Emu Lalomamina ese Oi Ia Durua, A?
“Inai oda ena badina be inai, namona be iseda lalokau be kudou goevana amo, lalomamina namona.” —1 TIM. 1:5.
1, 2. Ita gaukaralaia lalomamina be daika amo ita abia? Bona dahaka dainai ita be lalomamina ita gaukaralaia dainai ita moale?
IEHOVA DIRAVA ese taunimanima ia havaraia neganai, ura kwalimu ia henia, unai amo idia sibona ese abia hidi idia karaia diba. Dirava ese tau bona hahine ginigunana bona gabeai do idia havaraia natudia dekenai gau namona ta ia henia, unai be edia lalomamina. Unai ese idia ia durua namo bona dika edia idau idia diba totona. Bema lalomamina ita gaukaralaia namonamo, ita do ia durua kara namodia ita hahedinaraia bona kara dika do ita dadaraia. Iseda lalomamina ese ia hahedinaraia, Dirava be ita ia lalokau henia bona ia ura taunimanima idia lalotamona bona kara namodia idia karaia.
2 Hari danu, taunimanima be mai edia lalomamina. (Roma 2:14, 15 duahia.) Ena be momo be Baibel ena taravatu idia badinaia lasi, to ita itaia taunimanima haida be kara namodia idia hahedinaraia bona kara dikadia idia dadaraia. Lalomamina ese momo ia durua kara dika rohorohodia idia karaia lasi totona. Mani oi laloa, bema taunimanima be lalomamina lasi, tanobada be do ia dika momokani. Taunimanima momo be edia lalomamina ese ia koua kara dika badadia idia karaia lasi totona. Mani oi laloa, bema taunimanima dekenai lalomamina ia noho lasi, tanobada ai dika momo do idia vara! Kara dikadia momo edia sivarai do ita kamonai. To ita moale badina Dirava ese ita taunimanima dekenai lalomamina ia henia!
3. Edena dala ai kongrigeisen lalonai eda lalomamina ese ita ia durua?
3 To Iehova ena hesiai taudia be tanobada taudia amo idia idau, badina edia lalomamina idia hadibaia. Idia ura edia lalomamina be Dirava ena taravatu hegeregere do idia gaukaralaia, unai amo maoro bona kerere, namo bona dika edia idau idia dibaia bona abia hidi idia karaia. Lalomamina hadibaia namonamo karana ese kongrigeisen dekenai namo ia havaraia. To, lalomamina ita hadibaia namonamo dainai, gau namodia momo ita karaia diba. Baibel ese lalomamina be abidadama bona lalokau ida ia herevalaia. Paulo ia gwau: “Inai oda ena badina be inai, namona be iseda lalokau be kudou goevana amo, lalomamina namona amo, bona abidadama momokanina amo ia vara.” (1 Tim. 1:5) Eda lalomamina ita hadibaia bona ita badinaia neganai, eda lalokau Iehova dekenai ita habadaia bona eda abidadama do ia goada. Danu, eda hetura karana Iehova ida, eda kudouna ai idia noho gaudia, bona Iehova hamoalea urana ia hahedinaraia. Momokani, lalomamina ese ita ia hadibaia ita be edena bamona taudia.
4. Edena dala ai eda lalomamina ita hadibaia diba?
4 To, edena dala ai eda lalomamina ita hadibaia diba? Namona be hanaihanai ita guriguri bona Baibel ita stadilaia, ita duahia gaudia ita laloa dobu bona ita dibaia gaudia ita badinaia. Unai ese ia hahedinaraia Baibel ena taravatu ita diba sibona be hegeregere lasi. To, namona be Baibel ita stadilaia karana ese ita ia durua Iehova, iena kara, bona ia ura henia o ia inai henia gaudia ita dibaia. Unai amo iseda lalomamina be Iehova Dirava ena ura hegeregerena do ita gaukaralaia. Bona ia do ita tohotohoa.
5. Inai stadi lalonai dahaka do ita herevalaia?
5 To, namona be sibona ita nanadaia: Abia hidi ita karaia totona, edena dala ai Baibel amo ita hadibaia lalomamina ese ita ia durua diba? Eda tadikaka be edia lalomamina hegeregerena abia hidi idia karaia neganai, edena dala ai idia ita matauraia diba? Bona edena dala ai eda lalomamina ese ita ia durua hesiai gaukara ita goadalaia totona? Eda lalomamina ese gau haida dekenai ita ia durua diba, hegeregere: (1) medikol heduru, (2) moale karadia, bona (3) haroro gaukara ai. Hari unai do ita herevalaia.
ITA LALOA MAOROMAORO BE NAMO
6. Edena bamona negadiai tadikaka bona taihu be abia hidi idia karaia be namo?
6 Baibel ese ita ia hagoadaia kara dikadia ita dadaraia bona aniani bona inuinu momo karana dekenai lalohadai maorona ita abia totona. (Aon. 23:20; 2 Kor. 7:1) Ena be iseda mauri lagani ia bada o ita gorere, to Baibel ena hakaua herevadia ita badinaia karana ese gorere idauidau amo ita do ia gimaia. Tano haida ai, gorere hanamoa muramuradia bona medikol heduru idauidau idia noho. Nega momo tadikaka bona taihu be medikol heduru idia ura abia hidi neganai, brens ofesi ena heduru idia noia. Momo idia henanadai, “Iehova ena hesiai tauna ta be unai bamona medikol heduru ia abia be namo, a?”
7. Edena dala ai medikol heduru dekenai abia hidi oi karaia diba?
7 Brens ofesi eiava kongrigeisen elda taudia be maoro lasi Witnes tauna ta totona abia hidi idia karaia, edena muramura o medikol heduru ia abia totona. (Gal. 6:5) To, ta be disisen namona ia karaia totona, idia ese Iehova ena hakaua hereva hegeregerena heduru idia henia diba. Hegeregere, Keristani tauna ta be inai hahegani do ia laloatao be namo: “Rara. . . umui dadaraia noho.” (Kara 15:29) Unai ese ia hahedinaraia rara bona ena kahana badadia foa do idia abia lasi. Unai ese Keristani tauna ena lalomamina do ia durua rara amo idia karaia muramuradia ia abia hidi totona.a To bema medikol heduru ita ura, edena bamona Baibel ena sisiba ese ita ia durua diba?
8. Medikol heduru ita laloa neganai, edena dala ai Filipi 4:5 ese ita ia durua?
8 Aonega Herevadia 14:15 ia gwau: “Mai ena lalona kehoa lasi tauna ese, hereva ibounai ia hamomokania noho, to laloa kehoa tauna ese, iena raka dalana ia laloa namonamo noho.” Gorere haida totona, muramura be lasi. To, bema oi kamonai haida be muramura ta idia hoihoilaia bona idia gwau taunimanima momo idia durua vadaeni, namona be ita naria namonamo. Paulo ia gwau: “Namona be taunimanima ibounai ese emui laloa maoromaoro karana idia itaia.” (Fili. 4:5) Danu, namona be ita laloa maoromaoro, namo lasi iseda nega bada ita haorea gorere hanamoa daladia ita tahua totona, bona Iehova hesiai henia karana ita laloa bada lasi. Bema iseda mauri lalonai gorere hanamoa daladia ita tahua momo, ma haida edia namo do ita laloa bada lasi. (Fili. 2:4) Iseda hetura karana Iehova ida be mai anina bada, bona medikol dalanai heduru ita tahua neganai, namona be laloa maoromaoro karana ita hahedinaraia.—Filipi 1:10 duahia.
Haida ese emu lalohadai idia badinaia totona idia oi doria, a? (Paragraf 9 itaia)
9. Medikol heduru ita abia hidi neganai, edena dala ai Roma 14:13, 19 ese ita ia durua? Bona dahaka ese lalotamona karana ia hadikaia diba?
9 Laloa maoromaoro Keristani tauna be haida do ia doria lasi ena lalohadai idia badinaia totona. Europe ena tano ta ai, headava tau bona hahine be tadikaka haida idia doria idia hoihoilaia aniani ena muramura haida idia abia totona. Haida idia abia bona gabeai idia davaria unai muramura ese idia ia durua lasi dainai, idia badu. Unai headava taudia be mai edia maoro idia sibona totona abia hidi idia karaia edena muramura do idia abia. To, bema medikol dala haida dainai kongrigeisen ena lalotamona karana ia hadikaia, unai be laloa maoromaoro karana lasi. Guna, Roma Keristani taudia edia lalohadai aniani bona dina haida dekenai be idauidau. Unai dainai Paulo ese sisiba ia henia, ia gwau: “Tau ta ia laloa, dina ta ese dina ma haida ia hereaia, bona ma ta ia laloa, dina ibounai be hegeregere. Namona be ta ta idia diba momokani idia abia dae gaudia be maoro.” Namo lasi iseda kara amo haida ita hahekwakwanaia.—Roma 14:5, 13, 15, 19, 20 duahia.
10. Dahaka dainai haida edia abia hidi ita matauraia be namo? (Laulau ginigunana herevalaia.)
10 Bema iseda tadikaka be edia lalomamina hegeregerena idia karaia abia hidi ita lalopararalaia lasi, namo lasi idia ita hahemaoro henia eiava ita doria edia lalohadai idia haidaua totona. Reana ena lalomamina be ia ‘manoka’ bona ia hadibaia noho be namo, eiava ena lalomamina ia hadibaia namonamo dainai gau haida dekenai abia hidi ia karaia haraga diba. (1 Kor. 8:11, 12) To, reana iseda lalomamina ita sekea namonamo, bema Baibel ena hakaua herevadia hegeregerena ita hadibaia. Medikol heduru dekenai, namona be ita ta ta sibona eda abia hidi do ita karaia bona ita karaia abia hidi ena maduna ita abia dae.
MOALE KARADIA KARAIA
11, 12. Bema moale karadia ita abia hidi, Baibel ai edena sisiba ita laloatao be namo?
11 Iehova ese taunimanima ia havaraia bona ia ura mauri idia moalelaia, unai dainai moale karadia ita karaia. Solomona ia gwau “kiri be mai ena nega” bona “mavaru danu be mai ena nega.” (Had. 3:4) To, moale karadia haida be ita idia durua lasi o hagoadaia lasi, eiava bema moale karadia ita karaia momo nega bada do ita haorea kava. Edena dala ai iseda lalomamina ese ita ia durua moale karadia namodia ita abia hidi totona?
12 Baibel ia gwau “tauanina ena kara dikadia” ita dadaraia be namo. Idia be “matabodaga karadia, miro karadia, gwau-edeede hemarai karadia, kaivakuku tomadiho henia karana, meamea karadia, inai heheni karadia, heai, mama, badu momo, heiriheiri, hapararaia karana, taunimanima badinaia karana, laloa dikadia, kekero, regerege bada pati karadia, bona unai bamona karadia.” Paulo ia gwau: “Unai gaudia idia karaia taudia be Dirava ena basileia do idia abia lasi.” (Gal. 5:19-21) Ita sibona ita nanadaia: ‘Egu lalomamina ese lau ia hadibaia, kara helulu, bese abia isi karana, bona dagedage spot gadara lau dadaraia totona, a? Bema muvi ai ponografi laulau, matabodaga, inuinu kekero, o lauma dikadia idia hedinarai, egu lalomamina ese lau ia hadibaia unai lau itaia lasi totona, a?’
13. Edena dala ai 1 Timoteo 4:8 bona Aonega Herevadia 13:20 ena sisiba ese ita idia durua diba?
13 Danu, Baibel ena hakaua herevadia amo iseda lalomamina ita hadibaia diba, moale karadia maorodia ita abia hidi totona. Unai hakaua herevana ta be “tauanina treinia karana be mai ena namo sisina.” (1 Tim. 4:8) Momo idia gwau, tauanina ena treinini ese iseda helt bona tauanina ia durua. To, bema ita ura haida ida ita treinini, edena bamona taudia ida ita treinini be maoro? Aonega Herevadia 13:20 ia gwau: “Aonega tauna danu ia raka hebou noho tauna, be do ia aonega, to kavakava taudia danu oi turana karaia neganai, dika do oi davaria.” Unai ese ia hahedinaraia, Baibel amo ita hadibaia lalomamina hegeregerena iseda moale karadia do ita abia hidi be namo.
14. Edena dala ai ruma bese ta be Roma 14:2-4 ena hereva ia badinaia?
14 Christian bona Daniela be mai edia natudia rua. Christian ia gwau: “Emai Ruma Bese Ena Tomadiho lalonai moale karadia ai herevalaia neganai, ai itaia moale karadia haida be namo, to haida be idia namo lasi. Daidia be emu tura namodia? Emai natuna kekeni ta ia maumau, badina ia itaia sikuli gabuna ai Witnes natudia haida edia kara be namo lasi. Nega haida unai ese ena lalona ia veria idia ia tohotohoa totona. Bena ia ai hagoadaia, ita ta ta be mai iseda lalomamina, bona unai ese ita ia hadibaia dahaka do ita karaia bona edena turadia do ita abia hidi.”—Roma 14:2-4 duahia.
Baibel amo oi hadibaia lalomamina ese oi ia durua dika idauidau oi dadaraia totona (Paragraf 14 itaia)
15. Moale karadia totona ita palani neganai, edena dala ai Mataio 6:33 ese ita ia durua?
15 Edena bamona negadia ai moale karadia ita karaia diba? Kongrigeisen hebou, haroro gaukara, sibona emu stadi negadia ai moale karadia oi karaia, a? Dahaka be mai anina bada? Iesu ia gwau: “Nega ibounai Dirava ena Basileia bona ena kara maoromaoro do umui tahua guna, bona unai gaudia ibounai be umui dekenai do ia henia.” (Mat. 6:33) Iesu ena sisiba hegeregerena, emu lalomamina ese oi ia hadibaia dahaka be mai anina bada, a?
GAUKARA NAMODIA ITA KARAIA
16. Iseda lalomamina ese edena dala ma ta ai ita ia durua?
16 Lalomamina namona ese ita do ia hadibaia danu gaukara namodia ita karaia totona. Hegeregere, ruma-ta-ruma-ta ai bona nega bona dala idauidau ai ita karaia haroro gaukaradia. Paulo ena lalomamina ese ia hadibaia dainai, haroro gaukara ia karaia. Ia gwau: “Unai be egu maduna. Oibe, bema sivarai namona lau harorolaia lasi, lau madi o!” (1 Kor. 9:16) Ia ita tohotohoa neganai, iseda lalomamina be ita do ia hadibaia, ita karaia gaukara be maoro. Bona sivarai namona ita harorolaia neganai, iseda hereva idia kamonai taudia be do idia moale. Paulo ia gwau: “Hereva momokani ai gwauraia hedinarai karana amo, Dirava vairanai ai hahedinaraia, ai be haheitalai namona taunimanima ibounai dekenai.”—2 Kor. 4:2.
17. Edena dala ai taihu matamata ta ese ena lalomamina ia badinaia?
17 Jacqueline ena mauri lagani be 16 neganai, sikuli ai mauri gaudia ia stadilaia. Klas dekenai, evolusen idia herevalaia momo. “Ena be klas ai nega momo lau hereva, to evolusen idia herevalaia neganai, egu lalomamina dainai lau hereva momo lasi. Lau ura lasi evolusen lalohadaina lau durua. Tisa dekenai ena badina lau herevalaia. Lau moale, badina egu hereva ia kamonai namonamo, bona lau ia hamaoroa egu klas dekenai Dirava ese ia havaraia gaudia lau herevalaia totona.” Jacqueline ia moale bada, badina ia idia kamonai henia bona Baibel ese ia hadibaia lalomamina ia badinaia. Emu lalomamina ese oi ia hadibaia kara namodia oi karaia totona, a?
18. Dahaka dainai ita ura lalomamina namona ita abia?
18 Iseda mauri ai Iehova ena taravatu bona dala ita badinaia neganai, ita moale, ani? Eda lalomamina be mai anina bada. Bema hanaihanai Baibel ita stadilaia, ita dibaia gauna ita laloa dobu bona ita badinaia, ita be iseda lalomamina ita hadibaia noho. Iseda Keristani maurina lalonai ita do ia durua bada!
a Gima Kohorona, July 1, 2004, rau 15-17 ai, kahana ladana “Duahia Taudia Edia Henanadai” itaia.