahoda do ia dika neganai tanobada ena kahana ibounai do idia siahu herea. Aisi ororodia do idia siahu bona unai ranu do ia aru lao davara dekenai, bona davara do ia bada dainai, abata do ia vara uma ena anina idia abia momo gabudiai, bona taunimanima momo idia noho gabudia dekenai, bona uma gabudia momo be tano gagaena ai do idia lao. Idia laloa tanobada ena bisinesi do idia dika, politikol gaukara do ia namo lasi dainai gavamani do idia moru bona taunimanima edia noho do idia dika, idia koua diba lasi raskol karadia do idia bada momokani, bona idia laloa niuklia tuarina badana ta do ia vara bona taunimanima iboudiai do ia haoredia vaitani.
Unai dika do idia vara idia herevalaia taudia be momo, to unai lagani 2000 ia kahirakahira mai neganai, idia diba momokani lasi unai bamona do ia vara eiava lasi. Idia diba lasi gaudia be momo dainai, dina vairana dekenai dahaka do ia vara idia diba lasi. Dina vairana dekenai dahaka do ia vara ia gwauraia bisinesi tauna ta ia gwau unai gaukara be hegeregere chess gadara karaia bamona. Ia gwau: “Kara ta lau do karaia lasi neganai, lau ese dala idauidau do lau karaia diba lau laloa guna. To lau danu ia gadara tauna ia karaia murinai, lau be dahaka lau karaia ma lau laloa lou.”
Lagani 2000 dekenai dahaka do ia vara ita diba namonamo lasi, nega ia hanaia murinai do ita diba. To, ita gwau lasi, dina vairana totona do oi daradara. Bible ese ia hahedinaraia mai anina bada lagani 1000 ena nega kahirakahira dekenai ita mai, unai nega ena anina bada be lagani 2000 ena nega ena anina bada do ia hanaia momokani. Unai lagani 1000 negana ia matamaia neganai do idia vara gaudia be taunimanima idia gwauraia gau namodia do idia hanaia momokani! Unai ena anina be dahaka? Do idia karaia gaudia be dahaka? Oi ai noia namona be murina hereva do oi duahia, bena Bible ena hereva unai gau dekenai do oi diba.