Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w98 8/1 rau 19-24
  • ‘Ai Karaia Vadaeni Gaudia be Aiemai Gaukara Sibona’

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • ‘Ai Karaia Vadaeni Gaudia be Aiemai Gaukara Sibona’
  • 1998 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Baibel Ena Hereva Momokani Ai Davaria
  • Hereva Momokani Dekenai Ai Goada Ai Lao
  • Emai Gaukara Ia Idau
  • Mai Anina Bada Betele Maurina
  • Gaukara Ia Bada Ia Lao Lalonai Heduru Lau Henia
  • Lau Dibaia Gaudia
  • Oi Totona Unai be Gaukara Hereadaena, A?
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2001
  • Ful-Taim Hesiai Gaukara Lau Davaria Hahenamo
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2014
  • “Dirava Ena Ruma” Ita Raraia Mai Lalo-Moale Ida
    1994 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Mauri Namona ta Iehova Hesiai Henia Lalonai
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2001
Ma Haida Itaia
1998 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w98 8/1 rau 19-24

‘Ai Karaia Vadaeni Gaudia be Aiemai Gaukara Sibona’

GEORGE COUCH ESE IA SIVARAILAIA

Daba ai ruma-ta-ruma-ta haroro gaukara ai karaia murinai, egu turana ese sanwis rua ia kokia. Ai aniani ore murinai, kuku ta lau abia lau ania totona. Ia henanadai: “Lagani hida oi noho hereva momokani lalonai?” Lau hamaoroa: “Varani hanuaboi be egu hebou ginigunana dekenai lau lao.”

LAU be March 3, 1917, taoni maragina ladana Avonmore kahirakahira, animal ubua gabuna ta dekenai lau vara, ia be kilomita 50 bamona Pittsburgh, Pennsylvania, U.S.A. ena ist kahana dekenai. Unuseniai egu tama sina ese egu kakadia toi, egu tadina, egu taihuna, bona lau idia naria ela bona ai bada.

Tomadiho dalanai ai idia hadibaia momo lasi. Guna egu tama sina be dubu dekenai idia lao, to ai natudia ai do maragi neganai dubu idia rakatania. To, Havaraia Tauna ai abidadama henia, bona emai famili ena mauri lalonai Baibel ena hakaua dalana ai badinaia.

Egu tama sina ese lau dekenai idia hadibaia gauna namona be maduna huaia karana​—⁠edena bamona do lau abia dae bona lau karaia haorea. Unai be animal ubua gabuna ena mauri dalana. To emai mauri lalonai ai gaukara sibona lasi. Moale karadia namodia ai karaia danu, hegeregere basketbol bona beisbol ai gadara, hosi ai guia, bona ai nahu. Unai neganai ai be moni momo lasi, to animal ubua gabuna dekenai emai mauri be namo herea. Komiuniti sikuli ai karaia neganai klasrum tamona dekenai ai sikuli bona haisikuli ai karaia neganai, taoni dekenai ai lao.

Hanuaboi ta lau bona egu turana ta be taoni dekenai ai loaloa. Kekeni ta mai hairaina be ena ruma amo ia raka lasi egu turana ia hanamoa totona. Egu turana ese Fern Prugh ia hahedinaraia lau dekenai bona lau hedavari henia. Ia be haisikuli ia noho dalana dekenai ia noho. Nega momo ena ruma lau hanaia neganai, Fern be murimuri ai ia gaukara noho. Ia hedinarai, ia be gaukara goada kekenina, bona unai lau moalelaia. Ai hetura heheni, ai lalokau heheni, bona April 1936 ai, ai headava.

Baibel Ena Hereva Momokani Ai Davaria

Lau do vara lasi neganai, hahine buruka ta ia noho, bona taoni taudia ese ena tomadiho dainai idia kara dika henia. Sinagu be Saturday ai taoni dekenai ia lao ia hoihoi totona neganai, ia vadivadi henia. Sinagu ese ena ruma ia hagoevaia bona ena gaukara maragidia ia karaia ela bona unai hahine ia mase. Lau diba Iehova ese Sinagu ia hanamoa badina ia be unai Bible Student hahinena, unai neganai Iehova ena Witness taudia be unai ladana idia gaukaralaia, ia hebogahisi henia.

Gabeai, egu lalana ena natuna kekeni maragina ia mase haraga. Dubu ese egu lalana ia hagoadaia lasi to ena dekena hahinena, ia be Bible Student ta ese ia durua. Unai Bible Student ese tau ta ia mase neganai dahaka ia vara ia hahedinaraia. (Iobu 14:​13-15; Hadibaia Tauna 9:​5, 10) Unai ese egu lalona ia hagoadaia bada momokani. Egu lalana ese Sinagu dekenai toreisi lou helarona ia kikilaia. Unai ese Sinagu ena lalona ia veria, badina ia do maragi neganai ena tama sina idia mase bona ia ura ia diba tau ta ia mase neganai dahaka ia vara. Unai sivarai ese lau ia hadibaia, nega bona gabu idauidau dala ia kehoa neganai, do lau haroro.

Lagani 1930 murinai, Sinagu be Joseph F. Rutherford, unai neganai ia be Watch Tower Bible and Tract Society ena presiden, ena Sunday daba reidio program ia kamonai matamaia. Unai lagani lalodiai, Witness taudia be ai noho gabuna dekenai ruma-ta-ruma-ta haroro gaukara idia karaia matamaia. Au ta ena keruma dekenai rekoda masini idia atoa bona Tadikaka Rutherford ena hereva ena rekodi idia gadaralaia. Unai rekodi herevadia bona Watchtower bona Golden Age (hari Awake!) magasin ese Sinagu ena ura idia habadaia.

Lagani haida murinai, 1938 ai, kadi ta idia siaia Watchtower sabskripsen idia abia taudia ibounai dekenai bona idia boiridia tau ta ena ruma dekenai hebou idauna ta idia karaia. Unai gabu ena daudau be kilomita 25 bamona. Sinagu ia ura ia lao dainai, lau, Fern, bona egu kakana rua be ia ida ai lao. John Booth bona Charles Hessler, Iehova ena Witness taudia edia loaloa naria taudia ese hereva idia henia ai 12 dekenai. Unai murinai, kerukeru daba haroro gaukarana totona grup ta idia hegaegaelaia. Ta ia ura lasi idia danu do ia lao, unai dainai Tadikaka Hessler ese lau ia abia hidi bona ia henanadai, “Ai danu oi mai diba, a?” Lau diba maoromaoro lasi dahaka do idia karaia, to idia lau durua lasi ena badina ta lau laloa diba lasi.

Ruma ta ruma ta dekenai ai haroro ela bona dina tubua, bena Tadikaka Hessler ese sanwis rua ia kokia. Dubu ena vadavada dekenai ai helai bona ai aniani matamaia. Unai kuku lau kokia murinai, vadaeni Tadikaka Hessler ia davaria lau be hebou tamona sibona dekenai lau lao. Ia gwau unai hanuaboi emai ruma dekenai aniani totona do ia mai bona ai ia hamaoroa emai dekena taudia do ai boiridia Baibel ena hereva ta idia kamonai totona. Aniani murinai, ai danu Baibel stadi ia karaia bona idia mai taudia 10 bamona dekenai hereva ta ia henia. Ai ia hamaoroa wiki ibounai Baibel stadi ai karaia be namo. Ena be emai dekena taudia be unai idia abia dae lasi, lau bona Fern ese dala ai karaia wiki ibounai lalonai emai ruma dekenai Baibel ai stadilaia totona.

Hereva Momokani Dekenai Ai Goada Ai Lao

Daudau lasi murinai, lau bona Fern be haroro gaukara ai karaia. Motuka ena murina helai gabuna dekenai ai helai, bona emai kuku ai gabua neganai egu kakana ia giroa bona ia gwau: “Hari sibona lau davaria Witness taudia be kuku idia ania lasi.” Maoromaoro, Fern ese uindo amo ena kuku ia negea​—⁠lauegu lau haorea. Ena be kuku ania karana ai moalelaia bada, kuku ma ta ai ania lou lasi.

Lagani 1940 lalonai ai bapatiso murinai, lau bona Fern be hebou ta dekenai ai lao bona ai stadilaia herevana be painia gaukara ia herevalaia, unai be ful-taim haroro gaukarana. Ruma dekenai ai giroa lou lalonai, tadikaka ta ia henanadai: “Dahaka dainai oi bona Fern umui painia lasi? Gau ta ese umui ia koua lasi.” Ena hereva ai koua diba lasi, unai dainai ai hegaegae unai ai karaia totona. Egu gaukara gabuna dekenai dina 30 idia ore murinai egu gaukara do lau rakatania revarevana lau henia, bona painia gaukara totona ai hegaegae.

Watch Tower Society ida ai herevahereva edeseniai do ai lao totona, bona Baltimore, Maryland dekenai ai lao. Unuseniai painia taudia totona ruma ta ia noho, bona hua ta lalonai daiutu bona aniani davana be K10.00. Ai be mai emai moni haida bona ai laloa unai do ia hegeregere ela bona Aramagedono. (Apokalupo 16:​14, 16) Nega ibounai ai laloa Aramagedono be kahirakahira momokani. Unai dainai painia gaukara ai matamaia neganai, emai ruma ai hoihoilaia bona ai tahua gaudia ibounai ai rakatania.

Lagani 1942 ia lao 1947 ai Baltimore dekenai ai painia. Unai lagani lalodiai dagedage karana Iehova ena Witness taudia dekenai be bada herea. Emai Baibel stadi edia ruma dekenai emai motuka amo ai lao lasi, to nega haida ma ta ese ai ia atoa. Unai dala amo emai motuka edia taea idia utua lasi. Tau ta be unai bamona dagedage karana ia ura lasi, to lau gwau diba emai haroro gaukara ai moalelaia hanaihanai. Momokani, nega haida Lohiabada ena gaukara ai karaia lalonai unai bamona kara ai moalelaia.

Daudau lasi murinai ai haboua monina ibounai ia ore. Emai motuka ena taea, emai dabua bona tamaka danu idia gunana. Nega rua o toi bamona nega daudau lalonai ai gorere. Painia gaukara ai karaia noho be auka, to ai rakatania lalohadaina ai abia lasi. Ai herevalaia lasi vaitani. Emai mauri lalonai gau haida ai rakatanidia unai amo painia gaukara ai karaia noho diba.

Emai Gaukara Ia Idau

Lagani 1947 ai Los Angeles, California ena hebouhebou dekenai ai lao. Unuseniai, lau bona egu kakana be revareva ta ta ai abia, kongregesen vadivadi bona durua gaukarana ai karaia totona idia abia hidi. Unai nega ai treinini ai abia lasi unai gaukara karaia totona. Ai lao sibona. Lagani 7 lalonai, lau bona Fern be Ohio, Michigan, Indiana, Illinois, bona New York dekenai ai gaukara. Lagani 1954 dekenai ai idia boiria Gilead, misinari taudia idia hadibaia sikulina, ena klas namba 24 dekenai ai lao totona. Unuseniai ai noho neganai Fern be polio gorerena ia abia. To ai moale badina ia namo lou, bona New York bona Connecticut dekenai ai idia siaia loaloa naria gaukara ai karaia totona.

Stamford, Connecticut dekenai ai gaukara noho lalonai, Nathan H. Knorr, unai neganai Watch Tower Society ena presiden, ese ai ia boiria Saturday bona Sunday ai ia bona ena adavana, Audrey, ida do ai noho. Idia ese miti namona bona ma aniani idauidau amo ai idia ubua. Idia be guna ai diba, bona Tadikaka Knorr lau diba namonamo dainai lau lalo-parara ai ia boiria hebamo bona aniani sibona totona lasi to ia ura gau ta do ia herevalaia. Gabeai unai hanuaboi ai lau ia nanadaia, “Oi ura Betele dekenai do oi mai, a?”

Lau haere: “Lau diba momokani lasi; Betele ena mauri dalana lau diba namonamo lasi.”

Wiki haida lalonai ai lalohadailaia murinai, Tadikaka Knorr ai hamaoroa bema ia ura neganai do ai lao. Wiki gabenai, revareva ta ai abia ia gwau April 27, 1957 ai Betele dekenai do ai lao, unai dina be aiemai headava laganidia 21 laloatao dinana.

Betele dekenai dina ginigunana ai, Tadikaka Knorr ese maoromaoro lau ia hamaoroa dahaka idia ura lau karaia. Lau ia hamaoroa ia gwau: “Hari oi be sekit naria tauna lasi; Betele dekenai oi mai oi gaukara totona. Inai gaukara be mai anina bada, bona ai ura emu nega bona goada ibounai ida do oi dibaia gaudia be Betele dekenai oi gaukaralaia. Ai ura do oi noho.”

Mai Anina Bada Betele Maurina

Egu gaukara ginigunana be Magazine bona Mailing Department dekenai. Gabeai, lagani toi bamona murinai, Tadikaka Knorr ese hereva ia siaia ena opesi dekenai lau lao totona. Lau ia hadibaia Betele dekenai lau mai ena badina korikori be Betele Rumana dekenai do lau gaukara. Maoromaoro ia gwau, “Oi ese Betele Rumana do oi naria.”

Betele Rumana naria gaukara lau karaia neganai, animal ubua gabuna dekenai egu tama sina ese lau idia hadibaia gaudia lau laloa lou. Betele Rumana dekenai idia noho taudia be ruma bese ta bamona. Dabua huria, aniani hegaegaelaia, mereki huridia, bedi karaia, bona ma gaukara haida idia noho. Betele rumana naria oreana ia ura noho gabuna namona ai Betele ia halaoa, unai amo ta do ia gwau diba unai be iena noho gabuna.

Lau laloa ruma bese momo ese Betele ena gaukara dalana amo gau momo idia dibaia diba. Daba momokani ai, ai noga bona emai dina ai hamatamaia totona, dina ena siri Baibel amo ai herevalaia. Idia ura do ai gaukara goadagoada bona ai bisi bada, to mauri namona do ai moalelaia. Betele be monasteri ta bamona lasi, haida idia laloa bamona. Emai mauri lalonai sediual ai badinaia dainai gau momo ai karaia diba. Momo idia gwau iniseniai idia abia treinini ese gabeai ia durudia ruma bese bona kongregesen lalonai edia maduna idia abia dae bona idia huaia totona.

Tatau bona hahine matamatadia be Betele dekenai idia mai neganai reana ruma idia hagoevaia, dabua idia huria, eiava faktori dekenai idia gaukara. Tanobada taudia idia ura do ita laloa unai bamona gaukara ese taunimanima vairanai ita ia hadihoa. To, Betele dekenai unai matamata taudia idia lalo-parara unai bamona gaukara be mai anina bada emai famili ia gaukara namonamo bona ia moale totona.

Tanobada taudia ese idia abia isi lalohadaina ma ta be, oi moale momokani totona namona be dagi bona ladana bada oi abia be namo. Unai be kerere. Ita idia henia gaukara ita karaia neganai, ita be ‘iseda gaukara ita karaia noho,’ bona Iehova ena hahenamo ita abia. (Luka 17:10) Lalo-maino bona moale momokani do ita davaria, bema iseda gaukara ena badina ita laloatao​—⁠Iehova ena ura ita karaia bona Basileia ena gaukara ita habadaia. Bema unai ita laloa hanaihanai, herevana dahaka gaukara ita karaia do ita moalelaia.

Gaukara Ia Bada Ia Lao Lalonai Heduru Lau Henia

Lagani 10 ma haida gunanai, Betele dekenai ai do lao lasi neganai, lagani 1942 ai Cleveland, Ohio, hebouhebouna dekenai, Tadikaka Knorr ese hereva ta ladana “Maino​—⁠Do Ia Noho Daudau Diba, A?” ia henia. Ia hahedinaraia unai neganai ia vara noho tuarina, Tanobada Ibounai Tuarina Iharuana, be do ia ore bona maino negana do ia vara bona unai nega lalonai haroro gaukara ita habadaia diba. Lagani 1943 ai Gilead Sikuli idia haginia misinari taudia hadibaia totona bona Tiokratik Haroro Sikuli idia haginia taunimanima vairadiai tadikaka edia hereva henia karana idia hanamoa totona. Hebouhebou badadia idia karaia danu. Lagani 1950 murinai idia karaia hebouhebou badadia be Yankee Stadium, New York dekenai idia karaia. Lagani 1950 bona 1953 hebouhebou dekenai, Trailer City badana haginia gaukarana lau durua, unuseniai dina 8 hebouheboudia dekenai idia mai taudia tausen momo idia noho.

Unai hebouhebou bona lagani 1958 ai idia karaia hebouhebou badana momokani murinai, Basileia harorolaia pablisa taudia edia namba be ia bada daekau momokani. Unai ese emai gaukara Betele dekenai ia habadaia. Lagani 1965 ia lao lagani 1970 murinai, gabu ia maragi ia lao bona daiutu be idia hegeregere lasi gaukara taudia idia noho totona. Emai ruma bese ia bada ia lao dainai, daiutu, kisini, bona aniani gabudia momo ai karaia be namo.

Tadikaka Knorr ese lau bona Tadikaka Max Larson, faktori ia naria tadikaka, ia noia Betele habadaia totona tano namona do ai tahua. Lagani 1957 ai, Betele dekenai lau mai neganai, emai ruma bese taudia 500 be ruma badana ta dekenai ai noho. To idia hanaia lagani lalodiai, Society ese kahirakahira idia noho hotel badadia idia hoia bona idia hanamoa​—⁠Towers, Standish, bona Bossert​—⁠bona ruma maragidia momo danu. Lagani 1986 ai Society ese guna Hotel Margaret ia gini gabuna ia hoia bona unuseniai ia gini ruma matamatana mai hairaina be taunimanima 250 idia noholaia gabuna ai idia haidaua. Bena lagani 1990 murinai, ruma badana ena foloa ibounai 30 idia haginia gaukara taudia 1,000 idia noholaia totona. Hari Brooklyn Betele be ia hegeregere emai Betele famili taudia 3,300 mai kahana ia naridia bona ia ubudia.

Wallkill, New York dekenai, gabu ta idia hoia danu, ia be kilomita 160 bamona Brooklyn Betele amo. Idia hanaia lagani lalodiai, lagani 1965 murinai, unuseniai noho rumadia bona printa gaukara idia karaia ruma badana idia haginia. Hari, emai Betele famili taudia 1,200 be unuseniai idia noho bona idia gaukara. Lagani 1980 ai hekta 250 tanona idia tahua, namona be ia be New York City kahirakahira sisina bona dala badana badinai. Ruma bona tano hoihoilaia tauna be ia kiri bona ia gwau: “Edeseniai unai bamona tano oi davaria diba? Do oi davaria diba lasi.” To kerukeru daba ia rini bona ia gwau: “Emu tano lau davaria vadaeni.” Hari, unai gabu be Watchtower Educational Center, Patterson, New York dekenai. Unuseniai sikuli idia karaia bona unai famili lalonai hesiai taudia 1,300 mai kahana idia noho.

Lau Dibaia Gaudia

Lau dibaia gauna be gaukara naria tadikaka namona be haida amo mai anina bada gaudia ia dibaia diba. Betele Rumana naria gaukarana lau karaia lalonai lau gaukaralaia lalohadai momo be ma haida amo idia mai.

Betele dekenai lau mai neganai, momo be taunimanima buruka, lau bamona hari. Idia momo be hari idia noho lasi. Idia buruka idia lao bona idia mase taudia edia gabu be daika ese idia abia? Nega momo diba bada taudia lasi, to iniseniai edia gaukara idia karaia goadagoada noho taudia ese edia gabu idia abia.

Mai anina bada gauna ma ta be hahine namona ena heduru. Egu lalokau adavana, Fern, ena heduru ese lau ia hagoadaia bada egu tiokratik gaukara lau karaia namonamo totona. Tatau be mai edia maduna kara haida do idia karaia, edia adavadia be edia gaukara idia moalelaia totona. Lau bona Fern ai ura karaia gaudia ta lau palanilaia. Moni bada halusia karadia lasi, to kara idaudia. Tau ena maduna be ena adavana ia hamoalea gaudia do ia karaia. Iena nega ena adavana ida be mai anina bada bona ia ore haraga dainai, do ia gaukaralaia namonamo.

Iesu ese ia herevalaia nega dokona dekenai lau noho dainai lau moale. Taunimanima edia histori ibounai lalonai inai be nega idauna momokani. Iseda abidadama ena matana amo ita itaia diba Lohiabada ese edena bamona ena orea ia hegaegaelaia ia gwauhamatalaia tanobada matamatana totona. Iehova ena gaukara lau karaia laganidia lalonai, lau itaia diba Iehova sibona ese inai orea ia gunalaia​—⁠taunimanima lasi. Ita be iena hesiai taudia sibona. Unai dainai, ia dekenai do ita lao ita ia hakaua totona. Dahaka do ita karaia ia hahedinaraia neganai, karaharaga do ita kamonai bona ita karaia.

Iehova ena orea oi badinaia goadagoada, bona momokani oiemu mauri do oi moalelaia. Herevana dahaka oi karaia​—⁠bema ia be painia gaukara, sekit gaukara, kongregesen lalonai pablisa gaukara, Betele gaukara, o misinari gaukara​—⁠idia henia hakaua herevadia oi badinaia, bona emu gaukara oi laloa bada. Oi hekwarahi Iehova ena hesiai gaukara lalonai oi karaia gaukara ta ta bona dina ta ta oi moalelaia totona. Do oi hesiku, bona nega haida gaukara bada herea oi karaia o do oi lalo-manoka. Unai neganai Iehova dekenai emu mauri oi gwauhamatalaia ena badina do oi laloa. Unai be iena ura do oi karaia, oi sibona emu ura lasi.

Dina ta lasi egu gaukara dekenai lau mai bona lau karaia gauna lau moalelaia lasi. Badina be dahaka? Badina be mai eda lalona ibounai ida Iehova dekenai ita sibona ita henia neganai, do ita diba ‘iseda gaukara ita karaia vadaeni.’

[Caption on page 19]

Magazine Department

[Caption on page 19]

Trailer City, 1950

[Caption on page 19]

Painia gaukara Baltimore dekenai, 1946

[Caption on page 19]

Lagani 1950 ai, Fern ida Trailer City dekenai

[Caption on page 22]

Audrey bona Nathan Knorr ida

[Caption on page 23]

Watchtower Educational Center, Patterson dekenai, New York ai

[Caption on page 24]

Hari Fern ida

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2025)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia