Innaggattam i Permanente nga Siudad

1. Anni i niprofesiya ni Jesus nga mesimmu ta Jerusalem turi ta ollu nga siglo?

PIGA nga aggaw nige nga natay si Jesu-Cristo, egga i kinagi na nga profesiya. I ollu nga ketuppalan natun nga profesiya ay turi ta nadaral i Jerusalem anna i templo tatun. Dati ngana nga kinagi ni Jesus nga duttal saw i tiempo nga ‘palevutan na suddalu ira’ i siudad na Jerusalem. (Luc. 21:20) Kinagi na ta tagatuttul na ira nga nu masingadda yatun ira nga suddalu, mawag tu insigida ira nga manaw. Nesimmu yatun nga profesiya ni Jesus. Pinalevutan na Romano ira nga suddalu i Jerusalem.—Luc. 21:​21, 22.

2. Anni i nitabarang ni apostol Pablo ta Hebreo ira nga Cristiano ta Judea anna Jerusalem?

² Piga nga dagun nige nga pinalevutan na Romano ira nga suddalu i Jerusalem, namadday si apostol Pablo tu tura nga magalan ngana sangawe tu libru nga Hebreo. Tatun nga tura, sinabarangngan ni Pablo i Cristiano ira nga maddian ta Judea anna ta Jerusalem tapenu makapapprepara ira para ta aranni ngana nga mesimmu. Anni kari i aranni ngana nga mesimmu? Madaral i Jerusalem. Nu kayà natun ira nga Cristiano i mapaliag, mawag tu sigga-paran ira nga panawan i baleda anna i negosio da ira. Yatutta kunnaw i nitura ni Pablo meyannung ta siudad na Jerusalem: “Awan tu permanente nga siudad tam toye ta utun na davvun.” Ngem niyammung na: “Innennaggat-tam i siudad nga duttal noka.”—Heb. 13:14.

3. Anni i “siudad nga maladda i nikepataddag na,” anna ngatta inninnaggattam yatun?

³ Nauyu-uyaw anna nigala-galo na totolay i Cristiano ira nga naddesision nga manaw ta Jerusalem anna ta Judea. Ngem napaliag ira megafu tatun nga desisiodda. Ta tiempo tam gapa, mauyu-uyaw ittam. Ari ittam gare nga mattalo ta totolay tapenu masolba i problema na mundo anna ari ittam gapa nga mappariku. Ngem ngatta yatun i desisiottam? Ammu tam gare nga madaral yaw nga marake nga mundo. Inninnaggattam i “siudad nga maladda i nikepataddag na” anna “duttal noka”—i Pappatulan na Dios.a (Heb. 11:10; Mat. 6:33) Ta kada subtitulo naw nga artikulo, gigiammuattam: (1) nu kunnasi nakoffun i tabarang ni Pablo ta ollu-siglo ira nga Cristiano tapenu mennaggadda “[i siudad] nga duttal noka,” (2) nu kunnasi ira nga niprepara ni Pablo para ta mesimmu ira ta mappange, anna (3) nu kunnasi nga makoffun i tabarang na ta nittam.

MATTALO KA KANI JEHOVA TA ARIANNAKA VULUVUGA PAGURAYAN

4. Ngatta importante ta Cristiano ira i Jerusalem?

⁴ Importante ta Cristiano ira i Jerusalem. Tatun gare nga nabuu i ollu-siglo nga Cristiano nga kongregasion turi ta 33 C.E. anna maddian i manangngal nga baggi tatun nga siudad. Aru gapa nga Cristiano i egga i baleda anna pakkukua da tatun nga siudad. Ngem dati ngana nga kinagi ni Jesus ta tagatuttul na ira nga mawag tu panawadda i Jerusalem anna maski i Judea.—Mat. 24:16.

5. Kunnasi nga niprepara ni Pablo i Cristiano ira para ta aranni ngana nga mesimmu?

⁵ Tapenu meprepara ni Pablo i Cristiano ira para ta aranni ngana nga mesimmu, inuffunan na ira nga pannonopan i anningan ni Jehova ta siudad na Jerusalem. Niperaddam ni Pablo ta nira nga para kani Jehova, ari ngana nga sagradu i templo, i papari, anna i tavvung ira tatun. (Heb. 8:13) Magaru gapa ta maddian tatun nga siudad ay ari nga nangalawa ta Mesias. Ari ngana gafu nga sentro na marenu nga paddayaw kani Jehova i templo na Jerusalem anna madaral saw yatun.—Luc. 13:​34, 35.

6. Ngatta sassakto para ta Cristiano ira i tabarang ni Pablo ta Hebreo 13:​5, 6?

⁶ Turi ta sinurakkan ni Pablo i Hebreo ira, mappopprogreso i siudad na Jerusalem. Kinagi paga lagu na tadday nga Romano nga autor nga tatun nga tiempo, i Jerusalem i pinakasikat nga siudad tatun nga parte na mundo. Zinagun nga umay tatun i Judio ira nga maggafu ta nadduruma nga lugar tapenu makipasselebra ta fiesta ira. Nakoffun yatun tapenu mapprogreso i ekonomia na Jerusalem. Megafu tatun, siguradu nga nammakapia ta finansial i karuan nga Cristiano. Awayya na tu yatun i rason nu ngatta kinagi ni Pablo ta nira: “Iyarayyu nu i attolay nu ta pangaya ta kuartu, anna makkontento kamu ta anni laman nga egga nikamu.” Tapus nangusa yayya tu tadday nga teksto tapenu ikagi i pamagaram ni Jehova ta kada aripan na: “Ariat-taka vuluvuga nga panawan, ni et-taka nga pagurayan.” (Bibbigan i Hebreo 13:​5, 6; Deut. 31:6; Sal. 118:6) Mawag nga daddamman yatun na Cristiano ira nga maddian ta Jerusalem anna ta Judea. Ngatta? Ari gare nga mabbayag kabalidda nga malawa yatun nga tura, mawag tu panawadda i babaleda, i negosio da, anna i pakkukua da ira. Tapus maddian ngana ira ta tanakuan nga lugar. Mariga nga kuan yatun.

7. Ngatta buu nakuan i pattalo tam kani Jehova sangawe?

⁷ I magigiammu tam: Anni i aranni ngana nga mesimmu? I pangultimu naw nga marake nga mundo sonu “dakal nga ziga.” (Mat. 24:​21, NW) Kagitta na ollu-siglo ira nga Cristiano, mawag nga sigga-lukag anna sigga-paran ittam. (Luc. 21:​34-36) Ta tiempo na dakal nga ziga, awayya na nga mawag saw tu panawattam i karuan onu i ngamin nga pakkukua tam. Yayya nga mawag tu buu saw i pattalo tam nga ari ittam vuluvuga pagurayan ni Jehova. Ngem maski sangawe nga ari paga namegafu i dakal nga ziga, mepasingattam ngana i buu nga pattalo tam kani Jehova. Iyavu mu ta baggim, ‘Masingi-singan kari ta kukukuakku anna ta goal ku ira nga mattalo ngà ta Dios nga nangipromesa nga tangngallan nà, imbes tu ta kuartu?’ (1 Tim. 6:17) Siempre, maski nu makagigiammu ittam ta nesimmu ta ollu nga siglo, ariattam ammu nu anni talaga i mesimmu sonu “dakal nga ziga.” Kunnasi tam gafu mammuan nu anni i kuattam sonu mamegafu yatun?

TUTTULAN I MANGIROLLU IRA

8. Anni i kinagi ni Jesus nga kuan na disipulo na ira?

⁸ Piga dagun kabalin nga nalawa na Hebreo ira i tura ni Pablo, nasingan na Cristiano ira nga pinalevutan na Romano ira nga suddalu i siudad na Jerusalem. Tiempo ngana yatun tapenu mattammang ira. Aranni ngana nga madaral i siudad na Jerusalem. (Mat. 24:3; Luc. 21:​20, 24) Ngem sitaw gafu i angngayadda? Basta kinagi laman ni Jesus: “Mawag gafu tu makkarela ta kavukiran danuri i egga ta Judea.” (Luc. 21:21) Ngem napakaru i vukig tatun nga lugar. Sitaw gafu i pakkareladda?

9. Ngatta awayya na tu ninono na Cristiano ira nu sitaw nga vukig i pakkareladda? (Innan gapa i mapa.)

⁹ Yaw i karuan ta vuku-vukig nga awayya na tu pakkarelan na Cristiano ira: i vuku-vukig na Samaria, i vuku-vukig ta Galilea, Vukig Hermon, anna i vuku-vukig na Lebanon, anna i vuku-vukig ta abbag na Bannag Jordan. (Innan i mapa.) Gitta na safe gapa nga pakiyegutan i karuan nga siudad tatun ira nga vuku-vukig. Angngarigan na, i siudad na Gamla ay egga ta atannang nga vukig anna mariga nga madde. Para ta karuan nga Judio, makasta nga lugar yatun nga pakiyegutan. Ngem ta Gamla nga nesimmu i grabe nga parralaban na Judio anna Romano ira anna aru nga taga-tari i natay.b

10-11. (a) Kunnasi nga posible nga nigiya ni Jehova i Cristiano ira? (Hebreo 13:​7, 17) (b) Kunnasi nga nammakapia i Cristiano ira ta panuttul da ta mangirollu ira? (Innan gapa i letratu.)

¹⁰ Posible nga nigiya ni Jehova i Cristiano ira gukaban na mangirollu ira ta kongregasion. Nitura na historiador nga si Eusebius nga nipakannammu na Dios ta karuan nga lallaki ta Jerusalem nga mawag tu manaw i Cristiano ira ta Jerusalem anna umay ta Pella, tadday nga siudad ta Perea. Makasta nga lugar nga pakiyegutan i Pella. Ari gare nga kuruga arayyu yatun ta Jerusalem yatutta mas mabi nga madde. Ari gapa nga Judio i magaru ta totolay nga maddian ta Pella. Yatutta ari ira nga makikkillaban kontra ta Romano ira.—Innan i mapa.

¹¹ Sinuttul na Cristiano ira nga nakkarela ta vuku-vukig i tabarang ni Pablo nga ‘makimoray ta darakal’ onu mangirollu ta kongregasion. (Bibbigan i Hebreo 13:​7, 17.) Megafu tatun, napaliag i totolay na Dios. Pakurugan na nesimmu ira nga ari nga pinagurayan na Dios danuri ‘iniddanamadda i siudad nga maladda i nikepataddag na’—i Pappatulan na Dios.—Heb. 11:10.

12-13. Kunnasi nga nigiya ni Jehova i totolena ta kitazziga ira nga tiempo?

¹² I magigiammu tam: Usan ni Jehova i mangirollu ira tapenu mangiyawa tu espesipiko ira nga direksion ta totolena. Aru nga istoria ta Biblia i mangipasingan nga inusa ni Jehova i matalo nga lallaki tapenu igiya i totolena ta kitazziga ira nga tiempo. (Deut. 31:23; Sal. 77:20) Masingi-singattam gapa sangawe nga usu-usan lagapa ni Jehova i mangirollu ira.

¹³ Angngarigan na, turi ta COVID-19 pandemic, nangiyawa tu direksion i mangirollu ira. Nakalawa i elder ira tu instruksion ira nu kunnasi makua i study anna nu kunnasi metulu-tuloy na wawwaragi i paddayaw kani Jehova. Piga vulan gapa kabalin nga namegafu i pandemic, nakkombension ittam ta maturu tu 500 nga lengguahe gukaban na Internet, TV, anna radio. First time nga nesimmu yatun! Ari nga nagimmang i suplay na espiritual nga makan. Megafu tatun, mattaradday ittam lagapa. Makasiguradu ittam gafu nga maski nu anni nga kapurueba i arubangattam ta mappange, tulu-tuloy nga uffunan ni Jehova i mangirollu ira tapenu makangngua ira tu fustu ira nga desision. Fuera ta pattalo kani Jehova anna panuttul ta dorob na, anni paga ira nga kualidad i makoffun ta nittam tapenu makapapprepara para ta dakal nga ziga anna tapenu ammu tam saw i kuattam tatun nga kitazziga nga tiempo?

MAKKA-AYA-AYA ANNA MAMADULO

14. Segun ta Hebreo 13:​1-3, anni nga kualidad i mawag nga ipasingan na Cristiano ira turi ta aranni ngana nga madaral i Jerusalem?

¹⁴ Sonu mamegafu i dakal nga ziga, mawag nga mas makka-aya-aya ittam. Tatun saw nga tiempo, mawag nga parigattam i Cristiano ira ta Jerusalem anna ta Judea. Kanayun mabba ira nga makka-aya-aya. (Heb. 10:​32-34) Ngem turi ta piga ragun ngana laman nage na kadaral na Jerusalem, kawagan na Cristiano ira i mas ‘makka-aya-aya nga kunna mawwaragi’ anna “mamadulo.”c (Bibbigan i Hebreo 13:​1-3.) Kunnatun gapa i mawag nga kuattam habang umara-aranni i panuppalan.

15. Ngatta mawag nga ipasingan na Hebreo ira nga Cristiano i pakka-aya-aya nga kunna mawwaragi anna i pamadulo kabalidda nattammang?

¹⁵ Turi ta pinalevutan na Romano ira nga suddalu i Jerusalem tapus gavva ira nga nagatras, chansa da ngana yatun nga mattammang. Ngem baddi laman i awayya da nga ivulu. (Mat. 24:​17, 18) Mawag nga makka-uffu-uffun ira ta pabbiahe da ta kavukiran. Tapus ta pakadde da ta Pella, mawag da i makka-uffu-uffun tapenu egga i paddianan anna pakkatolayadda tari. Aru nga wawwaragi i magawag tu makan, sinnun, anna paddianan. Chansa gafu na Cristiano ira nga ipasingan i pakka-aya-aya nga kunna mawwaragi anna pamadulo gukaban na passuporta ta kataggi-tadday anna pangibillay ta nu anni i egga ta nira.—Tito 3:14.

16. Kunnasi tam mepasingan i aya ta wawwaragi tam nga magawag? (Innan gapa i letratu.)

¹⁶ I magigiammu tam: Iddeddu tam i wawwaragi tam yatutta uffunattam ira nu magawag ira. Aru i sigga-paran nga mangiyawa tu espiritual anna material nga pakawagan na wawwaragi nga nabbalin tu refugee megafu ta gerra anna kalamidad ira. Angngarigan na, pinanawan na tadday nga sister ta Ukraine i balena megafu ta gerra. Istorian na: “Natageno mi nga igiggiya anna uuffunan nakami ni Jehova gukaban na wawwaragi. Ta Ukraine, ta Hungary, anna maski tawe ta Germany, pinadulo anna inuffunadda kami.” Makipattrabahu ittam kani Jehova nu padulakkattam i wawwaragi tam anna iyawa tam i pakawagadda.—Prov. 19:17; 2 Cor. 1:​3, 4.

17. Ngatta importante nga ipasingattam ngana sangawe i aya anna pamadulo?

¹⁷ Sonu dakal nga ziga, mas mawag tam i makka-uffu-uffun. (Hab. 3:​16-18) Sanayan ittam ngana sangawe ni Jehova nga ipasingan i aya anna pamadulo ta wawwaragi megafu ta kakawagattam saw danatun nga kualidad.

ANNI I ARANNI NGANA NGA MESIMMU?

18. Kunnasi tam nga maparigan i Hebreo ira nga Cristiano ta ollu nga siglo?

¹⁸ Napaliag danuri Cristiano ira nga nattuppal anna nakkarela ta kavukiran turi ta nadaral i Jerusalem. Pinanawadda i siudad ngem ari ira vuluvuga pinanawan ni Jehova. Kunnasi gapa ta tiempo tam? Ariattam ammu i eksakto ira nga mesimmu ta mappange. Ngem dati ngana kinagi ni Jesus nga mawag tu sigga-paran ittam nga tumuttul. (Luc. 12:40) Makoffun gapa ta nittam i tabarang ni Pablo ta tura na ta Hebreo ira. Nipasiguradu gapa mismu ni Jehova nga arianna ittam vuluvuga nga pagurayan onu panawan. (Heb. 13:​5, 6) Innaggattam nakuan gafu i permanente nga siudad—i Pappatulan na Dios—tapenu malawa tam i mannanayun nga bendision nga irattal natun.—Mat. 25:34.