Abwọlẹ ká IJihova kaa Dahị Ụbwọ Nyọka Bọhụ

1. Ịyẹ tị́ du kahị baba nya ọhụ ọbaba? Ụbwọ ọdada oyina ahị tị́ la? (1 iPita 5:10)

Ẹ-ẸPWỤ nya ahyẹẹnụ ihẹẹkpẹ ilujwo ịlẹ, anchẹ nya iJihova baba nya ọhụ ọbaba. Ẹdụrụ wu angịhyẹ neeji lụka ọtata lẹ. Angịkịla wẹẹ yẹ akama ọọlajị nyọlẹ ká ọngịnyị nyaa ọhẹ gbu. Angịkịla tị juwa ẹ-ẹpwụ nya ọ-tụpyịpyị bwu ẹga nya alugbiyegu nyaa lẹẹ alegbeju nya igomenti. (Mat. 10:18, 36, 37) Jẹ́ myị̀myị̀ nyori iJihova ka jẹ́-ẹ dang ụbwọ nyọka bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ọnyaanyaa ọnyị myị́ ọnyị ká ji lẹẹlẹẹ.—Wa 1 iPita 5:10.

2. Ale ahị Angịnyị nya ịKịrayịsị à tị́ kaa yé ọngịrị bwu du kahị jẹ́-ẹ bọhụ?

² Ọhụ ọbaba ri ọ-ka jẹ́-ẹ cheri kịnyaa bala ọ-ka ya ụbwọ chị ẹhị ọrịrịị-rịrị nyahị gogo ẹ-ẹpwụ nya akama, ị-tụpyịpyị, bala ịmayẹ. IJihova à kaa ya “ọngịrị ọgụgụ ọtụka nya Ohe Oluhye” hahị à du kahị jẹ́-ẹ bọhụ lala angịnyị nya ịKịrayịsị lẹ, áhị la ọngịrị nya ịlọhị ka. (2 Kọr. 4:7) Ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ, ahị ka kụ ẹhị yẹ ang ine ịlẹ ká iJihova họ hahị nyọka dahị ụbwọ bọhụ. Ahị ka kụ ẹhị yẹ abwọlẹ kahị ka jẹ́-ẹ bwu yé apyobwuna bwu ẹpwụ nya ọnyọnyọọnyị nyaa ịnyịnyị.

ABWỌ ỌRỊRỊ

3. Ịyẹ tị́ du kahị ka jẹ́-ẹ ya nyori abwọ ọrịrị ri ụkụrwọ ẹbyẹbyị?

³ IJihova họ ụkụrwọ ẹbyẹbyị ọhẹ ọlẹ kọ kaa dahị ụbwọ nyọka bọhụ. Ọ họ ọ chịkpẹẹ ahị jẹ́-ẹ ya ẹla balọọ bala ọ-kaa ke ụrụ wo lahị, nanana nyori ahị ri alịhọbịrị. (Hib. 4:16) Kụ irya ju ẹlẹwẹ wẹẹ: Ahị ka jẹ́-ẹ raabwọ ha iJihova ụka myị́ ụka u-uhye nya ẹla ọhẹ-lọhẹ. Ọ ka jẹ́-ẹ wo lahị la òja ọnyị myị́ ọnyị pwụ ẹga myị́ ẹga kahị ji, kori kahị ji ụbwọọhị lee ube nya agba wẹwẹ. (Jon. 2:1, 2; Ụkụr. 16:25, 26) Kori kahị dọmwụ juhi gbee kahị jẹ́ ẹla ọlẹ kahị ka ya bwu ọnụ ka wẹwẹ, iJihova ka jẹ́-ẹ jẹ́ ẹla ọlẹ kahị tịtọ nyọka ya. (Rom. 8:26, 27) Abwọ ọrịrị ri ụkụrwọ ẹbyẹbyị ịnyịlẹhị!

4. Ịyẹ tị́ du kahị ka jẹ́-ẹ ya nyori abwọ ọlẹ kahị kaa rị chajị nya ọhụ ọbaba pwoku irya nya iJihova?

⁴ IJihova họ kahị jẹ́ myị̀myị̀ ẹ-ẹpwụ nya Omyi Ẹla nyamwụ nyori “ang myị́ ang ọlẹ kahị bịlẹ Ohe Oluhye pwoku irya nyamwụ ẹ-ẹpwụ nya abwọ ọrịrị, Ohe Oluhye kaa wo abwọ ọrịrị nyahị ọọwa.” (1 Jọn. 5:14) Ahị ka jẹ́-ẹ bịlẹ iJihova kọ ka dahị ụbwọ nyọka bọhụ? Ee! O ri irya nya iJihova kahị ka jẹ́-ẹ bọhụ kịnyaa. Ahị tị́ họ ányị kahị jẹ́? Ụka kahị bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ, ahị kaa ya iwe ha iJihova nyọka wẹ Olegu Onyobyi ọngọ chị ẹla bọọ ẹla. (Etu 27:11) Datị hi ọọwa, ịBayịbụụ ya nyori iJihova nyị nwụlanọ nyọka “ya ọngịrị ha ọng myị ọng ọlẹ kọ kpa ọkịlẹtụ nyamwụ myị lọọ kpẹẹkpẹẹ.” (2 Ego. 16:9) Lẹ, ahị ka jẹ́-ẹ jẹ́ myị̀myị̀ nyori iJihova la ọngịrị bala ọ-nwụlanọ nyọka dahị ụbwọ kahị ka jẹ́-ẹ bọhụ.—Ayị. 30:18; 41:10; Luk. 11:13.

5. Ányị abwọ ọrịrị à tị́ kaa bwu ya okpunyi nya ọkịlẹtụ hahị? (Ayịsaya 26:3)

⁵ ỊBayịbụụ ya ẹla rụ́ ang ọlẹ ká iJihova kaa họ ụka kahị raabwọ u-uhye nya ẹla ọlẹ kọ ri olo nyahị yẹkẹẹ, “okpunyi nya Ohe Oluhye ọlẹ kọ kaa kpoye nya ọ-jẹ́ myịmyị nya angịnyị ehe wuu, a ka juwa wu ọkịlẹtụ [nyahị] bala irya ọlẹpwụ [nyahị] wuu kpa yẹẹyẹẹ ẹ-ẹpwụ nya ịKịrayịsị iJisọsị pyịyọọ lẹlẹ.” (Filip. 4:7) Kụ irya ju etu nya ẹlẹwẹ wẹẹ. Angịlẹ kị kaa gbịgba ha iJihova ka kaa la akama ịnyịnyị. Ị tị kaa maga ụgbẹyị ọhẹ lee ọkịla nyọka yé okpunyi nya ọkịlẹtụ. Ọ-chụ pwokwita, angịhyẹ kaa mile etiji ụma ịhyẹ nyọka gwaa irya daarụ hi ang myị́ ang ịlẹ kị kaa ya uko ọchịchị haa. Ma kori ká ọngịnyị á ja họ ẹla ọlịịwẹ du kọ ka jẹ́-ẹ kụ irya yẹẹyẹẹ ka, alegu inyibyi ka kpọọ họ ụkụrwọ myị́. Ọọwa tị la uhi-uhi kaka kpoye. (Kụ ẹhị yẹ ịMatiyu 12:43-45.) Datị hi ọọwa, okpunyi ọlẹ ká iJihova kaa ya hahị ụka kahị raabwọ gụ́ okpunyi ụma ọhẹ-lọhẹ ọlẹ ká utoji omilee-mịlẹ ka jẹ́-ẹ kpa wẹ ọngịnyị. Ụka kahị raabwọ ha iJihova, ọ kaa mẹjẹ nyori ahị kpụnịrọọ yẹẹyẹẹ, ọ tị kaa ya ‘okpunyi ọlẹ kọ jịra kpẹkpẹẹ’ hahị. (Wa Ayịsaya 26:3.) Ụgbẹyị ọhẹ ọlẹ ká iJihova kaa bwu ya okpunyi hahị ri ọ kaa dahị ụbwọ nyọka kpịtịya nya apwụ ịgọgọ ịlẹ kị kaa ya ẹjẹ ọkpụ́kpụ hahị. Ẹlịlẹhị ịịwa kaa ya ọmwịịnyọ hahị ẹ-ẹpwụ nya irya bala ọkịlẹtụ, chajị ahị jẹ́ nyori iJihova kpahị juhi bala o-ri ọ tịtọ kahị ka la ịlahị ọkaka.—Eje. 62:1, 2.

6. Ịyẹ ahị tị́ ka jẹ́-ẹ raabwọ chajị nyaa myị́? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)

⁶ Ang ọlẹ ká ka jẹ́-ẹ họ. Jaabwọ ká wẹẹ bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ ịlẹ kị wẹẹ da ọmyịmyị nyang uya, ‘pẹ hi akama nyang ha iJihova,’ ká raabwọ họọ nyọka ya okpunyi nyamwụ hang. (Eje. 55:22) Raabwọ ịnyịnyị kọ ka ya ẹla ọjẹ́jẹ hang nyọka jẹ́ ẹla ọlẹ ká chịla nyọka họ ẹ-ẹpwụ nya akama ọọwa. (Etu 2:10, 11) Ụka ká tị ja bịlẹ ụbwọ ọdada nyọka jẹ́-ẹ bọhụ, a deeri nyọka ji iJihova obe ịnyịnyị ka. (Filip. 4:6) Maga ká yẹ ang ẹjẹẹ ịlẹ kị mẹjẹ nyori iJihova wẹẹ dang ụbwọ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ nyang, ká joo obe ọhọhọ chajị nya ọọwa. A myị ká ịmayẹ nyang a kpụng idu hi ahị ọwawa ịlẹ ka la ka.—Eje. 16:5, 6.

OMYI ẸLA NYA OHE

7. Ányị ịBayịbụụ ọjẹ́jẹ à tị́ ka jẹ́-ẹ dahị ụbwọ nyọka bọhụ?

⁷ IJihova ya Omyi Ẹla nyamwụ hahị nyọka dahị ụbwọ bọhụ. Ịgba lụmẹ-lụmẹ ẹ-ẹpwụ nya ịBayịbụụ họ kahị jẹ́ myị̀myị̀ nyori iJihova ka dahị ụbwọ. Kụ ẹhị yẹ o-chụ pwokwita ookpokpo lẹẹ wẹẹ. ỊMatiyu 6:8 yẹkẹẹ: “Ene kanụ ka bịlẹ ịngịngịhyẹ bwu ẹpwụtụbwọ nya Ohe Oluhye kpá lẹ, Ohe Oluhye Adanụ ayịdang jẹ́ ang ọọwa kpá ene-ene lẹ.” IJisọsị à ya ẹlẹwẹ lẹ, ọ tị jẹ́ iJihova gụ́ abwọlẹ ká ọngọkịla ọhẹ-lọhẹ jọ́ọ ka ba. Lẹ, ahị jẹ́ myị̀myị̀ nyori ụka myị́ ụka kahị ji ẹpwụ nya akama, iJihova jẹ́ ang ọlẹ kọ ri ọbaba nyahị, ọ tị ka dahị ụbwọ ịnyịnyị. Ọnụ ọmyịmyị ụma ịlịịwẹ ju iru ẹ-ẹpwụ nya ịBayịbụụ kị ka jẹ́-ẹ dahị ụbwọ nyọka bọhụ kịnyaa.—Eje. 94:19.

8. (a) Ẹlịyẹ ịBayịbụụ à tị́ juhi ọhụ kahị ka họ nyọka dahị ụbwọ bọhụ? (b) Ịyẹ à tị́ ka dahị ụbwọ nyọka kpịtịya nya ẹla ọmẹjẹ ịla ịBayịbụụ ụka kahị baba nyaa?

⁸ Ẹla ọmẹjẹ ọlẹpwụ nya ịBayịbụụ ka jẹ́-ẹ dahị ụbwọ nyọka bọhụ. Ẹla ọmẹjẹ ọọwa kaa dahị ụbwọ nyọka jẹ́-ẹ cheje nya ẹla ụ-ụgbẹyị ọnyịịla. (Etu 2:6, 7) Ọ-chụ pwokwita, ịBayịbụụ juhị ọhụ ahị nyị kpụnịrọ iJihova ahyẹẹnụ ọnyị myị́ ọnyị ọkọkọ nyọka chuko kpoye u-uhye nya ijuju. (Mat. 6:34) Kori kahị kaa wa Ụpwụ Ịgọgọ bala ọ-kụ irya jwoo ụka myị́ ụka, ọ ka chịhị kpẹẹ gụ́ la ọ-ka kpịtịya nya ẹla ọmẹjẹ ịlụwa ụka kahị baba nyaa.

9. Ányị oja ịla ịBayịbụụ à tị́ kaa juhi ọngịrị nyọka jẹ́ myị̀myị̀ nyori iJihova ka dahị ụbwọ?

⁹ ỊBayịbụụ myị̀ la oja nya ẹla ọlẹ kọ họ ta angịnyị ehe lala ahị-ahị ịlẹ kị dahịhile iJihova, kọ tị daa ụbwọ. (Hib. 11:32-34; Jem. 5:17) Ụka kahị ja kụ irya ju oja ịlịnyị, ahị jẹ́-ẹ dahịhile gụ́ ọọwa nyori iJihova à ri “ẹga ọkpịbaa bala ọngịrị nyahị lẹ, ọọ juwa nyọka dụbwọ lụka nya akama.” (Eje. 46:1) Jaabwọ kahị wẹẹ kụ ẹhị yẹ oja nya anchẹ nya iJihova ịlẹ kị họ kpẹẹkpẹẹ lụka onyogo, ọọwa kaa guhị gbịla nyọka gbịla ọmyịmyị bala ọhụ ọbaba nyaa.—Jem. 5:10, 11.

10. Ịyẹ a tị́ ka họ nyọka jẹ́-ẹ yé apyobwuna bwu Omyi Ẹla nya Ohe yẹẹyẹẹ?

¹⁰ Ang ọlẹ ká ka jẹ́-ẹ họ. Wa ịBayịbụụ ẹnụ myị́ ẹnụ, ká da ịgba ịlẹ ká jẹ́ nyị kaa dang ụbwọ yẹẹyẹẹ ju ang. Iru nya aanahị yẹ nyori ọ-wa ụpwụ ịgọgọ bala ọdawụlẹ nyamwụ bwu ụpwụ ọlẹ kahị kaa kpa kụ ẹhị yẹ ụpwụ ịgọgọ ẹnụ myị́ ẹnụ lụtụrụ ri ụgbẹyị ọnyịịla ọlẹ kị ka dọmwụ nya ahyẹẹnụ nyaa. Ọọnahị ọnyang ọhẹ ká ẹnyị nyamwụ ri Mariea yẹ nyori ẹlẹwẹ ri ẹlịlẹhị ụka ká adamwụ bala ịnamwụ la ẹdụrụ nya ẹbẹ ọgọ́ja. Ịyẹ à tị́ dọọ ụbwọ nyọka bọhụ ụka kọ wẹẹ kpahị jwaa lụka ká ẹdụrụ chị waa yẹẹyẹẹ ene kịị gbu? Ọ yẹkẹẹ: “Alụtụrụ ọnyị myị́ ọnyị m̀ kaa wa ụpwụ ịgọgọ bwu ụpwụ nya Kụ Ẹhị Yẹ Ụpwụ Ịgọgọ Ẹnẹnẹẹnụ bala ọ-kụ irya jwoo. Ọ-họ ịnyị du kam jẹ́-ẹ yé ẹlẹhẹ bwu ẹpwụ nya ụpwụ ịgọgọ kpa kụ irya ju, du ká irya nyam kaa rụ ka ẹga nya iJihova ọkọkọ nya akama nyam.”—Eje. 61:2.

AANAHỊ ỊLA ỌJỊRA-JỊRA

11. Ányị ọ tị́ kaa lahị nyọka jẹ́ nyori aanahị ịkịla wẹẹ chịpwụrụ bwu ẹpwụ nya akama ịnyịnyị?

¹¹ IJihova ya aanịna hahị chị odehe wuu ọnụ nyọka dahị ụbwọ bọhụ. Ọ-jẹ́ nyori “angịnyị nya Ohe Oluhye ịkịla . . . wẹẹ yẹ akama ẹ-ẹga myị́ ẹga” nya odehe wuu du kahị kaa jẹ́ myị̀myị̀ nyori áhị la ụbwọọhị ka. (1 Pit. 5:9) Ẹlịlẹhị ri, ahị ka jẹ́-ẹ jẹ́ kpakpa nyori ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ọnyị myị́ ọnyị kahị ji, angịkịla chịpwụrụ bwu ụma ọlịnyị kpụ ị jẹ́ bọhụ myị́ lẹ. Lẹ ahị ịnyịnyị ka jẹ́-ẹ bọhụ myị́!—Ụkụr. 14:22.

12. Ányị aanahị ịla ọjịra-jịra à tị́ ka jẹ́-ẹ dahị ụbwọ myị́? Ẹlịyẹ ahị tị́ ka jẹ́-ẹ họ haa ịnyịnyị? (2 Ala ịKọrịntị 1:3, 4)

¹² Jaabwọ kahị wẹẹ bọhụ, aanahị ka jẹ́-ẹ juhị ọhụ bwula ẹla oyaya bala ọhọhọ nyaa. Aanahị alẹng bala anyang ịhyẹ họ ịwịịwẹ ha ọlẹrụ ịPọlụ. Ọ kaa ya ẹ-ẹpwụ nya ileta nyamwụ jaabwọ ká ẹla nya angịlẹ kị dọọ ụbwọ ụka kị tọọ jube nya ịlọmwụ myọọ lẹhị kaka ba, ọ dọmwụ kaa gu ẹnyị nya angịịwa kpangga. Ị kpụ́ ịPọlụ ẹjẹ, jwoo ọhụ, bala ọ-dọọ ụbwọ a-agbẹyị ịkịla ịlẹ kị baba. (Filip. 2:25, 29, 30; Kol. 4:10, 11) Ahị ka gbachị iwe-ahụrụ ọlịnyị-ịnyị alẹ myị́. Ụka kahị baba nya ụbwọ ọdada nyọka bọhụ, aanahị alẹng bala anyang kaa juwa balahị; ụka ká ịwa á tị baba nya ụbwọ ọdada ịnyị, ahị kaa juwa balaa.—Wa 2 Ala ịKọrịntị 1:3, 4.

13. Ịyẹ à tị́ da ọọnahị Maya ụbwọ nyọka bọhụ?

¹³ Aanahị ịkịla ri ọhụ ojuju yẹẹyẹẹ ha ọọnahị ọnyang ọhẹ bwu Russia ká ẹnyị nyamwụ ri Maya. Angị chugbọhụ wẹ ka wụla ẹpwa nyamwụ yẹ la agbụrụ la ẹka nya 2020, ene kịị kpọọ ka oleje ụka ọkịla ọọlajị nyọlẹ kọ ya ẹla u-uhye nya ọmyịmyị nyamwụ je angịkịla. Maya yẹkẹẹ: “Lụka ọwẹ, olegu chịm pyẹpyẹ ịnọ wuu lẹ, ma aanahị tị wụrụm bwu ifon bala ọ-da ụpwụ du wam, du kam jẹ́ nyori m̀ háa. M̀ jẹ́ ene-ene wuu nyori m̀ la ugbiyegu ọtụka ọlẹ ká ọháha ji. Ma m̀ jẹ́ ịnyị gụ́ ọọwa bwu ẹka nya 2020 ọwẹ.”

14. Ẹlịyẹ ahị tị́ ka họ nyọka yé apyobwuna nya ụbwọ ọdada nya aanahị ịla ọjịra-jịra? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)

¹⁴ Ang ọlẹ ká ka jẹ́-ẹ họ. Jaabwọ ká wẹẹ bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ, maga ká ju aanang alẹng bala anyang chwẹẹ. A họ atịmẹ la ọ-tịtọ nya ụbwọ ọdada bwu ẹga nya angịgbahị ọjịra-jịra ka. Ị ka jẹ́-ẹ ‘chị-ewu keng hi ukpenyi bala igbachịwụ.’ (Ayị. 32:2) Kpịtịya ịnyịnyị nyori aanang ịla ọjịra-jịra wẹẹ chịpwụrụ bwu ẹpwụ nya ịmayẹ ịnyịnyị. Lẹ ụka ká họ ịngịhyẹ ọlẹ kọ ka da anọkịla ọlẹ kọ la ọbaba ụbwọ, ọọwa ka dang ụbwọ nyọka jẹ́-ẹ chị ọkẹkẹnị bala ọ-ka bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ nyang.—Ụkụr. 20:35.

ẸHỊ ỌRỊRỊỊ-RỊRỊ NYAHỊ

15. Ịyẹ ẹhị ọrịrịị-rịrị à tị́ họ ha iJisọsị? Ányị ẹhị ọrịrịị-rịrị nyahị à tị ka jẹ́-ẹ dahị ụbwọ? (Ala iHiburu 12:2)

¹⁵ IJihova ya ẹhị ọrịrịị-rịrị ọlẹ kọ ju ọ-dahịhile hahị, ọ tị kaa dahị ụbwọ nyọka bọhụ. (Rom. 15:13) Kpịtịya nya abwọlẹ ká ẹhị ọrịrịị-rịrị da iJisọsị ụbwọ nyọka bọhụ la ahyẹẹnụ ọlẹ kọ lujwo họọ gụ́ wuu ẹ-ẹpwụ nya ọhịhị nyamwụ odehe ọlẹ. (Wa Ala iHiburu 12:2.) IJisọsị jẹ́ nyori bwula o-godayị giri-giri, ọ ka jẹ́-ẹ chị ihi ju ẹnyị nya iJihova. IJisọsị ya ẹhị rịrị ka ụka ọlẹ kọ ka yẹ jula Adamwụ bala ọ-ka họ ụkụrwọ bala aanamwụ ịlẹ ká Ohe ya ida wụ ị-ịPyị Adịrahụ ọla epwoohe ịnyịnyị. Ụ-ụgbẹyị ọ-la ịnyịnyị, ẹhị ọrịrịị-rịrị ọlẹ kahị la nyọka hịhị gboyi myị́ oyi ẹ-ẹpwụ nya odehe onyeewe ka dahị ụbwọ nyọka bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ ọnyị myị́ ọnyị ká Olegu Onyobyi á kpa wẹ uhye nyahị.

16. Ányị ẹhị ọrịrịị-rịrị à tị́ da ọọnahị ọnyang ọhẹ ụbwọ nyọka bọhụ? Ẹlịyẹ a tị́ jẹ́ bwu ẹla ọlẹ kọ ya?

¹⁶ Kụ ẹhị yẹ abwọlẹ ká ẹhị ọrịrịị-rịrị nya ọhịhị ọmyịmyị-ka ọla odehe onyeewe da ọọnahị ọhẹ ịị Russia ká ẹnyị nyamwụ ri Alla ụbwọ wẹẹ. Ị wu ọrụmwụ kpa ka tụ ju ube, juwa dayị gbe ụka kị ka lọọ eje. Ụka ká ẹlẹwẹ la, Alla yẹkẹẹ: “Abwọ ọrịrị u-uhye nya ẹhị ọrịrịị-rịrị ọlẹ kahị la gbe ijuju bala ọ-kụ irya u-uhye nyamwụ dam ụbwọ du ká ọkịlẹtụ á kaa kpụm enyi ka. M̀ jẹ́ nyori ọwẹ á ri ocheju lẹka. IJihova ka kụrụ aluji nyamwụ, ọ tị ka dahị ụbwọ kụrụ ịnyịnyị.”

17. Ányị ahị tị́ ka bwu mẹjẹ nyori ẹhị ọrịrịị-rịrị ọlẹ ká ịBayịbụụ ya hahị myịhị lẹhị? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)

¹⁷ Ang ọlẹ ká ka jẹ́-ẹ họ. Maga ká yé ụka nyọka kụ irya u-uhye nya ijuju ọnyịịla ọlẹ ká iJihova ya nụwa gbeng. Yẹ ịlọng bala alugbiyegu tụ́ aligu nyang ụ-ụwa odehe onyeewe ẹ-ẹpwụ nya ahị ọwawa ịlẹ ká ka yé ụ-ụwa. Akama ọnyị myị́ ọnyị ká la lẹẹlẹẹ ka lala ang “ọlụka o-kpii.” (2 Kọr. 4:17) Ịnyịnyị, maga jaabwọ ká ka họ ba myị́ nyọka ya ẹla ọlẹ ká myị la je angịkịla. Kụ irya nya abwọlẹ kọ ka lujwo haa kaka ba nyọka chịpwụrụ bwu ẹpwụ nya akama ịla odehe nya Olegu Onyobyi ọlẹ la ọ-jẹ́ irya ọlẹ ká Ohe la gbe ijuju ka wẹẹ. Ẹla ọpyịnyẹng ọlẹ ká ya, ka jwaa ọhụ du kị ka tịtọ nyọka jẹ́ ang u-uhye nya Ịpyị-Adịrahụ nya iJihova bala ang ịlẹ kọ chehe myị́.

18. Ịyẹ tị́ du kahị ka jẹ́-ẹ dahịhile ọnụ ọmyịmyị nya iJihova?

¹⁸ Nyọlẹ ká iJobu bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ lụmẹ-lụmẹ kpá, o byi iJihova yẹkẹẹ: “M̀ jẹ ká ka họ ang myị ang myị, ọngọngọhẹ-ẹ́ ka jẹ-ẹ̀ chogbilo tang myị ka.” (Job. 42:2) Jaabwọ ká iJobu jẹ́, ịngịngịhyẹ á ka jẹ́-ẹ chị iJihova ochuchuu la ọ-họ irya nyamwụ jịra kaka. Ẹlịlẹhị ọwẹ ka juhị ọngịrị jaabwọ kahị wẹẹ bọhụ. Nyọka chụ pwokwita, kụ irya nya ọnyang ọhẹ ọlẹ kọ ẹdụrụ jụ lụka ọtat lẹ wẹẹ. Ọkịlẹtụ kpọọ enyi ọọlajị nyọlẹ kọ ka ẹga nya angị họ ujoji lụmẹ-lụmẹ lẹ, ma ọngọngọhẹ nyaa á tị họọ uda myị́ ka. Ma ụka ká ọngọ họ uda ọlẹ kọ jẹ́ ang chajị nya ẹdụrụ ọọwa yẹẹyẹẹ á jẹ́ ang ọlẹ kọ ri akama nyamwụ kọ ya joo jaabwọ kọ ka bwu họ uda nya ẹdụrụ ọọwa, ọ kaa la ịlọmwụ, nanana nyori ọ ka ye ụka ene kọ ka há gụ́. Ọ ka jẹ́-ẹ bọhụ myị́ ugbẹnyị lẹ, chajị ọ la ẹhị ọrịrịị-rịrị ọlam, kọ ri ẹhị ọrịrịị-rịrị nyori ọ ka la uda ọhọhọ. Ụ-ụgbẹyị ọ-la ịnyịnyị, nyọlẹ ká ẹhị ọrịrịị-rịrị ọlẹ kahị la u-uhye nya ịParadayịsị ọlẹ kọ ja ka wẹ la kpakpa wẹẹ, ọ kaa dahị ụbwọ nyọka bọhụ.

19. Ịyẹ à tị́ kaa dahị ụbwọ nyọka bọhụ?

¹⁹ Jaabwọ kahị yẹ wẹ, iJihova kaa dahị ụbwọ nyọka bọhụ ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ nyahị bwula abwọ ọrịrị, Omyi Ẹla nyamwụ, aanahị ịla ọjịra-jịra, bala ẹhị ọrịrịị-rịrị nyahị. Kori kahị maga nyọka yé apyobwuna nyaa ịwa wuu aalẹ, iJihova ka dahị ụbwọ ẹ-ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ọnyị myị́ ọnyị kahị ji. Ahị ka jẹ́-ẹ bọhụ kịnyaa gbee da ụka ọlẹ ká odehe nya Olegu Onyobyi bala akama ọhẹ-lọhẹ á ka ji kaka.—Filip. 4:13.