Ո՛վ ծնողներ, ձեր զաւակները պաշտպանեցէք
ՆԻԿԵՐԻԱԿԱՆ երկրորդական վարժարանի մը մէջ, հռչակաւոր անբարոյ աղջիկ մը կը սիրէր իր դասընկերուհիներուն խրատներ տալ սեռային հարցերու շուրջ։ Վիժումի համար անոր քաջալերած դեղագիրներէն մէկն էր՝ ծխախոտի նիւթով խառնուած զօրաւոր, սեւ գարեջուր մը։ Պոռնկագրական գրականութիւններէ քաղուած անոր պատմութիւնները, իր դասընկերուհիներէն շատերը հրապուրեցին։ Ոմանք սկսան սեռային յարաբերութիւններ ունենալ, իսկ անոնցմէ մէկը յղի մնաց։ Վիժում ընելու համար, ան ծխախոտով խառնուած սեւ գարեջուրի խառնուրդը խմեց։ Մի քանի ժամ ետք, ան սկսաւ արիւն փսխել, իսկ քանի մը օր ետք, ան հիւանդանոցին մէջ մահացաւ։
Ներկայ աշխարհին մէջ, պատանիներէն շատեր անդադար սեռի մասին կը խօսին, դիւրահաւատ ունկնդիրներուն քանդումին պատճառ դառնալով։ Պատանիները որո՞ւ պէտք է դիմեն զիրենք պաշտպանող ճշգրիտ գիտութիւնը գտնելու համար։ Որքա՜ն լաւ կ’ըլլայ եթէ անոնք կարենան իրենց աստուածավախ ծնողներուն դիմել, որոնք պատասխանատուութիւնը ունին զիրենք մեծցնելու «Տէրոջը վարժութիւնովն ու խրատովը»։—Եփեսացիս 6։4
Սեռային Կրթութեան Նկատմամբ Ափրիկեան Տեսակէտներ
Համայն աշխարհին մէջ, շատ ծնողներ իրենց զաւակներուն հետ սեռային հարցերու մասին խօսակցիլը դժուար կը գտնեն։ Մասնաւորաբար այս է պարագան Ափրիկէի մէջ։ Սիերրա Լէոնէի մէջ բնակող հայր մը՝ Տոնըլտ, դիտել տուաւ. «Այս նիւթը զաւակներուն հետ գրեթէ չի խօսուիր։ Ասիկա ափրիկեան մշակոյթին մաս չի կազմեր»։ Քոնֆիտընդ կոչուող Նիկերիացի կին մը համաձայն է ասոր. «Իմ ծնողքս սեռը բացէ ի բաց խօսուելիք նիւթ մը չի նկատեր. անիկա մեր մշակոյթին մէջ գաղտնի պահուելիք բան մըն է»։
Ափրիկեան կարգ մը մշակոյթներու մէջ, սեռի վերաբերեալ բառեր յիշելը, ինչպէս առնանդամ, առնասերմ կամ դաշտան, պիղծ կը նկատուի։ Քրիստոնեայ մայր մը իր աղջկան նոյնիսկ արգիլեց որ «սեռ» բառը գործածէ, թէեւ արտօնեց՝ «պոռնկութիւն» բառը գործածել։ Ասոր հակառակը, Աստուծոյ Խօսքը բացէ ի բաց կը խօսի սեռի եւ սեռային անդամներուն մասին։ (Ծննդոց 17։11. 18։11. 30։16, 17. Ղեւտացւոց 15։2) Ասոր նպատակը ո՛չ թէ գայթակղեցնել կամ գրգռել է, այլ՝ Աստուծոյ ժողովուրդը պաշտպանել ու դաստիարակել։—Բ. Տիմոթէոս 3։16
Մշակութային գետնի վրայ գաղտնի պահուելիք բան մը ըլլալէ զատ, Նիկերիացի հայր մը կը յիշէ ուրիշ պատճառ մը, թէ ծնողներէն ոմանք ինչո՛ւ կը խուսափին իրենց զաւակներուն հետ սեռային հարցերու մասին խօսելէ. «Եթէ իմ զաւակներուս հետ սեռի մասին խօսիմ, ասիկա կրնայ զիրենք դրդել որ սեռային անբարոյութիւն գործեն»։ Սակայն, սեռի մասին սուրբ գրային յարգարժան տեղեկութիւնները, զաւակները կը քաջալերեն որ դուրս վազեն ու զայն փորձե՞ն։ Ո՛չ։ Իրականութեան մէջ, պատանիներ որքա՛ն քիչ գիտնան, այնքան հաւանական է որ իյնան սեռային անբարոյութեան մէջ։ Աստուածաշունչը կ’ըսէ. «Իմաստութիւնը [որ ճշգրիտ գիտութեան վրայ հիմնուած է] պաշտպանութեան համար է»։—Ժողովողի 7։12, ՆԱ։
Յիսուսի առակին մէջ, իմաստուն մարդը ապագային գալիք փոթորիկներու հաւանականութիւնը նախատեսելով, իր տունը վէմի վրայ շինեց, մինչ անմիտ մարդը աւազի վրայ շինեց ու աղէտի հանդիպեցաւ։ (Մատթէոս 7։24-27) Նմանապէս, Քրիստոնեայ իմաստուն ծնողներ, գիտնալով որ իրենց զաւակները աշխարհի սեռային թոյլ չափանիշներուն համակերպելու փոթորկանման ճնշումները պիտի դիմագրաւեն, ճշգրիտ գիտութեամբ ու հասկացողութեամբ զանոնք կը զօրացնեն, որպէսզի հաստատ մնան։
Ափրիկեցի կին մը յիշեց ուրիշ պատճառ մը, թէ ինչո՛ւ բազմաթիւ ծնողներ իրենց զաւակներուն հետ սեռային հարցեր նկատի չեն առներ. «Երբ պատանուհի էի, Վկայ ծնողքս իմ հետս սեռային հարցեր չէին խօսեր, հետեւաբար, իմ միտքս ալ չեկաւ իմ զաւակներուս հետ այս բաներուն շուրջ խօսիլ»։ Սակայն, այսօրուան պատանիներուն վրայ ճնշումները աւելի զօրաւոր են քան՝ ասկէ 10 կամ 20 տարի առաջ։ Ասիկա մեզ չի զարմացներ։ Աստուծոյ Խօսքը նախագուշակեց թէ «վերջին օրերը . . . չար ու խաբեբայ մարդիկ չարութեան մէջ պիտի յառաջանան՝ մոլորեցնելով ու մոլորելով»։—Բ. Տիմոթէոս 3։1, 13
Խնդիրը բարդացնողը այն է թէ բազմաթիւ զաւակներ կը քաշուին կամ չեն կրնար իրենց ծնողներուն վստահիլ։ Նոյնիսկ ամենաչնչին հարցերու շուրջ երկկողմանի յարաբերութիւնը յաճախ տկար է։ 19 տարեկան պատանի մը վշտացած ըսաւ. «Ծնողքիս հետ իմ հարցերուս մասին չեմ խօսիր։ Իմ ու հօրս միջեւ լաւ հաղորդակցութիւն չկայ։ Ան ուշադրութիւն չի դարձներ ինծի»։
Զաւակներ նաեւ կրնան վախնալ որ եթէ սեռային հարցերու մասին հարցումներ հարցնեն, ասիկա գէշ հետեւանքներ կ’ունենայ։ 16 տարեկան աղջնակ մը ըսաւ. «Ծնողքիս հետ սեռային խնդիրներու մասին չեմ խօսակցիր, իրենց հակազդեցութեան պատճառաւ։ Ասկէ առաջ, մեծ քոյրս սեռի վերաբերեալ հարցումներ հարցուց մօրս, իսկ մայրս փոխանակ քրոջս օգնելու որ իր խնդիրը լուծէ, անոր շարժառիթներէն կասկածեցաւ։ Յաճախ մայրս զիս կը կանչէր ու քրոջս մասին կը հարցնէր, երբեմն անոր բարոյականին մասին անհաճելի ակնարկումներ ընելով։ Ես չեմ ուզեր ինծի հանդէպ մօրս սէրը կորսնցնել, ուստի խնդիրներս իրմէ ծածուկ կը պահեմ»։
Ինչո՞ւ Դաստիարակել
Սեռային հարցերու շուրջ մեր զաւակները որոշ չափով դաստիարակելը ո՛չ միայն շիտակ է, այլեւ՝ սիրալիր արարք մըն է։ Եթէ ծնողներ սեռի մասին իրենց զաւակներուն չսորվեցնեն, ուրիշներ ասիկա պիտի ընեն, եւ սովորաբար ծնողներուն ակնկալածէն շատ առաջ ու գրեթէ աստուածային չեղող սկզբունքներուն համաձայն։ 13 տարեկան աղջնակ մը պոռնկութիւն գործեց, քանի որ իր դասընկերուհին ըսած էր որ եթէ իր կուսութիւնը չկորսնցնէր, ապագային անտանելի ցաւեր պիտի քաշէր։ Անոր ըսուած էր. «Կուսաթաղանթդ մկրատով պիտի կտրեն»։ Հետագային, երբ իրեն հարցուեցաւ թէ իր լսածը ինչո՛ւ իր Քրիստոնեայ մօր չըսաւ, աղջնակը պատասխանեց թէ այսպիսի հարցեր չափահասներուն հետ երբեք չեն խօսուիր։
Նիկերիացի աղջիկ մը ըսաւ. «Դպրոցի բարեկամներս փորձեցին ինծի համոզել թէ սեռային յարաբերութիւնը բան մըն է, որու պէտք է մասնակցի բնական ամէն անհատ։ Անոնք ըսին որ եթէ հիմա սեռային յարաբերութիւն չունենամ, երբ 21 տարեկան ըլլամ, հիւանդութիւն մը պիտի ունենամ, որ կանացիութեանս շատ գէշ կերպով պիտի ազդէ։ Ուստի, անոնք ըսին որ այսպիսի ահռելի վտանգէ մը խուսափելու համար, լաւ է ամուսնութենէ առաջ սեռային յարաբերութիւններ ունենալ»։
Իր ծնողքին հետ լաւ հաղորդակցութեան մէջ ըլլալով, ան անմիջապէս գիտակցեցաւ որ իր լսածը եւ տան մէջ իր սորվածը իրար կը հակասէին։ «Ըստ սովորութեանս, տուն վերադառնալով մօրս պատմեցի դպրոցին մէջ ինծի ըսուած բաները»։ Անոր մայրը կարողացաւ այս սխալ տեղեկութիւնները սրբագրել։—Բաղդատել՝ Առակաց 14։15։
Զաւակներուն օգնելու համար որ սեռային հարցերուն մասին աստուածային իմաստութիւն ձեռք ձգեն, ծնողներ անոնց կու տան պէտք եղած գիտութիւնը, զանոնք զինելով որ վտանգաւոր վիճակները նախատեսեն ու ճանչնան զիրենք շահագործել ուզող անհատները։ Ասիկա կ’օգնէ որ անոնք պաշտպանուին սեռային փոխանցիկ հիւանդութիւններու եւ անփափաքելի յղութիւններու պատճառած սրտացաւէն։ Ասիկա իրենց արժանապատուութիւնը պահելու եւ ուրիշներու յարգանքը շահելու կը նպաստէ։ Ասիկա զիրենք կ’ազատագրէ սխալ տեսակէտներէ ու մտահոգութենէ։ Ասիկա պատշաճ սեռի հանդէպ առողջ, դրական տեսակէտ կը սնուցանէ, իսկ հետագային երբ ամուսնանան, իրենց ուրախութեան պիտի նպաստէ։ Անիկա կրնայ օգնել որ Աստուծոյ առջեւ ընդունելի կեցուածք մը պահպանեն։ Իսկ մինչ զաւակներ իրենց հանդէպ ցուցաբերուած սիրալիր հետաքրքրութիւնը կը նկատեն, ասիկա կրնայ զիրենք մղել որ իրենց ծնողքը ա՛լ աւելի սիրեն ու յարգեն։
Լաւ Հաղորդակցութիւն
Որպէսզի ծնողներ կարենան խրատները իրենց զաւակներուն յարմարցնել, հաղորդակցութեան գծերը երկկողմանի բաց պէտք է ըլլան։ Եթէ ծնողներ իրենց զաւակներուն մտքին ու սրտին մէջ եղածները չգիտնան, նոյնիսկ արժէքաւոր խրատ մը անօգուտ կրնայ ըլլալ, ճիշդ ինչպէս բժիշկ մը փորձէ դեղ մը գրել, առանց գիտնալու հիւանդին հիւանդութեան բնոյթը։ Ազդու խրատատուներ ըլլալու համար, ծնողներ պէտք է գիտնան իրենց զաւակներուն իսկական մտածումներն ու զգացումները։ Անոնք կարիքը ունին հասկնալու իրենց զաւակներուն դիմակալած ճնշումներն ու խնդիրները եւ անոնց մտահոգող հարցումները։ Անհրաժեշտ է պզտիկներուն ուշադրութեամբ մտիկ ընել եւ ‘արագ ըլլալ լսելու մէջ եւ ծանր՝ խօսելու մէջ’։—Յակոբու 1։19. Առակաց 12։18. Ժողովողի 7։8
Ժամանակ, համբերութիւն եւ ջանք կը պահանջէ ծնողներէն որ իրենց զաւակներուն հետ սերտ յարաբերութիւն մը մշակեն ու պահպանեն, յարաբերութիւն մը՝ ուր զաւակները հանգիստ կը զգան իրենց խոր զգացումները երեւան հանելու։ Բայց ի՜նչ հաճելի բան է երբ ասիկա իրագործուի։ Արեւմտեան Ափրիկեցի հայր մը որ հինգ զաւակներ ունի, կ’ըսէ. «Ես թէ՛ հայր եւ թէ գաղտնեկից մըն եմ։ Զաւակներս իմ հետս ազատօրէն կը խօսակցին ամէն նիւթի մասին, ի ներառեալ սեռային նիւթեր։ Նոյնիսկ աղջիկներս իրենց գաղտնիքները ինծի կը յայտնեն։ Միասնաբար ժամանակ կը տրամադրենք իրենց խնդիրներուն մասին խօսելու համար։ Անոնք իրենց ուրախութիւններն ալ ինծի հետ կը բաժնեն»։
Անոր դուստրերէն մէկը՝ Պօլան, կ’ըսէ. «Որեւէ գաղտնիք չեմ պահեր հօրմէս։ Հայրս նկատառու եւ կարեկից է։ Ան մեր հետ գէշ կամ կոշտ վերաբերմունք չ’ունենար, նոյնիսկ երբ յանցանք մը գործենք։ Փոխանակ զայրանալու, ան հարցը կը վերլուծէ ու մեզի ցոյց կու տայ մեր ընելիքը կամ՝ այն ինչ որ պէտք չէր ընէինք։ Ան յաճախ կը դիմէ Ձեր Պատանեկութենէն Լաւագոյնս Օգտուեցէք եւ Ընտանեկան Ուրախութեան Գաղտնիքը գրքերուն»։a
Երբ կարելի է, լաւ կ’ըլլայ որ ծնողներ սեռի մասին իրենց զաւակներուն սկսին խօսիլ անոնց փոքր տարիքէն։ Ասիկա հիմը կրնայ դնել յաճախ աւելի դժուար եղող պատանեկան տարիներու ընթացքին շարունակուելիք խօսակցութիւններուն։ Եթէ այսպիսի նիւթերու մասին կանուխէն չխօսուի, հետագային ասոնց մասին նիւթ բանալը աւելի կը դժուարանայ, սակայն անկարելի չէ։ Հինգ զաւակի տէր մայր մը ըսաւ. «Սեռային նիւթերու մասին խօսելու համար, ինքզինքիս ստիպեցի, մինչեւ որ այլեւս թէ՛ ես եւ թէ զաւակս ատոր նկատմամբ խօսելու չենք ամչնար»։ Նկատի առնելով ձեր զաւկին բարօրութեան սպառնացող վտանգները, այսպիսի ջանքեր իրապէ՛ս կ’արժեն։
Պաշտպանուած եւ Ուրախ
Զաւակներ կը գնահատեն այն ծնողները, որոնք սիրալիր կերպով զիրենք կը զինեն, իրենց անձերը պաշտպանող գիտութեամբ։ Նկատի առէք կարգ մը Ափրիկեցի Եհովայի Վկաներու մեկնաբանութիւնները.
Մօժիսօլան՝ 24 տարեկան երիտասարդուհի մը, ըսաւ. «Միշտ երախտապարտ պիտի մնամ մօրս հանդէպ։ Ան ինծի պէտք եղած սեռային կրթութիւնը ճիշդ ժամանակին տուաւ։ Թէեւ անցեալին, երբ մայրս այս հարցերուն մասին կը խօսէր, շփոթութեան կը մատնուէի, բայց հիմա կը գիտակցիմ որ մօրս ըրածը օգտակար էր ինծի համար»։
Ինիօպօնկ աւելցուց. «Միշտ կ’ուրախանամ, երբ յետադարձ ակնարկ մը նետեմ եւ խորհիմ սեռի մասին Մօրս տուած պատշաճ կրթութեան մասին։ Անիկա շատ կենսական եղած է զիս կանացիութեան առաջնորդելու։ Կ’ուխտեմ ես ալ զաւակներուս հետ նոյնը ընել ապագային»։
Տասնըինը տարեկան Գիւնլէն ըսաւ. «Ծնողքս ինծի օգնեց որ անբարոյ առաջարկներ ներկայացնող աշխարհային կիներու կողմէ եղած ճնշումներուն դէմ դնեմ։ Եթէ անոնք ինծի չմարզէին, ես մեղքի մէջ ինկած կ’ըլլայի։ Միշտ պիտի գնահատեմ անոնց ըրածը»։
Քրիստիանան ըսաւ. «Սեռի նկատմամբ մօրս հետ ունեցած խօսակցութիւններէն բազմաթիւ օգուտներ կը քաղեմ։ Մահացու հիւանդութիւններէ եւ անփափաքելի յղութենէ պաշտպանուեցայ, իսկ կարող եղայ իմ կրտսեր եղբայրներուս ու քոյրերուս լաւ օրինակ հանդիսանալ։ Նաեւ մարդոցմէ յարգանք շահեցայ, իսկ ապագայ ամուսինս ալ զիս պիտի յարգէ։ Աւելի կարեւորը, Եհովա Աստուծոյ պատուիրանքը պահելուս համար, իր հետ լաւ յարաբերութիւն մը կը վայելեմ»։
Նախապէս յիշուած Պօլան, ըսաւ. «Դասընկերուհի մը ըսաւ թէ սեռային յարաբերութիւնը կարելի է վայելել առանց ամուսնական համաձայնութեան։ Իրեն համար սեռը զբօսանք էր։ Սակայն, ան գիտակցեցաւ թէ շատ կը սխալէր, երբ յղի մնալով չկրցաւ մեր հետ դպրոցի վկայականներու բաշխումին մասնակցիլ։ Եթէ զիս լաւ առաջնորդող հայր մը չունենայի, թերեւս ինծի ալ նոյնը պատահէր ու գրպանէս սորվէի»։
Ի՜նչ օրհնութիւն է, երբ Քրիստոնեայ ծնողներ իրենց զաւակներուն կ’օգնեն որ այս սեռի–խենդ աշխարհին մէջ ‘փրկուելու համար իմաստուն’ ըլլան։ (Բ. Տիմոթէոս 3։15) Աստուածաշունչի վրայ հիմնուած կրթութիւնը, զաւակները Աստուծոյ աչքին գեղեցկացնող ու զարդարող թանկագին մանեակի մը նման է։ (Առակաց 1։8, 9) Զաւակները ապահով կը զգան, իսկ ծնողներ խոր գոհունակութիւն կը վայելեն։ Ափրիկեցի հայր մը, որ միշտ կը ջանայ իր զաւակներուն հետ հաղորդակցութեան գծերը բաց պահել, ըսաւ. «Մտքի խաղաղութիւն ունինք։ Վստահ ենք որ մեր զաւակները գիտեն Եհովայի հաճելի եղած բաները. անոնք աշխարհային մարդոց կողմէ չեն կրնար մոլորիլ։ Վստահ ենք որ ընտանիքին վիշտ պատճառող բաներ պիտի չընեն։ Շնորհակալ եմ Եհովայի որ մեր զաւակները մեր վստահութիւնը շահելու արժանի եղած են»։
[Ստորանիշ]
a Հրատարակուած՝ Նիւ Եորքի Դիտարանի, Սուրբ Գրոց եւ Թերթիկի Ընկերութեան կողմէ։
[Նկար՝ էջ 10]
Իրենց ծնողներէն Աստուածաշունչի վրայ հիմնուած տեղեկութիւններ ստացող Քրիստոնեայ պատանիներ կրնան ուրիշ պատանիներու պատմած սխալ տեղեկութիւնները մերժել