Dirava Ena Basileia—Tanobada Ena Lohia Siahuna Matamatana
“Unai basileia ese basileia ibounai do ia hamakohia, bona haorea momokani, bona ia sibona do ia noho ela bona hanaihanai.”—DANIELA 2:44.
1. Ita diba momokani, Baibel lalonai edena bamona gaudia idia noho?
DIRAVA ese Baibel amo ena ura be taunimanima dekenai ia hahedinaraia. Aposetolo Paulo ia gwau: “Dirava ena hereva ai mailaia neganai, umui kamonai henia, bona umui abia dae. Oibe, umui abia dae momokani. Umui dekenai ia be taunimanima edia hereva lasi, to ia be Dirava ena hereva momokani.” (1 Tesalonika 2:13) Dirava ena sivarai dekenai dahaka ita dibaia be namo be Baibel lalonai ia noho: iena kara toana, iena ura, bona iena taravatu ita dekenai. Ruma bese maurina dekenai bona dina ta ta ena kara dekenai sisiba hereadaena ia henia. Idia guguru vadaeni, hari inai negai idia vara, bona do idia guguru peroveta herevadia edia kahana ta ta ia herevalaia. Oibe, “Buka Helaga ena hereva ibounai be Dirava ena Lauma ese ia havaraia. Bona inai hereva be mai ena siahu, Dirava ena hereva momokani ita dekenai do ia hadibaia. Ia be mai ena siahu danu iseda kara dika do ia hedinaraia, iseda kerere do ia hamaoromaoroa, bona mauri dala maoromaorona ita dekenai do ia hadibaia. Unai hereva momokani dainai, Dirava ena tau ena goada be hegeregere momokani, vadaeni kara namodia ibounai do ia karaia diba, mai kwalimu danu.”—2 Timoteo 3:16, 17.
2. Iesu be edena dala ai Baibel ena sinado badana ia hahedinaraia?
2 Mai anina bada gauna Baibel lalonai be ena sinado badana: Dirava ese ena guba Basileia amo iena lohia siahuna ena maoro do ia hamomokania. Iesu ese ena haroro gaukara lalonai unai ia herevalaia momo. “Iesu ese ia haroro hamatamaia, ia gwau, ‘Emui lalona umui giroa, badina Guba Basileia be kahirakahira ia mai vadaeni.’ ” (Mataio 4:17) Iseda mauri lalonai edena bamona unai do ita laloa be namo ia hahedinaraia, badina ita ia hagoadaia: “Dirava ena Basileia bona iena kara maoromaoro do umui tahua guna.” (Mataio 6:33) Basileia ena anina badana ia hahedinaraia dalana ta be ia murinai idia raka taudia ia hadibaia Dirava dekenai inai bamona idia guriguri be namo, ia gwau: “Oiemu Basileia do ia mai, oiemu ura gauna tanobada dekenai do ai karaia, guba dekenai idia karaia bamona.”—Mataio 6:10.
Tanobada Ena Lohia Siahuna Matamatana
3. Dahaka dainai Dirava ena Basileia be mai anina bada gauna ita dekenai?
3 Dahaka dainai Dirava ena Basileia be mai anina bada gauna taunimanima dekenai? Badina be kahirakahira kara ta do ia karaia, bona tanobada ena lohia dalana be do ia idau ela bona hanaihanai. Daniela 2:44 ena peroveta herevana ia gwau: “Unai basileia [hari tanobada dekenai idia lohia basileia] namba 4 ena nega lalonai, guba ena Dirava ese basileia ta [guba gavamanina] do ia haginia, inai basileia be do idia hadikaia diba lasi ela bona hanaihanai. Unai basileia be Dirava ese do ia naria, vadaeni bese ta ese do ia halusia diba lasi. Bona unai basileia ese basileia [tanobada ena gavamani] ibounai do ia hamakohia, bona haorea momokani, bona ia sibona do ia noho ela bona hanaihanai.” Dirava ena guba Basileia ese gabu ibounai ia lohiaia neganai, taunimanima ese tanobada do idia lohiaia lou lasi. Unai neganai taunimanima idia hapararaia bona idia hamoalea lasi lohia daladia be do idia ore vaitani.
4, 5. (a) Dahaka dainai Iesu ia hegeregere momokani Basileia ena King ai ia lao totona? (b) Daudau lasi murinai, Iesu ese edena gaukara do ia abia?
4 Guba Basileia ena Lohia Tauna Badana, bona Iehova sibona ese ia hakaua, ia hegeregere momokani tauna—be Keriso Iesu. Tanobada dekenai ia do mai lasi neganai, guba dekenai ia noho, ia be Dirava ia havaraia gauna ginigunana, bona Dirava ena “gaukara karaia tauna” badana. (Aonega Herevadia 8:22-31) “Dirava be ita ese ita itaia diba lasi. To Dirava ena Natuna be Dirava ena toana hegeregerena. Ia be vara guna Natuna, ia be Dirava ese ia karaia gaudia ibounai edia biaguna momokani. Badina be ia dekena amo Dirava ese gau ibounai ia karaia, guba dekenai bona tanobada dekenai.” (Kolose 1:15, 16) Dirava ese tanobada dekenai Iesu ia siaia neganai, ia ese nega ibounai Dirava ena ura ia karaia. Hahetoho aukadia ia haheaukalaia bona iena Tamana ia abidadama henia noho ela bona ia mase.—Ioane 4:34; 15:10.
5 Iesu be Dirava ia badinaia ela bona ia mase dainai, ia ese davana namona ia abia. Dirava ese ia hatorea isi lou guba dekenai bona guba Basileia ena King ai ia halaoa. (Kara 2:32-36) Keriso Iesu be Basileia ena King dainai, Dirava amo ia abia gaukara be aneru goadadia tausen tausen momo do ia hakaua bona tanobada amo taunimanima edia lohia dalana bona kara dika taudia iboudiai do ia haorea. (Aonega Herevadia 2:21, 22; 2 Tesalonika 1:6-9; Apokalupo 19:11-21; 20:1-3) Bena Dirava ena guba Basileia Keriso henunai be tanobada ibounai ena lohia siahuna matamatana bona ena gavamani tamona sibona.—Apokalupo 11:15.
6. Ita diba Basileia ena King be edena bamona do ia lohia?
6 Dirava ena Hereva ese tanobada ena Lohia Tauna matamatana ia herevalaia, ia gwau: “Bena lohia siahuna bona hairai bona basileia ia henia, taunimanima iboudiai, basileia idauidau bona gado idauidau taudia, ese ena hesiai do idia lao henia totona.” (Daniela 7:14, NW ) Iesu ese Dirava ena lalokau do ia tohotohoa dainai, iena lohia henunai moale bada bona maino bada do ita davaria. (Mataio 5:5; Ioane 3:16; 1 Ioane 4:7-10) “Iena gavamani bona ia havaraia maino do idia bada idia lao, doko lasi, . . . do ia karaia mai kota maoromaoro bona kara maoromaoro ida.” (Isaia 9:7, Revised Standard Version) Unai bamona Lohia Tauna ese mai lalokau, kota maoromaoro, bona kara maoromaoro ida ita ia lohiaia be hahenamo badana ita dekenai! Unai dainai, 2 Petero 3:13 ia peroveta, ia gwau: “Dirava ese ia gwauhamata vadaeni, guba matamata [Dirava ena guba Basileia] bona tanobada matamata [tanobada besena matamatana] do ia havaraia. Inai totona do ita naria noho. Unai gabu dekenai be kara maoromaoro sibona do ia noho.”
7. Hari inai negai, Mataio 24:14 be edena dala ai ia guguru?
7 Momokani, Dirava ena Basileia be sivarai namo hereana ta kara maoro idia ura henia taudia ibounai dekenai. Unai dainai, Iesu ese hari ita noholaia “nega ena dokona” ena toana ia perovetalaia ena kahana ta be inai: “Basileia ena Sivarai Namona be tanobada ibounai dekenai do idia harorolaia. Vadaeni unai murinai, dokona be do ia ginidae.” (2 Timoteo 3:1-5; Mataio 24:14) Unai peroveta herevana ia guguru hari, badina lagani ta ta ai, Iehova ena Witnes taudia milioni 6 be tano 234 lalonai hora bilioni ta ia hanaia idia gaukaralaia Dirava ena Basileia idia harorolaia totona. Unai hegeregerena, tanobada hegegemadai edia kongregesen 90,000 edia tomadiho gabudia ta ta idia gwauraia Kingdom Hall be maoro. Unuseniai, taunimanima idia lao bona do ia mai gavamani matamatana ena sivarai idia dibaia.
Ia ida Idia Lohia Taudia
8, 9. (a) Keriso ida do idia lohia taudia be edeseniai amo idia mai? (b) Ita diba King bona ia danu do idia lohia taudia edia lohia dalana be edena bamona?
8 Dirava ena guba Basileia lalonai, Keriso Iesu be ma haida ida do ia lohia. Apokalupo 14:1-4 ia peroveta “taunimanima ibounai edia huanai dekena amo Dirava ese idia ia hoia vadaeni” taudia 144,000 do ia hatorea isi lou guba maurina dekenai. Unai tatau bona hahine be mai manau ida Dirava bona taunimanima ma haida idia hesiai henia, idia laloa ma haida ese idia hesiai henidia be namo lasi. ‘Dirava bona Keriso edia hahelaga taudia ai do idia lao bona lagani 1,000 lalonai Keriso danu do idia lohia.’ (Apokalupo 20:6) Edia namba be maragi to hutuma bada herea be ta ese ia “duahia diba lasi. Idia be bese idauidau, iduhu idauidau, kopina idauidau, bona gado idauidau.” Bona idia be inai tanobada ena oromana dikana ena dokona amo do idia roho mauri. “Dina bona hanuaboi idia ese Dirava ena hesiai gaukara idia karaia noho” danu to guba maurina totona idia ia boiria lasi. (Apokalupo 7:9, 15) Idia be tanobada matamatana besena ena badina ai idia lao, bona Dirava ena guba Basileiana henunai do idia noho.—Salamo 37:29; Ioane 10:16.
9 Iehova ese abidadama taudia, tanobada maurina ena hekwakwanai ibounai idia mamia vadaeni taudia, ia abia hidi Keriso ida guba dekenai do idia lohia totona. Taunimanima dekenai idia vara gaudia ibounai be unai king bona hahelaga taudia idia mamia vadaeni gaudia. Unai dainai edia tanobada maurina ese edia taunimanima lohiaia dalana do ia hanamoa. Iesu danu be “hisihisi ia abia, bona unai hisihisi ese Dirava kamonai henia dalana ia hadibaia.” (Heberu 5:8) Aposetolo Paulo ese ia herevalaia, ia gwau: “Ita be manoka dainai kara dika ese nega momo ita ia hamorua. To iseda Hahelagaia Tauna Badana ese ita ia bogahisihisi henia diba. Badina be ia danu ese dibagani ena mamina ia abia, ita ese ena mamina ita abia hegeregerena. To Iesu ese kara dika ta ia karaia lasi.” (Heberu 4:15) Iseda lalona ia hagoadaia gauna be ita diba Dirava ena kara maoromaoro tanobadana ai, unai king bona hahelaga taudia ese taunimanima do idia lohiaia mai lalokau bona mai hebogahisi ida!
Dirava Ena Ura Ginigunana Lalonai Basileia Ia Noho, A?
10. Dahaka dainai guba Basileia be Dirava ena ura ginigunana ena kahana ta lasi?
10 Dirava ese Adamu bona Heva ia havaraia neganai, guba Basileiana be ena ura ginigunana ena kahana ta, a? Genese ese Dirava ena havaraia karana ia herevalaia neganai, taunimanima do ia lohiaia Basileiana ta ia herevalaia lasi. Iehova be edia Lohia, bona ia idia kamonai henia negana lalonai, ma lohia dalana ta be anina lasi. Genese karoa 1 ia hahedinaraia Iehova ese Adamu bona Heva ia kara henia, bona toana be ena vara guna guba Natuna amo unai ia karaia. Unai sivarai ese inai bamona hereva, ‘Dirava ese idia dekenai ia gwau’ bona idia dekenai “ma Dirava ia gwau,” ia gaukaralaia.—Genese 1:28, 29; Ioane 1:1, NW.
11. Dirava ese taunimanima ia havaraia neganai edena bamona gaudia idia goevadae?
11 Baibel ia gwau: “Dirava ese ia karaia vadaeni gaudia ibounai ia itaia, bona momokani idia be namo herea.” (Genese 1:31) Eden umana lalonai ia havaraia gaudia ibounai idia goevadae. Adamu bona Heva be paradaiso dekenai idia noho. Edia lalona bona edia tauanina idia goevadae. Idia ia havaraia Diravana idia hereva henia diba, bona ia ese idia ia hereva henia diba. Bema ia idia kamonai henia noho, natudia goevadaedia do idia havaraia. Guba gavamani matamatana ta idia abia be anina lasi.
12, 13. Bema guna goevadae taudia edia namba ia bada ia lao, dahaka dainai Dirava ese idia ida ia herevahereva noho diba?
12 Taunimanima edia namba ia bada ia lao neganai, Dirava be edena dala ai idia ibounai ida do ia herevahereva diba? Guba ena hisiu mani oi laloa. Taunimanima ese idia gwauraia hisiu oreadia o iunives motumotudia dekenai idia noho hebou. Hisiu oreadia haida lalonai hisiu bilioni ta idia noho. Unai orea ma haida lalonai hisiu trilioni ta bamona idia noho. Saiens taudia idia laloa guba dekenai idia itaia diba hisiu oreadia be bilioni 100. To, Havaraia Tauna ia gwau: “Emui matana do umui negea, guba do umui itaia. Daika ese hisiu ia karaia? Dirava ese edia orea be ta ta, dekena amo idia ia mailaia hedinarai, bona idia ta ta ibounai edia ladana ia atoa noho. Iena siahu be bada herea dainai, hisiu ta ia boio diba lasi.”—Isaia 40:26.
13 Dirava ese unai guba hisiu momo herea dekenai idia vara gaudia ibounai ia diba dainai, taunimanima edia namba maragina dekenai idia vara gaudia ibounai ia diba be haraga. Hari danu, iena hesiai taudia milioni momo be dina ta ta iboudiai ia dekenai idia guriguri. Edia guriguri be maoromaoro Dirava dekenai idia lao. Unai dainai bema guna kerere ia vara lasi, Dirava ese taunimanima goevadaedia ibounai ia hereva henia be auka lasi. Ia ese guba Basileia ia haginia unai taudia naria totona be anina lasi. Unai nega ai Ia haginia dalana be namo herea—Iehova be edia Lohia, ia idia hereva henia diba, bona do idia mase lasi, to tanobada paradaisona dekenai do idia mauri ela bona hanaihanai!
‘Taunimanima Ta Lasi ese Ia Biagua’
14. Dahaka dainai taunimanima be Iehova ena lohia henunai do idia noho ela bona hanaihanai be maoro?
14 To, taunimanima—goevadae taudia danu—be Iehova ena lohia henunai idia noho ela bona hanaihanai be maoro. Dahaka dainai? Iehova ese taunimanima ia havaraia neganai, idia sibona idia biagua namonamo diba siahuna ia henidia lasi, to iena lohia henunai idia noho be namo. Unai be taunimanima lalonai ia noho taravatuna, bona peroveta tauna Ieremia ese unai ia hamomokania, ia gwau: “Lohiabada e, lau diba taunimanima edia mauri dalana, be idia sibona ese idia naria lasi, bona taunimanima ta lasi ese iena mauri ia biagua noho. Lohiabada e, oiemu bese taudia do oi matakani henia.” (Ieremia 10:23, 24) Bema taunimanima idia laloa Iehova ena lohia henunai do idia noho lasi to sibodia idia lohiaia namonamo diba, unai be kavakava karana. Unai be edia havaraia dalana hegeregerena lasi. Iehova ena lohia siahuna amo idia siri neganai, mataganigani, inai henia karana, hebogahisi lasi karana, dagedage, tuari, bona mase do idia vara. “Taunimanima haida ese ma haida idia biagua noho, bona idia hisihisi henidia noho.”—Hadibaia Tauna 8:9.
15. Iseda tama sina ginigunadia ese dala kererena idia abia hidi dainai dahaka ia vara?
15 To madi, iseda tama sina ginigunadia idia laloa Dirava ese idia ia lohia be anina lasi, bona idia ura sibodia edia ura hegeregerena do idia mauri. Unai dainai, Dirava ese edia goevadae maurina ia henia noho lasi. Hari idia be paua amo idia kokia paua masini ta bamona. Metairametaira idia manoka idia lao ela bona idia mase. Idia lalonai kara dika ia noho, unai dainai idia havaraia natudia be kara dika maurina sibona do idia abia. (Roma 5:12) “Nadi Badana [Iehova], iena gaukara be namo momokani. Iena dala ibounai be maoro, bona iena kota be momokani. . . . To umui be iena vairana dekenai umui kara dika noho. Umui be iena natuna taudia lasi, badina umui be mai emui [dika].” (Deuteronomi 32:4, 5) Momokani, Satani ai ia lao gwau-edeede laumana ese Adamu bona Heva edia lalona ia ania, to idia be mai edia lalona goevadaena bona iena hereva kererena idia dadaraia diba.—Genese 3:1-19; Iamesi 4:7.
16. Taunimanima edia histori ese ia hamomokania, Dirava ena lohia siahuna idia dadaraia taudia dekenai dahaka ia vara?
16 Histori ese Dirava ena lohia siahuna idia dadaraia taudia dekenai dahaka ia vara ia hahedinaraia goevagoeva. Lagani tausen momo lalodia, taunimanima be gavamani idauidau, moni gaukaralaia daladia idauidau, bona taunimanima edia kastom karadia idauidau ibounai idia tohoa vadaeni. To, kara dika “idia habadaia” noho. (2 Timoteo 3:13) Lagani 1900 amo ema bona hari ese unai idia hamomokania. Unai nega ai, inai henia karadia dikadia bona dagedage, tuari, hitolo, ogogami, bona hisihisi edia bada ese histori ena nega ma ta lalonai idia vara gaudia edia bada idia hanaidia. Herevana hari doketa taudia edia diba be bada, to ita ta ta be do ita mase. (Hadibaia Tauna 9:5, 10) Taunimanima ese edia raka dalana idia biagua toho amo, dala idia kehoa Satani bona ena demoni edia tarapu lalonai idia moru totona, bona taunimanima momo ia tarapua vadaeni dainai, Baibel ia gwau Satani be “inai tanobada ena dirava.”—2 Korinto 4:4.
Ura Kwalimu be Harihari Gauna
17. Dirava ena harihari gauna, ura kwalimu, ita gaukaralaia dalana be dahaka?
17 Dahaka dainai taunimanima ese sibodia edia ura idia karaia to Iehova ese ia koudia lasi? Badina be Dirava ese taunimanima ia havaraia neganai harihari gauna namona, ura kwalimu, ia henia, bona edia ura hegeregerena gau haida idia abia hidi diba. Aposetolo Paulo ia gwau: “Lohiabada ena Lauma be tau ta dekenai ia noho neganai, gau ta ese unai tau ia koua diba lasi. Lasi momokani, badina ia dekenai ura kwalimu ia noho.” (2 Korinto 3:17) Ta ia ura lasi ia be masini ta bamona, bona ma ta ese dina ena sekeni ibounai lalonai dahaka ia gwau bona dahaka ia karaia do ia abia hidi ia totona. To Iehova ena hahegani be taunimanima ese unai harihari gauna, ura kwalimu, idia gaukaralaia maoromaoro, bona idia itaia aonega dalana be iena ura idia karaia bona ia henunai idia noho be namo. (Galatia 5:13) Unai dainai edia ura kwalimu be mai ena hetoana, badina bema unai ia noho lasi heiriheiri sibona do ia vara. Dirava ena lalokau taravatudia ese idia atoa hetoana lalodiai do idia gaukaralaia diba.
18. Dirava ese taunimanima ia koua lasi, to mai edia ura kwalimu ida dala ta idia abia hidi diba dainai, unai ese dahaka ia hahedinaraia?
18 Dirava ese taunimanima ia koua lasi karana amo ia hahedinaraia iena lohia henunai ita noho ela bona hanaihanai be namo. Iena lohia dalana, ena lohia siahuna, be dala maorona tamona. Moale ia havaraia, lalona ia hegeregere, bona noho namo hereana do ita abia momokani. Unai do ia vara badina Iehova ese iseda lalona bona tauanina ia havaraia dalana be iena taravatu hegeregerena idia gaukaralaia neganai do idia gaukara namo herea. “Lau inai Lohiabada, emui Dirava. Emui namo habadaia dalana, be umui dekenai lau hadibaia noho. Emui raka dalana namona dekenai umui lau hakaua noho.” (Isaia 48:17) Dirava ena taravatu edia hetoana lalodiai, taunimanima ese mai ura kwalimu ida dala ta idia abia hidi karana ese idia do ia hametaua lasi, to ia dainai aniani, ruma, laulau penia, miusiki karaia daladia idauidau do idia moalelaia. Bema ura kwalimu be dala maorona ai idia gaukaralaia, tanobada paradaiso lalonai do idia abia maurina do ia hanamoa bada.
19. Dirava ese ia bona taunimanima huanai maino havaraia totona, dahaka ia gaukaralaia?
19 To, taunimanima ese dala kererena idia abia hidi dainai, Iehova amo idia sibona idia siri, idia goevadae lasi, edia tauanina ia manoka ia lao, bona idia mase. Unai dainai namona be unai dika amo Dirava ese ia hoidia bona Dirava ida hetura karana maorona do idia abia lou bona iena natudia memero bona kekeni bamona ai do idia lao. Dirava ese unai ia karaia totona Basileia do ia gaukaralaia, bona Iesu Keriso be taunimanima edia Mauri Hoia Lou Tauna. (Ioane 3:16) Unai dala amo, idia helalo-kerehai momokani taudia—Iesu ena parabole lalonai ia boio merona hegeregerena—be Dirava ida maino do idia karaia bona ia ese iena natudia bamona idia do ia abia dae lou.—Luka 15:11-24; Roma 8:21; 2 Korinto 6:18.
20. Dirava ese ena Basileia amo, edena dala ai ena ura do ia hagugurua?
20 Iehova ena ura tanobada dekenai be do ia guguru, do ia moru lasi. (Isaia 14:24, 27; 55:11) Dirava ese iena Basileia, Keriso henunai, do ia gaukaralaia bona do ia hamomokania ia be iseda Siahu Bada Lohiana be maoro. Basileia ese taunimanima bona demoni edia lohia siahuna inai tanobada dekenai do ia haorea, bona ia sibona be guba amo do ia lohia ela bona lagani 1,000 idia ore. (Roma 16:20; Apokalupo 20:1-6) To unai nega lalonai, edena dala ai do ia hedinarai Iehova ena lohia dalana be hereadae? Bona lagani 1,000 idia ore murinai, Basileia ena gaukara be dahaka? Hereva gabena ese unai henanadai do ia herevalaia.
Hereva Badadia Riviulaia
• Baibel ena sinado badana be dahaka?
• Tanobada do idia lohiaia taudia matamatadia be daidia?
• Dahaka dainai bema taunimanima be Dirava henunai lasi, to sibodia idia lohiaia neganai do idia kwalimu diba lasi?
• Ura kwalimu gaukaralaia dalana maorona be dahaka?
[Picture on page 10]
Iesu ena hadibaia herevadia idia hahedinaraia goevagoeva Dirava be Basileia amo do ia lohia
[Pictures on page 12]
Tano ibounai lalonai Iehova ena Witnes taudia edia hadibaia herevana badana be Basileia
[Pictures on page 14]
Histori ese ia hahedinaraia Dirava ena lohia siahuna idia dadaraia taudia ese dika idauidau idia davaria
[Credit Lines]
WWI soldiers: U.S. National Archives photo; concentration camp: Oświęcim Museum; child: UN PHOTO 186156/J. Isaac