ORUPA RWOMAKONḒONONENO 33
EIMBURIRO 4 “Jehova eje omurise uandje”
Kara nongamburiro kutja Jehova we ku suvera
“Ami mbe ku nanena ku ami norusuvero oruṱakame.”—JER. 31:3, NWT.
MATU KATARA KU YE?
Matu katara kutja ongwaye tje ri ounanḓengu okukambura kutja Jehova we tu suvera nokutja ovikwaye mbi matu yenene okutjita kutja tu kare nongamburiro yokutja eye tjiri we tu suvera.
1. Omena raye tji we riyandja omuini ku Jehova? (Wina tara kotjiperendero.)
HAPO ove mo zemburuka tji we riyandja omuini ku Jehova? Ove wa toora omukambo mbo mena rokutja wa uta okumutjiwa nokumusuvera. Ove we mu kwizikira kutja okutjita ombango ye matji rire otjiṋa otjinanḓengu tjinene mehupo roye. Nokutja mo kayenda komurungu okumusuvera nomutima woye auhe, nomuinyo woye auhe, nozondunge zoye azehe, nomasa woye ayehe. (Mar. 12:30) Okuza koruveze ndwo, orusuvero rwoye ku ye rwe kurira ko. Indu omundu tje ku pura kutja, “Hapo ove tjiri wa suvera Jehova?” Ove mo mu ziri vi? Nokuhinomakeyakeyero ove mo yenene okutja, “Ami mbe mu suvera tjinene okukapita omundu poo otjiṋa ngamwa.”
Mo zemburuka orusuvero ndu wa ri na ro ku Jehova indu tji we riyandja omuini ku ye nopapitisiwa? (Oparagrafa 1)
2-3. Ovikwaye Jehova mbye vanga kutja tu yakure, nu matu kahungirira ku ye morupa ndwi? (Jeremia 31:3)
2 Hapo ove mo ziri vi indu omundu tje ku pura kutja, “U nongamburiro kutja Jehova tjiri we ku suvera?” Mape ya a rire ouzeu kove okuzira epuriro ndo mena rokutja u muna kutja ko nonḓengu yokusuverwa i Jehova. Omukazendu omukambure umwe ngu hi na wa raisirwa orusuvero indu tjee kuru, wa tja: “Ami me tjiwa kutja mba suvera Jehova nomutima wandje auhe. Posi ya povikando ovingi mbi muna kutja Jehova kee ndji suvera.” Hapo ovikwaye mbi mavi ku vatere okutjiwa kutja Jehova tjiri we ku suvera?
3 Jehova u vanga kutja u kare nongamburiro kutja we ku suvera tjinene. Jeremia 31:3 (NWT) mari tja: “Okuza kokure Jehova we rimunikisa ku ami na tja: ‘Ami mbe ku suvera norusuvero orukarerere. Ku nao, ami mbe ku nanena ku ami norusuvero oruṱakame.” Ouatjiri owombwi wokutja Jehova we ku nanena ku ye. Nu indu tji we riyandja omuini ku ye nokupapitisiwa, eye we ku pa otjiyandjewa tjapeke tji tji ri orusuvero rwe oruṱakame. Pu mape hee kutja eye we ku suvera tjinene nu kemee kwesa ko. Mena rokutja Jehova u norusuvero oruṱakame kovakarere ve, eye u ve vara ‘otjouini we omuini,’ ku nao oove omunanḓengu ku ye. (Mal. 3:17) Jehova u vanga kutja u kare noumune tjimuna imbwi omuapostele Paulus mbwa ri na wo. Eye wa ri nongamburiro yokutja Jehova tjiri we mu suvera nga tja tjanga kutja “Ami mbi tjiwa, tjiri, kutja kape notjiṋa tji matji sora okutupora korusuvero rwaNdjambi: nangarire onḓiro, nangarire omuinyo, nangarire ovaengeli, nangarire ovinauvara vyeyuru, nangarire ovinamasa, nangarire oviṋa vyanambano nangarire vyokombunda, nangarire eyuru kombanda, nangarire otjovasengwa kehi - kamu notjiṋa nangarire tjimwe moviutwa avihe tji matji yenene okutupora korusuvero rwaNdjambi.” (Rom. 8:38, 39) Morupa ndwi, matu katara kutja ongwaye tje ri ounanḓengu okukara nongamburiro yokutja Jehova we tu suvera, nokutja ovikwaye mbi mavi tu vatere okutjita nao.
ONGWAYE TJI U SOKUKAMBURA KUTJA JEHOVA WE KU SUVERA?
4. Otjizeze tjiṋe Satan tje vanga kutja tu kambure mo, nu matu yenene vi okupirukira otjizeze ho?
4 Indu tji twa yakura kutja Jehova we tu suvera, eṱe matu yenene okurwisa “omatjendje waSatan.” (Ef. 6:11) Satan ma yenene okutjita otjiṋa ngamwa atjihe kutja tu ise okukarera Jehova. Otjizeze tjimwe Satan tje handjaura, otjohi tjokutja Jehova kee tu suvera. Atu zembi kutja Satan u ungurisa oruveze ngamwa ndwa munu. Eye potuingi u tu rora indu tji twa u momuinyo mena roviṋa mbya tjitwa kweṱe morukapitaveze, poo mena romauzeu ngu matu munu nai, poo ozongendo nḓu tu na zo ohunga noruyaveze. (Omiano 24:10) Satan u ri tjimuna ongeyama ndji paha okurwisa otjiṋa tji tji hi nomasa okurivatera otjini. Ku nao, eye u kondja okuungurisa oruveze indu tji twa u momuinyo kutja tu ise okukarera Jehova. Posi ya indu tji twa kayenda komurungu okukurisa ongamburiro yetu kutja Jehova we tu suvera, eṱe matu yenene ‘okupirukira’ Satan novineya vye.—1 Petr. 5:8, 9; Jak. 4:7.
5. Omena raye tje ri ounanḓengu kove okutjiwa kutja Jehova we ku suvera nokutja oove omunanḓengu ku ye?
5 Indu tji twa yakura kutja Jehova we tu suvera, eṱe tu yenena okutumbuka popezu na ye. Ngatu tare kutja omena raye tji matu yenene okutja nao. Jehova we tu mema nonḓero yokuvanga okusuverwa nokuraisa orusuvero ku varwe. Indu omundu tje tu raisire orusuvero, otjiṋa ho tji tu hinga kutja tu ve raisire orusuvero wina. Ku nao, indu tji twa tjiwa kutja Jehova we tu suvera nokutja oweṱe ovananḓengu ku ye, otjiṋa ho tji tjita kutja orusuvero rwetu ku ye ru kurire ko. (1 Joh. 4:19) Nu otja orusuvero rwetu ku ye pu maru kurire ko, orusuvero rwa Jehova kweṱe wina ru kurira ko. Ombeibela i tu raera kutja: “Tumbukeye ku Ndjambi, nEye ma tumbuka ku eṋe.” (Jak. 4:8) Nu hapo ovikwaye mbi matu yenene okutjita kutja tu kare nongamburiro kutja Jehova tjiri we tu suvera?
OVIKWAYE MBI MAVI KU VATERE OKUKAMBURA KUTJA JEHOVA WE KU SUVERA?
6. Ovikwaye mbi mo yenene okutjita indu tji u hi nongamburiro kutja Jehova tjiri we ku suvera?
6 Kayende komurungu okukumba ku Jehova okukuvatera okuzuva nawa kutja omena raye tje ku suvera. (Luk. 18:1; Rom. 12:12) Ningira Jehova povikando ovingi meyuva okukuvatera okutjiwa kutja eye u noumune uṋe ohunga na ove. Povikando tjiva, ove mape ya o ha kara noumune ouwa ohunga na ove omuini mbu tjita kutja i rire ouzeu kove okukambura kutja Jehova tjiri we ku suvera. Posi ya zemburuka kutja Jehova omunene pomeritjiviro woye womorukoro. (1 Joh. 3:19, 20) Eye u muna ovikaṋena oviwa mbi u na vyo, nandarire kutja ove mape ya ko vi munu. (1 Sam. 16:7; 2 Ekuruh. 6:30) Ku nao, mu raera omuano mbu mo fula, nu mu ningira kutja me ku vatere okukara nongamburiro kutja eye tjiri we ku suvera. (Eps. 62:8) Tji wa zu nokukumba ku ye, ounanḓengu kove okutjita oviṋa mbi mavi kongorere kehi mba.
7-8. Omomuano uṋe Omapsalme mu ye tu vatera okukara nongamburiro kutja Jehova tjiri we tu suvera?
7 Kara nongamburiro moviṋa Jehova mbye hungira. Jehova wa yandja ombepo ye ondjapuke kovarumendu mba tjanga Ombeibela. Ku nao, eṱe matu yenene okukara nongamburiro moviṋa mbi va hungira ohunga na Jehova. MEpsalme rimwe, David wa kahurura omuano Jehova me rikendera kweṱe. Eye wa tja: “Muhona u ri popezu na imba mbe noruhoze, nu u yama imba mbe rihahiza.” (Eps. 34:18) Indu tji wa u momuinyo tjinene, ove mape ya o rimunu ourike, posi ya Jehova wa kwizika kutja me ku vatera mena rokutja u muna indu tji mo hepa ombatero. MEpsalme rarwe, David wa tja: “Omahoze wandje we ye pakera motjikuve.” (Eps. 56:8) Jehova u muna indu tji wa u momuinyo na tji u ri momihihamo. Eye u rikendera kove tjinene nu kavanga okukumuna momihihamo. Omahoze woye omananḓengu ku Jehova. Oyo ye ri tjimuna omeva omundu ngu ri mokuti onguza nge pakera motjitjuma tji tja ungurwa pomukova. Epsalme 139:3 ri tja: “[Mukuru] u tjiwa ozondjira zandje azehe.” Jehova u muna oviṋa avihe, posi ya tjinenenene u yandja ombango koviṋa oviwa mbi u tjita. (Hebr. 6:10) Omena raye? Mena rokutja u nondangi koviṋa avihe mbi u kondja okumutjitira kutja u mu yorokise.a
8 Jehova u ungurisa omatjangwa omahuhumiṋe okukuraera kutja u rikendera kove nu we ku suvera tjinene. Posi ya, otja tji twe rihongo rukuru, Satan u vanga kutja u kambure kutja Jehova kee ku suvera. Ku nao, povikando tjiva tji u nomakeyakeyero ohunga nokutja Jehova we ku suvera, ripura omuini kutja, ‘Hapo me kambura mu Satan “ihe yovizeze avihe” poo me kambura mu “Ndjambi omuṱakame”?’—Joh. 8:44; Eps. 31:5.
9. Ovikwaye Jehova mbya kwizika okutjitira imba mbe mu suvera? (Eksodus 20:5, 6)
9 Ripura kutja Jehova u noumune uṋe ohunga na imba mbe mu suvera. Tara koviṋa Jehova mbya raera Moses nOvaisrael. (Lesa Eksodus 20:5, 6.) Jehova wa kwizika kutja ma kayenda komurungu okuraisa orusuvero oruṱakame ku imba mbe mu suvera. Mena rokutja Jehova omuṱakame, eṱe matu yenene okukara nongamburiro kutja eye kamaa kara nokuhinokuraisa orusuvero ku ingwi ngwe mu suvera. (Neh. 1:5) Indu tji wa utu okuripura kutja ngahino Jehova kee ku suvera, ripura omuini kutja, ‘Hapo ami mba suvera Jehova?’ Ku nao, indu tji we mu suvera nu tji u kondja otja pu mo yenene okumuyorokisa, ove mo yenene okukara nongamburiro kutja eye we ku suvera tjinene. (Dan. 9:4; 1 Kor. 8:3) Ihi matji hee kutja indu tji u nongamburiro kutja wa suvera Jehova, ove ko nokuhepa okukeyakeya kutja eye wina we ku suvera. Ove mo yenene okukara nongamburiro okuura kutja eye aruhe me ku suvere nu kemee kwesa ko.
10-11. Ovikwaye Jehova mbye vanga kutja u zemburuke ohunga notjisuta tjonguturiro? (Ovagalate 2:20)
10 Ripura ohunga nokutja Jehova wa yandja Omuna we ku uṋe. Jehova wa yandja otjiyandjewa tjapeke kovandu indu tja hinda Omuna we Jesus Kristus okutuṱira. (Joh. 3:16) Posi ya, hapo Jehova wa hinda Omuna we okuyekuṱira ove? Ii. Tara kotjihorera tjomuapostele Paulus. Eye wa tjita oviṋa ovivi tjinene ngunda e hi ya rira Omukriste, nu nandarire kombunda yanao eye aa hepa okukayenda komurungu okurwisa oungundipare we. (Rom. 7:24, 25; 1 Tim. 1:12-14) Posi ya, eye wa ri nongamburiro kutja Jehova wa yandja Omuna we otjotjiyandjewa ku ye. (Lesa Ovagalate 2:20.) Zemburuka kutja Jehova ongwa hinga Paulus kutja ma tjange oviṋa mbi mOmbeibela. Ku nao, Jehova u vanga kutja tu rihongere koviṋa Paulus mbya tjanga. (Rom. 15:4) Jehova u vanga kutja u kambure kutja ombunguhiro ya Jesus otjiyandjewa kove. Indu tji we ripura ohunga nomuano otjiyandjewa hi mu tji ri otjiwa nokutja Jehova we tji yandja kove, ihi matji tjiti kutja u kare nongamburiro kutja Jehova tjiri we ku suvera.
11 Eṱe tu tja ndangi ku Jehova kutja wa hinda Jesus kombanda yehi okuyekutuṱira. Posi ya, epu rarwe eye nde era kombanda yehi ra ri okuraera varwe ouatjiri ohunga na Mukuru. (Joh. 18:37) Jesus wina we tu honga ouatjiri ohunga nomuano Jehova ma suvera ovanatje ve.
JESUS U TU VATERA VI OKUMUNA KUTJA JEHOVA WE TU SUVERA?
12. Omena raye tji matu yenene okukara nongamburiro moviṋa Jesus mbya hungira ohunga na Jehova?
12 Indu Jesus tja ri kombanda yehi, eye aa tjaterwa okuraera ovandu ohunga nokutja Jehova omundu ngu ri vi. (Luk. 10:22) Eṱe matu yenene okukara nongamburiro moviṋa Jesus mbya hungira ohunga na Jehova. Omena raye? Mena rokutja Jesus wa ri pu na Ihe meyuru oure wozombura ozengi ngunda e hi ye ya kombanda yehi. (Kol. 1:15) Jesus ma tjiwa kutja Ihe we mu suvera pu pe ṱa pi. Eye wina wa muna omuano Ihe ma raisa orusuvero kovaengeli ovaṱakame na kovakarere ve avehe kombanda yehi. Omomuano uṋe Jesus me vatera varwe okukara nongamburiro kutja Jehova we ve suvera?
13. Ovikwaye Jesus mbye vanga kutja tu tjiwe ohunga na Jehova?
13 Jesus u vanga kutja tu tjiwe kutja Jehova u noumune uṋe ohunga na eṱe. MOmaevangeli, Jesus wa isana Jehova kutja “Tate” povikando vyokombanda 160. Nu indu tjaa hungire ku novemukongorere, eye wa ungurisa omambo tjimuna “Iho” poo “Iho meyuru.” (Mat. 5:16; 6:26) Ngunda Jesus e hi ye ya kombanda yehi, ovakarere va Jehova aave isana Jehova omana wondjozikiro tjimuna, “Omunamasaayehe,” “wOkombandambanda,” poo “Omuute woviṋa avihe.” Posi ya Jesus povikando ovingi aa isana Jehova kutja “Tate” wetu. Omambo ngo ye raisa kutja Jehova u vanga kutja ovakarere ve ve kare noupanga wopopezu ku na ye, tjimuna omuatje tje kara noupanga wopopezu ku na ihe worusuvero. Ku nao, Jesus ee tu hongo kutja Jehova we tu suvera, tjimuna Ihe worusuvero tja suvera ovanatje ve. Ngatu tare kovikando vivari indu Jesus tja ungurisa embo ndi “Tate” okuhungira ohunga na Jehova.
14. Omomuano uṋe Jesus ma raisa kutja oweṱe ovananḓengu ku Tate wetu womeyuru? (Mateus 10:29-31) (Wina tara kotjiperendero.)
14 Rutenga, ngatu tare komambo Jesus nga hungira mu Mateus 10:29-31. (Lesa.) Jesus wa tja Tate wetu u tjiwa kutja okazera akehe ke ri pi. Posi ya okazera kake rikotamene ku Jehova poo kake mu suvere. Ndoovazu Jehova u rikendera kokazera pu pe ṱa mbo, eṱe matu yenene okukara nongamburiro kutja eye u rikendera ku auhe wetu tjinene, mena rokutja twe mu suvera nu tu rikotamena ku ye. Jesus wina wa tja Tate wetu u tjiwa kutja auhe wetu u nozondjise ngapi motjiuru. Ndoovazu Jehova u tjiwa oviṋa nandarire mbi he ri ovinahepero ohunga na eṱe, eṱe matu yenene okukara nongamburiro kutja eye u rikendera kweṱe tjinene. Oukahu kutja Jesus u vanga kutja tu tjiwe kutja auhe wetu omunanḓengu ku Tate wetu womeyuru.
Jehova u tjiwa indu okazera akehe tji ka u. Ndoovazu Jehova u rikendera kokazera pu pe ṱa mbo, ove mo yenene okukara nongamburiro kutja eye u rikendera kove tjinene mena rokutja we mu suvera nu u rikotamena ku ye (Oparagrafa 14)
15. Omambo wa Jesus nge ri mu Johanes 6:44 maye ku hongo tjike ohunga na Tate woye womeyuru?
15 Ngatu tare kotjihorera otjitjavari Jesus ma ungurisa embo ndi “Tate.” (Lesa Johanes 6:44.) Tate woye womeyuru we ku vatera kutja u mu tji we nokumusuvera. Omena raye tja tjita nao? Mena rokutja wa muna kutja u nomutima omuwa. (Oviung. 13:48, NWT) Indu Jesus tja hungira omambo nge ri mu Johanes 6:44, eye mape ya aa hungirire komambo wa Jeremia nge ri metjangwa ku kwa zikamene orupa ndwi. Metjangwa ndo, Jehova wa tja: “Ami mbe ku nanena ku ami norusuvero oruṱakame.” (Jer. 31:3, NWT; sasaneka na Hosea 11:4.) Omambo ngo maye hee kutja Tate wetu worusuvero aruhe u muna ovikaṋena oviwa move, mbi u ha munu kutja u navyo.
16. (a) Ovikwaye Jesus mbye tu honga, nu omena raye tji matu sokukara nongamburiro mu ye? (b) Ovikwaye mbi mavi yenene okukuvatera okukara nongamburiro kutja Jehova ongu ri Iho ngu mo hepa? (Wina tara kokawongo nga, “Jehova oTate wetu ngu tu hepa.”)
16 Indu Jesus tja isana Jehova kutja oTate wetu, eye aa vanga okuraisa kutja Jehova ka Tate we uriri, posi ya oTate woye wina. Nu aa vanga kutja u kare nongamburiro kutja Jehova we ku suvera nu u rikendera kove tjinene. Ku nao, indu povikando tjiva tji u nomakeyakeyero kutja Jehova we ku suvera poo indee, zemburuka oviṋa Jesus mbya hungira nu kambura mu vyo, mena rokutja eye aruhe u hungira ouatjiri nu ongu tjiwa Tate wetu okukapita ovandu avehe.—1 Petr. 2:22.
KURISA ONGAMBURIRO YOYE KUTJA JEHOVA WE KU SUVERA
17. Omena raye tji matu sokukayenda komurungu okukara nongamburiro kutja Jehova we tu suvera?
17 Eṱe matu hepa okukayenda komurungu okukurisa ongamburiro yetu kutja Jehova we tu suvera. Zemburuka kutja Satan u kondja otja pu ma yenene okutjita kutja tu ise okukarera Jehova. Eye u vanga okungundiparisa ongamburiro yetu. Ku nao, eye ma kayenda komurungu okutjita kutja tu kambure kutja Jehova kee tu suvera. Eṱe katu sokukambura motjizeze ho.—Job 27:5.
18. Ovikwaye mbi mo yenene okutjita kutja u kayende komurungu okukara nongamburiro kutja Jehova we ku suvera?
18 Morupa ndwi, ove we rihongo kutja ovikwaye mbi mo yenene okutjita kutja u kare nongamburiro kutja Jehova we ku suvera. Ove mo yenene okukumba ku ye nokumuningira kutja me ku vatere okumuna ovikaṋena oviwa eye mbye muna move. Ripura oukoto ohunga nOmatjangwa nge raisa omuano Jehova me rikendera ku imba mbe mu suvera. Zemburuka kutja Jehova aruhe u suvera omundu ngwe mu suvera. O zembi kutja Jehova wa yandja Omuna we otjotjiyandjewa tjapeke kove. Nu kara nongamburiro kutja Jehova oTate woye tjimuna Jesus tja hungira. Ku nao, indu omundu tje ku pura kutja: “Hapo u nongamburiro kutja Jehova tjiri we ku suvera?” ove mo yenene okumuraera kutja: “Ii, eye we ndji suvera. Nu ami mbi kondja otja pu me yenene eyuva arihe okumuraisira kutja mbe mu suvera.”
EIMBURIRO 154 Orusuvero orukarerere