Emu Lalona Hadibaia Dalana
“LALONA goevana be pilo namo hereana.” Unai idaunegai aonega herevana ese inai mai anina gauna ia hahedinaraia: Iseda lalona ena mamina hegeregerena ita kara neganai, lalo-maino bona kerere lasi hemami ita moalelaia.
To, taunimanima ibounai ese unai dala idia abia hidi lasi. Adolf Hitler ia gwau iena gaukara be taunimanima ia hadikaia chimera, o ia noho momokani lasi gauna, idia gwauraia lalona, amo idia do ia ruhaia. Iena dagedage lohia negana ia hahedinaraia hebogahisi lasi taudia be edia lalona ena hakaua idia dadaraia neganai, dika bada do ia vara. To hari inai nega ai unai bamona hebogahisi lasi dagedage raskol taudia idia noho—hahine idia hadikaia bona ala-ala idia karaia mai edia helalo-kerehai lasi ida. Hari idia momo be memero o kekeni sibona. Unai kara ia herevalaia buka ta ena hereva kwarana maragina ta be Mai Edia Lalona Lasi Natudia.
Ena be taunimanima momo herea idia laloa lasi dagedage karana ta do idia karaia, to idia momo edia lalona do ia hisihisi lasi bema sihari kava, koikoi hereva, eiava koikoi karana idia karaia. Tanobada hegegemadai kara namo badinaia karana ia maragi ia lao. Aposetolo Paulo be tomadiho momokani negea vaitani negana ia herevalaia neganai, ia gwau Keristani taudia haida be inai tanobada ena siahu henunai do idia lao bena “auri siahu herea ese edia lalona ia gabua dikadika bamona.” (1 Timoteo 4:2) Inai “nega ena dokona” ai unai lalona hadikaia karana ia vara haraga diba. (2 Timoteo 3:1) Unai dainai namona be Keristani taudia idia hekwarahi edia lalona idia naria totona. Unai ita karaia diba bema ia ita hadibaia bona ita hagoadaia.
Darana, Kudouna, Bona Emu Lalona
Aposetolo Paulo ia gwau: “Lau be Keriso ena tauna ta, unai dainai lau hereva momokani, lau hereva koikoi diba lasi. Lauma Helaga ese danu lauegu lalona dekenai ia hadibaia lau hereva koikoi lasi.” (Roma 9:1) Lalona be uitnesi ia henia diba. Ta ena kara ia tahua bona do ia hanamoa eiava ia gwauraia dika diba. Namo bona dika ita diba karana be ita lalonai ia noho, iseda Havaraia Tauna ese ia atoa dainai. To, iseda lalona ita haidaua bona hadibaia diba. Edena bamona? Dirava ena Hereva ena diba maoromaoro abia karana amo. Aposetolo Paulo ia gwau: “Dirava ese emui lalona do ia hagiroa, vadaeni do umui matamata, bona idau momokani. Unai dekena amo Dirava ena ura be do umui diba momokani. Do umui diba edena kara be namo, edena kara Dirava ia ura henia, bona edena kara be goeva momokani.” (Roma 12:2) Dirava ena lalohadai bona ena ura be emu darana dekenai oi atoa neganai, emu lalona be Dirava badinaia dalanai do ia gaukara.
Iehova ena Witness taudia ese taunimanima milioni momo tanobada hegegemadai idia durua ‘Iehova Dirava bona Iesu Keriso idia dibaia’ totona. (Ioane 17:3) Davana lasi Baibel stadi henia karana amo, kudou namo taudia dekenai Iehova Dirava ena taravatu mahuta hebou karana, inuinu kekero gaudia, headava, bisinesi, bona gau idauidau momo dekenai idia hadibaia.a (Aonega Herevadia 11:1; Mareko 10:6-12; 1 Korinto 6:9, 10; Efeso 5:28-33) Unai diba maoromaoro abia be Dirava ia badinaia lalona ena havaraia karana badana ta. (Filipi 1:9, NW) To momokani, Keristani tauna ta ena lalo-parara Baibel dekenai ia hegeregere murinai, Dirava ena Hereva ia duahia loulou be gau badana bema ia ura ena lalona ia goada noho.—Salamo 1:1-3.
Baibel ese lalona be kudouna ia laulaulaia gauna, iseda hemami, ida ia hatamonaia. (Roma 2:15) Lalona ia heau namonamo totona, darana bona kudouna idia gaukara hebou be gau badana. Ena anina be diba be emu darana lalonai oi atoa sibona be hegeregere lasi. Namona be emu kudouna—emu hemami, ura, bona tahua gaudia oi haidaua. Aonega Herevadia bukana ese inai bamona herevadia ia gaukaralaia: “oiemu kudouna ese laloa kehoa do ia ura henia,” “oiemu kudouna amo . . . oi ura henia,” “emu kudouna be dala ai oi hakaua.” (Aonega Herevadia 2:2; 23:19; 27:23) Karaia dalana ta be Baibel siridia laloa namonamo bona laloa dobu. Salamo 77:12 ia gwau: “Oiemu gaukara ibounai do lau laloa noho, bona oiemu siahu karadia danu do lau laloa.” Laloa namonamo karana ese ita ia durua iseda hemami bona ura dobudia ita davaria totona.
Reana kara mirona ta, hegeregere kuku ania karana, oi karaia. Taunimanima momo bamona oi diba vadaeni emu tauanina ia hagorerea diba. Ena be emu turadia bona ruma bese taudia ese oi idia doria, to oi davaria hadokoa be auka. Edena dala amo Baibel ena sivarai laloa namonamo karana ese emu lalona ia hagoadaia diba?
Haheitalai ta be, aposetolo Paulo ena hereva 2 Korinto 7:1 ai oi laloa dobu toho: “Lauegu turana lalokau e, inai gwauhamata hereva ibounai be ita totona Dirava ese ia gwauraia. Unai dainai tauanina bona lauma hamiroa karadia ibounai do ita hadokoa, bona iseda mauri ita hagoevaia be namo. Vadaeni Dirava ena vairanai do ita noho namonamo, mai goeva bona mai gari danu.” Unai hereva ena anina oi laloa. Sibona oi nanadaia, ‘Paulo ia gwauraia “gwauhamata hereva” be dahaka?’ Ia kahirakahira idia noho siridia oi duahia neganai, do oi itaia siri gunadia ruaosi idia gwau: “Lohiabada ma ia hereva, ia gwau: ‘Umui ese idia do umui rakatania, bona idia dekena amo do umui parara. Miro gaudia ibounai dekena amo do umui raka siri, vadaeni umui do lau abia dae. Lau be umui emui Tamana do lau noho, bona lauegu natuna, tau bona hahine, umui do lau halaoa. Siahu Ibounai Lohiabada ese inai bamona ia hereva.’ ”—2 Korinto 6:17, 18.
Paulo ena hahegani ‘miro gaudia ita rakatania’ be hari mai ena siahu ita dekenai! Ita ia doria gauna be Dirava ena gwauhamata ‘ita do ia abia dae,’ anina be ita do ia gimaia. Reana sibona oi nanadaia, ‘Lau ura ia lau tura henia momokani—natuna merona eiava natuna kekenina be tamana ta ida idia karaia hegeregerena, a?’ Lalokau Diravana mai ena aonega ese oi do ia “abia dae” eiava oi ia lalokau henia be lalohadai namo hereana, ani? Bema unai lalohadai be idau oi dekenai, namona be lalokau tamadia ese edia natudia dekenai lalokau idia hahedinaraia daladia oi itaia. Hari emu lalona dekenai oi bona Iehova ihuanai unai bamona hetura karana ia noho oi lalohadailaia! Bema oi laloa namonamo loulou, unai bamona tura henia karana abia urana do ia goada ia lao.
To namona be inai oi laloa: Dirava kahirakahira oi noho diba dalana tamona be ‘miro gaudia ibounai dekena amo do oi raka siri.’ Sibona dekenai inai henanadai oi henia: ‘Kuku ania karana be Dirava ese ia gwauraia dika “miro gaudia” ta, ani? Lau gaukaralaia neganai, ‘tauanina hamiroa karana’ lau karaia, bona gorere idauidau abia karana lau karaia, a? Iehova be goeva bona “helaga” Diravana dainai, do ia moale bema mai egu ura ida sibona lau hamiroa, a?’ (1 Petero 1:15, 16) Mani oi itaia, Paulo ese “lauma hamiroa karadia,” eiava iseda laloa dalana hamiroa karadia, ia gwauraia danu. Sibona dekenai oi henanadai: ‘Kuku manadalaia karana ese egu laloa dalana ia biagua, a? Lau hekwarahi bada egu ura gauna abia totona, herevana egu tauanina, egu famili, eiava egu ladana namona Dirava vairanai lau hadikaia noho, a? Kuku ania manadalaia karana lau hadokoa lasi dainai, ia havaraia dika ena bada egu mauri lalonai be dahaka?’ Oi idia hisihisilaia henanadai edia haere oi tahua neganai, reana emu lalona do ia hagoadaia unai oi rakatania totona!
Momokani, reana kuku ania karana oi rakatania diba totona, ma haida edia heduru oi abia be namo. To, Baibel ena hereva laloa namonamo karana ese emu lalona ia hadibaia bona ia hagoadaia oi manadalaia vadaeni karana dikana do oi rakatania totona.
Ita Kerere Neganai
Ena be ita hekwarahi kara namo karaia totona, to nega haida ita be kara dika taudia dainai ita moru bona ita kerere. Unai neganai iseda lalona ese ita do ia botaia, to reana ita ura ia ita badinaia lasi. Eiava ita ia hametaua dainai ita ura Dirava hesiai henia karana ita rakatania momokani. To, namona be King Davida ena sivarai oi laloa. Bataseba ida heudahanai ia karaia murinai, iena lalona ese ia botaia. Ia mamia hisihisi ia herevalaia, ia gwau: “Dina bona hanuaboi ibounai, oi Lohiabada ese lau oi matakani henia noho. Lauegu goada be ia ore ia lao, siahu neganai ranu be ia kororo lao bamona.” (Salamo 32:4) Hisihisi ia mamia? Oibe! To unai lalo-hisihisi, Dirava ia badinaia lasi dainai ia vara hisihisina, ese Davida ia doria ia helalo-kerehai bona Dirava ida maino ia karaia lou totona. (2 Korinto 7:10 itaia.) Davida ena noinoi, Dirava ese ia do ia gwauatao henia noinoi, ese ia hahedinaraia goevagoeva ia helalo-kerehai momokani. Badina ena lalona ena hakaua ia badinaia, Davida ese heduru ia abia ena kara haidaua totona bona gabeai ena moale ia abia lou.—Salamo 51.
Hari inai nega ai unai ia vara diba danu. Haida be guna Baibel idia stadilaia Iehova ena Witness taudia ida, to idia itaia edia mauri dalana be Dirava ena taravatu hereadaedia hegeregerena lasi neganai, stadi idia hadokoa. Reana tau o hahine ta ida idia noho kava, idia headava lasi, eiava miro karadia idia karaia. Edia lalona ese idia hahisidia.
Bema unai ia vara oi dekenai, namona be Pentekoste dinana ai aposetolo Petero ena hereva oi laloa. Iuda taudia, ena tano tamona taudia, edia kara dika ia hahedinaraia neganai, “idia gari momo.” To kara namo idia rakatania lasi, Petero ena sisiba, idia helalo-kerehai be namo sisibana, idia badinaia, bona Dirava ena lalo-namo idia abia. (Kara 2:37-41) Unai oi karaia diba danu! Hereva momokani oi rakatania lasi emu lalona ia hisihisi dainai, to namona be ‘emu lalona ia giroa.’ (Kara 3:19) Bema mai emu lalo-goada bona lalo-hekwarahi ida oi kara, emu mauri do oi haidaua bona Dirava ena lalo-namo do oi abia.
“Mai Emui Laloa Maoromaoro Do Umui Noho”
Herevana Iehova ena dala oi dibaia matamaia eiava lagani momo vadaeni oi be lo Keristani tauna ta, to Petero ena sisiba be maoro: “Mai emui laloa maoromaoro do umui noho.” (1 Petero 3:16) Lalona be durua gauna, hametaua gauna lasi. Ia oi hadibaia dalana be Dirava ena Hereva, Baibel, ena aonega amo emu darana bona kudouna oi ubua. Emu lalona ese oi ia sisiba henia neganai, oi badinaia. Emu lalona badinaia karana ese ia havaraia maino korikorina oi moalelaia.
Momokani, emu lalona hadibaia bona haidaua be auka. To, Iehova Dirava ena heduru oi noia diba. Iena heduru ida, mai “laloa maoromaoro bona abidadama korikori dekena amo” Dirava do oi hesiai henia diba.—1 Timoteo 1:5.
[Footnotes]
a Bema oi ura davana lasi Baibel stadi oi abia, namona be Iehova ena Witness taudia edia kongregesen ta emu gabu dekenai oi noia, eiava inai magasin ena pablisa taudia oi tore henia.
[Picture on page 6]
Dirava ena Hereva ita duahia bona laloa dobu neganai, iseda lalona ia hadibaia