STADI ATIKOL 22
ANE 127 Lau Ura Oi Lau Hamoalea
Singul Tadikaka Taihu Idia Hetura Lalonai Iehova Idia Hanamoa Dalana
“Kudouna ai ia noho gauna . . . be mai anina bada.”—1 PET. 3:4.
STADI ENA BADINA
Singul Tadikaka bona taihu ta idia hetura neganai, abia hidi namona idia karaia dalana bona Kongrigeisen taudia haida ese idia durua dalana do ita herevalaia.
1-2. Hetura karana dekenai haida edia hemami be edena bamona?
SINGUL tadikaka bona taihu ta idia hetura neganai, unai hebamo karana idia moalelaia diba. Unai dainai bema ta oi tura henia noho, oi ura unai nega oi moalelaia. Bona idia hetura taudia momo dekenai unai ia vara. Ethiopia amo taihu ta, Tsion,a ia gwau: “Egu mauri ai lau moalelaia negana ta be egu adavana ida ai hetura negana. Ai ese mai anina bada gaudia ai herevalaia bona ai kiri danu. Lau moale bada badina lau lalokau henia tauna ta lau davaria bona lau ia lalokau henia danu.”
2 To Netherlands ai, tadikaka ta Alessio, ia gwau: “Egu adavana ida ai hetura noho negana lau moalelaia, to hekwakwanai haida ai davaria danu.” Inai atikol ai hekwakwanai haida bona Baibel ena hakaua herevadia haida ese idia hetura noho singul tadikaka bona taihu ia durua, abia hidi namona idia karaia dalana do ita herevalaia. Danu kongrigeisen ai, haida ese idia hetura taudia do idia durua dalana do ita herevalaia.
HETURA KARANA ENA BADINA
3. Tadikaka bona taihu ta idia hetura ena badina be dahaka? (Aonega Herevadia 20:25)
3 Ena be tadikaka bona taihu ese edia hetura karana idia moalelaia diba, to namona be idia diba unai ese dala do ia kehoa idia headava totona. Tadikaka bona taihu ta be edia headava dinana ai, Iehova ena vairanai idia gwauhamata edia mauri dinadia ibounai lalonai ta ta do idia lalokau henia bona matauraia. Gwauhamata idia do karaia lasi neganai, namona be unai idia laloa namonamo. (Aonega Herevadia 20:25 duahia.) Headava gwauhamata totona, unai be mai anina bada. Tadikaka bona taihu ta idia hetura neganai, unai ese dala ia kehoa ta ta idia dibaia bona abia hidi namona idia karaia totona. Nega haida abia hidi idia karaia do idia headava totona, to nega haida abia hidi idia karaia edia hetura karana do idia hadokoa totona. Bema tadikaka bona taihu ta be edia hetura karana idia hadokoa, unai ese ia hahedinaraia lasi kerere ta idia karaia. To idia laloparara do idia headava eiava lasi.
4. Dahaka dainai hetura karana dekenai lalohadai maorona ita abia be namo?
4 Namona be singul taudia idia laloatao, idia hetura ena badina be do idia diba bema idia ura idia headava eiava lasi. Singul taudia be lalohadai maorona idia abia neganai, do idia adavaia lasi tauna do idia tura henia lasi. Singul taudia sibona lasi, to ita ibounai ese hetura karana ena badina ita diba be namo. Hegeregere, haida idia laloa bema tadikaka bona taihu ta idia hetura idia headava be namo. Unai dainai singul Keristani taudia edia hemami be edena bamona? United States ai, singul taihu ta, Melissa, ia gwau: “Tadikaka bona taihu ta idia hetura neganai, Witnes taudia haida idia laloa idia headava be namo. Unai dainai memero bona kekeni haida edia hetura karana idia hadokoa lasi, ena be idia moale lasi. Bona ma haida be idia ura lasi ta idia tura henia. Unai ese lalohekwarahi bada ia havaraia.”
TA TA UMUI DIBAIA NAMONAMO
5-6. Tadikaka bona taihu idia hetura lalonai, ta ta amo dahaka gaudia idia diba be namo? (1 Petero 3:4)
5 Bema ta oi tura henia noho, dahaka ese oi do ia durua abia hidi oi karaia do oi headava eiava lasi? Ta ta umui diba namonamo. Reana oi be ta ena kara oi dibaia murinai ia oi tura henia matamaia. To hari, dala ia noho iena “kudouna ai ia noho gauna” oi diba totona (1 Petero 3:4 duahia.) Umui hetura lalonai iena hetura karana Iehova ida, ena kara, bona laloa dalana do oi dibaia. Reana nega ia hanaia lalonai inai bamona henanadai do oi haerelaia diba: ‘Ia be adavana namona ai do ia lao, a?’ (Aon. 31:26, 27, 30; Efe. 5:33; 1 Tim. 5:8) ‘Ta ta do ai lalokau henia bona laloa bada, a? Ta ta emai kerere do ai gwauatao, a?’b (Roma 3:23) Ta ta umui dibaia noho lalonai, namona be umui laloatao, mai anina bada gauna be ta ta emui mauri dalana do umui abia dae eiava lasi.
6 Emui hetura karana lalonai dahaka gau ma haida oi dibaia be namo? Oi tura henia tauna dekenai emu ura ia do goada lasi lalonai, reana mai anina bada gaudia haida umui herevalaia be namo, hegeregere ma ta ena tahua gaudia. To gau ma haida hegeregere helt, moni ena hekwakwanai, eiava guna emui mauri ai idia vara dika gaudia haida be edena bamona? Momokani, umui hetura matamaia neganai, gau ibounai do umui herevalaia lasi. (Ioa. 16:12 hahegeregerea.) Bema oi mamia oi hegeregere lasi henanadai haida oi haerelaia haraga, emu turana oi hadibaia. To nega ia hanaia lalonai emu turana ese unai gaudia ia diba be namo, unai amo abia hidi namona do ia karaia. Unai dainai nega maorona ai unai gaudia do oi herevalaia.
7. Edena dala ai idia hetura noho tadikaka bona taihu be ta ta do idia dibaia? (Maua ladana, “Gabu Daudau ai Ia Noho Tadikaka O Taihu ta Tura Henia Karana” itaia.) (Laulau itaia danu.)
7 Edena dala ai ma ta do oi dibaia namonamo? Dala namona ta be mai momokani ida oi hereva, henanadai oi henia bona oi kamonai namonamo. (Aon. 20:5; Iam. 1:19) Reana abia hidi umui karaia gau haida do umui karaia hebou, unai amo do ia auka lasi umui herevahereva totona, hegeregere umui aniani hebou, pablik gabudiai umui raka, bona umui haroro hebou. Danu, emui turadia bona famili umui bamoa neganai, ta ta do umui diba namonamo. Bona palani umui karaia gau haida umui karaia hebou, unai amo ma ta ese dala idauidau ai taunimanima ia kara henia dalana do oi dibaia. Netherlands ai, Aschwin ese ia karaia gauna mani ita itaia. Alicia ida ena hetura karana be inai bamona ia gwauraia: “Gau haida ai karaia hebou bona unai ese ai ia durua ta ta ai dibaia totona. Unai be gau maragidia hegeregere, aniani ai nadua bona gaukara ma haida ai karaia hebou. Unai bamona negadiai, ta ta emai kara namodia bona manoka gaudia ai dibaia.”
Bema umui hetura noho lalonai gau haida umui karaia hebou, unai ese dala do ia kehoa umui herevahereva bona ta ta umui dibaia namonamo totona (Paragraf 7-8 itaia)
8. Edena dala ai tadikaka bona taihu ta be idia hetura lalonai stadi karana amo namo idia abia diba?
8 Danu, Baibel ena topik ta ta umui herevalaia karana amo ta ta do umui dibaia. Bema umui headava, namona be nega umui atoa emui ruma bese tomadiho umui karaia totona, unai amo emui headava lalonai Dirava do umui laloa bada. (Had. 4:12) Unai dainai umui hetura noho lalonai nega umui atoa umui stadi hebou totona. Momokani, tadikaka bona taihu ta idia hetura neganai, idia be famili ai idia do lao lasi bona tadikaka be taihu ena kwarana lasi. To hanaihanai Baibel umui stadilaia neganai, ta ta ena hetura karana Iehova ida do umui dibaia. United States ai, Max bona ena adavana Laysa, ese unai ena namo ma ta idia davaria. Max ia gwau: “Ai hetura noho lalonai ai ese hebamo karana, headava, bona ruma bese maurina totona pablikeisen haida ai stadilaia. Unai bamona stadi karana ese dala ia kehoa mai anina bada gaudia ai herevalaia totona.”
DO OI LALOA GAUDIA MA HAIDA
9. Tadikaka bona taihu ta idia hetura neganai, ma haida idia hadibaia totona dahaka idia laloatao be namo?
9 Ta oi tura henia karana be daika do oi hadibaia? Umui ruaosi ese unai abia hidi do umui karaia. Ta oi tura henia matamaia neganai, reana haida sibona oi hadibaia. (Aon. 17:27) Unai bamona oi karaia neganai, taunimanima momo ese oi do idia nanadaia lasi bona do oi lalohekwarahi lasi. To bema ma haida dekenai oi gwauraia lasi, do oi ura sibona oi noho badina oi ura lasi ma haida idia diba. Bona umui ruaosi sibona umui noho karana ese dika ia havaraia diba. Unai dainai aonega karana be oi dekenai sisiba namodia do idia henia taudia oi hadibaia. (Aon. 15:22) Hegeregere, emu ruma bese taudia haida, lo turadia, eiava elda taudia oi hadibaia.
10. Tadikaka bona taihu edia hetura karana ia goeva totona, dahaka idia karaia be namo? (Aonega Herevadia 22:3)
10 Edena dala ai emu hetura karana ia goeva noho diba? Emui ura ia goada neganai, ta ta do umui lalokau henia bada. Dahaka ese umui do ia durua Iehova ese ia moalelaia lasi karadia umui dadaraia totona? (1 Kor. 6:18) Matabodaga herevadia, sibona umui noho karana, bona inuinu kekero karana umui dadaraia. (Efe. 5:3) Unai bamona gaudia ese matabodaga urana ia habadaia bona do ia auka kara maorona umui karaia totona. Unai dainai aonega karana be hanaihanai ta ta do umui matauraia bona Iehova ena taravatu badinaia karana umui herevalaia. (Aonega Herevadia 22:3 duahia.) Ethiopia ai, mani Dawit bona Almaz ia durua gauna ita herevalaia. Idia gwau: “Taunimanima momo idia noho gabuna dekenai ai noho bona turadia ida ai hebamo. Bona motuka eiava ruma dekenai, ai sibona ai noho lasi. Unai amo ura dikadia ai dadaraia.”
11. Tadikaka bona taihu be ta ta dekenai lalokau idia hahedinaraia neganai, dahaka idia laloatao be namo?
11 Idia hetura taudia ese ta ta dekenai lalokau idia hahedinaraia be namo, a? Ta ta dekenai emui lalokau karana ia goada neganai, dala maorona ai lalokau umui hahedinaraia diba. To bema mahuta hebou urana ia goada momokani, do ia auka abia hidi namona oi karaia totona. (Sol. 1:2; 2:6) Danu, lalokau umui hahedinaraia neganai, do ia auka sibona umui biagua bona Iehova ese ia moalelaia lasi gaudia umui karaia totona. (Aon. 6:27) Unai dainai, umui hetura neganai, Iehova ena taravatu bona lalokau hahedinaraia karadia dekenai do umui karaia bona karaia lasi gaudia umui herevalaia.c (1 Tes. 4:3-7) Idia hetura tadikaka bona taihu be sibona idia nanadaia diba: ‘Ai noho gabuna ai, taunimanima ese edena bamona ta ta dekenai ai hahedinaraia lalokauna do idia laloa? Unai lalokau karana ese ai dekenai matabodaga urana do ia habadaia, a?’
12. Singul tadikaka bona taihu ta idia hetura noho lalonai hekwakwanai bona lalotamona lasi karana dekenai dahaka idia diba be namo?
12 Edena dala ai hekwakwanai bona lalotamona lasi karana umui hanaia diba? Bema nega haida gau haida dekenai umui lalotamona lasi be edena bamona? Unai ese ia hahedinaraia emui hetura karana be ia namo lasi, a? Lasi, badina idia hetura taudia ibounai dekenai unai ia vara danu. Headava tau bona hahine be ta ta idia matauraia bona mai ura ida edia hekwakwanai idia hamaoromaoroa neganai, edia headava do ia goada. Unai dainai, hari umui hetura noho lalonai hekwakwanai umui hamaoromaoroa dalana ese do ia hahedinaraia, emui headava do ia namo eiava lasi. Bona sibona umui nanadaia: ‘Mai manau bona hemataurai ida hekwakwanai ita hamaoromaoroa diba, a? Kerere ita gwauraia hedinarai bona ita hekwarahi ita hamaoromaoroa totona, a? Karaharaga sori herevana ita gwauraia bona dika ita gwauatao, a?’ (Efe. 4:31, 32) Bema umui hetura noho lalonai, nega ibounai umui hepapahuahu eiava umui lalotamona lasi umui headava murinai, unai gaudia do umui hamaoromaoroa lasi. Bema oi laloparara oi tura henia noho tauna be adavana namona ai do ia lao lasi, abia hidi namona be emui hetura karana umui hadokoa.d
13. Dahaka ese idia hetura noho taudia do ia durua abia hidi idia karaia, bema do idia hetura daudau eiava lasi?
13 Do umui hetura noho ela bona edena negai? Bema ta be abia hidi ia karaia haraga, nega momo unai ese dika do ia havaraia. (Aon. 21:5) Unai dainai namona be nega daudau lalonai ta oi tura henia, unai amo ia do oi dibaia namonamo. To bema badina namona ta ia noho lasi, namo lasi nega daudau lalonai umui hetura. Baibel ia gwau: “Ta ena ura gauna ia guguru lasi neganai, ia lalohisihisi.” (Aon. 13:12) Danu, nega momo umui hebamo neganai, do ia auka mahuta hebou urana umui dadaraia totona. (1 Kor. 7:9) Umui hetura ena daudau oi laloa bada lasi, to sibona oi nanadaia diba, ‘Abia hidi ta lau karaia totona, egu turana dekenai dahaka gaudia ma haida lau diba be namo?’
EDENA DALA AI HAIDA ESE IDIA HETURA NOHO TAUDIA IDIA DURUA DIBA?
14. Edena dala haida ai idia hetura taudia ita durua diba? (Laulau itaia danu.)
14 Bema idia hetura noho taudia ita diba, edena dala ai idia do ita durua? Idia ita boiria ita ida idia aniani, ruma bese tomadiho ita karaia eiava ita moale hebou totona. (Roma 12:13) Unai bamona negadiai, ta ta do idia dibaia namonamo. Reana idia oi bamoa, motuka dekenai umui loaloa hebou, eiava emu ruma dekenai oi boiridia, unai amo idia be sibona do idia noho lasi. (Gal. 6:10) Matamanai ita herevalaia taihu, Alicia be Aschwin ida idia laloa bada gauna ia laloatao. Ia gwau: “Ai moale badina tadikaka bona taihu haida be ai idia hamaoroa bema ai ura hebamo, edia gabu dekenai ai lao diba.” Bema idia hetura taudia ese oi idia noia idia oi bamoa totona, namona be oi laloa unai be dala namona emu turadia oi durua totona. Bona namo lasi idia ruaosi sibona oi rakatania, to bema oi itaia idia ura gau haida idia herevalaia, reana idia amo oi noho daudau sisina.—Fili. 2:4.
Bema idia hetura noho taudia ita diba, dala idauidau ita tahua idia ita durua totona (Paragraf 14-15 itaia)
15. Edena dala ai idia hetura taudia ita durua diba? (Aonega Herevadia 12:18)
15 Danu idia hetura taudia ita durua dalana ta be do ita gwauraia eiava gwauraia lasi herevadia ita laloa. Nega haida sibona ita biagua bona gau ta ita gwauraia lasi be namo. (Aonega Herevadia 12:18 duahia.) Hegeregere do ita ura ma haida ita hamaoroa, tadikaka bona taihu ta be idia hetura matamaia, to reana idia ura idia sibona ese ma haida idia hamaoroa. Bona namo lasi idia hetura taudia ita maumauraia eiava edia mauri ai idia vara gaudia ita herevalaia. (Aon. 20:19; Roma 14:10; 1 Tes. 4:11) Danu, namo lasi ita gwauraia herevadia eiava ita henia henanadai dainai, idia hetura taudia do idia mamia idia headava be namo. Taihu ta ladana Elise bona ena adavana idia laloatao, “Haida ese emai headava ena palani totona idia henanadai neganai, ai hemarai badina unai ai do herevalaia lasi.”
16. Bema singul tadikaka bona taihu be edia hetura karana idia hadokoa, dahaka do ita karaia?
16 To singul tadikaka bona taihu be abia hidi idia karaia edia hetura karana do idia hadokoa be edena bamona? Namo lasi henanadai momo ita henia eiava ta ena kahana sibona ita durua. (1 Pet. 4:15) Taihu ta ladana, Lea ia gwau: “Lau kamonai haida be tadikaka ta ida egu hetura karana lau hadokoa ena badina idauidau idia herevalaia. Unai dainai lau lalohisihisi bada.” Bema singul tadikaka bona taihu ta be abia hidi idia karaia edia hetura karana do idia hadokoa, namo lasi ita laloa unai be abia hidi kererena. Unai hetura karana ese idia ia durua abia hidi maorona idia karaia totona. To idia karaia abia hidi dainai reana do idia lalohisihisi bona idia mamia idia be sibona idia noho. Unai dainai dala idauidau ita tahua idia ita durua totona.—Aon. 17:17.
17. Idia hetura singul tadikaka bona taihu be dahaka idia karaia noho be namo?
17 Inai stadi ai ita herevalaia bamona, idia hetura taudia be hekwakwanai idia davaria diba, to danu do idia moale. Jessica ia gwau: “Lau gwau diba hetura karana be mai ena hekwarahi. To lau moale badina emai nega bona goada ai gaukaralaia ta ta ai dibaia totona.” Bema oi be ta oi tura henia noho, oi gaukara goada ia oi dibaia namonamo totona. Bema unai bamona umui karaia, emui hetura karana ese umui do ia durua abia hidi namona umui karaia totona.
ANE 49 Iehova Ena Kudouna Hamoalea
a Ladana haida idia haidaua.
b Henanadai ma haida oi diba totona, Questions Young People Ask—Answers That Work, Volume 2, rau 39-40 itaia.
c Ta ena tauanina dogoatao karana be matabodaga karana bona unai kara dainai kongrigeisen ena hahemaoro komiti ese unai do ia herevalaia. Danu, ta ena rata dogoatao karana bona fon eiava teks meseij amo matabodaga gaudia herevalaia karana be kara dikana bona ia vara gauna hegeregerena hahemaoro komiti ese unai do ia herevalaia.
d Diba ma haida oi abia totona, August 15, 1999 Gima Kohorona ai, “Duahia Taudia Edia Henanadai” itaia.