No Kasano nga Agbalin a Makapnek ti Biagyo

KUNA ti maysa a nagkauna a pagsasao: “Dika maringgoran a bumaknang; agtalnaka gapu ita kinasiribmo met laeng. Itaengmonto aya dagiti matam iti daydiay awan? Ta dagiti kinabaknang pudno nga agkayabkabda, kas iti agila a tumayab nga agpalangit.” (Proverbio 23:4, 5) Iti sabali a pannao, saan a nainsiriban nga agbambannogtayo tapno laeng bumaknang, ta agtayab ti kinabaknang a kas kadagiti payak ti agila.

Kas ipamatmat ti Biblia, nalaka a mapukaw ti kinabaknang. Mabalin nga apagdarikmat a maawan gapu iti natural a didigra, panagsuek ti ekonomia, wenno dadduma pay a di mapakpakadaan a pasamak. Maysa pay, masansan a makarikna iti pannakaupay uray dagidiay nasaliwanwan ti biagda. Usigenyo ti kasasaad ni John, a ti trabahona ket mangliwliwa kadagiti politiko, atleta, ken nangato a tattao.

Kuna ni John: “Impasnekko ti nagtrabaho. Bimmaknangak, nagyanak kadagiti nangingina a hotel, ken no dadduma usarek ti bukodko nga eroplano a mapan agtrabaho. Naragsakak idi damo ngem idi agangay, in-inut a naumaak. Kasla awan bibiang dagiti kustomerko. Saan a naragsak ti biagko.”

Nabigbig ni John a saan a makapnek ti biag no maipuera dagiti naespirituan a banag. Iti nalatak a Sermonna iti Bantay, impakita ni Jesu-Kristo no kasano a masagrap ti manayon a kinaragsak. Kinunana: “Naragsak dagidiay sipapanunot iti naespirituan a kasapulanda, yantangay kukuada ti pagarian ti langlangit.” (Mateo 5:3) Nalawag ngarud a nainsiriban ti panangipangpangruna kadagiti naespirituan a banag iti biag. Nupay kasta, adda pay dadduma a banag a mamagbalin iti biag a makapnek.

Napateg ti Pamilia ken Gagayyemyo

Naragsak kadi ti biagyo no diyo man la makalangen ti pamiliayo ken awan ti nasinged a gagayyemyo? Siempre, saan. Ti Namarsua kadatayo inikkannatay iti tarigagay nga agayat ken maayat. Dayta ti maysa a makagapu no apay nga impaganetget ni Jesus ti kinapateg ti ‘panagayat iti kaarrubatayo a kas iti bagitayo.’ (Mateo 22:39) Ti pamilia ket sagut ti Dios a mangted kadatayo iti nagsayaat a gundaway a mangipakita iti di agimbubukod nga ayat.​—Efeso 3:14, 15.

Kasano a pagbalinen ti pamiliatayo nga ad-adda a makapnek ti biagtayo? Bueno, mayarig ti nagkaykaysa a pamilia iti maysa a napintas a minuyongan a paginanaan no napaksuyan kadagiti inaldaw a pakaringgoran iti biag. Masarakantayo met iti uneg ti pamilia ti makapabang-ar a panaglalangen ken dungngo a makailiwliwag iti ladingit. Siempre, saan nga automatiko a maipaay ti pamilia ti kasta a natalingenngen a kasasaad. Nupay kasta, bayat a palagdaentayo ti singgalut ti pamilia, sumingedtayo iti maysa ken maysa, ket agbalin a naragragsak ti biagtayo. Kas pagarigan, ti tiempo ken atension nga ipaaytayo iti panangipakita iti ayat ken panagraem iti asawatayo ket mayarig iti inaldaw a puonan a mangpataudto iti nawadwad a ganansia.​—Efeso 5:33.

No adda annaktayo, nasken nga ikagumaantayo ti mangparnuay iti nasayaat a kasasaad a pagdakkelanda. Mabalin a masapul ti panagsakripisio tapno maiwayaan ti makilangen, makisarita, ken mangipaay iti naespirituan a pannursuro kadakuada. Ngem makaited iti dakkel a pannakapnek kadatayo ti kasta a tiempo ken panagregget. Dagiti naballigi a nagannak ibilangda dagiti annakda a sagut, maysa a tawid a naggapu iti Dios a masapul nga aywanan a naimbag.​—Salmo 127:3.

Ad-adda met a makapnek ken naragsak ti biag no adda dagiti nasayaat a gagayyem. (Proverbio 27:9) Mabalintayo ti maaddaan iti adu a gagayyem no mannakipagriknatayo. (1 Pedro 3:8) Matulongandatayo a bumangon dagiti napudno a gayyem no maitibkoltayo. (Eclesiastes 4:9, 10) Maysa pay, ti “pudno a kadua . . . ket kabsat a nayanak no adda ti rigat.”​—Proverbio 17:17, NW.

Anian a ragsak ti itden ti pudno a panaggayyem! Ad-adda a nakaay-ayat a buyaen ti ilelennek ti init, ad-adda a nananam ti taraon, ken ad-adda a makaay-ayo ti dumngeg iti musika no kaduam ti maysa a gayyem. Siempre, ti nasinged a pamilia ken mapagtalkan a gagayyem ket dua laeng a banag a mamagbalin iti biag a makapnek. Ania ti dadduma pay a probision nga inted ti Dios tapno ad-adda a makapnek ti biagtayo?

Panangpennek iti Naespirituan a Kasapulantayo

Kas nadakamat itay, innaig ni Jesu-Kristo ti kinaragsak iti pannakaseknan iti naespirituan a kasapulantayo. Naparsuatayo nga addaan iti naespirituan ken moral a kapasidad. Dayta ti gapuna a dinakamat ti Biblia ti maipapan iti “naespirituan a tao” ken “ti nalimed a kinatao ti puso.”​—1 Corinto 2:15; 1 Pedro 3:3, 4.

Sigun iti libro ni W. E. Vine nga An Expository Dictionary of New Testament Words, ti piguratibo a puso tuktukoyenna ti “amin a mental ken moral nga abilidad ti tao, agpadpada ti panunot ken ti rikna.” Tapno nalawlawag, innayon ni Vine: “Iti sabali a pannao, ti puso ket nausar iti piguratibo a pamay-an kas nalmeng a pagubbogan ti makin-uneg a kinatao.” Kuna ti isu met la a libro a “ti puso, nga adda iti kaunggan, ti nagsaadan ti ‘nakalemmeng a tao,’ . . . ti pudpudno a tao.”

Kasanotay a penneken dagiti kasapulan ti “naespirituan a tao,” wenno ti “nakalemmeng a tao,” kayatna a sawen, ti “nalimed a kinatao ti puso”? Maaramidtayo daytoy napateg nga addang ken mapennektayo ti naespirituan a kasapulantayo no bigbigentayo ti kababagas ti kanta ti napaltiingan a salmista: “Ammoyo a ni Jehova, isu ti Dios: isu ti nangaramid kadatayo, ket datayo kukuanatayo; datayo ti ilina, ken karkarnero ti pagpaarabanna.” (Salmo 100:3) No patientayo daytoy, maikuna ngarud a manungsungbattayo iti Dios. No kayattay ti maibilang iti “ilina, ken karkarnero ti pagpaarabanna,” nasken nga agtignaytayo maitunos iti Saona, ti Biblia.

Dakes kadi dayta? Saan, ta ti pannakaammo a napateg iti Dios dagiti tignaytayo ad-adda a pagbalinenna a naragsak ti biagtayo. Paregtaennatayo nga agbalin a nasaysayaat a tao​—ket makagunggona a kalat daytoy. Kuna ti Salmo 112:1: “Nagasat ti tao nga agbuteng ken Jehova, a maragsakan unay kadagiti bilbilinna.” Ti napnuan panagraem a panagbuteng iti Dios ken ti naimpusuan a panagtulnog kadagiti bilinna ad-adda a pagbalinenda a naragsak ti biagtayo.

Apay a makapnek ti panagtulnog iti Dios? Gapu ta addaantayo iti konsiensia nga insagut ti Dios iti intero a sangatauan. Ti konsiensia ket maysa a moral a pangsukimat a manganamong wenno di manganamong iti naaramidtayo wenno iti pampanunotentayo pay laeng nga aramiden. Napasarantay amin ti panangsidir ti nariribuk a konsiensia. (Roma 2:15) Ngem mabalinnatay met a gunggonaan ti konsiensiatayo. No ikabilangantayo ti Dios ken ti padatayo a tao no adda aramidentayo, makariknatayo iti pannakakontento ken pannakapnek. Makitatayo nga “ad-adu ti kinaragsak iti panangted ngem iti panangawat.” (Aramid 20:35) Adda napateg a makagapu iti daytoy.

Inaramidnatayo ti Namarsua iti pamay-an a maapektarandatayo dagiti tarigagay ken kasapulan ti padatayo a tattao. Ti panangtulong iti sabsabali paragsakenna ti pusotayo. Maysa pay, ipanamnama ti Biblia kadatayo a no tulongantayo ti agkasapulan, ibilang daytoy ti Dios kas pabor agpaay kenkuana.​—Proverbio 19:17.

Malaksid iti makin-uneg a pannakapnek, makatulong kadi iti praktikal a pamay-an no asikasuentayo dagiti naespirituan a kasapulantayo? Bueno, maysa a negosiante a taga Makintengnga a Daya nga agnagan Raymond ti mamati a kasta. Kunana: “Ti kalatko ket basta agsapul iti kuarta. Ngem sipud idi inawatko iti pusok nga adda Dios ken ibaga ti Biblia ti pagayatanna, nagbalbaliwakon. Maikadua laengen iti biagko ti panagsapul iti pagbiag. Gapu ta ikagkagumaak nga ay-aywen ti Dios, naliklikak ti makadadael a rikna ti addaan gura. Nupay natay ni tatangko iti maysa a panagririri, awan panggepko nga agibales kadagidiay nangpatay kenkuana.”

Kas natakuatan ni Raymond, mabalin nga aglunit ti nauneg ti pannakasugatna a rikna no mapennek a nalaing dagiti kasapulan ti “naespirituan a tao.” Nupay kasta, saanto a naan-anay a makapnek ti biag malaksid no madaerantayo dagiti inaldaw a parikut.

Masagraptayo ti “Talna ti Dios”

Iti daytoy okupado a lubong, saan a madlaw ti panaglabas dagiti aldaw. Mapasamak dagiti aksidente, mapaay dagiti plano, ken makaupay dagiti tattao. Mabalin a mapukaw ti ragsaktayo gapu kadagitoy a tubeng. Ngem kadagidiay agserserbi ken Jehova a Dios, inkari ti Biblia ti makin-uneg a pannakapnek​—“ti talna ti Dios.” Kasanotay a masagrap daytoy a talna?

Insurat ni apostol Pablo: “Dikay maringgoran iti aniaman, no di ket iti amin a banag babaen ti kararag ken araraw agraman panagyaman maipakaammo koma dagiti dawdawatyo iti Dios; ket ti talna ti Dios a mangringbaw iti amin a panunot aywanannanto dagiti pusoyo ken dagiti pannakabalin ti isipyo babaen ken Kristo Jesus.” (Filipos 4:6, 7) Imbes a bukodan dagiti parikuttayo, masapul a sipapasnek nga agkararagtayo, ket iyallatiwtayo ken Jehova dagiti inaldaw a pakadagsenantayo. (Salmo 55:22) Bayat nga agmatmataengantayo iti naespirituan ken ut-utobentayo no kasanonatay a tultulongan ti Dios, dumakkel ti panagtalektayo a sungbatan ti Dios dagiti kasta a kararag babaen ti Anakna, ni Jesu-Kristo.​—Juan 14:6, 14; 2 Tesalonica 1:3.

No mapatibker ti panagtalektayo ken Jehova a Dios, ti ‘Mangipangpangag iti kararag,’ nalaklakatay a daeran dagiti suot, kas iti napaut a sakit, panaglakay/panagbaket, wenno mapukawan iti ing-ingungoten. (Salmo 65:2) Ngem tapno pudpudno nga adda serbi ti biag, nasken a maseknantayo met ti masanguanan.

Pagrag-oanyo ti Namnama iti Masanguanan

Inkari ti Biblia ti “baro a langlangit ken ti baro a daga,” maysa a nalinteg ken maseknan a nailangitan a gobierno a mangituray iti natulnog a sangatauan. (2 Pedro 3:13) Iti dayta a baro a lubong nga inkari ti Dios, masukatanto ti gubat ken kinaawan hustisia iti talna ken hustisia. Saan daytoy nga apagdarikmat laeng nga arapaap, no di ket maysa a namnama a mabalin nga ad-adda a tumibker kada aldaw. Kinapudnona, naimbag a damag daytoy ken sigurado a pakaigapuan ti panagrag-o.​—Roma 12:12; Tito 1:2.

Marikna itan ni John, a nadakamat itay, nga adda serbi ti biagna. Kunana: “Nupay saanak unay a relihioso idi, mamatiak iti Dios. Ngem awan ti inaramidko iti dayta a pammatik agingga a sinarungkarandak ti dua a Saksi ni Jehova. Adu ti sinaludsodko kadakuada kas iti, ‘Apay nga addatayo ditoy daga? Ania ti pagtungpalantayo?’ Dagiti makapnek a Nainkasuratan a sungbatda ti damdamo a nangiparikna kaniak nga adda panggep ti biagko. Ngem rugina la dayta. Napatanorko ti pannakawaw iti kinapudno a nangiturong ti panangbalbaliwko iti intero a kababalinko. Nupay saanakon a nabaknang iti material, iti panagriknak milionarioak iti naespirituan.”

Kas ken John, nalabit nabaybay-anyo ti espiritualidadyo iti adu a tawen. Ngem no patanorenyo ti “puso a manakem,” mabalinyo manen a parayrayen dayta. (Salmo 90:12) Buyogen ti determinasion ken panagregget, mabalinyo a sagrapen ti pudpudno a rag-o, talna, ken namnama. (Roma 15:13) Wen, mabalinyo a sagrapen ti makapnek a biag.

[Ladawan iti panid 6]

Magun-odtayo ti “talna ti Dios” babaen ti kararag

[Dagiti Ladawan iti panid 7]

Ammoyo kadi no ania ti mamagbalin iti biag ti pamilia nga ad-adda a makapnek?