Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w91 10/15 rau 30-31
  • Duahia Taudia Edia Henanadai

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Duahia Taudia Edia Henanadai
  • 1991 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Inai Bamona Atikol
  • Inai Oi Laloatao, A?
    1991 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Keristani Lalohadaina Mase Negana Ena Kastom Karadia Dekenai
    1998 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Dirava Hamoalea Lasi Kastom Karadia Dekenai Naria Namonamo
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2005
  • Keristani Fineral Dirava Hamoalea Dalanai Karaia
    2009 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
1991 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w91 10/15 rau 30-31

Duahia Taudia Edia Henanadai

◼ Taunimanima ta ia mase neganai, Keristen taudia be ena ruma bese taudia dekenai palaoapalaoa idia henia eiava ena mase tauanina ia hekure rumana dekenai palaoapalaoa idia siaia be maoro, a?

Tano haida lalodiai unai be vaia taunimanima edia kara. To mase rumana dekenai palaoapalaoa siaia karana be nega haida tomadiho dalanai mai ena anina. Unai dainai namona be unai kara ita tahua namonamo, badina taunimanima edia kastom karadia ma haida be tomadiho koikoi dekena amo idia vara danu. The Encyclopedia of Religion (1987) bukana ena hereva oi laloa, ia gwau:

“Palaoapalaoa be mai anina helaga gabuna dekenai badina dirava tataudia bona dirava hahinedia ese idia gaukaralaidia. Flora, Roma taudia edia gara lou bona palaoapalaoa dirava hahinena, ese palaoapalaoa dekenai hairai bona bonana namo ia henidia . . . Edia dirava idia hanamoa bona idia tomadiho henidia dalana . . . be aniani bona palaoapalaoa idia dekenai idia henia.

“Tanobada ibounai dekenai, taunimanima ta ia mase neganai idia ese palaoapalaoa idia gaukaralaidia. Greek bona Roma taudia be mase taudia edia tauanina bona edia gara gabuna be palaoapalaoa amo idia koua. Japan lalonai, idia laloa idia mase Buddhist taudia edia lauma be lotus palaoapalaoa latanai idia abia daekau, bona mase taudia guria gabuna dekenai idia koroa lotus palaoapalaoa toana latanai mase laloatao nadina idia haginia . . . Mase ta ia vara neganai, Tahiti taudia be palaoapalaoa idia haboua bona tubutubu gauna ta ladana fern dekenai idia kumia, bena mase tauanina badinai idia rakatania, bena gabeai mauri helagana ia lao henia dalana do ia haraga totona, palaoapalaoa ena ranu mai bonana namona be mase tauanina dekenai idia bubua . . . Helaga negadia ma haida dekenai palaoapalaoa amo idia karaia bonana namo muramurana eiava ranuna mai bonana namo idia gaukaralaia.”

Tomadiho koikoi lalonai palaoapalaoa idia gaukaralaia ena sivarai idia diba dainai, Keristen taudia haida idia laloa mase ta ia vara neganai palaoapalaoa idia henia eiava idia siaia be namo lasi. Reana unai bamona idia laloa badina idia ura lasi tanobada ena kara idia tohotohoa, badina Iesu ena hahediba taudia be “tanobada ena lasi.” (Ioane 15:19) To, Bible ena hereva bona hanua taudia edia kara be mai anina inai hereva dekenai.

Palaoapalaoa be Dirava ena hariharibada gauna ta mauri taudia ese idia moalelaidia totona. (Kara 14:​15-17; Iakobo 1:17) Ia havaraia palaoapalaoa idauidau be tomadiho momokani dekenai idia gaukaralaidia. Kalaga dubuna dekenai, lamepa patana be ‘almond auna ena palaoapalaoa bona palaoapalaoa ma haida amo idia hahairaia.’ (Esodo 25:​31-34) Dubu lalonai palaoapalaoa bona niu audia idia koroa. (1 Hanua Pavapavadia 6:​18, 29, 32) Ia hedinarai goevagoeva, ena be Dirava momokani idia diba lasi taudia edia tomadiho lalonai palaoapalaoa idia gaukaralaidia, to ita gwau diba lasi Dirava momokanina idia tomadiho henia taudia ese nega ibounai palaoapalaoa idia gaukaralaidia karana idia dadaraia.​—Kara 14:13.

To, kastom haida, hegeregere mase neganai kastom karadia be edena bamona? Bible lalonai kastom idauidau edia sivarai ia gwauraia; idia haida be namo lasi tomadiho momokani taudia do idia karaia totona, to Dirava ena taunimanima ese kastom ma haida idia karaia diba. Hanua Pavapavadia Ginigunana 18:28 lalonai, Baal tomadiho henia taudia edia kastom ia gwauraia, ia gwau “idia boiboi badabada bona vaia edia kara kaia bona io amo idia ese sibodia edia kopina idia ivaia”​—tomadiho momokani taudia be unai kastom ena kara do idia karaia lasi. To, Ruta 4:7 dekenai, “nega gunadia lalonai Israel taudia edia hoi-lou gwaumaorona [idia karaia dalana]” ia gwauraia dika lasi.

Dirava ese ia abia dae kastom haida be reana tomadiho karana dekenai do idia vara diba danu. Dirava ese Paseka aria karaia dalana ia herevalaia neganai, ia gwau lasi uaina idia gaukaralaia, to Keristen taudia ginigunadia edia nega ia do mai lasi neganai, unai aria lalonai edia kastom be kapusi haida mai edia uaina idia gaukaralaia. To, Iesu bona ena aposetolo taudia be unai kastom idia dadaraia lasi. Idia laloa lasi unai be gau dikana, unai dainai unai kastom idia badinaia.​—Esodo 12:​6-18; Luka 22:​15-18; 1 Korinto 11:25.

Unai hegeregerena, mase ta ia vara neganai kastom haida be idia dika lasi. Aigupito taudia edia kara be mase tauanina dekenai muramura idia atoa ia bodaga haraga lasi totona. Mai ena abidadama bese kwarana tauna Iosef ia gwau lasi, ‘Inai be kaivakuku tomadiho henia taudia edia kastom ta, unai dainai ai Heberu taudia do ai dadaraia be gau badana.’ To, ena “hesiai taudia haida muramura gaukara idia diba taudia ia hamaorodia, iena tamana ena tauanina do idia hagoevaia, muramura mai edia bonana dekena amo do idia dahua ia bodaga haraga lasi totona.” Badina idia ura Iakobo be Gwauhamata Tanona dekenai do idia guria. (Genese 49:​29–50:3) Gabeai, Iuda taudia edia kastom mase taudia dekenai ma idia idau, hegeregere mase dinanai mase tauanina idia hagoevaia bona idia guria. Keristen taudia ginigunadia be unai bamona Iuda kastom idia abidia dae danu.​—Kara 9:37.

To, mase neganai bema kastom karana ta idia karaia bona unai kara ena badina be tomadiho kererena ta, hegeregere mase diba lasi maurina ena hahediba idia abia dae karana unai, be edena bamona? Encyclopedia buka ena hereva oi laloatao, ia gwau taunimanima haida be “palaoapalaoa idia haboua bona tubutubu gauna ta ladana fern dekenai idia kumia, bena mase tauanina badinai idia rakatania, bena gabeai mauri helagana ia lao henia dalana do ia haraga totona, palaoapalaoa ena ranu mai bonana namona be mase tauanina dekenai idia bubua.” Ena be taunimanima haida edia kastom be unai bamona, to namo lasi ita gwau Dirava ena hesiai taudia be mase neganai idia ese palaoapalaoa gaukaralaidia daladia haida idia dadaraia. Ena be Iuda taudia idia abia dae lasi taunimanima be “gabeai mauri helagana ia lao henia dalana” ia noho, to Bible ia gwau: “Idia ese Iesu ena tauanina idia abia, dabua aukana mai murumura danu dekenai idia kumia, Iuda taudia edia mase guria karana hegeregerena.”​—Ioane 12:​2-8; 19:40.

Keristen taudia ese Bible ena hereva momokani idia utua karadia idia dadaraia be namo. (2 Korinto 6:​14-18) Oibe, nega haida lalonai eiava gabu haida dekenai, gau idauidau, toana, bona kara idauidau edia anina idia herevalaidia kerere eiava hahediba koikoi dekenai idia hakapua. Hegeregere, nega gunanai au idia tomadiho henidia, idia laloa kudou ena toana laulauna be ia helaga, bona dirava koikoi tomadiho henia karana dekenai muramura mai bonana idia gaukaralaia. Unai anina be Keristen tauna be muramura mai bonana do ia gaukaralaia lasi, au be herahera gauna bamona do ia gaukaralaia lasi, eiava tauanina dekenai ageva bona rini, kudou ena toana bamona gaudia, do ia atoa lasi, a?a Unai be lalohadai maorona lasi.

Namona be Keristen momokani tauna be inai hereva ia laloa: Bema kastom ta do lau badinaia, taunimanima do idia laloa Bible ia gwauraia lasi hahedibana eiava karadia lau abia dae, a? Reana, mauri noho ena nega bona oi noho ena gabu dainai unai bamona do idia laloa eiava lasi. Kastom ta (eiava gau ta toana) be reana idau nega momokani dekenai, eiava hari inai nega lalonai gabu daudau tanona dekenai, ia be mai anina tomadiho koikoi karana dekenai. To, unai kara tahua totona nega bada do oi haorea garina, namona be sibona oi nanadaia inai bamona: ‘Lau noho ena gabu taudia edia lalohadai unai kara dekenai be dahaka?’​—1 Korinto 10:​25-29 itaia danu.

Bema taunimanima momo idia diba kastom ta (eiava toana ta, hegeregere korosi) be tomadiho koikoi dalana amo idia gaukaralaia, namona be oi dadaraia. Unai dainai Keristen taudia be korosi toana amo, eiava kakakaka kudouna toana amo idia karaia palaoapalaoa do idia siaia lasi bema taunimanima idia laloa unai be mai anina tomadiho karana dekenai. Mase ia vara neganai eiava mase guria gabuna dekenai, reana palaoapalaoa idia gaukaralaia edia dala idauidau be mai anina oiemu hanua ena tomadiho karana dekenai. Namona be Keristen tauna be unai bamona gaukaralaia daladia idauidau do ia dadaraia danu. To, ita gwau lasi mase neganai palaoapalaoa ita siaia eiava hospital dekenai iseda turana ta dekenai palaoapalaoa ita henia karana be ita dadaraia tomadiho koikoi karana ta.b

To, tano momo lalodiai taunimanima momo edia kastom be palaoapalaoa idia henia edia hebogahisi toana idia hahedinaraia totona. Lalohisihisi ena nega lalonai, palaoapalaoa be mai edia hairai dainai taunimanima edia lalona idia hamoalea sisina diba. Danu idia be iseda hebogahisi bona laloa namo toana idia hahedinaraia. Tano haida dekenai hebogahisi karana idia hahedinaraia totona, edia kastom be gorere taudia eiava mase tauna ena varavaradia totona aniani idia karaia. (Mani oi laloatao, taunimanima be Doreka idia laloa bada badina ia ese taunimanima ia laloa momo bona ia hebogahisi henidia. [Kara 9:​36-39]) Bema ia be mai ena anina lasi tomadiho koikoi karana dekenai, Iehova ena Witness taudia haida edia kara be hospital dekenai ia noho turana ta dekenai eiava tau ta ia mase neganai, idia be palaoapalaoa idia henia. Bona heduru karadia ma haida amo edia lalo-namo bona edia hebogahisi idia hahedinaraia diba.​—Iakobo 1:27; 2:​14-17.

[Footnotes]

a Nega daudau lalonai kaivakuku tomadiho henia taudia ese palaoapalaoa dekena amo muramura mai bonana idia gaukaralaia, to Dirava ena taunimanima ese edia tomadiho lalonai muramura mai bonana idia gaukaralaia be ia kerere lasi.​—Esodo 30:​1, 7, 8; 37:29; Apokalupo 5:8.

b Namona be ruma bese taudia edia ura ita badinaia. Ruma bese haida idia gwau idia ura lasi taunimanima be palaoapalaoa do idia siaia, to idia ura unai moni idia atoa kongregesen kontribusen mauana dekenai eiava dabu taudia idia durua oreana ta idia henia.

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia